Katalog

14 19 NİSAN 2019 CUMA kültür EDİTÖR: ORHUN ATMIŞ TASARIM: BAHADIR AKTAŞ 72.Cannes Film Festivali’nin ana seçkileri açıklandı: Geleneklere sadık kalarak ileriye bakmak... Geçen yıl soru işaretleri bol bir yıl yaşamıştık. Dünyanın en önemli sinema etkinliği, varoluşçu kuşkuların etkisinde beklenmedik bir tutukluk yaşıyordu; hızla değişen küresel ortamda geleneksel değerlerinden taviz vermemek için bocalıyor, önemli bir kavşakta kararsızlık içinde yeni yollar arıyordu sanki... Sonuçta, Amerikan sinemasının ağır toplarını Venedik’e kaptırmıştı... Bu yıl, kendine güveni yüksek bir Cannes Festivali yaşayacağız kuşkusuz. Dün Paris’te, artık Sarı Yeleklilerin her cumartesi günü gösteri yapması yasaklanan ChampsElysées Bulvarı üzerindeki en büyük sinemanın 800 koltuklu salonunda yapılan basın toplantısında açıklanan seçkiler, etkinliğin, sanat ve geniş kitle sinemalarının bileşkesi olma prensibine dört elle sarıldığını gösteriyordu. Festival, geniş kitlelere ulaşmalarına katkıda bulunduğu yaratıcı yönetmenlere sadık kaldığının altını çizen, kâğıt üzerinde doyurucu, çok renkli bir ana seçki açıkladı: Bir türlü Altın Palmiye kazanamayan Pedro Almodovar, çok palmiyeli Ken Loach, üçüncü palmiyelerine aday Dardenne Kardeşler ve Terrence Malick, önceki yıllarda aynı heyecanı defalarca yaşayan genç deha Xavier Dolan ve yaşlı usta Marco Bellocchio, açılış filmiyle yarışa katılan Jim Jarmusch... Sonuçta, dün açıklanan 19 filmlik ana listeye ilk kez giren yönetmenlere pek fazla yer kalmamış... Altın Palmiye yarışında sadece bir ilk film ve dört kadın yönetmen olmasının getirdiği “dengesizlik’’, festivalin ikinci yarışmalı bölümü Belirli Bir Bakış (Un Certain Regard) seçkisinde altı ilk film ve dokuz kadın yönetmenin yer almasıyla, önceki yıllardan daha belirgin bir biçimde giderilmiş. Kadınerkek eşitliği Yıllar boyunca beğendiği, seçtiği ve ödüllendirdiği yönetmenlerin izini süren geleneksel sadakat gerisinde, son yılların moda girişimi pozitif ayrımcılığın tuzaklarından bir oranda uzak durmaya özen gösteren festival yetkilileri, kadın yönetmen oranının bu yıl ilk kez yüzde 20’ye çıktığının altını çiziyorlar. Festivalin sanat yönetmeni, son seçicisi Thierry Frémaux, 8 kişiden oluşan seçici kurulda da kadın/erkek eşitliğini sağladıklarını gururla vurguluyor... Geçen yılki tedirginliğin simgesel aktörü Netflix platformuyla bu kez uzlaşma yolları aranmış ama, Martin Scorsese’nin filminin yetişememesi, konuyu erteleme olanağı sunmuş. Disney ve Amazon gibi yeni platform girişimlerinin getireceği rekabet ortamında ortak yollar bulmanın önümüzdeki yıllarda mümkün olacağı yolunda, gerçekçi bir iyimserlik dile getiriliyor... Pedro Almodóvar’ın yeni filminde başrolleri Penelope Cruz ve Antonio Banderas canlandırıyor. Önümüzdeki haftalarda, iki ya da üç filmin daha yarışmaya katılması beklenmekte. Baş sırada, “Pulp Fiction’’ ile 25 yıl önce Altın Palmiye alan ve son filminin montajını harıl harıl bitirmeye çalışan Quentin Tarantino var... Delon’a onur ödülü Yıllardır kendisine verilmek istenen Onur Palmiyesini almak için nazlanan ünlü oyuncu Ala in Delon, sonunda Cannes’a gelmeyi kabul etmiş... Fran sız sinemasının usta oyuncularından Ano