Katalog

DIŞ HABERLER EDİTÖR: BETÜL BERİŞE TASARIM: EMİNE BİLGET Orduya talep listesiDarbe sonrası Sudan’da eylemciler askeri yönetimle ilk kez bir araya geldi dishab@cumhuriyet.com.tr 15 NİSAN 2019 PAZARTESİ 7 Meydanları bırakmayan protestocular, sivil hükümetin göreve gelmesi başta olmak üzere isteklerini konseye iletti. Ülkeyi 30 yıldır demir yumrukla yöneten Ömer el Beşir’in sokak gösterileri sonrasında darbeyle devrilmesinin ardından kaosun sürdüğü Sudan’da, eylemcilerle askeri yönetim ilk kez bir araya geldi. Beşir sonrasında geçiş yönetimini üstlenen Yüksek Askeri Konsey’in kontrolü sivillere bırakması için gösteriler sürerken önceki gün protestocuların çatı örgütü olan Özgürlük ve Değişim İttifakı temsilcilerinin Konsey’e taleplerini sundukları bildirildi. Grubun liderlerinden Ömer el Değer, askeri yönetime ilettikleri talepler arasında, Konsey’e sivillerin de dahil edilmesi, sivillerden oluşan bir hükümetin gündelik yönetimden sorumlu olması ve ülkenin Ulusal İstihbarat ve Güvenlik Servisi’nin yeniden yapılandırılmasının yer aldığını duyurdu. El Değer görüşmeye ilişkin yaptığı açıklamada, talepleri karşılanana dek oturma eylemlerine Sudanlılar başkent Hartum’da dün de sokaklardaydı. devam edeceklerini söyledi. ‘Eski istihbaratçı yargılansın’ Protestocuların hedefindeki istihbarat servisi, ülkede geçen aralık ayından bu yana ekmek zammı ve ekonomik kriz gerekçeleriyle yapılan sokak protestolarında yaşanan ölümlerdeki rolü nedeniyle uluslararası toplumun da gündeminde. Uluslararası Af Örgütü, protesto ların son bulmaması üzerine önceki gün istifa eden Ulusal İstihbarat ve Güvenlik Servis Başkanı Salah Kuş’un, “işkence iddiaları, keyfi tutuklamalar ve diğer insan hakları ihlali iddiaları” nedeniyle yargılanması gerektiği çağrısı yaptı. Sudan’da geçen aralık ayında patlak veren protesto dalgasında en az 51 kişinin yaşamını yitirdiği sanılıyor. Ülkede darbenin gerçekleştiği geçen haftadan bu yana, biri as ker 16 kişinin hayatını kaybettiği bildiriliyor. Ömer el Beşir’e yakın isimlerin geçici yönetimde yer almayı sürdürmesine yönelik tepki üzerine istifa eden ilk isim, darbenin lideri olarak görülen Savunma Bakanı Avad bin Avf olmuştu. Avf, Askeri Konsey’deki koltuğunu General Abdülfettah Burhan’a devretmişti. Burhan, Sudanlılara seslendiği ilk açıklamasında “Ömer el Beşir rejiminin kökünü kazıma sözü” vermişti. Sokağa çıkma yasağı kaldırılırken, hapse atılan siyasi tutukluların serbest bırakılacağı açıklanmıştı. Riyad ve BAE’den geçici yönetime destek Öte yandan Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Sudan’da geçiş yönetimini devralan Yüksek Askeri Konsey’e destek mesajı yayımladı. Suudi Arabistan Kralı Selman bin Abdülaziz, petrol ürünleri, buğday ve ilaçları kapsayan yardım paketi gönderilmesi emri verdi. BAE ise Sudanlılara barışçıl bir şekilde yetki devri gerçekleştirilmesi çağrısında bulundu. BAE ayrıca General Abdülfettah Burhan’ın geçici konseyin başına geçmesinden duydukları memnuniyeti dile getirdi. İdlib’de çatışmalar Ankara ile Moskova’nın garantörlüğünde çatışmasızlık bölgesi ilan edilen