Katalog

10 23 HAZİRAN 2020 SALI DOLAR ekonomi@cumhuriyet.com.tr AVRO STERLIN FAİZ TASARIM: SERPİL ÜNAY BORSA EKONOMI ALTIN CUMHURİYET ALTIN 24 AYAR 6.8650 0.2 kuruş 7.7000 0.5 kuruş 8.5590 3.5 kuruş 8.94 Sabit 115.190 1578 puan 2614.17 36.95 lira 387.61 5.13 lira ‘Mobil uygulamamız inovasyon ödülü aldı’ Howden Sigorta, Türkiye’de geliştirdiği ve grup sağlık sigortalarında direkt bireysel kullanıcı ile iletişim ku rarak poliçenin maliyetinin etkin kul lanımını sağlayan Smartie ile, Dubai Dünya Sigorta Kongresi’ndeki yarışma da “Dijital Sigorta İnovasyon” kategori sinde birincilik elde etti. Howden Türkiye, Ortadoğu ve Afrika Bölge Üst Yöneticisi Atınç Yılmaz, “Bu ürünle bizim için çok önemli olan Ortadoğu pazarında farklılık yaratacağımı zı düşünüyoruz. Sigorta alanın da Türkiye’den çıkan ilk mobil uygulama ihracını yapmaktan dolayı da ay rıca gururluyuz” dedi. Uygulama, hastane lerin hizmet ücretleriy Atınç Yılmaz le ilgili detaylı bilgiler veriyor. ‘Kadın Gözüyle’de birinci Nalçacı oldu Covid19 kısıtlamaları, uluslararası taşıt sigortasını da etkiledi Virüs ‘yeşil’i vurdu Motorlu taşıtlara yurtdışında trafik sigortası teminatı sunan yeşil kart sistemiyle ilgili poliçelerin sayısı, nisan ayında yüzde 74, mayıs ayında yüzde 77 azaldı. Küresel Covid19 salgını ve bu nedenle alınan önlemler, sigorta sektörünü de olumsuz etkiledi. Bu açıdan en dikkat çekici etkilerden biri, motorlu kara taşıtlarının yurtdışında karıştığı trafik kazalarından doğan hasarları zorunlu trafik sigortası gibi sigorta teminatı altına alan “Yeşil Kart” sisteminde görüldü. Özellikle dünya çapında uygulanan ve halen kısmen süren seyahat kısıtlamaları bunda etkili oldu. 4 Türkiye Motorlu Taşıtlar Bürosu’nun verilerine göre, şirketler tarafından satılan yeşil kart poliçesi sayısı, geçen yılın aynı ayına kıyasla nisan ayında yüzde 73.6 düşerek 2 bin 859, mayısta yüzde 76.6 düşerek 3 bin 694 adede düştü. ‘Ortalama’ arttı 4 Yılın ilk 5 ayında ise geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 45.1 azalarak 28 bin 418 adet olurken, tek artış ocak ayında görüldü. Yılın ilk 5 ayında sadece 28 bin 418 adet yeşil kart poliçesi satıldı. Ocakta poliçe yüzde 16.9 artışla 11 bin 268 adet oldu. 4 Net prim üretimi de, nisan ayında yüzde 41.9 azalarak 1.4 milyon Avro, mayıs ayında yüzde 40 azalarak 1.8 milyon Avro oldu. İlk 5 ayda ise yüzde 16.6 düşüşle 10.5 milyon Avro’luk prim üretildi. Prim üretimi, ocak ayında yüzde 15.2 ve şubatta yüzde 2.3 arttı. 