uk Aimée ile JeanLo uis Trintignant ise, Claude Lelouch’un 1966’da Altın Pal miye alan filmi “Un homme et une femme’’daki karakterlerini 50 yıl son Alain Delon ra, aynı yönetmenin kamerası önünde ye niden canlandırdıkları filmin yarışma dı şı gösterimine katılmak için kırmızı halılı merdivenleri çıkacaklar... l PARİS İşte o filmler: 72. Cannes Film Festivali’nde yarışacak filmler dün Paris’te açıklandı. Festival, 1425 Mayıs tarihlerinde yapılacak. Yarışacak filmler şöyle: n “The Dead Don’t Die” y: Jim Jarmusch, n “Dolor Y Gloria (Douleur et Gloire / Pain and Glory)” y: Pedro Almodóvar, n “Il Traditore” y: Marco Bellocchio, n “The Wild Goose Lake” y: Diao Yinan, n “Gisaengchung (Parasite)” y: Bong Joon Ho, n “Le Jeune Ahmed (Young Ahmed)” y: JeanPierre Dardenne & Luc Dardenne, n “Roubaix, Une Lumiere (Oh Mercy!)” y: Arnaud Desplechin, n “Atlantique” y: Mati Diop, n “Matthias et Maxime” y: Xavier Dolan, n “Little Joe” y: Jessica Hausner, n “Sorry We Missed You” y: Ken Loach, n “Les Miserables” y: Ladj Ly, n “A Hidden Life” y: Terrence Malick, n “Bacurau” y: Kleber Mendonça Filho & Juliano Dornelles, n “La Gomera (The Whistlers)” y: Corneliu Porumboiu, n “Frankie” y: Ira Sachs, n “Portrait de la Fille en Feu” y: Céline Sciamma. Yussef Dayes Uluslararası Caz Günü’nde ‘5 Konser’ Garanti Bankası, 30 Nisan Uluslararası Caz Günü’ne özel olarak 30 Nisan Salı akşamı İstanbul’da 5 farklı mekânda caz konserleri düzenleyecek. “5 Konser Tek Akşam” sloganıyla verilecek konserler şöyle: Babylon’da The Michael Leonhart Orchestra (21.30), The Badau’da Yotam Silberstein (21.00), Moda Sahnesi’nde Kerem Görsev Trio Feat. Elif Çağlar (21.00), Nardis Jazz Club’ta Declan Forde Trio Feat. Cansu Tanrıkulu (21.30) ve Salon İKSV’de de Yussef Dayes (21.30). l Kültür Servisi ‘Aidiyet’ İran’da Burak Çevik’in son filmi “Aidiyet”, dün başlayan ve İran’ın başkenti Tahran’da düzenlenen 37. Fajr Uluslararası Film Festivali’nde Asya prömiyerini yapıyor. 1982 yılından beri düzenlenen Fajr’ın uluslararası yarışmalı bölümünde gösterilecek olan “Aidiyet”, 26 Nisan’da sona erecek olan festivalde Türkiye sinemasını temsil edecek. l Kültür Servisi Beykoz’da anlamlı ‘Cam Şenliği’ Acarkent Rotary Kulübü Beykoz Cam Sanatları ve Turizm Derneği ve Coliseum Spor Kulubü işbirliği ile 2021 Nisan tarihlerinde Acarkent Coliseum Meydan’da 2. Beykoz Cam Şenliği’ni gerçekleştirecek. Etkinlikten ve cam ürünleri satışından elde edilen gelir “Uluslararası Rotary Çocuk Felcine Son” projesine bağışlanacak. l Kültür Servisi 38. İstanbul Film Festivali’nden bir seçki... Festivalden bazı filmler 3gün önce sona eren 38. İstanbul Film Festivali, bir bakıma seçim, sayım ve mazbata beklentisiyle geçen gergin günlere biraz ilaç oldu. Festivalin bende en çok iz bırakan filmlerinden, François Ozon’un “Yüzleşme” adı yakıştırılmış “Grace a Dieu”sü (Tanrıya Şükür), Katolik kilisesinde yüzyıllardır yaşanmasına karşın öteden beri hep görmezden gelinmiş ve yadsınmış o malum çocuklara cinsel taciz olaylarını, yer yer bir belgesel ciddiyeti taşıyan, apaçık anlatımıyla konu edinen, salt bu tabuyu sorgulayışıyla bile önem kazanan, özelikle cesur senaryosu, işlek montajı ve başarılı oyunculuğuyla