Katalog

KÜLTÜR EDİTÖR: ÖZNUR OĞRAŞ ÇOLAK TASARIM: ŞÜKRAN İŞCAN 134 EKİM 2019 CUMA Venedik’in Altın Aslan ödülünü kapan ‘Joker’ gösterimde Sistemin Çocuk ve Kitap delirttiği Yetkin uzmanlarla temeline oturtulan bir eğitim düzeyine varılmadıkça toplumsal aydınlanma yaşanamaz. Üstelik öncesinde Köy Enstitüleriyle Halkevlerini kapatmanın, dünya klasiklerini okullara yayan kuruluşları işlevsiz kılmanın, düşüncenin kaynağı olan felsefe, mantık gibi dersleri liselerden kaldırmanın yarattığı kültür palyaço boşluğu günümüzde daha da büyümüşse soruna çözüm yolları aranmalıdır. Üniversiteler Eğitimde sıkıntılı günler yaşanıyor. İlerleyişi hiçbir güç durduramaz. Elbette bu da aşılacaktır. Gericilik olduğu yerde çakılıp kalsaydı, ortaçağ karanlığının ardından aydınlanma dönemi yaşanmazdı. Kurtuluş Savaşı’yla özgürlüğün kapılarını açan insa nımız, yetişen yeni kuşaklarla eğitimde özle nen düzeni de gerçekleştirecektir. Işığın ucu göründü bile! 206 üniversite var Türkiye’de. Koşullar ne olursa olsun, her üniversite bin lerce akıldır, yaratıcı güçtür. Kimileri bu üni versite sayısını fazla bulup eleştirse de, umut kapıları her an açık tutulmalıdır. Bugün gösterime giren, Venedik’ten Altın Aslan ödülüyle dönmüş Amerikan yapımı “Joker”ın “ucube” kahramanı Arthur Fleck (bu film için oldukça zayıflamış Joaquin Phoenix), yaşlı, hasta annesi Penny’yle (Frances Conroy) otu eleştirel bakışa sahip, çok etkileyici bir film imzalamış sonuçta. Arthur’un çılgınlığa yönelen, alabildiğine karmaşık ve çelişkilere dayanan, inişli çıkışlı iç dünyasını ve patlamaya yol alan ruhsal dengesini yansıtan Joaquin Phoenix’in şapka çıkarılası performansıyla baştan Bilimin ölçüsü zamandır, zamanı emekle verimli kılmaktır. Oxford, Cambridge, Harvard’lar; Orta Doğu Teknik, İstanbul, Ankara, Boğaziçi üniversiteleri en önde anılanlar arasına boşuna girmiyor. Okumakta olduğum Çocuk ve Kitap İç Anadolu’nun yeşil ovalarına düşen bir ışık... Amasya Üniversitesi ran, düzenli terapiste giden, günde 7 sona sürüklediği, kameraman Lawren Kitap, Amasya Üniversitesi Eğitim Fakül ayrı ilaç alan, kırılgan, sevimli ama kışkırtıcı bir tip. Sık sık gülme nöbetlerine tutulan, katılırcasına isterik kahkahalar atan, 1940’ların kara filmlerindeki Humprey Bogart (ya da Godard’ın “Serseri Aşıklar”ının Belmondo’su gibi) fosur fosur sigara tüttüren, sinir bozucu biri. Palyaço kılığında çocukları eğlendirmek, güldürmek için çalışıyor. Çok kıvrak dans ediyor, ok gibi koşuyor, hasta çocukları eğlendirmeye gittiği hastaneye tabanca soktuğu için işinden kovuluyor. Geceleri standup komedi yapıyor. Sokaklarda “Everything must go!” yazılı reklam panoları taşıyor. Komşusu Sophie’ye (Zazie Beetz) ilgi duyuyor. Bu arada yaşadığı koku sacıyı vuran Arthur medyadaki “Katil Palyaço” haberlerini kaçırmazken Şarlo (Chaplin) filmini de seyrediyor keyifle. İnme sonucu felç olup hastaneye kal lips, gerilim, heyecan ve suç öğeleriyle harmanlanmış, yüksek bütçeli, 2 saatlik çarpıcı bir drama koymuş ortaya. DC Comics ürünü bir çizgi roman kah ce Perry’nin nefis görüntüleriyle bezenmiş “Joker”da, Hildur Gudmoddottir’in düzenlediği bangır bangır müzikler de hikâyeyi destekliyor yer yer. Aklına esenleri, düşüncelerini, esprilerini yazdığı defterine “Dilerim ölümüm hayatımdan daha mantıklı, anlamlı olur” diye not düşen, toplumca dışlanmış Arthur karakterinin hikâyesinin