Katalog

EKONOMİ 11 26 TEMMUZ 2020 PAZAR İŞÇILER SENDIKA DEĞIŞTIRDI, IŞVEREN HÜKÜMETIN VERDIĞI YETKIYI KULLANDI ÜCRETSIZ IZIN BASKISI TanjuKaya Burak Kaya Beks Çorap Fabrikası’nda Hakİş’ten Türkİş’e geçme kararında öncülük yapan işçiler, işveren tarafından ücretsiz izne çıkarıldı. Hükümet, “ücretsiz izin” düzenlemesini bir yıl daha uzatmaya hazırlanırken iddi alara göre işveren, bu uygula mayı işçiye karşı haksız olarak kullanmaya başla dı. Çerkezköy’de ki bir çorap fabri kasında sendika MUSTAFA ÇAKIR değiştiren işçilere öncülük yapan işçiler, ücretsiz iz ne çıkarıldı. Bu işçilere işsizlik fonundan ayda sadece 1168 li ra veriliyor. Tekirdağ’da Zara, H&M, Tchibo gibi dünyaca ünlü mar kalara üretim yapan ve binin üzerinde işçinin çalıştığı Beks Çorap Fabrikası’nda yaşa nan olay, Türkİş’e bağlı TEK SİF Sendikası’ndan alınan bil giye göre şöyle gelişti: Fabri kada çalışan işçiler 2017 yı lında Hakİş’e bağlı Öz İplikİş Sendikası’na üye oldu. Sendika, 2018 yılında üç yıllık toplusözleşme imzaladı. Ancak işçiler, sözleşmenin kendilerinden habersiz imzalandığını ve asgari ücrete gelen zammın üzerine sadece yüzde 1 oranında zam alındığını savunuyor. İşçiler, ayrıca personel eksikliği veya işlerin yoğun olduğu zamanlarda zorunlu olarak mesaiye bırakıldıklarını ve 16 saate varana kadar çalıştırıldıklarını söylüyor. ‘Bizi savunan yok’ Sendikalarının kendilerini savunmadığını belirten işçiler, bunun üzerine sendika değiştirmeye karar vererek Türkİş’e bağlı TEKSİF’te örgütlenmeye başladı. İddialara göre işveren ise sendika değiştirmek isteyen işçilere karşı baskı yapmaya başladı. TEKSİF yetkilileri, işçilere “TEKSİF’e üye olmanız sizin için hiç iyi olmaz” şeklinde tehditler geldiğini belirterek öncülük yapan üç işçinin de ücretsiz izne gönderildiğini öne sürdü. Sendika yetkilileri işçilere baskı yapan yöneticiler hakkında suç duyurusunda bulunacaklarını açıkladı. İşçilere yapılan baskı tuta naklara da yansıdı. İşçi Yasemin Şimşek, eski sendikasından istifa ederek TEKSİF’e üye olduğunu, bir gün sonra ise işveren tarafından pandemi gerekçesiyle ücretsiz izne çıkarıldığını bildirdi. Şimşek, yaşananları tutanağa geçirdi. Bir diğer işçi Aynur Kalkan da tutanağa geçen ifadesinde, Öz İplikİş Sendikası’ndan istifa ederek gruplar halinde TEKSİF’e geçmeye başladıklarını, iki gün sonra işyerine gittiğinde giriş kartının iptal edildiğini gördüğünü belirtti. Kalkan, tutanaktaki ifadesinde insan kaynakları müdürünün kendisine “Karşı sendikadan kaç para aldın da kendini sattın” diyerek bağırdığını savundu. l ANKARA Salgınla ilgili ekonomik önlemleri, esnafın yüzde 36’sı “yetersiz”, yüzde 28’i “yeterli‘ buluyor. ‘Kart’ geldi ‘veresiye’ gitti Türkiye’de 2.5 milyon kişiyi geçindiren küçük esnafın abzını tutan “Türkiye Geleneksel Kanalın Nabzı: REM Esnaf Barometresi”nin Haziran 2020 sonuçları açıklandı. Salgının 12 aydan daha uzun süreceğini düşünenlerin oranı yüzde 24’ten anlamlı seviyede artarak yüzde 43’e yükseldi. Sosyal yasakların tamamen kaldırılması ve bunun sonucunda son 1 aydır yeni vaka sayısının 1000 civarında stabil kalıp azalmaması, esnaf nezdinde salgının uzun bir süre daha devam edeceği algısını artırdı. Öte yandan bakkal, büfe, küçük market ve şarküteri gibi geleneksel kanalda tüketiciler, salgının en yoğun olduğu döneme göre daha fazla kredi kartı kullanmaya başladı. Kredi kar tı kullanımının geçerli