çok etkileyici bir filmdi. Lyon’daki saygın bir din adamının çocukken sürekli cinsel tacizlerine maruz kalmış ama şikâyetinden sonuç alamayarak büyümüş Alexandre (Melvil Poupaud) aynı ruhbanın tacizlerine uğramış, mağdur arkadaşlarıyla (Denis Menochet, Swann Arlaud) bir araya gelip kamuoyuna açıklamalar yapıp sorumlular için ceza davası da açınca, zor durumda kalan kilise yetkilisi bir kardinal tacizi örtbas etmeye çabalarken ağzından kaçırdığı “Tanrı’ya şükürler olsun ki suçlama için zamanaşımı dolmuştu” sözleriyle skandal durumu açık seçik ortaya koyuyordu. Berlinale’nin Gümüş Ayı’sı sayılan jüri büyük ödülüne layık bulunan “Yüzleşme” Ozon’un en iyi filmlerinden biri olarak yer etti belleğimizde. Özel bir kız çocuğu Alman yönetmen Nora Fingscheidt’in ilk uzun metrajı “Oyunbozan” (“Systemsprenger”), travmatik öfke patlamaları yaşayan, tacize de uğramış, 9 yaşındaki sevgiye aç, özel bir kız çocuğu olan Benni’nin (küçük Helena Zengel ödüllük performansıyla filmin lokomotifi) hikâyesiydi. Çaresizlik içindeki annesinin uzman hekimlere gösterdiği Benni’yi tedavi ettirme çabalarının yeterli olamadığı film, sağlık sisteminde arıza bir vakayı yansıtırken en büyük desteği müthiş oyuncu su H. Zengel’in yorumundan alıyordu. Ortodoksların, okunup üflenmiş bir haçı atıldığı sudan ilk çıkarmak isteyen genç erkeklerin yarıştığı, geleneksel dinsel ritüelini, 34 yaşındaki eğitimli ama işsiz ve evde kalmış bir kız olan, polisçe de gözaltına alınan Petrunya’nın (Zorica Nusheva) kazandığı, faşo erkeklerin saldırısına uğrayınca da bir özel kanal sunucusunun olayı tüm ülkeye duyurduğu “Onun Adı Petrunya” (“Gospod, postoi, imeto i’e Petrunija” / Tanrı vardır adı da Petrunija’dır) yönetmen Teona Strugar Mitevska imzalı, dinsel gericiliği teşhir eden, kiliseye, medyaya, yargıya yaptığı göndermeleriyle ve kadının dik duruşunu önemseyen yaklaşımıyla da, dikkate değer bir Makedon yergisiydi. Artvinli köylü bir babayla, kentli ailelere evlatlık, hizmetçi, çocuk bakıcısı ve karı olarak verilmiş, farklı yaşlar ‘Yüzleşme’ daki 3 kızının hikâyesini kırsalkent ilişkileri ve sınıf çelişkileri üzerinden anlatan, yoksullukla çaresizliğin dizboyu gittiği “Kız Kardeşler”, zaten “Tepenin Ardı”yla çokça beğendiğim ama “Abluka”sını göremediğim bir yönetmen olan Emin Alper’in üçüncü filmiydi ve anlatımı, oyunculukları, mekân seçimleri bakımından epeyce göz dolduran, en başarılı işlerinden biriydi kanımca ve sonuçta festivalden en iyi film dahil 4 ödül alarak çıktı. ‘Dişil Haz’ kaçırılmamalı Son olarak İsviçreli yönetmen Barbara Miller’in günümüzde, 5 ayrı ülkeden, 5 farklı din ve kültürden kadının, ataerkil toplumlardaki o belirgin kadının cinselliğine yönelik saldırılara cesurca başkaldırılarına kamera tuttuğu, Japonya’dan Hindistan’a, Somali diasporasından Brooklyn’deki Hasidik toplumuna ve Avrupa’ya dek uzanan o erkek egemen zihniyetin uzantısı, hakaret, aşağılama, tehdit, ve dışlamalara karşı verdikleri tepkisel mücadeleleri vurguladığı “Dişil Haz” (“Female Pleasure”) belgeselinin de kuşkusuz festivalin kaçırılmayacak filmlerinden biri olduğunu belirterek bitireyim. TELEVİZYON Hazırlayan: ÖZNUR OĞRAŞ ÇOLAK Smith’in sunumuyla: Sıra dışı Bir Kaya National