Katalog

10 22 EYLÜL 2019 PAZAR TASARIM: SERPİL ÜNAY BULMACA SEDAT YAŞAYAN SOLDAN SAĞA 1 Resimde gördüğünüz, romanlarının yanı sıra “Troya’da Ölüm Vardı”, “Uzun Sürmüş Bir Günün Akşamı” gibi öykü kitaplarıyla da tanınmış yazarımız... Hekimin boğaz muayenesi sırasında dili bastırmak için kullandığı ağaç çubuk. 2 Anasona verilen bir başka ad... Bilginler, yazarlar ve sanatçılar kurulu... Romatizma ağrısı. 3 Sıkı dokunmuş bir tür pamuklu kumaş... İnsan zihninin deney edinmeden önce, üzerine hiçbir şey yazılmamış bir tabletten farksız olduğunu belirtmek için kullanılan deyim... Samanlarda kutsal sayılan taş yığınları. 4 Gözleri görmeyen... Toplumun duygularını inciten olay ya da durum.. Şarkı türünde ve piyano için hazırlanmış beste. 5 Bir şeyin yerine başka bir şeyi koymak... Sivrisinekleri kovmaya yarayan tablet... Eski dilde karaciğer. 6 Zülfü Livaneli’nin bir filmi... Kekeme ya da dilsiz kimse... “ uyur, düşman uyur, hastei hicran uyumaz” (Şeyh Galip)... Kadastro haritalarında parseller topluluğu... Amazon bölgesinde bataklık sık orman. 7 “Mercanköşk” de denen ıtırlı bir bitki... Duvarcıların doğrultu bulmakta kullandıkları çekül ipi... Sert, şiddetli, katı. 8 Hindistan ve Sri Lanka’da yaşayan bir halk... Dalaşı vardır... Manisa ilinde, “ulusal park” kapsamına alınmış bir dağ... Boyuna iki düşey düzlem arasında inşa edilmiş kemer parçası. 9 “ dolanır, yıllar geçer / Dostlar beni hatırlasın” (Âşık Veysel)... Fransa’da bir kent... Bir yazıya başka bir yazarın yazısından alınmış parça... Evrensel alıcı olan kan grubu. 10 Eskişehir yöresine özgü, çubuk biçiminde bir tür helva... Bal ve zencefille yapılan Rus içkisi... Güzel, hoş, latif... Kedi ya da köpeğin ön ayağı. 11 Romanya’nın plaka kodu... Nine... Portekiz’de bir kent... Japonya’da yaşayan engerek yılanı. 12 Güney Amerika’ya özgü, fırında ya da ızgarada pişirilen sığır eti yemeği... Yoğurt, pekmez gibi koyu şeyleri suyla inceltmek... Madagaskar’da yaşayan bir guguk kuşu... Oyunda cezalı çocuk. Bu haftaki bulmaca ödülü Batı Diye Diye Daniela Dahn Yordam Kitap 8 EYLÜL 2019 1745 KAZANANLAR: Ayşe Fulya Ateş, Şimal Ece Genç, Hayat Ada Koç, Burcu Daşer, Çağrı Bulhaz, Demet Özer, Ali Necip Karabey, Mehmet Ali Çıra, ANKARA, Kamil Gülbağ, Ceren Saran, Murat Uçar, Deren Tezel, Memet Bahar, Kayhan Arsoy, İSTANBUL, İbrahim Kargıtuğ, MUĞLA, Esma Tente, ORDU, Yusuf Yatkın, AYDIN, Hasan Ali Arslan, Hasan Lağap, ADANA, Nurşen Kabaz, SAMSUN, Abdullah Ercan Kuşaksızoğlu, KOCAELİ, İbrahim Ormancı, Levent Veral, Cemil Sarısoy, İZMİR, Fuat Ergün, ANTALYA Not: Bulmaca yanıtlarını bundan böyle bulmaca@cumhuriyet. com.tr veya (0212) 343 72 69 numaralı faksa gönderebilirsiniz. Posta ile gönderilen yanıtlar ise aynı adrese gönderilmeye devam edecek. 