olduğu nokta oranı yüzde 89’a ulaştı. Mayıs döneminde bu oran yüzde 82’deydi. Kartla yapılan alışverişin cirodaki payı 3 puan artışla yüzde 35 oldu. Veresiye ile alışveriş ise genel olarak esnafın yüzde 17’sinde yapılıyor. Bir önceki döneme göre veresiye alışverişin yaygınlığı 12 puan düştü. Yani tüketicinin yeni veresiye defteri kredi kartı oldu. REM People’ın CEO’su Bülent Peker, “Yasakların ortadan kalkması ve panik havasının dağılmasıyla perakende sektörü normalleşmeye başladı diyebiliriz. Raporun en dikkat çekici sonuçlarından biri de kart kullanımının artması oldu. Gelecekte de küçük esnafta kart kullanımının artmasını bekleyebiliriz” dedi. Para cezalarında salgın molası bitti SERHAT ALİGİL Ekonomik kriz ve özellikle mart ayından bu yana süren Covid19 salgınının etkisiyle, ilk 6 ayda 109.4 milyar lira bütçe açığı veren hükümet, yeni kaynak arayışlarını sürdürürken “para cezaları”na da yeniden sarıldı. Yoğun salgın ortamının yaşandığı nisan ve mayıs aylarında geçen yılın aynı dönemlerine kıyasla azalan para cezası gelirleri, haziran ayıyla birlikte hızlı şekilde arttı. Özellikle idari para cezalarındaki artış, kısıtlamaların azalmasıyla ticari hayattaki ve karayolu trafiğindeki hareketliliğe işaret ederken, zorunlu hale gelen maske kullanımını ihlalin sonuçlarını da ortaya koyuyor. Hazine ve Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel Nisan ayında yüzde 25.6, mayıs ayında yüzde 25.4 düşen toplam para cezası gelirleri, haziran ayında ise yüzde 48.3 arttı. Müdürlüğü’nün yayımladığı verilere göre, para cezalarıyla ilgili detaylar şöyle: 4 Haziranda toplam para cezaları 2019’un aynı ayına kıyasla yüzde 48.3 artarak 1 milyar 236 milyon liraya ulaştı. Bu cezalar nisanda yüzde 25.6, mayısta yüzde 25.4 düşerken, ilk 3 ayda ise sırasıyla yüzde 60.3, yüzde 74.6 ve yüzde 22.1 arttı. 6 ayda 6.8 milyar TL 4 Yine haziran ayı kapsamında idari para cezaları yüzde 77.3 artarak 721.2 milyon liraya çıktı. Nisanda yüzde 6.4 artan bu cezalar mayısta yüzde 11.5 azaldı. 4 İkinci büyük kalem olan vergi cezaları da haziranda yüzde 28.6 artarak 456.9 milyon lira oldu. Bu tür cezalar nisanda yüzde 51.1, mayısta yüzde 27.7 düştü. 4 Yargı para cezaları ise haziranda yüzde 10.1 düşerek 40.6 milyon liraya indi. Bu cezalar nisanda yüzde 67.6, mayısta yüzde 70.5 düştü. Ayrıca haziranda, diğer para cezaları da yüzde 34.9 azalarak 17 milyon lirada kaldı. Bu tür cezalar nisanda yüzde 21.3 artarken, mayısta yüzde 54.7 düştü. Öte yandan yılın ilk 6 ayında geçen yılın aynı ayına kıyasla bütçeye giren toplam para cezası gelirleri yüzde 24.2 artarak 5.5 milyar liradan 6.8 milyar liraya yükseldi. Tüketiciye etebligat kolaylığı Tüketici hakem heyetleri tebligat işlemlerinin elektronik ortama (etebligat) taşınmasıyla 23 Haziran’dan 20 Temmuz’a kadar muhataplara 58 bin 434 etebligat gönderildi. Ticaret Bakanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre, 2019 yılında 542 bin 589 başvuruyu karara bağlayan tüketici hakem heyetlerinin etebligatı kullanmasıyla bu işlemler için bütçeden gerçekleştirilen masraflarda yaklaşık üçte 2 oranında tasarruf sağlandı. Yine açıklamada şu vurgu da dikkat çekti: “2019 yılında ortalama 89 gün olarak gerçekleşen tüketici uyuşmazlıklarının ortalama karara bağlanma süresinin de postada geçen sürelerin ortadan kaldırılmasıyla daha aşağılara düşeceği tahmin edilmektedir.” l