Katalog

5 OCAK 2021 SALI ŞELALE DONDU Ağrı’da dondurucu soğukların etkisiyle tamamen donan Aşağı Toklu Şelalesi ve deresinde, güzel görüntüler oluştu. Hava sıcaklığı eksi 25 derece. l AA İSTANBUL’A KIŞ GELİYOR İstanbul yağışlı havanın etkisine girdi. Meteoroloji ocak ayı sonuna doğru da kar beklendiğini duyurdu. PANDEMIDE, DIŞ HEKIMINE GIDERKEN NELERE DIKKAT EDILMELIDIR? Prof. Başgöz yurda dönüyor ABD’nin Şikago eyaletinde yaşayan ve ağır hasta olduğu öğrenilen dünyaca ünlü halkbilimci Prof. İlhan Başgöz, Türkiye’ye getiriliyor. Başgöz’ü taşıyan ambulans uçağın yola çıktığı, bu sabah yurda ulaşmasının beklendiği öğrenildi. Şikago Başkonsolosluğu’yla bağlantıya geçen 97 yaşındaki Başgöz’ün yakınları, ambulans uçak için Sağlık Bakanlığı’nın talimatının beklendiğini açıklamıştı. İlhan Başgöz Halkbilim Derneği Başkanı Ali İlhan Gülek de Cumhuriyet’e yaptığı açıklamada, “Başgöz, ABD’de hasta ve yurduna dönmek istiyor. Sağlık Bakanı Koca’nın onayı gerekiyor. Belki de son arzusu bu” demişti. l Haber Merkezi Su havzasına kimyasal atık İstanbul’da, döküm sahalarına para vermek istemeyen kişilerin hedefi tarım alanları oluyor. Büyükçekmece Gölü su havzasındaki tarım alanları içinden geçen yollar, kaçak hafriyat döküm alanına dönüşmüş durumda. Bölgeye atılan bu atıklar çevredeki doğal yaşamı ve su havzasını da tehdit etmeye başladı. Çevre sakinleri “Gece gelip, döküyorlar. Temizleyince birkaç gün içinde yeniden doluyor. Artık bıktık. Yetkililerden yardım istiyoruz” dedi. Bölgede bulunan Bahşayiş köyünde yaşayan Zafer Bel, “Geceleri gelip tarla kenarlarına, içlerine, boş buldukları her yere molozları döküp kaçıyorlar. Kaç kez şikâyet ettik. Ancak bir türlü yakalanmıyorlar. Dökülenler arasında kimyasal maddeler de olduğunu görüyoruz. Biz Büyükçekmece Gölü’nün hemen yakınındayız. Bu zehirler önce toprağa daha sonra da suya karışıyor, diye düşünüyorum. Yetkililerden artık bu kişileri durdurmasını istiyoruz” dedi. l DHA Yavrular öldü İstanbul’un en büyük su lüler ekibi harekete geçkaynaklarından Ömerli ti. Ekipler su birikintilerinBarajı’nda su seviyesi yüz de mahsur kalan yavru bade 16.87’ye kadar düştü. lıkları kepçeler ile yakalaBarajda suların çekilme dıktan sonra kovalar arasiyle su birikintileri oluştu. cılığıyla derin sulara bırakBirikintilerde sazan, kefal, mak için zamanla yarıştı. yayın, levrek türlerinde on Ekiplerin yoğun çalışması binlerce yavru balık mah sonucu on binlerce yavru sur kaldı. Oksijen yetmez balık özgürlüğüne kavuşliğiyle balıkların bir kıs tu. Öte yandan yavru bamı da öldü. İhbar üzerine lıkları kurtarma operasyoPendik Belediyesi ekiple nu drone ile havadan göri ve Ömerli Barajı Gönül rüntülendi. l İHA 5 ilçede BUGÜN BAŞLIYOR 30 saat kesinti İSKİ’den yapılan açıklamada ŞahintepeEsenyurt ana isale hattında yapılacak çalışma nedeniyle bazı ilçelerde 30 saat su kesintisi yaşanacağı belirtildi. İSKİ, Başakşehir Ispartakule mevki TCDD karayolu üstgeçidi işi kapsamında ŞahintepeEsenyurt ana isale hattında zorunlu olarak deplase bağlantı çalışmaları nedeniyle Esenyurt, Başakşehir, Büyükçekmece, Arnavutköy ve Çatalca’da su kesintilerinin yaşanacağını açıkladı. Kesinti bugün saat 21.00’den başlayarak 7 Ocak 2021 Perşembe günü saat 03.00’e kadar sürecek. l DHA Milor: Pastırma talep kurbanı Sosyal medya hesabında yaptığı ankette “Kayseri mi yoksa Kastamonu pastırması mı” diye