Katalog

B İ L İ M D Ü N Y A S I N D A N K I S A K I S A ki muküzada kolayca zedelenmelere yol açabiliyor. Çok daha küçük bir olasılık da olsa, vajlnal ilişkide de HlV'nın iki yönlü geçişı mümkün. Birden çok kişiyle cinsel ilişkisi olanların (yani, moda deyişle "karşılıklı sadakat ıçınde" olmayanlar) HIV ilo karşılaşma olasılıkları her eşle artarken, HIV bulaşmasını kolaylaştıracak diğer hastalık etkenlerı edınme olasılıkları da yukseliyor • ABD'de AIDS olgularının % 96'sı risk gruplarına mensup Benzer bir durum ingiltere'de de söz konusu. Bunda kişilerin cinsel eşlerini kendi toplumsal çevrelerinden seçıyor olmaları ve gruplararası karışmanın olmaması etkili. Diğer yandan ingiltere'deki eşcinsel toplum kesıminde cinsel hayat tarzında bir değişiklik gözlenıyor. Birleşme içermeyen cinsel ilişki teknikleri kullanılması veya prezervatiflerın yaygınlaşması bu değişıkliklerin merkezinde. • Heteroseksüel kesimlere yönelik propagandalarda sürekli olmayan, tanımadık kışılerle ilişkide prezervatıf kullanımı ve bu tıp ilışkilerin mınimuma indinlmesi üstünde duruluyor. Bu propaganda çalışmalarında eleştirilen bir nokta, gereksız paniklere yol açacak abarimalı bilgiler verılıyor olması, ahlakçı bir tutum gösterilmesi. Oysa nadlr birtıastalık olan AIDS etkeninin oldukça zor enfeksiyon oluşturduğu, kolay kolay bulaşmadığı bir gerçek. insanları opüşmekten ya da birbirini okşamakian dahi alakoyabilecek yersiz k'orkular yaratmak ne ölçüde yararlı? • "Güvenli seks" rüzgârı daha ne kadar esecek, belırsız. Ancak AIDS paniği ve bir parça da tıbbın AIDS karşısındakı çaresızlıği insanların cinsel hayat tarzını derınden etkilemeye başladı. Türkıye'de "turistık ılışkıler" dışında bir etkisi pek hissedilmeyen bu durum, kimliği belirlı bir koronun cinsel devrimin sonunun geldığını haykırmasına neden oldu Cinsel özgürlük kaygılarının yerini cinsel güvenlik kaygıları alırken, cinsel ılışkının kendisı de ne amaçla yapıldığını, neden olduğunu unutturacak kâtılık ve soğuklukta muamelelere tabiı tutuluyor. Kafaları kurcalayan soru, AIDS'ten korunurken cinsel hayaltan bir şeyler yitirmemek mümkün olamaz mı'> !, Protez bacaklarda yeni teknik Bilgisayar yardımıyla kalıplarda hatalar 25 binde 1'e düşürüldü. sadece birinde hata yapılmaktadır. Ancak bu ışlemler yalnızca dizden kesilmiş bacaklar için yapılabiliyor. Önümüzdeki çalışmalar, dizin üstünden ' olan kesiklere de aynı işlemlerin uygulanmasını sağlamak amacındadır. . G Prezervatif kullanma "talimatnamesi" Prezervatiflerın en yararlı şekilde kullanımı için, bu alanda ABD'de otorite sayılan Prof. Hatcher'ın bir kurallar listesi var. ünümüzde, bacağı olmayan bir hasta sabah hastaneye gittiğinde aynı gün içinde yapay bir bacak sahibi olabiliyor. Ancak ilk işlemden sonra hastaneye sık sık gelerek alıştırma yapmak zorundadır. Yapay bacakları deneyen kişiler kullanım rahatlığı, işlevi ve görünüşü açısından çok memnun olduklarını belirttiler. Yeni sısterri, modem bilgisayar tekniği ve protez çahşmalarının birleşimi sonucu ortaya çıkmıştır. Sakat uzvun (bacağın) sağlam kısmının kusursuz bir resminin çizilmesi için bu kısmın alçı veya döküm kalıbı alınır. Bu ölçüm, dökümün iç çevresindeki dönen yuvarlak bir makine ile yapılır ve veriler bir bilgisayara yüklenir. Böylece sakat kısmın şekli 30 dakika içinde belirleniyor. Bilgisayar ekranına aktarılan görüntü protez uzmanı tarafından da ıncelenir ve bacağın sakat yerine en uygun şekil ortaya çıkar. Bu arada bacakta yük taşıyan ve basınca dayanıklı bölgeler de göz önünde bulundurulur. Bilgisayarın yararı, bacağın eklenen kısmında herhangi bir yanlışlık