Katalog

B İ L İ M İ N Ö N C Ü L E R İ B İ L İ M P O R T R E Merkür'ün üstünde güneş dansı Her nedense, gezegenler ıçınde en garip olanı, Güneş'e en yakın olanı, yani Merkür'dür. Hatta modern astronomınin araçlarıyla bile gözlemciler, son zamanlara kadar, Merkür'ün temel davranış bıçımlerınden bırı olan kendı etrafında dönme hareketı akkında tamamıyla yanılmışlardır. Laing öldü Yankı Yazgan 23 Ağustos 1969'da, 62yaşında, Londra'daölen Dr. Ronald David Laing'in Türkiyeli okurda uyandırdığı çağrışım, sanırım antipslklyatrl olacak. Oysa Laing, bütün bu çağrışımlara karşın geleneksel, kurumsal psikiyatri ve psikanaliz eğitiminden geçmiş bir doktor kimliğini hep korumuş birisi oldu. Psikiyatri safından hiç ayrılmadığı halde, antlpslklyatri ile özdeşleşen bir ada sahip olmak Laing'in garip kaderininbirparçasıydı. ilk ve en önemli kitabı "The Dlvided Self" (Bölünmüş Benlik), 1959'dapiyasayaçıktığında, ruhsalhastalığaözgün bir bakış getirmekle kalmadı, oluşturduğu kamuoyunun ilgisi ve dikkati şizofreni üstüne yöneldi. Kitapta Laing'in yapmayı amaçladığı şey "çıldırmayı, anlaşılablllrbiryaşantı kılmak" ve "çıldırmamn, normal yaşayısın bir basfca blçlml olduğunu gösteımek" dıye tanımlanır. Marksizmden, varoluşçu felsefeden ve psikanalizden kaynaklanan bir yaklaşımla.şizofrenikyaşantıvedavranışıinceleyenLaing'e göre, ' 'Topluma ve kendisine yabancılasan blrey, kendlnl va baskalarını gerçek olarakalgılayamaz hale gelir. "Bir sahte benlik yaratır; dış dünyayla ve kendi umutsuzluğuyla yüzleşmeyı ona bırakır. Gerçek benliğinin çözülmesi ve parçalanması, sahte benliğinin gerçekdışılığının artışıyla hız kazanır. Bu çözülme, kişiliğın bütün bütün dağılmasıylasona erer. Sonraki kitaplarında, şizofrenin ortayaçıkmasındaaile içi iletişimin bozukluğunu vurgular. Merkur, aynı zamanda, gezenlerin en az bılınenidır Güneş'ın yakınında olması sonucu çevresındekı parlak gökyüzü, gözlenmesını guçleştirır. , Arkasındaki Güneş'in gözalıcı parlaklığı nedeniyle Merkür'ün yüzeyini (ve dolayısıyla kendı etrafındaki dönme hareketını) gözlemlemek hemen ımen ımkânsızdı... Yüz yıldan fazla bır süre boyunca, 1962'den öncesine kadar, Merkür'ün bir yüzünün hep Güneş'e dönük kaldığı düşünülüyordu it\c. Bu "olgu", hâlâ bazı astrono mı ders kitaplarında yer alır., Ama artık değiştirilmesi gerokmektedır. llk kez 1962 yılında, Merkür'ün bir yüzünün hep' Güneş'e dönük olduğu kuramına ilk darbe vurulj du Eğer bu kuram doğruysa, Güneş'in aydınlattığı yuz olağanüstü sıcak, karanlık yüz ıse olağanüstü soğuk olmalıdıı.. IPuerto Rlcöyiki Arecibo ftadyoastronomı Merkezı'nde yürütülen araştırmalar, aşağı yukarı 59 gunluk bır kendı etrafında dönme perıyodu vermekte.. Ama çok garip bazı yan etkılerle bırlikte Yeni dönemi radyo teleskop \ Merkür'ün sıcak kabul edı len yüzunun sadece hılalı dünyaya dönükken alınan bu emısyon. esas olarak karanlık, soğuk bir cisım ıcın çok (azla enerji ıçermekteyŞayel boyle Dir cısım donme halındeyse, "ılerleyen" ve "gerıleyen" kenarlar arasındakı hız farkı, gerı gelen radar sınyallerinın dalgaboyunu etkıleyecektır ılerleyen f, ^ kenar ~ ~ Sonuç "Soğuk" yüz, aslında olması gerekenden daha sıcaktır, dolayısıyla da Merkur dönmektedlr Ama 196O'lı yıllartoplumun radikal esintilere açık olduğu bir dönemdir. Laing de bu dönemin özelliklerine