sonlarına doğru, 1968’in büyük müzik grubu Cream’in unutulmaz klasiği “Top of the World”ü de patlatan yönetmen Phillips, kariyerinin şimdilik kuşkusuz en çok ses getiren filmini çekmiş, Hollywood’un o bildik anti kahraman klişelerine saplanmaksızın. Perdede şimdiye dek gördüğüm en iyi oyun tesi Türkçe Eğitimi Anabilim Dalı’nca yayımlandı. Kitabın editörlüğünü bir “Önsöz”le, “Türkçe Öğretimi Nitelikli Çocuk Edebiyatıyla Nasıl Gerçekleştirilebilir?” sorusunu yanıtlayan incelemenin yazarı Dr. Öğr. Üyesi Erkan Çer yapmış. Yalnızca şu başlıklar bile kitabın çocuk yazını yazarları, öğretmenler, anababalar açısından ne denli önemli olduğunu gösteriyor: “Çocuk Edebiyatı ve Türkçe Öğretiminde Denemenin Yeri”, “Okulöncesinde Çocuk Kitaplarıyla Görsel Okuryazarlık”, “Türkçe Eğitimi Ortamları İçin Kurgulanmış Çok Uyaranlı Bir Eğitim Durumu Örneği”, “Görsel Medya Çağında Çocuk Edebiyatı”, “Çocuk Kitaplarında Görsellik”, “Çocuklara Yönelik Metinlerde Tekrar”... Özgür çocukluk dan geçilmeyen kenti çöp yığınları kaplamış, kedi kadar sıçanlar ortalıkta cirit atıyor. İdolü olan TV’deki popüler talk show’cu Murray Franklin’in (Robert De Niro) programlarını annesiyle birlikte izliyor. Yıllar önce annesinin yanında çalıştığı, şimdi belediye başkanı seçilen politikacı Thomas Wayne’in (Brett Cullen) aslında babası olduğunu söyleyince annesi, gidip Wayne’i tuvalette basan Arthur, annesinin kafayı yemiş bir üşütük, kendisinin de edinilmiş bir evlat oldğunu öğreniyor. Metroda 3 bor dırılan annesini yastıkla boğuyor, ilaç ramanından yola çıkıp gerçekçi göz culuklardan birini segileyen, zaten Pa almayı da bırakıp çağrılı olduğu Mur lemlerle saptamalardan kaynaklanan, ul Thomas Anderson’un “The Master”, ray Franklin’in programına çıkmayı he hukuki yozlaşmanın sonlandırılıp bir Spike Jonze’un “Her”, Lynne Ramsay’in yecan içinde bekliyor, zenginlere kar “adalete susamışlık” hali arz eden, dü “You Were Never Really Here”, James şı protesto eylemlerine ve çöplere gar şündürücü bir palyaço hikâyesi anla Gray’in “The Immigrant”, vb. gibi film kolmuş kenti birbirine katan, palyaço tan bu filmiyle komik “Hangover” se lerindeki performanslarıyla çoktan dik maskeli kalabalıkların önder sayıp tap risiyle hatırladığımız yönetmen Todd kati çekmiş olan Joaquin Phoenix’in tığı, 2 dedektifin de soruşturduğu mar Phillips, başarılı senaryosunun yanı sı muhteşem yorumuyla unutulmaz kıl jinal kahramanımız. ra yenilikçi biçemi, sarsıcı görselliği ve dığı, günümüz dünyasına ilişkin anar Canlı yayından naklen, şoke edici bir Joaquin Phoenix’in olağanüstü oyuncu şizm güzellemesiyle de karışık, bu Al finale bağlanan “Joker”ın derinlikli ve luğuyla başyapıt düzeyine erişmiş, ya tın Aslan’la taçlandırılmış, keskin eleş incelikli senaryosunu Scott Silver’la şadığımız çivisi çıkmış çağdaş dünyaya tirelyergi, sinemaseverlerce kesinlikle 10 belgesel filmbirlikteyazmışyönetmenToddPhil ilişkin göndermelerle dolu, keskin bir kaçırılmayacak bir film! Gabrial García Márquez, “Kanatlar verirdim çocuğa, ama uçmayı ona bırakırdım” der. Kanadını vermek ama uçmayı çocuğa bırakmak, eğitimin temel ilkesidir. Çağımızda çocuğu şartlandırarak, yönlendirerek, ona sınırlar koyarak eğitmek yararlı bulunmuyor. Kişilik gelişimini sağlayacak ortamlar yaratılması, çocuğa bilgi aktarmaktan çok, onda öğrenme isteği uyandıran yöntemler üzerinde duruyor uzman