olduğunda bunu araştırıp bulmaktır. Düzeltilmiş ve sakat uzva uygun olan şekli belirlenmiş kalıp yüksek basınçlı polipropilen oyuğuna yerleştirilir ve yapay bacak hazırlanrnış olur. Üretilen 25.000 kalıptan Kansere neden olan maddelerin belirlenmesi azı yiyeceklerde, özellikle karaciğer kanserine neden olan "aflatoxin" maddesine rastlandı. Hayvanların gelişmesini de önleyen aflatoxin, tarım ilaçlarının ve hayvan yemlerinin, insanların kullandığı yerfıstığı gibi yiyeceklere bulaşmasıyla ortaya çıkar. Bir alet (EasiExtract sütunu) ile bir kilogram örnekteki aflatoxinin çoğu belirlenebilir. Araştırmacılar bunun dığerlerine göre daha kusursuz ve maliyeti düşük bir yöntem olduğunu belirlediler. İncelenecek örnek yiyecek, asetonitril içine konup karış^ırılır ve ayçiçeği tohumu, yerfıstığı yağı, süt, pamuk tohumu, buğday ve yağlı hayvan yemleri gibi fazlalıklardan ayrıştırılır. İlkiıı karıştırılan örnek daha sonra süzülür ve EasiExtract sütunundan geçirilir. Kalan aflatoxinler de sütunun kenarlarına yapışarak yiyeceğin yabancı maddelerden tamamen arındınlması sağlanır. Bu alet daha da geliştirilerek, laboratuvar hayvanlarından yararlanıp kansere neden olan maddeler belirlenebilir ve bunların arıtılması sağlanabilir Günümüzde yapılan araştırmalar bu yönde gelişmektedir. fl B Atlantık Okyanusu'nun altında, Kanada kıyılarının 200 km. güneydoğusunda dev bir göktaşı tarafından açılmış bir krater bulundu. 113 m. derinlikte, 42°53' kuzey enlemınde, 64° 13' batı boylamında bulunan krater denizin altında rastlanan ilk göktaşı izi. Okyanusların yüzeyi kıtalarınkinden çok daha büyük olduğundan okyanuslara daha fazla göktaşı düştüğü bılınıyor. Ancak bugüne kadar böyle bir ize rastlanmamıştı. Krater ilk olarak orı yıl önce petrol aramaları sırasında görülmüş. Kraterden alınan ınce kuartz parçacıklarının incelenmesi parçacıkların büyük bir şokla karşılaştıklarını ortaya çıkardı. Çarpışmanın enerjisinin fsıya dönüşmesi büyük miktarda taşın erimesıne ve soğumadan sonra çeşitli biçimlerde kristalleşmesine nc ien olmuş. Bu sonuçlar şaşırtıcı değil, çünkü çapı 45 km. olan krater ancak 23 km. çaplı bir göktaşının (1550 mılyar ton) saniyede 1170 km. hızla düşmesiyle açılmış olabilir. Dev göktaşının 5055 milyon yıl önce düştüğü sanılıyor. Şoka uğramış taşlar fazla iridyum ıçermiyorlar. Bir hıpoteze göre, dinozorların da aralarında bulunduğu türlerin yok olması 65 milyon yıl öncesinde bir ya da birçok dev göktaşının düşmesine bağlanıyor. Bazı göktaşları yeryüzündeki herhangi bir taştan daha fazla iridyum içeriyorlar. Dünyanın çeşitli yerlerinde iridyum bakımından zengin, 65 milyon yıllık ince jeolojik yataklar bulunuyor. T Denizin altında bir krateri 1 . Her cinsel ilişkide prezervatif kullanın Özellikle "güvenli" bir zaman dilimi söz konusu olamaz. 2. Sertleşme olur olmaz prezervatifi takın. Vücut gırişlerınden herhangi birisi vajen, ağız, anus ile korumasız temas tehlıkelıdır. 3. Prezervatifin tümünü penisin başlangıcına dek yerleştiriNI. Ucunda özel bir rezervuar yoksa semen için bir mıktar boşluk bırakın. 4. Kayganhk sağlamak için vazelin, tükruk benzeri maddeler kullanmayın, yapısını bozar. Su ya da spermisid jel yırtılmayı önleyecek kadar bir kayganhk sağlar. 5. llişkiden sonra prezervatifin çıkmamasını sağlayacak şekilde tutun. Ejakülasyondan hemen sonra birleşmeyi sona erdırin, aksi takdirde ereksiyonun sona ermesiyle prezervatif kayabilir ve semen çevreye saçılabilir. 6. Her prezervatifi bir kez kullanın. 7. Prezervatifleri kuru, serin bir yerde saklayın. Cüzdanda ya da cepte uzun süre tutmak sıcaklık nedeniyle yapılarını bozabilir."