08.09.2019 tarihli Cumhuriyet Gazetesi’nde yayımlanan bulmacanın çözümü ve bulmacayı doğru yanıtlayanlar arasında yapılan çekilişte Fatih Yaşlı’nın Kinimiz Dinimizdir (Yordam Kitap) kitabını kazananlar: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 UMB E R TO E CO G E Z E NG E V İ 2 LORKE K L İ NK E R ŞAR LOT 3 UHA BA S A R İ N AKNE Lİ 4 ÇONGUR İ AZ ÇAL ANO T 5R DOS A EN İ S V İ L YAM T 6 E DAM B İ D ME DU S A DAVA 7İR ABAPUŞ İ VE L İ BAL T 8 S E Y L AN S E RAK NA L İ BA 9 ZAA F İ KON İ ON RUA OR 10 D İ S K A L K U L İ NAMAZ L AĞ I 11 A N T NA İ N KE TZAL AYA 12 R I RAK TUAK İ RT İ Ş SE 13 Ü R K Ü OMA L OK K I NAC I K 14 L A YUNA AT ET İ 15 Z İ V A N İ Y A A H R A Z 16 İ Y İ İ KONA İ AŞ E 17 Y E D E K N Ü B Ü V V E T 18 A ADOL E S AN İM 19 F İ L A R İ Z D İ Z Y E M 20 E Z A NE KİK ENE 13 Kesintilerden sonra kalan miktar... Saz ya da kamıştan yapılmış kulübe... Çocukları korkutmak için uydurulmuş hayali yaratık. 14 Perslerin ay tanrısı... Kuzey Amerika’nın beş büyük gölünden biri... Ayak direme. 15 Bir nota... “Lekelihumma” da denen ateşli ve tehlikeli bir hastalık... Parola... Bir cetvel türü. 16 Bir işi yaptırabilme gücü... Hıdrellez’de genç kızların ve kadınların mâni çekerek baktıkları fal. 17 Adana ilinde, 1912’de Almanlar tarafından yapılan ünlü demiryolu köprüsü... Yetenek, beceriklilik. 18 Türlü bitkilerin yaprak ve kabuklarıyla kokulandırılmış acımtırak bir içki... Filistin topraklarına eskiden verilen ad... “Her içinde seyredilir başka bir cihan” (Y.K. Beyatlı). 19 Ayakkabıcıların kullandığı küçük eğe... İdrarda safra pigmentlerini yokluğu. 20 Günaha sokma, günah işletme... Van Gölü’nün kuzeybatı kıyısında, Urartular döneminden kalma bir kale... Artvin’in Şavşat ilçesinde bir yayla. YUKARIDAN AŞAĞIYA 1 18491891 yılları arasında yaşamış ve en iyi Shakespeare yorumcusu olarak efsaneleşmiş Ermeni asıllı Türk tiyatro sanatçısı... Arap olmaya Müslümanlara verilen ad. 2 Şamanist Türklerde doğal nesnelerde bulunduğuna inanılan ruhlara verilen ad... Araplarda silah kullanma ustalığına verilen ad... Dünyanın Yedi Harikası’ndan biri olan “Babil Asma Bahçeleri”ni kuran efsanevi Asur kraliçesi. 3 “Nereye Kadar”, “Ayak Sesleri”, “Çağrı” gibi albümleriyle tanınan şarkıcımız... Çekilerek balık avlamaya yarayan, genellikle daire şeklindeki el ağı... Bir tür yumurtalı süt tatlısı. 4 İzlanda’ya özgü bir tür güreş... Dinsel tören ve kuralları... “Suya düşeni yakmaz” (Karacaoğlan)... Bilgisiz, kültürsüz kimse... Ermenistan’ın para birimi. 5 Bir gıda maddesi... Antalya kentinin kurucusu olan ünlü Bergama kralı... Sevinç belirten bir ünlem... Üstü kapalı olarak anlatma. 