4 Buna karşın yılın ilk 5 ayında poliçe başına ortalama prim üretimi yüzde 52 artarak 371 Avro oldu. Ocak ayında ortalama 305 Avro olan prim nisan ayında 490 Avro’ya kadar çıktı. Salgın kısıtlamalarının özellikle küçük taşıtla rı büyük oranda durdurması, döviz kuru artışları gibi etkilerin bu suçta etkili olduğu görülüyor. En çok Almanya 4 Ayrıca yılın ilk 5 ayında, ödenen hasarlar ise yüzde 14.4 artarak 7.6 milyon Avro oldu. Hasar ödenen poliçe sayısı yüzde 7.5 artışla 1826 adet olurken poliçe başına ortalama hasar da yüzde 6.8 yükselişle 4 bin 182 Avro olarak hesaplandı. Hasarlar nedeniyle en çok ödemenin yapıldığı ülke ise 4.3 milyon Avro ile Almanya. Bu ülkeyi 1 milyon Avro ile İngiltere ve 655 bin Avro ile İtalya izliyor. Anadolu Hayat Emeklilik tarafından düzenlenen “Kadın Gözüyle Hayattan Kareler” fotoğraf yarışmasının bu yılki kazananları belirlendi. 14’üncüsü düzenlenen yarışmada, 2 bin 346 katılımcının 7 bin 889 fotoğrafı yarıştı. Yarışmasının birincisi “Sevgi” adlı fotoğrafıyla Berna Nalçacı oldu. “Torlukçular” adlı fotoğrafıyla Funda Öztürk’ün ikinci, “Sevgililer” adlı fotoğrafıyla Aslı Ayyürü’nün üçüncü olduğu yarışmada Özlem Dilek, Nebiha Bacıoğlu ve Münevver Ulusoy mansiyon aldı. 2007 yılından bu yana 21 bini aşkın katılımcının, 80 binin üzerinde fotoğrafla katıldığı yarışmanın danışmanlığını Türkiye Fotoğraf Sanatı Federasyonu yapıyor. ASISTANLIK HIZMETLERINI YENILEDILER MetLife Emeklilik ve Hayat’ın, “Değer Yaratan Asistans Hizmetleri” projesiyle mevcut asistans paketlerini sigorta ürününün hedef kitlesinin ihtiyaç duyabileceği yeni hizmetlerle zenginleştirdiği açıklandı. Genel Müdür Deniz Yurtseven, “Sigorta pa ketlerimizde tıbbi yardım, optik, klima, kombi bakımları, çilingir hizmeti, akaryakıt, termalspa otel indirimleri, psikolojik danışma, çocuk sağlığı danışma, kariyer koçluğu, izotomi, hobi kulüpleri gibi onlarca ücretsiz ya da indirimli hizmet yer alıyor” dedi. Deniz Yurtseven İzzet Özveren İNTERNET PAKETI HEDIYE EDECEKLER Sigorta satış platformu Sigortaladım.com, Turkcell ve Vodafone “sadakat” programları ile özel avantajlar sundu. Kasko, trafik ya da tamamlayıcı sağlık sigortası alan tüm Vodafonelular ve Turkcell kurumsal hat kullanıcılarına, tarifelerine ek 25 GB’ye varan internet paketi hediye edilecek. Sigortaladım.com Pazarlama Direktörü İzzet Özveren, “Amacımız, sektörün köklü kuruluşlarını platformumuzda bir araya getirerek müşterilerimizin ihtiyaç duydukları sigorta ürününe kolaylıkla ulaşmalarını sağlamak” dedi. Altın fiyatları son bir ayın zirvesine çıktı Mali piyasalar hareketli günler geçirmeye devam ediyor. Bu kapsamda, artan küresel koronavirüs vakalarının küresel ekonomide toparlanmayı geciktireceği yönündeki endişeler altın fiyatlarını son bir ayın zirvesine taşıdı. Spot altının ons fiyatı, güvenli liman arayan yatırımcıların talebi ile dün sabah 18 Mayıs’tan bu yana görülen en yüksek seviye olan 1763 dolara kadar çıktı. Günü de 1755 dolar seviyesinde kapadı. Ancak Gedik Portföy Fon Yönetim Müdürü Eral Karayazıcı’nın şu yorumu dikkat çekti: “Altın 1835 dolar seviyesine kadar gidecek gibi gö zükse de iki senedir süren rallinin sonuna yaklaştığımızı düşünüyorum.” BİST yükseldi Türkiye’deki piyasalarda ise özellikle Borsa İstanbul iyi bir performans ortaya koydu. ABD yargısında yaşanan gelişmelerin Halkbank