soran ünlü yemek eleştirmeni Vedat Milor, pastırma üretiminde geleneksel yöntemlerden uzaklaşıldığını söyledi. Kastamonu’da ve Kayseri’de çok iyi pastırmaların yapıldığını söyleyen Milor, her iki ilde üretilen pastırma için tehlike çanlarının çaldığına dikkat çekerek “Sürüm çok artmış. Talep çok olduğu zaman senenin 12 ayında da pastırma yapmaya çalışılıyor. Eskiden pastırma yazın, kurutularak yapılırdı. Bir yandan Erciyes, bir yandan Ilgaz Dağları’ndan gelen esintiyle yavaş yavaş kuruması ve doğal hayvanların kullanılması gibi özellikler giderek tarihe karışıyor” ifadelerini kullandı. l DHA KORKUYU YENIN SAĞLIK PROF. DR. SERHAT YALÇIN: Salgın döneminde hastaların diş kliniklerine giderken, yanlarında refakatçi buldurmamasını öneriyoruz. Mümkünse bekleme odalarında hastaların bekletilmeside önlenmelidir. Dişçiye tek gidin Diş hekimleri bulaşma açısından en fazla riski olan meslek gruplarından biri. Hastaların büyük çoğunluğu hasta olduklarını bilmeden hastalığı yayıyor. Ağız, Diş ve Çene Cerrahisi Uzmanı, İstanbul Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi emekli öğretim üyesi Prof. Dr. Serhat Yalçın, “Salgın döneminde hastaların diş kliniklerine giderken, yanlarında refakatçi buldurmamasını öneriyoruz. Hastalar kliniğe, geniş aralıklı randevu ile gittikleri için, kalabalık bir ortam oluşmuyor olsa da hasta tedavileri arasında klinikler, ultraviole C (UVC) ve hipokloröz gibi dezenfektanlar ile dezenfekte etmelidir Yüzey dezenfeksiyonu yapılmalıdır. Hasta aralarında ortamın havandırılması da gerekir” dedi. Prof. Dr. Yalçın ile koronavirüs döneminde diş hekimleri ve hastaların durumları hakkında merak edilenleri konuştuk. ‘Tedbirsiz çalışmayın’ n Diş hekimleri virüsle mücadele döneminde hastaları ve kendileri için nelere dikkat etmeliler? Diş nekimleri Covid19 pozitif olup asemptomatik (belirtisiz) hastalarla yakın temas halinde olduğundan yüksek risk grubundadır. Hastalarda aeratörlerin (dişin en sert dokusu olan mine dokusunu kaldırmakta kullanılan döner alet) kullanımı, aerosol (hava karışımı) ve sıçrama oluşumu ile bakteri, virüs, mantar ve kanın sıçrayarak bizleri ve çevreyi kontamine (bulaşma) etmesine neden olur. Prof. Dr. Serhat Yalçın Diş hekimleri için N95 veya üstü solunum maskelerinin kullanılması önerilmektedir. Solunum maskelerinin yanı sıra yüz kalkanı, gözlük, eldiven ve izolasyon elbisesinin kullanımı, hem diş hekimlerinin hem de hastaların sağlığı için son derece önem arz etmektedir. Yapılacak en büyük hata hastalığın geçtiği veya etkisinin azaldığını düşünüp gerekli tedbirleri almadan çalışmaktır. n Pandemi döneminde diş sorunu yaşayan hastalara nasıl müdahale diliyor? Hastaların büyük çoğunluğu hasta olduklarını bilmeden hastalığı yaymaktadırlar. Bu nedenle diş sorunu nedeniyle kliniklere başvuran hastalar, Covid19 pozitif olarak değerlendirip o şekilde önlem alınması çok önemlidir. Covid19 pandemisi başladığı ilk dönemde Sağlık Bakanlığı Bilim Kurulu, diş hekimlerine karantina döneminde sadece acil tedaviler yapması gerektiğini önermişti. Bugünkü koşullarda ise diş hekimlerinin gerekli önlemleri alarak çalışması ve hastaların da tedbirlerini alarak tedevilerini yaptırması önerilmektedir. ‘PCR testi yapılmalı’ n Pandemi sürecinde cerrahi müdahalelerde tedavi planlaması nasıl yapılır? Kliniklerin tedaviye kabul edeceklerin hastalar için bazı temel