6 Engel... Hatay yöresine özgü, kuşbaşı et, pirinç ve patlıcanla yapılan bir yemek... Avrupa Futbol Federasyonu’nun kısa yazılışı... Dar, uzun ve hafif bir yarış kayığı. 7 Ağrı Dağı’na verilen bir başka ad... Geleneksel Anadolu Türk konut mimarlığında, ahşap yapılardaki çık 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 İsim:......................................................................................................................................... Adres:...................................................................................................................................... ................................................................................................................................................. Tel:.......................................................................................................................................... maların altına çapraz olarak konan destek. 8 Keman gibi omza dayanarak çalınan yaylı bir çalgı... Eksik bir organın yerini tutması için yapılan yapay organ ya da parça... İlk derecedeki mahkemelerle yYargıtay arasında yer alan mahkeme. 9 Özbekistan’ın plaka kodu... Tavlada “üç” sayısı... Bir soru sözü... Kurnaz, açıkgöz... Asya’da bir ülke. 10 Gürcü müziğine özgü bir tür kaval... Büyüme, gelişme... Anton Çehov’un bir tiyatro oyunu. 11 Bilgiçlik taslayan kimse... Hitit... Halk dilinde eylül ayına verilen ad... Sadık Aslankara’nın bir romanı. 12 İstanbul’daki Göksu Deresi’nin antik dönemlerdeki adı... Bir tür gevrek kurabiye... Bir işin ustası olan kimse. 13 Faize temel oluşturacak miktar ile günlerin çarpımı sonucunda bulunan rakam... Sarık... Yemen ve Etiyopya’da yetişen, yaprakları uzun süre çiğnenince sarhoşluk veren bir ağaççık... Güney Amerika’da yetişen, tohumu gıda ve kozmetik sanayisinde kullanılan, baklagillerden bir bitki. 14 Eski Kıbrıs’ın kuvvet tanrısı... Akım şiddeti birimi kiloamperin kısa yazılışı... Almanya ve İtalya’da resim müzelerine verilen ad... Tarihöncesine dayanan efsane. 15 Belirti, ipucu... Dallı ve çiçekli bir ipek kumaş... Hububat tozu. 16 Bir nota... Kimononun beline bağlanan ve daha çok ipekten yapılan uzun Japon kemeri... Lantan elementinin simgesi... Dince kutsal sayılan bir yerin ziyareti. 17 Yunan abecesinde bir harf... Şifalı kaynak suları ya da çamurla tedaviyi amaçlayan kuruluşlara verilen ad. 18 Kaynatılmış çiçekleri halk hekimliğinde kullanılan, çalı görünüşünde bir yavşan türü... Kayalık dağ. 19 Asal gazlar sınıfından bir element... Filipinler’de etkin bir yanardağ. 