lehine görülmesi, BİST 100’ü banka endeksi öncülüğünde yükseltti. BİST 100 günü yüzde 1.4 artışla kapattı. Dolar/TL ise yatay bir seyir izledi ve günü 6.85 lira seviyesinde kapattı. l Ekonomi Servisi Yorgancılar: Daha çok çalışma dönemindeyiz Düzcam ve endüstriyel cam sektöründe faaliyet gösteren Yorglass’ın, yeni yatırım başlattığı açıklandı. Şirket, Çerkezköy’de 75 milyon lira yatırımla inşa edilecek fabrikayla üre tim kapasitesini yüzde 20 artırmayı, ihracatını ise 5 sene içinde iki katına çıkarmayı hedefliyor. Fabrikanın bu yıl bitmeden devreye alınacağını söyleyen Yorglass Üst Yöneticisi Semavi Yorgancılar, şunları anlattı: Dönem daha çok çalışma dönemi. YurtdışınSemavi Yorgancılar daki operasyonlara ağırlık vererek global müşterilerimize daha yakın, daha hızlı hizmet verebileceğimiz yeni bir sistem üzerinde de çalışmalarımız sürüyor.” l Ekonomi Servisi Talep, balkonlu evden yana Pandemiyle birlikte konut tercihi değişen tüketiciler, yüksek katlı yapılar yerine butik, geniş, ferah, balkonlu ve bahçeli evleri tercih etmeye başladı. Göktekin Yapı’nın sosyal medya üzerinden yaklaşık 4 bin kişiyle yaptığı “Hayal Ettiğiniz Yaşam Alanı” araştırmasına göre, aileler daha geniş ev ve sosyal alanlara yöneldi. Göktekin Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Serdar Göktekin, “Araştırmaya katılanlar ortak kullanıma açık sosyal alanlar da olmazsa olmazlarının çocuk oyun alanları, yeşil alanlar, dinlenme alanları, spor salonu ve havuz olduğunu söyledi” dedi. Göktekin, “Yaşam alanlarının çevresinde en çok market hizmetine ihtiyaç duyulduğu ortaya çıktı” diye konuştu. Öte yandan, İnşaat Müteahhitleri Konfederasyonu Başkanı Tahir Tellioğlu, düşük faizli konut kredileriyle birlikte yükselen ev fiyatlarına ilişkin “Bu faizler haksız, aşırı fiyat artışı ile suiistimal edilmemeli” dedi. l Ekonomi Servisi Dijital staj başlattılar Akbank’ın, 15 Haziran itibarıyla dijital staj uygulaması başlattığı açıklandı. Akbank İnsan ve Kültür Genel Müdür Yardımcısı Pınar Anapa, stajyerlerin 4 haftalık sürede gerçek iş hayatını deneyimleyeceklerini, programa örgün eğitim veren üniversitelerin lisans bölümlerinde okuyan 2. ve 3. sınıf öğrencilerinin katıldığını belirtti. Anapa, pandeminin iş yaşamında birçok değişimin yaşanmasına sebep olduğunu, buradan çıkarılacak derslerin yanı sıra yepyeni ve başarılı uygulamalar için de bir fırsat alanı oluştuğunun altını çizdi. l Ekonomi Servisi Bursa’da ekili araziler sular altında Bursa’da yaşanan sel, Kestel ilçesindeki binlerce dönüm tarım arazisini vurdu. Armut, şeftali, elma ve ayva yetişen Kestel Ovası’nda tarım arazileri kullanılmaz hale geldi. Meyve bahçelerinde sel suları ağaçların boyunu aşarken, ekili sebzelerin tamamı sel suları altında kaldı. Dudaklı köyünün tarım arazileri selden en çok etkilenen alanlar oldu. l İHA ‘Jeotermal sera’da hedef 20 bin dekar Jeotermal Elektrik Santral Yatırımcıları