kriterleri olmalıdır. Hasta seçimi mevcut bilgilerin ışığında kliniklerin kendi koşullarına göre değişiklik gösterebilir. Hastanın; 65 yaşından genç olması, tıbbi anamnezinde tansiyon, kalp kapak hastalıkları, iskemik kalp hastalıkları gibi kardiolojik rahatsızlıklarının olmaması, diyabet gibi metabolik hastalıklarının olmaması, immünsupresif ve steroid kullanmaması, akciğer hastalığı olmaması, iyileşmemiş kanser, kemoterapi ve radyoterapi hastası olmaması gerekir. Ayrıca hastaların çevresinde, Covid19 hastası ile temas edip etmedikleri, evde gönüllü karantina altında olup olmadıkları, toplu taşıma kullanıp kullanmadıkları sorularak hastalık için risk teşkil edip etmedikleri araştırılıp ona göre tedavinin uygulanıp uygulanmayacağına karar verilmelidir. Çene cerrahisi girişimi planlanan hastalara PCR testi yapılması önerilebilir. Temel olarak test olsun veya olmasın, her olgunun pozitif çıkmasının mümkün olacağını bilip ona göre her türlü önlemimizi almamız gerekir. CHECKUP ŞART Menopoz kalp hastalığı riskini yüzde 60 artırıyor Menopoz döneminde östrojen düzeyinin azalmasıyla birlikte kalp hastalığı riski yüzde 60 oranda artıyor. Kardiyoloji Uzmanı Dr. Ayşegül Türkoğlu Pehlivanoğlu, “Menopoz öncesinde, vücuttaki östrojen hormonunun kalp hastalıklarına karşı koruyucu etkisi oluyor ve menopoz ile birlikte östrojenin azalması ile risk, erkeklerle eşit seviyeye geliyor” dedi. Pehlivanoğlu, menopoz döneminde huzursuzluk, tahammülsüzlük, sıcak basması, aşırı terleme, vücut yağ oranında ve dağılımında değişiklikler ve kilo artışının beraberinde kalp hastalıklıları için risk faktöklerini de beraberinde getirebileceğini söyledi. Pehlivanoğlu, özetle şu önerilerde bulundu: “Tansiyon ölçümü yapılmalı, beslenmeye dikkat edilmeli, düşük kalorili besin değeri yüksek gıdalar tercih edilmeli, gerekirse bir diyetisyenden destek alınmalı. Bu dönemde kadınlar düzenli olarak tartılmalı, bol hareket etmeli ve tuzu hayatlarından çıkartmalılar. Bol sıvı tüketmeliler ve sigara, alkol gibi zararlı alışkanlıklardan uzak durmalılar.” ‘Yaman bebek, yaşam sevinci oldu’ Gamze Turan, 20’li yaşlarında yumurtalarının tükenmek üzere olduğunun farkında bile değildi. Çocuk sahibi olmak istediğinde, yumurtalarının menopoza girmek üzere olan bir kadınla eşdeğer olduğunu öğrendi. Tüp bebek tedavisinin ardından bebeği Yaman’ı kucağına aldı Anaokulu öğretmeni olan Gamze Turan (33) 12 yıl önce Hakan Turan ile hayatını birleştirdi. Çift evliliğinin ilk yıllarında çocuk fikrini erteledi ve kariyer yapmak istiyordu. Anne olmak için önünde daha çok zamanının olduğunu düşünen Turan, yıllar sonra anne olmak için hazırdı. Doğal yollarla gebelik elde edilemeyince doktora başvuran Turan, hiç beklemediği bir sorunla karşılaştı ve yumurtalarının menopoza girmek üzere olan bir kadınla eşdeğer olduğunu öğrendi. Turan çifti tüp bebek tedavisi sonrası oğulları “Yaman”ı geçen aylarda kucağına aldı. Anne Turan, “Çocukları çok seviyorum. Mesleğim gereği onlarla hep iç içeyim. Onları bu kadar severken kendi çocuğumun olamayacağı fikri beni çok üzdü. Çok şükür her şeye rağmen bu duyguyu tattım” dedi. ‘Mucizevi duyguymuş’ Doğal yollarla gebelik elde edemeyen Gamze Turan, yumurta rezervleri tükenmeye başladığını öğrendikten sonra araştırmaya koyuldu. Çift, yaptıkları araştırmalar sonucu Prof. Dr. Mustafa Bahçeci ile tanıştı ve ardından tedavi