20 Topluluk önünde konuşmaktan korkma... Notada durak işareti. TELEVİZYON Hazırlayan: ÖZNUR OĞRAŞ ÇOLAK Ebola’nın ortaya çıkışı: Salgın 1995’te yayınlanan ve uluslararası çok satan kitaplar listesine giren gerçek olaylardan esinlenen romandan ilham alan “Salgın” Julianna Margulies, Noah Emmerich ve Liam Cunningham gibi ünlü isimlerle 1989 yılındaki Ebola salgının ortaya çıkışı ile virüsün Amerikan topraklarına ulaşmasının hikâyesini anla tıyor. Teğmen Jaax, her gün, koruyucu giysilerini giyip dünyanın en ölümcül virüslerinin bulunduğu laboratuvarına gitmektedir. 1989 yılında bilinen en ölümcül virüslerden biri olabileceğinden korktuğu bir örneği test eder... “Salgın” bugün saat 20.00’de NationalGeographic kanalında gösterilecek. YAYIN AKIŞI 10.25 Pazarlık 10.55 Hayvan Yavruları 11.50 10’Larca Bilgi 12.20 Hanedan 13.15 Ailenin Yeni Üyesi 14.10 Vahşi Kanada’da Bir Yıl 15.05 Zaman Makinesi 15.35 Rikki’nin Türkiye Rotası 16.10 Ekmek Parası 16.40 Hayat Yarışı 17.10 En Tehlikeli Okul Yolları 18.05 Bi Çiftlik 18.35 Yiyeceğin Serüveni 19.05 Bozayı Yavruları Ve Ben 20.05 Büyük Mücadele 21.00 Bilimin Ev Hali 21.30 Aile Olmak 22.00 Vahşi Kanada’da Bir Yıl 22.55 10’Larca Bilgi 23.25 Hayvan Yavruları 00.20 Bilimin Ev Hali 07.00 Güne Merhaba Hafta Sonu 09.00 İşimiz Estetik 10.00 Hafta Sonu 12.00 Haber 14.10 Yeşil Doğa (Tekrar) 15.00 Haber 17.00 Haber 18.30 7. Vites 19.00 Hafta Sonu Ana Haber 21.00 Para Dedektifi 22.00 Yeşil Doğa 23.00 Haber 09.45 Western Kuşağı: Dağ Adamı 11.30 Nakkaşın Fırçası 13.00 Tarihin Ruhu 13.30 Pazar Konseri 14.50 Randevu 15.00 Belgesel: Elma, Armut Ve Boya: Natürmort Nasıl Yapılır? 16.00 Resim Sevinci: Bob Ross 16.30 Evliya Çelebi 17.00 Koleksiyoner 18.00 Tarihin Ruhu 18.30 Sinema Dünyası 18.50 Kısa Bir Ara 19.00 Muasır 19.30 Atölye 21.00 Fotoğraflar 21.15 Film Önü 21.30 Yabancı Sinema 45 Yıl 08.00 Haber Bülteni 08.40 Spor 09.00 Haber Bülteni 09.15 Tülin Şahin ile Hamilelik Günlüğü 10.05 %100 Futbol 11.00 Haber Bülteni 11.15 Ruhun Doysun 12.00 Haber Bülteni 12.20 Yaşasın Hayat 13.00 Haber Bülteni 15.20 Zaman Yolcusu Türklerin İzinde 16.15 0’dan 100’e 17.40 Spor 18.15 Çarşı – Pazar Ekonomi 19.00 Haber Bülteni 19.45 %100 Futbol Devre Arası 20.00 Ana Haber 20.55 %100 Futbol 22.15 Lezzet Avcısı 08.30 İlker Karagöz ile Çalar Saat Hafta Sonu 11.15 Bir Aile Hikâyesi 13.30 Merve Yıldırım ile Benden Söylemesi 15.30 Mucize Doktor 19.00 Gülbin Tosun ile FOX Ana Haber Hafta Sonu 20.00 Yaparsın Aşkım 00.15 Bayram Abi 07.00 Sinema Kuşağı 09.30 Haber Turu 10.00 Forum Haftasonu 12.00 Karanlıktan Aydınlığa 13.00 Haber 13 14.00 Haber Turu 16.00 Haber 16 17.00 Tele Kültür 18.00 Haber Turu 19.00 Ana Haber 20.00 Karanlıktan Aydınlığa 21.00 Türkiye’nin Yönü 23.00 Haber 23 00.00 Tele Kültür 09.45 Altın Peşinde 13.55 Goblin Works Garajı 14.45 Hurda Avcıları 15.35 Gizli Milyarder 