Suriye’nin İdlib vilayetine düzenlenen hava saldırısında aynı aileden 3’ü çocuk 5 sivilin yaralandığı bildirildi. AA’nın haberine göre muhaliflere yakın Suriye İnsan Hakları Gözlemevi, hava saldırısının, önceki gece Lazkiye’deki Hmeymim üssünden havalanan iki Rus savaş uçağı tarafından gerçekleştirildiğini savundu. Dün sabah ise İdlib’in güneydoğusundaki bazı yerleşim bölgelerine top atışları gerçekleştirildiği kaydedildi. Topraklarının yarısından fazlasının El Kaide bağlantılı Heyet Tahrir Şam (HTŞ) örgütünün kontrol ettiği vilayetteki ateşkes, Rusya, Türkiye ve İran’ın 25 Nisan’da Astana’da gerçekleştireceği toplantıda bir kez daha ele alınacak. BM’nin Şam temasları Birleşmiş Milletler Suriye Özel Temsilcisi Geir Pedersen’ın ise dün Suriye Dışişleri Bakanı Velid Muallim’le anayasa komitesini görüşmek üzere Şam’da bir araya geldiği belirtildi. Pedersen, görüşme sonrasında yaptığı açıklamada, “Ayrıntılı ve tatmin edici bir toplantı oldu” ifadelerini kullandı. Öte yandan Iraklı yetkililer, ABD destekli, Ankara’nın terör örgütü olarak gördüğü YPG’nin geçen ay Deyr ez Zor yakınlarındaki Bağuz köyüne yönelik operasyonunda gözaltına alınan ve daha sonra Irak’a teslim edilen 900 Iraklı IŞİD militanının yargılanmasına başlandığını duyurdu. Saddam dönemine ait toplu mezar Irak’ın Samava kenti yakınla rında Saddam Hüseyin dönemine ait olan bir toplu mezarın bulunduğu bildirildi. Cumhurbaşkanı Berham Salih’in ofisinden yapılan açıklamada, kente 170 km. uzaklıktaki çölde ortaya çıkarılan mezarlarda Saddam iktidarında “kaybolan” Kürtlerin naaşlarının olduğu belirtildi. Hüseyin döneminde 1988 yılındaki Enfal katliamında 4 binden fazla Kürt köyünün yok edildiği, en az 182 bin kişinin yaşamını yitirdiği belirtiliyor. Katliam kimi ülkeler tarafından soykırım olarak tanınmıştı. Tiran’da sokaklar karıştı Arnavutluk’ta muhalefet yaklaşık iki aydır devam eden ve Başbakan Edi Rama’nın istifasını talep eden gösteriler için önceki gün yine mey danlardaydı. Başkent Tiran’da binlerce kişinin katıldığı eylemlerde çıkan olaylarda İçişleri Bakanlığı yedi güvenlik görevlisinin yaralandığını duyurur ken protestoyu organize eden merkez sağ parti Demokrat Parti ve merkez sol parti Entegrasyon için Sosyalist Hareket ise polisin kullandığı biber gazı sebebiyle 15 göstericinin yaralandığını açıkladı. Muhalefet, Rama’yı Haziran 2017’de yapılan parlamento seçimlerini manipüle etmekle suçluyor. Mısır’da HafterSisi buluştu Libya’nın doğusunda büyük bir alanı kontrolü altında tutan, uluslararası toplumun tüm itirazlarına rağmen 4 Nisan’dan bu yana Birleşmiş Milletler (BM) destekli Ulusal Uzlaşı Hükümeti’nin kontrol ettiği başkent Trablus’a ilerleyişini sürdüren General Halife Hafter, dün Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah Sisi ile görüştü. Mısır resmi ajansı MENA’nın haberine göre, Sisi, Halife Hafter’i başkent Kahire’deki İttihadiye Sarayı’nda kabul etti. Hafter’e yakınlığıyla bilinen Sisi’nin sözcüsü, sürpriz görüşmenin ardından yaptığı açıklamada, “iki liderin Libya’daki son gelişmeleri ele aldığını” duyurdu. Cumhurbaşkanlığı’ndan yapılan