Ekonomi Servisi ‘Dengesizlikler geri döndü’ 3 KAMU BANKASINDAN ORTAK AÇIKLAMA 6 marka kredi paketinden çıkartıldı Ziraat Bankası, Halkbank ve VakıfBank’tan yapılan ortak açıklamada, Honda, Hyundai, Fiat, Ford, Renault ve Toyota firmalarının kredi paketi kapsamından çıkarıldığı duyuruldu. Üç bankadan yapılan ortak açıklamada, “Honda, Hyundai, Fiat, Ford, Renault ve Toyota firmalarının belirtilen açıklamalara rağmen fiyat artışları yaptıkları görülmüştür” denildi ve bu firmaların kredi paketi kapsamından çıkarıldığı duyuruldu. l Haber Merkezi Kredi derecelendirme kuruluşu Standard & Poor’s (S&P), Türkiye’nin kısa vadeli döviz ve yerel para cinsinden kredi notunu “B” olarak teyit edip görünüm için “durağan” derken, önceki günkü açıklamasında uyarılarda da bulundu. Covid19’un etkileri nedeniyle Türkiye ekonomisinin bu yıl yüzde 3.3 küçüleceğinin beklendiği belirtilen açıklamada, büyümenin yılın ikinci yarısında toparlanma göstermesinin öngörüldüğü kaydedildi. Yine açıklamada, kredi büyümesinin hızlı artışı, çift haneli enflasyon ve cari işlemler açığı nın son aylarda genişlemesi dahil olmak üzere geçmiş dengesizliklerin yeniden ortaya çıktığına dair işaretlerin olduğu belirtilerek net kamu borcunun gayrisafi yurtiçi hasılaya (GSYH) oranının, Türk bankaları geniş çaplı kamu desteğine ihtiyaç duymadıkça 2020 sonunda yüzde 35 olacağının tahmin edildiği bildirildi. İşsizlik yüzde 14.3 S&P’nin açıklamasında, salgının Türkiye’de kontrol altında gö ründüğü ve bu durumun gelişmekte olan diğer ekonomilere kı yasla daha hızlı toparlanmaya izin verdiği ifade edildi. Ekonominin 2021’de yüzde 4.5 büyüyeceğini bildiren kuruluş, ayrıca enflasyonun bu yıl yüzde 10.6, 2021’de 9.4, 2022’de yüzde 9.2 ve 2023’te yüzde 9, işsizlik oranının ise bu yıl yüzde 14.3, 2021’de yüzde 12.4, 2022’de yüzde 11.2 ve 2023’te yüzde 10.7 olacağını tahmin etti. l Ekonomi Servisi Halkbank’ın ‘yeni dava’sı 10 Eylül’de Aralarında Türk vatandaşlarının da bulunduğu, İran terörünün mağduru olduğunu öne süren 252 kişinin New York Güney Bölge Mahkemesi’nde Halkbank aleyhine açtığı tazminat davası banka yönetimi ve hükümet tarafından büyük tepkiyle karşılanırken, ilk ara duruşmanın 10 Eylül’de yapılacağı öğrenildi. Amerikaninsesi.com’da yer alan habere göre, 27 Mart’ta mahkemeye dilekçe sunan müştekiler, Amerikan mahkemelerinin yaklaşık 2 milyar dolar tazminat ödemesine hükmettiği İran’ın henüz terör mağduru ve yakınlarına para ödemediğini ak sine Halkbank’ı kullanarak yaklaşık bir milyar dolarını Amerikan finans piyasalarına soktuğunu belirterek Halkbank’ın terör mağdurlarının zararlarını tazmin etmesini talep etti. Halkbank önceki gün KAP’a tüm yasal haklarını kullanacağını bildirmişti. l Ekonomi Servisi Mükelleflere beyan uyarısı Salgından etkilendiği için mücbir sebep kapsamına alınan mükelleflerin, ertelenen vergi ödevlerini 27 Temmuz gün sonuna kadar yerine getirmesi gerekiyor. Mükellef, KDV ve muhtasar beyannamelerini de verecek. Plastik poşetler için verilen geri kazanım katılım payı ödemeleri ise 4 Ağustos’a kadar yapılabilecek. BİST ve altın kazanç getirdi Mali piyasalarda haftanın kazandıranı borsa ve altın oldu. Borsa İstanbul’daki hisse senetleri ortalama yüzde 0.35, altının gram fiyatı yüzde 4.91, Avro/TL yüzde 1.38 değer kazanırken, dolar/ TL yüzde 0.28 değer kaybetti. BES fonları da yüzde 1.36 değerlendi. ‘Le Chic Bodrum’ için Kaya Holding’le anlaştı Deniz GYO, villa, rezidans ve otelden oluşan ilk karma projesi Le Chic Bodrum’un işletilmesi için Kaya Palazzo zinciri ile mutabakat sağladı. Deniz GYO Başkanı ve DenizBank Yönetim Kurulu üyesi Tanju Kaya, “Salgın nedeniyle ekonomik koşulların zorlaştığı dönemden geçmemize rağmen değer yaratan projemize ara vermedik ve nihayete erdirdik. Arsa bedeli dahil 500 milyon TL’yi aşan yatırım tutarı ile Bodrum’un en iddialı projelerinden birine imza attık” derken, Kaya Holding Başkanı Burak Kaya şu bilgiyi verdi: “Bu konsept Bodrum’da bir ilk. Tam Pansiyon Plus Resort&Residences’ı hayata geçiriyoruz.” l Ekonomi Servisi Akbank, Türkiye’nin en iyi bankası seçildi Önemli finans yayın gruplarından Euromoney’nin “Mükemmellik Ödülle ri 2020” kapsamında, Akbank’a 14’üncü kez “Türkiye’nin En İyi Bankası” unvanı verildi. Sektörün yurtdışında güçlü ve sağlam al gısının yatırımcılar ve finans çevreleri tara fından her zaman değer bulduğunu ve des teklendiklerini belirten Akbank Ge nel Müdürü Hakan Binbaşgil, “Güçlü finansallarıyla Türkiye ban kacılık sektörü, yurtdışı yatırım cılarına güven sağlamaya devam ediyor. Bu sebeple biz de ülkemi ze kaynak sağladığımız sen dikasyon ve bono ihraçları gibi finansal işlemlerimiz de, beklenenin üzerinde il giyle karşılaşıyoruz” dedi. l Ekonomi Servisi Hakan Binbaşgil Online moda fuarına 250 markadan katılım Dosso Dossi’nin düzenlediği “Türkiye’nin en büyük online moda fuarında” 250 markanın 150 bin parçalık koleksiyonunu tüm dünyadan alıcılara sunduğu açıklandı. Dünyayı etkisi altına salgın nedeniyle küresel ticarette oyun planlarının değiştiğini, ticaretin “yeni normale” göre kurgulandığının altını çizen Dosso Dossi Holding Başkanı Hikmet Eraslan, “Fuarı ziyaret eden alıcılar, eşzamanlı olarak sipariş de yazdırabiliyorlar. Aynı hızla gidersek 30 Temmuz’a kadar devam edecek fuarımızda 15 milyon dolarlık sipariş alacağımızı öngörüyorum” dedi. Eraslan, ayrıca eihracatın önemin de dikkat çekti. l Ekonomi Servisi Quasar İstanbul için özel fırsatlar sunuluyor Quasar İstanbul’daki rezidans ve ofisleri İş Portföy Quasar GYF altında gayrimenkul yatırım fonları portföyüne katan İş Portföy, bu projeyle ilgili özel bir kampanya başlattı. Buna göre Quasar İstanbul’da, satış fiya tı üzerinden yüzde 15 peşin indirimine ek olarak aylık yüzde 0.79 faiz oranı ile 120 ay kredi imkânı ve yüzde 5 peşi nat ödeyerek ev veya ofis sahi bi olmak mümkün. Bu oranlar limitsiz ve katkı paysız olacak. İş Portföy Genel Müdürü Tevfik Eraslan, “Mevduat faizlerinde ki düşüş ile birlikte konut kredi faizlerinin de düşmesi gay rimenkul sektöründe sa tışların artmasını sağlı yor” dedi. l Ekonomi Servisi Tevfik Eraslan Yeni domates işleme sezonunu yatırımla açtı Türkiye’nin en büyük ketçap, mayonez ve sos üreticilerinden Assan Foods, mevsimin ilk hasadı domateslerin Susurluk fabrikasına gelişini çiftçilerle birlikte kutladı. Kutlama töreninde, Assan Foods bünyesinde pandemi döneminde kesintisiz süren, uzman bir İtalyan şirketinden hizmet alınarak geliştirilen 13 milyon lira yatırımla oluşturulan son teknoloji domates yıkama havuzu da devreye alındı. Küresel rekabet gücü nü artırmak gerektiğine dikkat çeken Kibar Holding Başkanı Ali Kibar, kuruluş aşamasından bugüne dek bu şirkete yapılan endüstriyel yatırımların 57 milyon dolar olduğunu belirtti. l Ekonomi Servisi Ali Kibar