16.30 Bilinmeyene Yolculuk 17.25 Uzaylılarla Temas 18.15 Kırsalda Yaşamak Zor 19.10 Hurricane Heroes 21.00 Adam Savage İle Çılgın Tasarımlar 21.55 Bilinmeyene Yolculuk 22.50 Goblin Works Garajı 23.45 Aaron’un İşe İhtiyacı Var 24.30 İşte Sürat İşte Ses 10.05 Ay’ın İzinde Apollo 11.45 Sular Çekilince 12.40 İnanılmaz Makineler 13.30 İnanılmaz Makineler 14.20 İnanılmaz Makineler 15.15 Korkusuz Balıkçılar Derlemeler 16.10 Cosmos: Bir Uzay Serüveni 17.05 Activate 18.00 Yıldızlarla Buluşma 19.00 25 Litre 20.00 Activate 21.00 Salgın 22.00 Salgın 23.00 Activate 23.55 Salgın 00.45 Salgın [email protected] SATRANÇ GM SUAT ATALIK [email protected] Sırbistan 13/Eylül/2019 tarihi itibarıyla Sırbistan Elo listesine geçtim. Sebeplerini bu köşeyi takip edenler iyi bilirler, 2007’den itibaren TSF’yi yönetenlerin yaptığı haksızlıklar beni Türkiye’nin en çok ceza almış sporcusu haline getirmişti. TSF’ye karşı kazanmış olduğum haksız kontrat feshi davasından tutun, ulusal takım seçmelerine dek tüm uygulamaları keyfi olan YazıcıTulay ikilisi son 10 yıldır satrancı dibe vurdurdu. Tabii bunda devlet, spor teşkilatı, sponsor zincirinin hep kötüden yana olmasının büyük etkisi var. İdareci cennetinde medyada boy gösterenlerin satranç geçmişleri malum, buna rağmen bu kişilere soru soran basın da felaketin son halkası. Akıl oyunları kepazeliği bir yana, olmayan yarışmalar, aranjman, kural ve dil bilmeyen hakem, 12001600’lük antrenör müsvetteleri piyasayı doldurmuş durumda. Diğer tüm konularda olduğu gibi iktidarın yanı sıra muhalefet olduğunu ilan edenler de küpünü doldurmak peşinde, hem de hiç çalışmadan! Niçin Sırbistan? Hatırlanacağı üzere 20002005 arası BosnaHersek adına yarışmıştım. O zamanki tercihimin nedeni kan bağı, şimdikininse Balkanlar’a olan aidiyetimdir. Aslına bakarsanız transfer çalışmaları, Sırbistan Satranç Federasyonu Başkanı Duşan Sogolyeviç ile birlikte aldığımız kararlar doğrultusunda tam bir yıldan beri devam etmekteydi. Bu süre zarfında ailevi meseleler ve iş dünyamdaki gelişmelerle birlikte sene boyunca turnuva oynayamadım. İşin ilginci 1989, 2009, 2019 hep en az veya hiç oynamadığım yıllar olmuştur. Genç Sırp yeteneklerin yetiştirilmesi için bana teslim edilen Mladost Luçani (Luçani Gençlik) Kulubü’yle birlikte 1. Lig öncesi hummalı bir bekleyiş başladı. Sogolyeviç her an listeye geçmek üzere olduğumu söylediğinde takım olarak doğrusu şüphe duymaktaydık. Tek yabancı kuralı yüzünden ben ve Karadağlı IM Luka Draşkoviç dönüşümlü olarak oynama planları yaparken kaptan olarak da takımı ona göre dizmiş tim. İlk turdan tam yarım saat önce FIDE sayfasındaki değişiklik haberi Paraçin Festivali’nin organizatörü Saşa Yevtiç’ten geldi. İlk