protokolü çıkarıldı. İlk denemede hamilelik haberini alan çift sonunda oğullarını kucağına aldı. Anne Turan “Annelik mucizevi bir duyguymuş” dedi. Prof. Dr. Mustafa Bahçeci ise şu bilgileri verdi: “Günümüzde artan eğitim düzeyi, kariyer odaklı çalışma hayatı ve ideal eş ile tanışmayı beklemek gibi nedenlerle gebeGamze Turan Hakan Turan liği 30’lu ve 40’lı yaşlara erteleyen kadınların sayısı giderek artmaktadır. Bu kadınların yumurtalık rezervi yaşıtlarına göre iyi bile olsa, gebe kalmaya karar verdiklerinde doğurganlıkta yaşa bağlı azalma nedeniyle zorluklarla karşılaşabilirler. Yumurta sayısı ve kalitesindeki yaşa bağlı azalma, 35’ten sonra hızlanır ve 45 yaşına geldiğinde kadınların neredeyse hepsi gebe kalabilme özelliğini kaybetmiştir. Bu kadınların gebe kalabilmek için tüp bebek gibi yardımcı üreme tedavilerine başvurmaları gerekebilir.” SAĞLIK REHBERİ Kış aylarında kalp hastalarına uyarılar Mevsimlerin kardiyovasküler olayların sıklığı üzerine yapılan çalışmalarda, özellikle sonbahar ve kış mevsimi gibi soğuk aylarda ölüm riski daha yüksek bulunmuş. Kardiyoloji Uzmanı Dr. Nazan Kanal, kış aylarında kap hastalarının nelere dikkat etmeleri gerektiğini anlattı. n Sağlık kontrollerinizi ertelemeyin: Kontrollerinizi yaptırmak için pandeminin geçmesini beklemeyin. Eski normal günlere dönmek için önümüzde uzun bir yol var. Beklemeniz, geri dönüşümsüz sağlık problemi veya uzun hastane yatışlarıyla sonuçlanabilir. n Düzenli kullanmanız gereken ilaçları ve tedavileri aksatmayın: En çok da riskin arttığı bu soğuk aylarda ve pandemi ortamında kan şekeri, tansiyon, kolesterol ve tiroit gibi değerleriniz normal olmalı. Böylece tüm vücut sisteminiz daha güçlü olur. n Ani sıcaklık değişimleri damarlar için stres nedeni olabilir: Ani sıcaklık değişimleri nedeniyle damarlarda spazm veya büzüşme atakları yaşayabilirsiniz. Çok soğukta yürüyüş yapmak, sauna, soğuğa yakın suyu olan deniz veya havuzda yüzmek ve soğuk suyla duş yapmak oldukça riskli. n D vitamini önemli: D vitamini iskelet sistemi için önemli olduğu kadar, bağışıklık sistemi, bazı hormonların üretilebilmesi, damarlar, kalp kası ve tiroit sağlığı için de gerekli. D vitamini seviyenizi normal sınırlarda tutun. n Kilo kontrolü için çalışmanın tam zamanı: İdeal kilonuzun üzerindeyseniz hem kardiyovasküler hastalıklar hem de solunum problemleri için riskiniz artıyor. Günlük kalori alımınızı düşürüp sağlıklı beslenip egzersiz yaparak kilo vermeyi deneyin. n Egzersizi unutmayın: Sağlıklı bir kalp damar sistemi için haftada 5 gün, 2030 dakika egzersiz yapmaya özen gösterin. Evinizde veya sokağınızda maske ve sosyal mesafeye dikkat ederek yürüyebilirsiniz. İnternetteki egzersiz programlarını da doktorunuza danışıp uygulayabilirsiniz.” n Grip ve zatürree aşıları hiç olmadığı kadar önemli: Grip ve zatürree aşıları sizi Covid19’a karşı değil ama başka virüs ve bakteri enfeksiyonundan koruyabiliyor. Hastalansanız bile hastalık sürecini daha hafif atlatmanızı sağlayabiliyor. PERITON DIYALIZ Daha etkin izole demek Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Bilim Dalı Uzmanı Doç. Dr. Ebru Aşıcıoğlu, koronavirüs sürecinde periton diyalizi tedavisinin avantajının bir kez daha ortaya çıktığına dikkat çekti. Aşıcıoğlu, bu dönemde evde periton diyaliz tedavisi gören hastaların kendilerini daha etkin bir şekilde izole edebildiklerini vurguladı.