eğitimciler. Erkan Çer’in savunusu da bu yoldadır: “Çocuğun öğüt ve emir temelli yaklaşımıyla eğitilmeye çalışılması, salt bilgi odaklı yetiştirilmek istenmesi, yetişkinlerin doğrularıyla biçimlendirilmesi, okuma kültürü dışında tutularak ekran kültürüne daha çok yaklaştırılması, (...) yaşam alanlarının sınırlandırılması, kalıp kurallar belletilerek bakış açısının tek tipleştirilmesi, (...) korku ve kaygı odaklı yaklaşımlarla sevgi ve güven duygusunun yıpratılması, ahlak ve utanç dersleriyle suçlanmaya zorlan ması, soru sorması engellenerek bastırılması, Bu festival gençlere özel KüçükÇiftlik Park, 19 Ekim Cumartesi günü “Benim Festivalim” ile kapılarını 21 yaş altı gençler için açıyor. Bu yıl 3. yılını kutlayacak olan festival sevilen sanatçı ve grupların konserlerine, eğitici ve öğretici programlara, teknoloji ve spor alanlarına, söyleşilere ev sahipliği yapacak. Festivalde konser verecek isimler ise şöyle: Hayko Cepkin, Şehinşah, Dolu Kadehi Ters Tut, Ufuk Beydemir, Tahrıbadı İsyan, Nova Norda ve Serel Yereli. l Kültür Servisi İDSO konser Yönetmen Taylan Mintaş, yönetmen ve akademisyen Kurtuluş Özgen ile belgesel sinemacı ve akademisyen Zeynep Merve Uygun’dan oluşan ön jüri, Alper Şen’in “Atık Sözlüğü: Tanımların ve İmajların Geri Dönüşümü”, Burcu Esenç ve Cantekin Cantez’in “Bir Rüya Gördüm, Anlatsam da Anlamazsınız”, Hasan Basri Özdemir ve Emre Karadaş’ın “Mavi Otel”, Hasan Başoğlu’nun “Patron”, Kıvılcım Akay’ın “Amina”, Murat Erün’ün “Dişçinin Korkusu”, Rena Lusin Bitmez’in “Tanrı Göçmen Çocukları Sever mi Anne?”, Ruken Tekeş’in “Aether”, Şirin Bahar Demirel’in “Kadınlar Ülkesi” ve Yasin Semiz’in “Asfaltın Altında Dereler Var!”adlı belgesel filmlerini seçti. Belgeseller, sinema yazarı ve Kadir Has Üniversitesi Radyo, Televizyon ve Sinema Bölümü Başkanı Melis Behlil, belgesel film yönetmeni ve yapımcısı Nurdan Arca ve DokuFest’in sanat yönetmeni Veton Nurkollari’den oluşan jüri tarafından değerlendirilecek. Antalya Büyükşehir Belediyesi’nin ev sahipliğinde düzenlenecek 56. Antalya Altın Portakal Film Festivali’nin merakla beklenen Ulusal Yarışma adayları açıklandı. Selahattin Demirtaş’ın öyküsünden Gaye Boralıoğlu’nun senaryolaştırdığı, Ümit Kıvanç’ın yönettiği “Ah Asuman” filmi de adaylar arasında. ataerkil kültürün öncelediği durum ve yaşantılarla karşı karşıya getirilmesi vb. çocuğun nesneleşmesi anlamına gelmektedir.” Çocuk ve Kitap’ta yer alan denemelerin tümü, özellikle çocuğun kitaba yönelmesi, okuduğunu anlayıp onu yaşamının bir parçası kılmasında yoğunlaşıyor. Çocuğa yönelik 100’ü aşkın kitap yazarak adını sonsuzlaştıran Muzaffer İzgü’nün, okumanın kuşaklar arası bir kültür geçişimi olduğunu içeren sözüyle bağlayalım yazıyı: “Çocuk okuru olmayan bir toplumun yetişkin okuru olmaz.” Sanatçıya hapis cezası Yolcu Tiyatro oyuncularından, oyuncu ve yönetmen Ersin Umut Güler’e, “Cumhurbaşkanına hakaret” iddiasıyla açılan davada 20142017 yıllarında sosyal medyada yaptığı paylaşımlar gerekçe gösterilerek 1 yıl 9 ay hapis cezası verildi. Sanatçının avukatları kararı istinafa taşıyacaklarını açıkladılar. “Kürklü Venüs” oyununun yönetmenliğini ve oyunculuğunu üstlenen tiyatro sanatçısına daha önce de, sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek 1 yıl 3 ay hapis cezası verilmiş, hükmün açıklanması geri bırakılmıştı. l Kültür Servisi sezonu başlıyor İstanbul Devlet Senfoni