tur öncesi özel bir konuşma yapan Başhakem Branislav Şuhartoviç’i benim masamda sembolik ilk hamleyi icra eden Kraguyevatslı eski başkan Obren Çetkoviç izledi. İşte Sırbistan adına ilk oyunum: GM Suat AtalıkGM Nenad Ristiç, LuçaniYasenitsa Karşılaşması, Bayina Başta 2019 1.Af3 Af6 2.c4 c5 3.Ac3 Ac6 4.d4 cd4 5.Ad4 g6 6.e4 (Oyun Reti, İngiliz Açılışı derken Maroczy Düğümüne dönüştü. Açılışın bence en önemli özelliklerinden biri üst seviyede yeterince ilgi görmemesine rağmen Fischer tarafından Siyahla tercih edilişi.) d6 7.Fe2 Fg7 8.Fe3 00 9.00 Fd7 10.Vd2 Ad4 11.Fd4 Fc6 12.f3 Ad7 13.Fe3 a5 14.b3 Ac5 15.Kac1 Fe5!? (15...Vb6 daha çok tercih edilir.) 16.Kfd1 e6 17.Fd4!? (Tartışılabilecek bir karar, e6 sürüşü Fili tekrar merkeze dönmeye itiyor.) Vb6?! (Daha iyisi 17...Ve7!) 18.Ab5 Fd4 (18...Kfd8? 19.Ff2! ve açmaz problematik hale gelir.) 19.Vd4 e5 20.Ve3 Fb5 21.cb5 Kayda değer olan tüm bu hamlelerin daha önce de oynanmış oluşu. Amerikada yaşayan Arjantinli GM Robert Hungaski muhtemelen yine masabaşında olsa gerek benle aynı kanıya varmış. Müteveffa GM William Lombardy’nin öğrencisi olan Hungaski, son devrinde onunla en çok ilgilenen kişiydi. 21...Vc7Yenilik (Venezüella’nın 1 numarası GM Iturrizaga bahis konusu oyunda 21... Kfd8 ile kaybetmiş.) 22.Fc4 Ve7 23.h4! Şh8?! (23...Şg7 24.Vg5 f6 25.Vd2 Kfd8 ile oyundakine benzer varyantta Şahı merkeze daha yakında tutardı.) 24.Vg5 f6 25.Vd2 Kfd8 26.h5 gh5 (26...g5 27.g4!) 27.Vh6 Kac8 28.Vh5 Ae6 29.Fe6! Ve6 30.Vf5! (30.Vh6 da mümkün ama Vezirlerin bu noktada kırışımı Siyahı oyun sonunda çaresiz bırakacağa benziyor.) Vf5 31.ef5 Kc1 32.Kc1 Kd7 (Alternatifler de kaybeder: 32...a4 33.ba4 Ka8 34.Kc7 ve 32... d5 33.Kc7 d4 34.Şf2 sonucu değiştirmeyecek Kale Finalleri ortaya çıkarırdı.) 33.b6 Şg7 (Siyah Şahını Vezir Kanadına yöneltmek istiyor. Lakin er oyunsonunun kaybedeceği belli.33...h5!? 34.Kc7 Kg7 35.Şf2 d5 36.Kc5 de kazanır.) 34.Kc7 Kf7 35.Şf2 Şf8 (35...d5 36.a4) 36.Şe3 Şe8 (36...d5 37.a4 Şe8 38.Kc5!) 37.Şe4 Kc7 38.bc7 Şd7 39.Şd5 Şc7 40.Şe6 d5 41.Şd5! (41.Şf6?? e4!=Vezir Finaline gider.) Şd7 42.g4 h6 43.a3 (43.a4?? b6= hamleyi Beyaza vererek beraberliği elde eder.) b6 44.a4 (44.b4 de kazançtır.) Oyunun son konumu opozisyon ve karşılıklı zugzwang temalarını birleştirmekte. Hamle Beyazda olsaydı oyunun beraberlikle biteceği aşikaâr ama hamle Siyahta olduğundan Beyaz Şah c6 veya e6 karelerinden içeri girer. Siyah terk eder. 10 Dünya değişiyor ve değişimlere ayak uydurmak şart. İşin ilginç tarafı Smederavska Palanka’da yerel bir politikacı olan 2 kez Yugoslavya Gençler Şampiyonu Ristiç’le 1978 yılından beri tanışıyoruz. Seneler süren rekabet sonrası aynı kampta olacağımız kimin aklına gelirdi?