Derneği (JESDER) üyelerinin, jeotermal ısıtmanın ardından gündemine tarımı aldığı açıklandı. Jeotermal tarımın elektrik üretiminin ardından ikincil yatırım konusu olduğunu belirten JESDER Başkanı Ufuk Şentürk, Tarım ve Orman Bakanlığı ile yürütülen “Tarıma Dayalı İhtisas Organize Sera Bölgeleri” çalışmaları kapsamında yer tahsis çalışmalarına geçil diğini belirtti. TÜBİTAK’a göre toplam sera alanının yüzde 30’u olan yaklaşık 4 bin dekarda jeotermal ısıtma yapıldığını belirten Şentürk, “Hedefimiz bu alanı önümüzdeki 5 yıl içinde 45 katına çıkarmak, optimum düzeyde kaynağımızdan faydalanmak. Jeotermal kaynaklı seralar ile çiftçimizin maliyetlerini en aza indirmeyi hedefliyoruz” diye konuştu. l Ekonomi Servisi Restoranlardan kredi talebi Ziraat Bankası’nın turistik restoran ve işlet gesi olmayanlara da verilmeli. Ayrıca bir diğer ko melere sağlayacağı düşük nu da turizme bütün işlet oranlı krediden, sektördeki meler hizmet eder tüm restoran ve kafelerin ken, turizm işlet yararlanması talep edildi. me belgesi olan Tüm Restoranlar ve ve olmayan yer Turizmciler Derneği ler arasında bir (TÜRES) Başkanı ayrım olmasıdır. Ramazan Bin İkilik oluşturan göl, “Bu kre bu durum di, turizm iş son bulma letme bel Ramazan Bingöl lı” dedi. Faiz indirimleri otomatiğe bağlandı Merkez Bankası bu hafta yine faiz kararı verecek ama piyasalar tarafından eskisi kadar merak edilmediğini görüyoruz. Bir süredir faiz indirimlerini otomatiğe bağlayan Merkez Bankası’nın perşembe günkü toplantısında yine faiz indirmesi bekleniyor. Piyasa oyuncuları arasında yapılan anketlerde bu haftaki faiz indiriminin 0.25 puan olması, kısa vadeli faiz oranlarının yüzde 8’e indirilmesi “ağırlıklı beklenti” olarak gözüküyor. Ancak bunun üzerinde bir indirim gelirse, örneğin 0.50 veya 0.75 puan indirilmesi halinde bile piyasaların bu karara çok büyük tepki vermesi beklenmiyor. Hatta son günlerde büyük artış gösteren Borsa endeksinin yüksek oranlı bir faiz indirimi halinde, çıkışını daha da büyütebileceği bile söylenebilir. Faiz kararlarının eskisi kadar önemli olmasının altında aslında birden çok faktör rol oynuyor. Pandemi sürecinden çıkışta yani normalleşme sürecinde talebin artırılabilmesi için çoğu ülke faiz indiriyor. Birçok ülke negatif faize dönmüş durumda. Yani küresel olarak faiz indirimlerinin sürmesi, bizde de bu süreci normal hale getiriyor. Buna karşılık Türkiye’nin son dönemde en hızlı faiz indiren ülkeler arasında başı çektiğini, enflasyon oranlarının hâlâ çift hanede dolaştığını söylememiz gerekiyor. Yani Türkiye diğerlerinden ayrı bir konuma sahip. Üstüne üstlük negatif faiz veren ülkelerin çoğu gelişmiş, mali dengelerinde fazla tehlike olmayan ülkeler. Bizde ise durum tersi; pandemi öncesi zaten kırılganlaşan makro dengeler pandemi ile birlikte iyice bozuldu. Popülizm kaygısıyla öne çıkan bir ülke yönetimi olarak, pandemiden zarar gören dar gelirli kesimlere yeterince