Orkestrası (İD SO) konser sezonu 4 Ekim Cuma günü saat 20.00’de Aya İrini’de başlıyor. Arp virtüözü Marie Pierre Langlamet ile flüt virtüözü ve İDSO Müdürü Bülent Evcil’in solist olduğu şef Alexander Rahbari yönetimindeki konserde Verdi “Louisa Miller Uvertür”; Mozart “Flüt ve Arp İçin Konçerto”; Berlioz “Fanrastik Senfoni” eserleri seslendirilecek. Evcil, “Avrupa ve Asya yakasındaki konserlerimizi Raoul Grüneis, Lior Shambadal, Michal Nesterowicz, Thomas Rösner, Gürer Aykal, Rengim Gökmen gibi çok değerli şefler, Jonathan Kelly(obua), Soyoung Yoon(keman), birlikte çalacağımız arpist M.P. Langlamet gibi solistler ve zengin bir programla DenizBank ana sponsorluğunda sürdüreceğiz. Cemal Reşit Rey Konser Salonu bu yıl da kapılarını İDSO’ya açtı” dedi. l Kültür Servisi 15 kısa metraj Yönetmen ve senarist Nazlı Elif Durlu, sinema yazarı Senem Erdine ve yönetmen Nehir Tuna’dan oluşan ön jüri, 215 başvuru arasından 15 filmi yarışmaya aday gösterdi. Ön jüri kararına göre Ulusal Kısa Metraj Film Yarışması’nda bu yıl; Alican Yücesoy’un “Taş”, Arda Çiltepe’nin “Siyah Güneş”, Burcu Aykar’ın “Ablam”, Cenkay Kılıç’ın “Ben Değilim”, Damla Kırkalı’nın “Yabancı”, Demet Derelioğlu Aran’ın “Öğle Arası”, Deniz Dirin’in “Mavi Arabam”, Ferit Karol’un “Günlerin Ardından”, Gökhan İpekkan’ın “Lupus”, Kasım Ördek’in “Yağmur Olup Şehre Düşüyorum”, Onur Sefer’in “Bugün Ölmek İstemiyorum”, Ozan Yoleri’nin “Aylin”, Tuna Kaptan’ın “Duyuyor musun Anne?”, Ümit Kıvanç’ın “Ah, Asuman!” ve Zeynep Köprülü’nün “Orada” adlı kısa filmleri yarışacak. Ulusal Kısa Metraj Film Yarışması’nın jüri üyeliğini ise, Afife Jale ödüllü oyuncu Tuğçe Altuğ, Berlinale’nin koordinatörü Wilhelm Faber ve Rezan Yeşilbaş yapacak. l Kültür Servisi küçük İskender anılıyor... Bozcaada Belediyesi tarafından düzenlenen ve bu yıl ilki gerçekleştirilen Salhane Edebiyat Etkinlikleri’nin kapanış toplantıları bu yıl yaşamını yitiren küçük İskender’e ayrıldı. Bozcaada’da bu yıl ilki yapılan Salhane Edebiyat Etkinlikleri 4 Ekim’de kapanış toplantılarıyla sona erecek. Faruk Duman, Mine Söğüt, Barış Terkoğlu, Barış Pehlivan, Mirgün Cabas ve Murat Özyaşar’ın katıldığı etkinliklerin kapanış toplantıları bu yıl kaybettiğimiz büyük şair küçük İskender’e ayrıldı. Genel moderatörlüğünü Çağlayan Çevik’in yaptığı, Akif Kurtuluş, Altay Ök tem, Deniz Durukan, Emrah Kolukısa, Furkan Yoğurtçu, Gonca Özmen, Sinan Albayrak ve Şakir Özüdoğru’nun katılacağı etkinliklerin ilki Bozcaada’nın tarihi mekânı Salhane’de gerçekleştirilecek. Saat 16.00’da yapılacak ilk etkinlikte küçük İskender’in edebiyatı, hayatı ve şair kişiliği konuşulacak. Ardından saat 18.00’de de yine adanın önemli mekânlarından günbatımında küçük İskender’in şiirleri okunacak. Ayrıca 6 Ekim Pazar günü saat 13.00’te de Güneşli Bahçe bağevinde küçük İskender’in sevenleri ile bir sohbet yapılacak. l Kültür Servisi Hopa eşrafından merhum Hamdi ve merhume Şadiye Dağıstanlı’nın oğlu, Günay, merhum Engin ve Birsen Dağıstanlı’nın kardeşi, Emine ve Selin Dağıstanlı’nın babası ve Serdar Usturumcalı’nın kayınpederi, Aynur Dağıstanlı’nın sevgili eşi ALPARSLAN DAĞISTANLI’yı 03.10.2019 tarihinde kaybetmenin derin üzüntüsü içindeyiz. Cenazesi 04.10.2019 Cuma günü (bugün) Karacaahmet Şakirin Camii’nde kılınacak ikindi namazını müteakip Karacaahmet Mezarlığı’na defnedilecektir. Nur içinde yat. Seni çok seviyoruz. AİLESİ