Katalog

10 11 ŞUBAT 2021 PERŞEMBE DOLAR AVRO STERLIN FAİZ ekonomi@cumhuriyet.com.tr BORSA EKONOMI ALTIN CUMHURİYET ALTIN 24 AYAR 7.0400 5.1 kuruş 8.5440 3.9 kuruş 9.7820 1.1 kuruş 14.84 0.07 puan 1.547 3.06 puan 2821.44 3.8 lira 420.93 42 kuruş Artan inşaat maliyetleri, talebin yanında konut fiyatlarını olumsuz yönde etkiliyor İnşaatta maliyet ‘uçtu’ Özellikle yüksek kurun maliyetler üzerindeki etkisi sürüyor. İnşaat maliyet endeksi, 2020 yılı aralık ayında aylık yüzde 2.68, yıllık yüzde 25.02 arttı. İnşaat sektöründe 2020 yılı ağustos ayından sonra daha da hızlanan maliyet artışları, geçen aralık ayında aylık bazda yüzde 2.68 artarken yıllık bazda yüzde 25.02 ile 2020’nin en yüksek oranına ulaştı. Özellikle yüksek döviz fiyatları nedeniyle ithalatın pahalılaşması, maliyet artışında etkili oluyor. Bu yüzden 2020 boyunca süren maliyet artışı, aralık ayında da devam etti. TÜİK’in “İnşaat Maliyet Endeksi, Aralık 2020” raporuna göre: 4 Sektördeki maliyetler 2019 Aralık’ta yıllık bazda yüzde 10.76 artarken 2020 Aralık’ta yüzde 25.02 yükseldi. Endekste yıllık artış en son Aralık 2018’de yüzde 25.65’i görmüştü. 4 Maliyet endeksi, aynı dönem aralığında aylık bazda ise 2019 Aralık’ta yüzde 1.01 artarken 2020 Aralık’ta yüzde 2.68 yükseldi. Malzeme pahalı 4 Geçen yıl en fazla maliyet artışı malzeme fiyatlarında yaşandı. Bir önceki aya göre malzeme endeksi yüzde 3.74, işçilik endeksi yüzde 0.20 arttı. Ayrıca bir önceki yılın aynı ayına göre malzeme endeksi yüzde 30.34, işçilik endeksi yüzde 13.74 arttı. 4 Bina inşaatı maliyet endeksi ise bir önceki aya göre yüzde 2.74, Ülke genelinde konut satışları 2020 Aralık’ta bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 47.6 azalarak 105 bin 981’e inmişti. bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 25.09 arttı. Bu kapsamda Aralık 2020’de önceki aya göre malzeme endeksi yüzde 3.86, işçilik endeksi yüzde 0.18 arttı. Ayrıca 2019’un aynı ayına göre malzeme endeksi yıllıkta yüzde 30.48, işçilik endeksi yüzde 13.96 arttı. 4 Bina dışı yapılar için inşaat maliyet endeksi, bir önceki aya göre yüzde 2.51, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 24.79 arttı. l Ekonomi Servisi REKABETÇILIKTE KUR VURGUSU Çimento, Cam, Seramik ve Toprak Ürünleri İhracatçıları Birliği (ÇCSİB) Yönetim Kurulu Başkanı Erdem Çenesiz, Türkiye’nin ihracattaki küresel payının artması için rekabetçi bir kur politikasına ihtiyaç duyulduğunu vurguladı. Çenesiz, “Bunu sağladığımız takdirde üretmeye, ihraç etmeye ve küresel pazarda üst sıralarda yer almaya devam edeceğiz” dedi. İhracatta sürdürülebilir başarı için enerji maliyetlerinde rekabetçi olunması gerektiğini kaydeden Çenesiz, “Doğalgaz fiyatlarının spot piyasaların üstünde olmaması çok önemli, çünkü dünyada spot doğalgaz fiyatları hızla değişiyor. 