Geographic; Black Swan, Requem for a Dream ve Mother! filmlerinin yönetmeni Darren Aronofsky ile bir araya gelerek üzerinde yaşadığımız Dünya gezegenini daha önce hiç tanık olmadığınız bir yöntemle ve sinematik bir anlatımla karşınıza çıkartıyor. Ünlü aktör Will Smith’in sunuculuğuyla izleyicileri dünyada ve uzayın derinliklerine bir seyahate çıkaracak olan Sıra Dışı Bir Kaya, ilginç bir şekilde her şeyin birbiriyle bağlantı halinde olduğu Dünya’nın sıra dışı hikâyesini, tüm kozmik alanda onu neyin özel kıldığını ve nasıl yaşamla dolup taştığını anlatıyor. NATIONAL GEOGRAPHIC 12.40 Aşk, nefret ve gerilim bir arada... Mike Newell’ın yönettiği Pers Prensi: Zamanın Kumları, bu akşam sa at 20.00’de Show TV’de ekranda... Ma rakeş, Ouarzazate ve Erfoud, Fas’ta ve İngiltere’deki Pinewood Studios’ta ki büyük ölçekli bir platoda çekilen filmin yapımcısı olan Jerry Bruckheimer Films yapımla SHOW 20.00 rı pek çok ödülün ve ödül adaylığının yanı sıra, 41 kez Oscar ödülüne aday gösterilmiş ve 6 Oscar kazandı. Ayrıca 23 kez Altın Küre’ye aday gösterildi ve dört kez ödül aldılar. YAYIN AKIŞI 11.10 Yeni Hayata Başlangıç 12.05 Vatozların Kamera Arkası 12.20 Bir Kış Masalı 13.10 10’Larca Bilgi 14.30 Pazarlık 15.00 Sen De Tanık Ol 15.55 Büyük Mücadele 16.50 Rikki’nin Türkiye Rotası 20.55 Afrika’nın Gizli Dünyaları 23.30 Hayat Yarışı 07.00 Güne Başlarken 11.00 Medya Mahallesi 13.00 Haber Masası 16.00 Haber Kritik 17.00 Günün Konuğu 18.00 Anahaber 23.00 Gün Sonu 07.30 İsmail Küçükkaya ile Çalar Saat 10.00 Çağla ile Yeni Bir Gün 12.15 Yasak Elma 13.45 Bir Aile Hikâyesi 16.00 Zuhal Topal ile Sofrada 19.00 Fatih Portakal ile FOX Ana Haber 20.00 Yasak Elma 23.00 Bir Aile Hikâyesi 10.00 Aramızda Müzik Var 11.30 Konsere Davet 12.00 Eskici 12.30 Karalama Defteri 14.00 Sinema + 14.40 Dünya Müzik Gelenekleri 17.00 Koleksiyoner 17.30 Opera Dünyası 18.00 Hayat Sanat 19.30 Bir Zamanlar 21.30 Yerli SinemaBenim Küçük Sözlerim 22.45 Edebiyat Söyleşileri 06.00 Güne Merhaba 09.00 Parametre 10.00 10’dan Sonrası 13.00 Bugün 15.00 Günlük 15.30 Hızlı Karar 16.20 Dünyanın Turizmi 17.00 Günlük 17.30 Kapanış Zili 18.00 Gazete 19.00 Ana Haber 21.00 İlber Ortaylı ile Gündem Özel 23.00 Günün Sonu 08.00 Gün Başlıyor 08.45 Para Gündem 11.00 Haber Bülteni 12.00 Gün Ortası 12.40 Ne Yapsak 15.00 Manşet 16.30 Söz Sende 17.00 Akşam Haberleri 19.00 Ana Haber Bülteni 21.00 Enine Boyuna 09.00 Haber Merkezi 10.15 Sporun Not Defteri 12.30 Piyasa Ekranı 13.00 Öğle Bülteni 14.15 Spor 16.00 Günün İçinden 17.35 Gece Gündüz 18.05 Bana Söz Ver 18.55 Piyasa Ekranı 19.00 Akşam Haberleri 20.00 Ana Haber 23.00 Gece Bülteni 10.00 Haber 10 11.00 Tele Ekonomi 13.00 Haber 13 16.00 Haber 16 17.00 Tele Ekonomi 18.00 Çalışma Yaşamı 19.00 Ana Haber 20.05 18 Dakika 21.00 Türkiye’nin Seçimi 23.00. Gün Bitiyor 00.00 18 Dakika 00.30 Günün Dosyaları 10.50 Olağanüstü Arabalar 11.45 Uçak Kazası Raporu 12.40 Sıra Dışı Bir Kaya 13.35 Zihin Oyunları 14.30 X Jenerasyonu 15.25 Ahmak Bilimi 16.15 Olağanüstü Arabalar 17.30 Zihin Oyunları 18.05 X Jenerasyonu 19.20 Ahmak Bilimi 20.00 Görevimiz Güneş 21.00 Fiennes’in Nil Yolculuğu 22.00 Inside World War II 23.35 Fiennes’in Nil Yolculuğu cumtv@cumhuriyet.com.tr