açıklamada ise “Sisi’nin Libya’da güvenliği ve istikrarı sağlamak adına Hafter’in aşırıcı militanlar ve terörizmle mücadelesine desteğini ifade ettiği” bildirildi. Kahire’deki görüşmenin, Hafter’in Trablus operasyonunu başlatmadan önce destek arayışı için Suudi Arabistan’ı ziyaret etmiş olduğu haberlerinin gündeme düşmesinin hemen ardından gelmesi dikkat çekti. ABD’de ya Libya’da 10 gündür süren çatışmalarda 121 kişi yaşamını yitirdi. yımlanan Wall Street Journal gazetesi, Hafter’in söz konusu ziyarette Riyad’dan milyonlarca dolarlık yardım sözü aldığını iddia etti. ‘Körfez’den yardım vaadi’ Öte yandan başkentin güneyindeki çatışmalar sürerken Dünya Sağlık Örgütü’nden savaşın bilançosuna ilişkin yeni bir açıklama geldi. Örgüt, ülkede 10 gündür süren çatışmalarda en az 121 kişinin öldüğünü, 561 kişinin yaralandığını açıkladı. DSÖ’nün Libya bürosu, Twitter üzerinde yaptığı açıklamada, Trablus’ta sağlık personeli ve ambulanslara yönelik tekrarlanan saldırıları kınadı. Ulusal Uzlaşı Hükümeti’ne bağlı güçler, Trablus’un güneyinde General Halife Hafter’e bağlı bir savaş uçağını düşürdüklerini duyurdu. Kaddafi rejiminin 2011 yılındaki NATO destekli müdahalenin ardından kanlı bir şekilde devrildiği Libya, 2014’ten bu yana fiilen ikiye bölünmüş durumda. Ülkenin doğusunu kontrolü altında tutan askeri güçlerin lideri Hafter, “terörizmle mücadele” gerekçesiyle başlattığı operasyon kapsamında 4 Nisan’da Trablus’u ele geçirmek için saldırı emri vermiş, bunun üzerine başkentte konuşlanan Ulusal Uzlaşı Hükümeti birlikleri de karşı operasyon başlatmıştı. Finlandiya vekillerini seçiyor Finlandiya’da halk parlamento seçimleri için dün sandık başına gitti. 5.5 milyon nüfuslu Avrupa Birliği üyesi ülkede, yaklaşık 4.5 milyon kayıtlı seçmen 200 sandalyeli meclisin yeni üyelerini belirleyecek. Son kamuoyu anketlerine göre sandıktan birinci çıkacak olan par ti yaklaşık yüzde 20 ile Sosyal Demokratlar. Parti lideri Antti Rinne’nin yeni hükümeti kurma görevini üstlenmesi bekleniyor. Milliyetçi Finns Partisi’nin ve muhafazakâr Ulusal Koalisyon Partisi’nin de yaklaşık yüzde 16’lık oy alarak ikinci ve üçüncü sıraya yerleşmesi bekleniyor. Başörtüsü eylemlerine hapis İran’da kadınların zorunlu başörtüsü kuralının kaldırılması talebiyle düzenlediği “Beyaz Çarşamba” eylemlerinin sembol ismi Vida Mohaved’in, bir yıl hapis cezasına çarptırıldığı bildirildi. Mohaved’in avukatı, AFP’ye yaptığı açıklamada, geçen yıl ekim ayından bu yana tutuklu bulunan aktivistin Tahran mahkemesinde 4 Mart’taki duruşmada, “ahlaksızlığı teşvik etmekten” suçlu bulunduğunu aktardı. 11 Nisan’da gözaltına alınan Assange, ardından da “kefaletle serbest bırakılma şartlarını ihlal etme ve ABD’nin iade talebi” çerçevesinde tutuklanmıştı. Assange’ın babasından iade çağrısı ABD’nin yüz binlerce gizli askeri ve diplomatik belgesini ifşa eden WikiLeaks’in kurucusu, Ekvador’un Londra Büyükelçiği’nde gözaltına alındıktan sonra tutuklanan Julian Assange’ın babası John Shipton, Avustralyalı yetkililere oğlunun evine geri getirilmesi için harekete geçme çağrısında bulundu. Avustralya