2020’de dövize bağlı dengelemeden sonra biz de şu anda fiyat olarak çok yukarıda değiliz ama ne kadar aşağıda olursak rekabetçiliğimiz o kadar artar” diye konuştu. l Ekonomi Servisi Dünyada otomotiv satışları yüzde 14 düşerken elektrikli yüzde 43 arttı KISA1RESIM ‘Elektrikli’ gaza bastı YÜZDE 0.4 DAHA UCUZ İhracat birim değeri düştü Dışarıya satılan malların birim alım fiyatını gösteren “ihracat birim değer endeksi”, 2020’de bir önceki yıla göre yüzde 0.4 azaldı. Yani geçen yıl yurtdışı satılan mallar, 2019’a kıyasla yüzde 0.4 daha ucuza satılmış oldu. İhraç edilen malların kilogram ya da adet gibi miktarını ifade eden “ihracat miktar endeksi” ise 2020’de bir önceki yıla göre yüzde 5.7 azaldı. İthalat birim değer endeksi ise 2020’de bir önceki yıla göre yüzde 4.2 azaldı. Endeks, 2020 yılında bir önceki yıla göre yüzde 7.8 arttı. l Ekonomi Servisi Dünya genelinde geçen yıl otomotiv satışları düşerken elektrikli araç satışları arttı. Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) ve EVvolumes.com verilerine göre 2020’de dünyada otomotiv satışları 2019’a göre yüzde 14 geriledi. Buna karşın geçen yılki elektrikli araç satışları 2019’da satılan 2.1 milyona araca göre yüzde 43 ile rekor seviyede artarak 3.2 milyon adet oldu. Türkiye otomobil pazarında ise hibrit ve elektrikli otomobil satışlarının payı henüz düşük seviyelerde olsa da geçen yıl 23 bin 116 adet elektrikli ve hibrit otomobil satılmıştı. Ancak bu ayın başında elektrikli otomobillere uygulanan ÖTV oranlarının yüzde 400’e kadar artırılmasının, toplam satışlar içinde yüzde 1’i bile bulmayan elektrikli satışları daha da düşürmesi bekleniyor. 10 milyonu aştı Küresel olarak özellikle 2020 Ekim, Kasım ve Aralık aylarında küresel elektrikli araç satışları aylık bazda 2019’un aynı dönemine göre yüzde 100’ün üzerinde yükseldi. Dünyadaki toplam elektrikli araç sayısı 10 milyonu aştı. Söz konusu satışların yüzde 84.4’ü Avrupa ve Çin’de gerçekleşti. Avrupa’daki elektrikli araç satışları 2020’de bir önceki yıla göre yüzde 137 büyüdü ve toplam 1 milyon 395 bin elektrikli araç satıldı. Elektrikli araçların toplam araç pazarındaki payı ise 2019’daki yüzde 2.5 seviyesinden 2020’de yüzde 4.2’ye yükseldi. Küresel elektrikli araç satışlarının bu yıl 4.6 milyon seviyesinde gerçekleşmesi öngörülüyor. l Ekonomi Servisi 56 milyon dakikalık IŞYERI ALIŞVERIŞI Koronavirüs pandemisiyle birlikte alışveriş alışkanlıklarındaki değişim, eticarete ilgiyi artırdı. Avansas 2020 yılı verilerine göre tüketiciler, geçen yıl işyeri alışverişine 56 milyon dakikadan fazla zaman harcadı. 2019’a kıyasla yeni kullanıcı sayısı yüzde 68 artarken en çok satılan ürünler arasında hijyen ürünleri, dezenfektan, çay, Türk kahvesi yer aldı. İçecek ürünlerini karton bardak, ıslak havlu, deterjan, çamaşır suyu, maske ve dezenfektan izledi. l Ekonomi Servisi T.C. GAZİANTEP 1. AİLE MAHKEMESİ’NDEN Sayı:2019/252 Esas 20/01/2021 Konu: İLANEN TEBLİGAT Davacı K.H ile, Davalılar, MOHAMAD ALCHURBAJI, SUPHİYE YILDIRIM arasında mahkememizde görülmekte olan Evlenmenin Butlanı (Evlenmenin Butlanı (C. Savcısı Tarafından Açılan)) davası