doğrudan gelir aktarılamadığını unutmayalım. Faiz indirimine giden ülkeler talebi artırabilmek için çoğunlukla vergi oranlarında da indirime gidiyorlar. Halbuki bizde turizm dışında vergi indirimi yapılmazken tersine, önümüzdeki dönem KDV, ÖTV gibi tüketim üzerinden alınan vergilerde artırımların hız kazanması bekleniyor. Merkez indirdiği gibi artırabilir mi? Faiz oranlarında yapılan indirimlerin kurlara etkisine gelince... Mayıs toplantısında Merkez Bankası politika faizini 50 baz puanla beklentilere paralel indirmiş, karar sonrası dolar 6.81’den 6.78 TL’ye gerilemişti. Buradan yola çıkarak 25 baz puanlık indirimde kurların aynı kalması veya bir miktar aşağı gelmesi beklenebilir. 50 baz puan ya da üstündeki indirimlerde ise belki bir miktar yukarı gelecektir. Aslına bakacak olursanız piyasaların yine “iyiyi satın alma havasında” olduğunu, kötü haberlere veya kaygılara fazla prim vermeden, kâr maksimizasyonu için iyi haberi fiyatlamaya daha teşne olduğunu söylemek gerekir. O nedenle çok radikal bir değişik olmadığı takdirde, Borsanın yukarı gidişini, kurların aynı kalmasını sürdürmeye devam edecekler gibi gözüküyor. Ekonomik kaygılarla baktığınız zaman, böyle bir iklimde faiz indirimlerinin sürmesinden kaygılanmak gerekir. Çünkü herkes biliyor ki “Merkez Bankası gerektiğinde, indirim yaptığı gibi artırıma da gidebilir” denilebilse fazla sorun yok. Güvensizliğin nedeni belli; siyasi otorite faiz konusunda “ne olursa olsun indirim sürecek” diyor. Buna ek olarak ekonominin dışında pandemi açısından da kaygıların arttığı bir dönemden geçiyoruz. Tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de “ikinci dalga geliyor mu?” tartışması yapılıyor. Son salgın rakamları da böyle bir kaygıyı haklı çıkarıyor. Piyasaların kayıtsız tavrına karşılık gerçekler ne derseniz, çelişkili bir durum olduğunu söylememiz gerekiyor. Piyasalar da çok iyi biliyor ki uygulanan politikalar uzun süre sürdürülebilecek politikalar olamaz. Tasarrufu kıt, dışa bağımlı, mali dengesi bozulmuş, enflasyonu yüksek, buna karşılık büyüme hırsı güçlü bir ekonomiden söz ediyoruz. Bu amaçlara ulaşabilmek için faiz oranlarının negatif olmaması, piyasaya müdahalelerin mümkün olduğunca düşük kalması, yatırım için olamasa bile portföy yatırımları için yabancılara cazip gelecek güvenilir bir ekonomi yönetimine sahip olmak gerekiyor. Bunun tam tersi olduğunu herkes gibi piyasalar da çok iyi görüyor. Eskiden Merkez Bankası’nın az da olsa bağımsızlığı vardı, “Sonunda gereken karar alınır” diye bakılırdı. Artık o da yok; Merkez Bankası’nın siyasi kaygılarla karar verdiğini tüm dünya gördü. Sadece Merkez Bankası değil tüm ekonomik kurumlar karar almak için tek otoriteyi dinliyor. Böyle bir ekonomik anlayışın, hele ki bu bozulan dengelerde uzun süre devam ettirilebilmesi mümkün değil. Faiz indirimlerinin otomatiğe bağlanmış olması da piyasaları rahatsız ediyor gibi görünmüyor.