merkezli SBS News’in aktardığına göre Shipton, “Avustralya Başbakanı ve Dışişleri Bakanlığı, bu konuda bir şeyler yapmalı. Herkesin tatmin olacağı bir çözüm bulunabilir. Senatör ve Dışişleri Bakanlığı’nın üst düzey yetkilisi, Julian’ın Avustralya’ya iadesi konusunda görüşme yaptı” açıklamasında bulundu. Avustralya Başbakanı Scott Morrison ise daha önce Assange’ın bir Avustralya vatandaşı olarak elçilik desteği alabileceğini, ancak “özel bir muamele” görmeyeceğini belirtmişti. Öte yandan Assange’ın avukatı, müvekkilinin İsveç hükümeti cinsel istismar dosyasını tekrar açması durumunda işbirliği yapacağını ancak ABD’ye iade edilmemek için direneceğini aktardı. İsveç’in başkenti Stockholm’de iki kadına cinsel istismarda bulunduğu gerekçesiyle açılan ancak daha sonra düşürülen davaları yeniden gündeme getirmeyi planladığı haberleri gündeme yansımıştı. Assange hakkındaki suçlamalarını kabul etmemiş, kendisine komplo kurulduğunu ve ABD’ye verilmek istendiğini savunarak yargılanmamak için 2012’de Ekvador Büyükelçiliği’ne sığınmıştı. Kremlin’den Ankara’ya S400 övgüsü WashingtonAnkara hattında Türkiye’nin Rusya’dan S400 hava savunma sistemi alacak olmasına yönelik kriz sürerken ABD’nin Türkiye’ye benzeri görülmemiş baskı yaptığını belirten Kremlin Sözcüsü Dimitri Peskov, Rusya’nın Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın bu baskıya karşı sıkı duruşunu memnuniyetle karşıladığını söyledi. Sputnik’in haberine göre Rossiya1 televizyonunda yayımlanan bir programda konuşan Peskov, “Prensipte egemen olarak, bağımsız bir şekilde hareket edebilen ülkelerin sayısı parmakla sayılacak kadar az. Rusya da, Türkiye de bu ülkeler kategorisinde yer alıyor” diye konuştu. Erdoğan geçen çarşamba günü S400 füze savunma sistemlerinin teslimatı konusunda, “Nereye gidersek gidelim herkes S400’ü soruyor. Dışişleri Bakanımıza, diğer bakanlarımıza her yerde S400 soruluyor; ‘Alıyor musunuz almıyor musunuz, niye almıyorsunuz, vazgeçin, bırakın falan.’ Bizler de ‘Bu bizim bitmiş bir işimiz, her şeyimiz tamam’ diyerek cevap veriyoruz” demişti. “S400 füze savunma sisteminin Temmuz’da teslimi söz konusu idi, belki öne de çekilebilir” ifadelerini kullandı. ‘IŞİD konusunda tehlike geçmedi’ Almanya’da iç istihbarattan sorumlu Anayasayı Koruma Teşkilatı’nın (BfV) Başkanı Thomas Haldengang, Suriye ve Kuzey Irak’taki IŞİD destekçilerinin geri dönmelerinin Almanya’da güvenlik konusundaki riskleri artırdığı uyarısında bulundu. Haldengang, IŞİD’in askeri yenilgisinin hafife alınmaması gerektiğini de aktardı. Tehlikenin geçmediğini belirten Haldengang, “Almanya’da her an bir saldırı düzenlenebileceğini hesaba katmak zorundayız” dedi. Anayasayı Koruma Teşkilatı Başkanı, Avrupa’ya bakıldığında, “IŞİD’in saldırı düzenlenmesini teşvik eden ve taraftarlarını saldırı düzenlemeye yönlendirebilen sanal bir siber halifelik anlamında hâlâ varolduğunu” ifade etti. Açıklamalarında Almanya’da aşırı sağ tehlikesine de değinen Haldenwang, “Geçen yıllarda yaşananlar aşırı sağa daha fazla dikkat etmek zorunda olduğumuzu gösterdi” dedi ve Chemnitz’deki protestoları hatırlattı.