nedeniyle; Şehitkamil İlçe Nüfus Müdürlüğünce Usulsüz olarak tescil edildiği tespit edilen 2019/1985 tescil numaralı evlenme işlemi hakkında “Evlenmenin butlanına(İptaline)’’ ilişkin karar verilmesi kamu adına talep edilmiş olup mahkememizce 15/12/2020 tarihli celse 2 No’lu ara karar gereği davalı MOHAMAD ALCHURBAJI belirlenen adreslerine gönderilen davetiyeler tebliğ edilememiş ve yapılan tüm araştırmalara rağmen tebliğ yapılamamıştır. Mahkememiz dosyasının tahkikat duruşması 01/04/2021 günü saat 09:15’te olması sebebiyle davalının bizzat duruşmaya katılması veya kendisini bir vekil ile temsil ettirmesi; aksi takdirde yokluğunda yargılamaya devam edilerek karar verileceği hususu tebligat yerine kain olmak üzere ilanen tebliğ olunur. İLGİLİ KİŞİ: MOHAMAD ALCHURBAJI Sarıgüllük Mah. 61009 No’lu Sokak No:8 İç Kapı No:23 Şehitkamil/ GAZİANTEP ili, ilçesi, mah/köy, Cilt, Aile sıra no, sırada nüfusa kayıtlı, ARABİ ve AZİZE oğlu/ kızı, 1935 doğumlu. Resmi ilanlar: www.ilan.gov.tr’de (Basın: 1309537) T.C. EDİRNE CUMHURİYET BAŞSAVCILIĞI’NDAN Hazırlık Numarası: 2019/13572 Soruşturma 08/02/2021 Edirne Cumhuriyet Başsavcılığınca ENES GÜMLER (TC NO:14585410918) hakkında FETÖ/PDY silahlı terör örgütüne üye oldukları iddiası ile 2019/13572 Sr.numaralı dosyasında soruşturma yürütülmekte olup, şüphelinin tüm adreslerine usulüne uygun tebligat gönderilmesine karşın bugüne kadar kendilerine ulaşılamamıştır. 15 gün içinde gelmedikleri takdirde CMK 247. maddesinde yer alan şekli hükümler yerine getirildikten sonra hakkında kaçak olduklarına dair karar verileceği ve CMK 248. maddesinde yer alan “Türkiye’de bulunan mallarına, hak ve alacaklarına amaçlı orantılı olarak Sulh Ceza Hakimliği veya mahkeme tarafından el konulabileceği gerektiğinde idaresi için kayyım atanabileceği” hususu ihtar olunur. Resmi ilanlar: www.ilan.gov.tr’de (Basın: 1309050) T.C. BAKIRKÖY 1. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ’NDEN ESAS NO: 2020/353 KARAR NO: 2020/497 Mahkememizde açılan Nüfus davasının yargılaması sonucunda; HÜKÜM:Konya İli, Yunak İlçesi, Ortakışla Mahallesi/Köyü, Cilt No: 35, Hane No: 55, BSN: 35’de nüfusa kayıtlı 14699606450 T.C. Kimlik Numaralı, Sema Tulan’ın “TULAN” olan soyadının “TRAEGER” olarak değiştirilip nüfusa KAYIT VE TESCİLİNE karar verildiği ilanen tebliğ olunur. 08/02/2021 Resmi ilanlar: www.ilan.gov.tr’de (Basın: 1309014) Repo işlemlerine ‘faizsiz bankacılık’ ayarı yapıldı İktidarın geliştirmek istediği faizsiz finans sektörü kapsamında “Bankalarca Yapılacak Repo ve Ters Repo İşlemlerine İlişkin Esaslar Hakkında Yönetmelik”te yapılan değişiklikler dünkü Resmi Gazete’de yer aldı. BDDK’nin düzenlemesine göre bu kapsamda bankaların kendi aralarında veya gerçek ve tüzelkişilerle yapacakları repo ve ters repo işlemlerini kapsayan yönetmelik uyarınca yapılacak repoters repolar arasına faizsiz bankacılık standartlarına uygun yöntemlerle gerçekleştirilen işlemler de eklendi. Yönetmeliğin, bankalar