paralel olarak ilahlaşır; LSD ve mistik felsefe, Katmandu yolculuğu ve Sri Lanka'da ikamet, 60sonları^70 başlarının Laing için özeti olur. ingiltere'yedöndükten sonra, ofisindepsikanalitiktedavi yapmayı sürdürür, ama eski popülaritesinden çok şey kaybetmiştir.Arayan.soran.ondankonuşmatalepedenler giderek azalır. özel hayatının karmaşıklığından, açık oturum, panel gibi ortamlarda sempatik bulunmayan davranışlarından söz edilir olur. Gerçekten öyle mi, bilinmez. Ama iklimler artık değişmiştir. Laing, sanki bunu fark etmiş ve kendi durumununyanlış anlaşılmasını önlemek istermişçesine, bir kitap yayımlar: "The Maklng of A Psychlatrlst" (BirPsikiyatristin Oluşumu). Otobiyografisinin ilk 30 yıllık dönemini kapsayan bu kitapta.onun Glasgovv'daki katı dindar aile ortamını, tıbbı ve psikiyatriyi seçisinin ayrıntılarını öğreniriz. Laing, "hlçblrzaman antlpaikiyatri kavramını ve hareketini" savunmamıştır. Aksine varolan psikiyatriyi yeterince psikiyatrik bulmaması, Laing'e yönverdi. Laing'in telefon numarasını çevirirken hiçbir şey bilmiyordum. Sadece bırkaç hafta önce... Pek çok kişinin psikiyatriyemeslek olarak "cezbedilmesinde", antiliğiyle olsun, varoluşculuğuylaolsunroloynayanLaing'legörüşmeyapmak gibi bir hayalı gerçekleştirme heyecanı, ınsanın dilini damağını kurutuyor. Telefon cevap vermedi. Defalarca denedim. Ertesigün, "Laing'in evi bir türlücevapvermiyor"dediğim bir meslektaş bana Brltsh Medical Jounal'ın son sayısını gösterdi: RONALD DAVİD LAİNG MBGIasg.DPM Ruhsal hastalığın alışılmış modellerine popüler kitaplanyla meydan okuyan ve kuşağının en tanınmış psikiyatrıstlerinden biri olan Dr. Laing, 23 Ağustosta62yaşındaöldü. Merkür'ün dönme hareketının perıyodunu nihaı olarak tayin ıçin Arecıbo'da gezegenın her ıkı kenarından da lar sınvalları vansıtıldı Güneş, bır boylam noktasından çok küçük olarak doğacak, hızla hareket ederek ılerleyecek, ağır ağır yavaşlayacak ve tam tepedeyken büyüyecek, orada duracak, hafifçe geriye gıdecek, sonra gene jileri hareketini sürdürerek giterkür'ün Güneş'e nispetlel gide hızlanıp batacaktır. hızı çok büyuk değışıklıkler gösterır, kendı etrafında dönme hareketı, yörüngedekı dönme periyodunun 2/3'üdür... Dolayısıyla Merkür'ü gözlemleyen bıri Güneş'in çok garip hareket ettlğlne tanık olacaktır . Buna dayanarak yapılan hesaba göre Merkur, 59 gunde bır, bır dönme hareketini ta Merkür'ün yörüngesı, ötekı gezegenlemamlamaktadır, Güneş etra re göre daha eksantrık olduğu ıçın bu, fındaki yörüngesı ise 88 gün Merkür'ü gözleyen birı ıçın eşsiz bir "Güneş dansı" anlamına gelecektir dür Şımdı astronomlar, Güneş sıstemındekı bu son derece garip hareket hakkında daha fazla bılgi edınebılmek ıçın gezegene uzay araçları yollamayı planl^ yorlar ~ 0"O Başka bır noktadan yavaş ya) vaş doğacak, duracak ve ne/ redeyse tekrar batar gibi yal pıp bırden hızlanarak öğleden sonra gökyüzünde salınacak,1 batmadan önce gene şışıp duraksayacaktır. Biyografisi 1927'de Glasgow'da doğdu. 1951'de tıp doktoru olarak Glasgovv Universıtesı'nden mezun oldu. 1953'e kadar ordudaçalıştı. Psıkıyatrı eğıtımını 1956'ya kadar Glasgovv'da, 1961'e kadar Tavıstock klınığinde yaptı 1967'ye kadar Tavıstock'la bağlantılı, 1967'den sonra bağımsız öncü klinikler yürüttü. 197O'lı yıllarda ofısınde psıkanalıst olarak çalışmaya başladı 14