tarafından repo ve ters repo işlemlerine konu edilebilecek finansal araçları gösteren 5. maddesine Türkiye Varlık Fonu AŞ ve Türkiye Varlık Fonu tarafından ihraç edilen borçlanma araçları dahil edildi. ‘İnançlı mülkiyet’ Ayrıca yönetmeliğin tanımlar başlıklı 4. maddesine “yatırım fonu” adlı bir bent eklendi. Bu tanımda ise “inançlı mülkiyet esasına göre SPK tarafından belirlenen varlık ve haklardan oluşan portföyler” ibaresinin yer alması dikkat çekti. l Ekonomi Servisi Bankpozitif’i İngilizler aldı Bankpozitif Kredi ve Kalkınma Bankası ortakları Tarshish Hapoalim Holdings ve C Faktoring, bankada sahip oldukları payların tamamının satışı konusunda İngiltere menşeli HR Bank ile önceki gün anlaşmaya vardı. Bankpozitif’ten Kamuyu Aydınlatma Platformu’na (KAP) yapılan açıklamada ise “Anlaşmanın geçerli olabilmesi için 30 Haziran 2021 tarihine kadar alıcı tarafından BDDK’nin ve ana ortağımız Tarshish tarafından ilgili İsrail otoritesinin onayının alınması gerekmektedir” denildi. İsrail’in en büyük bankalarından Bank Hapoalim, hisse satışı konusunda Şubat 2019’da açıklama yapmıştı. Tek şubeyle hizmet veren Bankpozitif’in 51 çalışanı bulunuyor. 30 Eylül 2020 itibarıyla bankanın 988 milyon lira aktifi bulunuyor. l Ekonomi Servisi Çalışan sayısı 1.1 milyon azaldı ama işsizlik düştü Resmi işsizlik oranları, ekonomideki büyük sıkıntıya rağmen düşmeye devam ediyor. 2020’nin kasım ayında işsiz sayısının son bir yılda 303 bin kişi azalarak 4 milyon 5 bin kişiye düştüğü, işsizlik oranının da 0.4 puanlık azalışla yüzde 12.9’a indiği açıklandı. İşin garip tarafı, işsizlik oranında düşüş açıklayan Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) aynı kapsamda çalışan sayısının da azaldığını açıklaması. Kasım ayında istihdam edilen kişi sayısı son yılda 1 milyon 103 bin kişi azalarak 27 milyon 66 bin kişiye, istihdam oranı da 2.7 puanlık düşüşle yüzde 42.9’a indi. Bunu, istihdam edilmek için gereken şartlara uygun kişilerin ancak yüzde 43’ünün çalışabildiği şeklinde yorumlayabiliriz. Genç işsizlerde durum çok daha vahim, çalışma yaşına gelmiş gençlerin kabaca dörtte biri, yani dört gençten biri iş bulabiliyor. İşsizlik oranlarına ilişkin rakamlar elbette bir fikir veriyor ama hayatın gerçekleriyle uyuşmadığı da kesin. Bunun nedeni, bir kişinin işsiz sayılabilmesi için son bir ay içinde işsizlik başvurusu yapma şartı. 2014 yılından önce son üç ayda başvuru yapılması kabul ediliyordu, ancak son bir ay olarak değiştirildi. Gerçekten işsiz olanlar ve iş için son bir ayda başvuranların toplamı ile bulunan geniş tanımlı işsizlik oranı yüzde 28.2 olarak hesaplanıyor. İşsizlik rakamlarının pandemi nedeniyle, alınan önlemler nedeniyle gerçeği göstermekten iyice uzaklaştığı da ortada. Kısa çalışma ödeneği uygulaması ile birlikte sözleşme feshinin yasaklanması ve buna bağlı devletin nakdi ücret desteği nedeniyle, gerçek işsiz sayısının hesaplanması iyice zorlaştı. Şimdi bu ödeneklerden faydalanan ama süre bitince resmen işten çıkarılacakların sayısı bilinmiyor. Martta bu desteklerin süresi doluyor ve uzatılıp uzatılmayacağı belli değil. Yani bu geçici uygulamalar bittiğinde geniş tanımlı işsizlik rakamları daha anlamlı olabilir. Geçici destekleri kattığımızda işsizlik oranlarının yüzde 30’un üzerinde olduğu rahatlıkla söylenebilir. Enflasyon rakamlarında olduğu gibi, istihdamla ilgili resmi rakamlarda da TÜİK’e gittikçe büyüyen güvensizlik var. Bu nedenle fiyat hareketleri ve istihdam verileri danışma kurulları oluşturuldu. Bu kurullarda geniş yelpazede ilgili araştırma kuruluşlarının ve saygın akademisyenlerin bulunması önemli bir adım. Bu kurulların sadece TÜİK’in açıkladığı rakamlara kamuoyunun desteğini almak için değil, açıklanan verilerin metodolojik olarak iyileştirilmesi ve ekonominin gerçek durumunu gösteren verilerle çeşitlendirilmesi için çalışması gerekiyor. Umarız danışma kurullarına giren kuruluş ve hocalar, kendi itibarlarını da düşünerek, işin bu yönüne de ağırlık verirler. Hizmetler sektörü felç TÜİK’in 2020 EkimKasımAralık ayı ortalaması alınarak hesaplanan kasım ayı verilerine baktığımızda, son bir yılda istihdam edilenlerin sayısının tarım sektöründe 361 bin, sanayi sektöründe 91 bin, hizmet sektöründe ise 751 bin kişi azaldığı, buna karşılık inşaat sektöründe 101 bin kişi arttığı ortaya çıktı. Ucuz kredilerin etkisiyle inşaatta yeniden başlayan canlanmanın etkisi istihdamda görülürken, takip eden aylarda bu artışın duracağı hatta azalacağı bekleniyor. Verilere göre istihdam edilenlerin yüzde 16.7’si tarım, yüzde 20.9’u sanayi, yüzde 6.2’si inşaat, yüzde 56.2’si ise hizmet sektöründe yer alıyor. Hizmetler sektörünün çok büyük bir ağırlık taşıdığı bu istihdam ikliminin sürdürülebilir olmadığı da kendiliğinden gözüküyor. Hizmet sektörüne bağlı istihdamın pandemiden büyük zarar gördüğü, sanayi ve tarımda istihdamı artırmadan işsizliğe çözüm bulunamayacağı da bir kez daha ortaya çıkıyor. Bu arada otomasyonla birlikte özellikle sanayi sektöründe önümüzdeki yıllarda işgücü kaybı yaşanmasının kaçınılmazlığı da ileriye dönük işsizlik tablosu beklentilerini iyice bozuyor. Kadrolaşma politikası tartışmalı kamuda çalışan sayısında yaşanan artış, gerçek tablonun daha da ağır olduğunun işareti. Bu arada bir sosyal güvenlik kuruluşuna bağlı olmadan çalışanların toplam çalışanlar içindeki payını gösteren kayıt dışı çalışanların oranı, kasımda 4.1 puan azalarak yüzde 29.7 olarak gerçekleşti. Bu rakamı kayıtlarda görülmeyen ama gelir sağlayan kişilerin sayısında da önemli bir azalma olduğu biçiminde yorumlayabiliriz. Bu da pandemi nedeniyle gelirsiz kalan kesimlerin çok büyüdüğü anlamına geliyor. İşsizlik tablosu, büyümenin istihdam yaratan bir anlayışla ele alınması gerektiğini gösteriyor. Bir yandan ekonomik istikrar sağlanıp doğrudan yabancı sermaye çekilirken, yeni bir üretim planlaması da gerekiyor. Özetle, bu ekonomik ve siyasi anlayışla işsizlik sorununun çözümü çok zor.