Katalog

Salı 4 Eylül 2018 EDİTÖR: ŞEHRİBAN KIRAÇ TASARIM: BAHADIR AKTAŞ Ekonomi SOS veriyor ekonomi 9 4 Enflasyon ağustos ayında yüzde 17.90’a yükselerek 2004’ten bu yana en yüksek seviyeyi gördü. Merkez, eylül PPK toplantısında parasal duruşunu yeniden şekillendirecek 4 Ekonomideki tüm veriler alarm veriyor. Tüketici güveninde dramatik düşüş var. PMI, imalat sektöründe yavaşlamanın üst üste beşinci ay da devam ettiğine işaret etti Enflasyon zirve Gıda cep yaktı tc(vdiymTyEtmaoTieıüuLkrlasTTUrfk’roaitsnyiiüümhlnİsayıaaiaKrrnieonaaştkdbkldd)mtaiesidiyvnşüaLvrneyetioeaonşiadentaekörlnpkürreandatnsaetiİtikörsoıelsalnhcdd.raeıntkvsesde’üieTrarnıeerpksrimğninütavdiniideAadyaksia(eeryevçyaevteTgnıvıie(epkrtgkÜlküeTfairloıaaölclelirLnmFa’drayKyrirye)ksEneiıiotagau.pynbeei,)aryümroldunke.tnaanuüniağruyımdkrıuloşaaaevuŞKrsıykşte.EIiıiRHARÇİBAeaairdkBletğreaeNtoturieı2y.pşsnz5uTıutno.uümyz5ssbdimsdklüeü6lieeutiareeAmklzatkriyyt,ilösşsğitilebveyceaenauyacdireuik,lcsrüasiçidmfyent.naziaöfseoküydidluynksysçüiaezeıtricıaatadaktrsleyd6dtayeamakgüüü.aaar5yvı2izşırady3oedgü0dtaybal’ıöıpşoyl.eda.aş7ürfleaızAueei2d4kryyıy.ng1nes0naiyüFvcöe.dl.ti4ü0eiazablraya4kk6mzareıt na göre yüzde 17.90 artış gösterdi. Bu artışı 2003 yılından bu yana en yüksek seviye. Tüketici fiyatlarının ağustosta yüzde 2.3 ile beklentilerin üzerinde artmasıyla yıllık enflasyon da zirve yaptı. TÜİK verilerine göre YİÜFE ağustosta yüzde 6.60 artarken, yıllık artış yüzde 32.13 oldu. Özel kapsamlı TÜFE göstergelerinden ‘B’ endeksi yıllık bazda temmuz ayındaki yüzde 15.01’den ağustosta yüzde 16.95’e, ‘C’ en Önemli risk Verinin ardından Merkez Bankası (TCMB) 13 Eylül’de yapacağı Para Politikası Kurulu toplantısında parasal duruşun yeniden şekillendirileceğini duyurdu. TCMB son dönemde enflasyon görünümüne ilişkin gelişmelerin fiyat istikrarı açısından önemli risklere işaret ettiğini vurguladı. deksi ise yüzde 15.1’den yüzde 17.22’ye yükselerek çekirdek göstergelerde bozulmanın devam ettiğine işaret etti. Çekirdek enflasyon (işlenmemiş gıda, alkollü içecekler ve tütün ürünleri hariç TÜFE) ağustosta aylık yüzde 2.35 artış gösterirken yıllık seviyesi yüzde 15.10’dan yüzde 17.22 seviyesine çıktı. Çekirdek enflasyondaki yükselme eğilimi Bakan’a göre normal nin devam edişi ve edecek ol Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak yaşanan maliyet şokları sonrasında ithal fiyatlarındaki artışlar nedeniyle kısa vadede enflasyonda geçici artışların normal olduğunu belirte ması manşet TÜFE enflasyonunun ağustos seviyesi olan yüzde 17.9’dan gelecek aylarda daha yükseklere gideceğinin habercisi. Ayrıca son enerji zamları, gıda fiyatları ve TL’deki de rek, gelinen seviyelerin enflas ğer kaybının etkisiyle enflasyo yonla topyekun mücadele ge nun yüzde 20’yi aşması muhte rektirdiğini söyledi. mel görünüyor. Fiyatlar artıyor Yüzde 21’i görür İş Yatırım Ekonomisti Muammer Kömürcüoğlu, TL’deki değer kaybının yansıması ile çekirdek enflasyonun yükseldiğini, yıllık üretici fiyatlarında gelinen seviyelerin ise önümüzdeki aylarda üretici fiyatlarından tüketici fiyatlarına baskının devam edeceğine işaret ettiğini belirtti. Kömürcüoğlu, “TL’deki değer kaybının tüketici fiyatlarına yansıması, üretici fiyatları kaynaklı baskı ve elektrikdoğalgaz fiyatlarına yapılan zamlar nedeniyle yıl sonu enflasyon tahminimizi yüzde 21’e çıkarıyoruz” dedi. TÜFE tarafında mevsimsel olarak fiyatları düşük kalan “gı da, giyim ve ayakkabı” hariç hemen hemen bütün alt sektör ler liranın değer kaybına bağ lı olarak artan maliyetleri tüke ticilere yansıtmaya başlamışlar. Konut (aylık +yüzde 3.85 yıl lık yüzde +16.3), ev eşyası (ay lık +yüzde 4.56 yıllık yüzde +23.76), ulaştırma (aylık +yüzde 4.45 yıllık yüzde +27.13) ve çeşitli mal ve hizmetler (aylık +yüzde 5.85yıllık yüzde +23.23) dikkat çekici fiyat artışları yansıtan alt sektörler. Tuvalet kâğıdı, bebek bezi sürprizi Çeşitli mal ve hizmetlerdeki enflasyon artışı dikkat çekti. Bu kalemde artış yüzde 5.85’i buldu. Bu kalemin altında altının yanı sıra tıraş makinesi, sabun, mendil, saç bakım ürünleri, sigorta, parfüm, tu valet kağıdı, diş bakım ürünleri, okul çantası, bebek bezi gibi insanların direkt ihtiyaçları olmayan yan ürünler bulunuyor. Çeşitli mal ve hizmetlerdeki yıllık artış da yüzde 23.2 ile manşet enflasyonun oldukça üstünde yer aldı. Akla yatmayan veri Merkez için soru işareti Ortadoğu Teknik Üniversitesi İşletme lrdnnmÖeiineur.ğidinrPrnç,edeıaekötaeminanmnyfbiülfrüailm,Ülazse“dsyüycAyeeozeçosdnğ2ınikeui0nDulknainidrnsy.düdaöıCölznayeanshlvynoeeaeimPa yüksek seyredeceğinin rğrbeiıiztrk.lesoTirCnni uMygsaiBdulie’nnordiilnlaamrkbaeiakslğio.gımrPöuirsyeiıaşzbaliıli sayı sakinleştirmek için Merkez’in açıklama mak yerine aksiyon sı gerekiyor” dedi. yapalma eyrtbngmkDeıüdişiaa)kiekirz,zHlytıelsayyr,oefaekemüıi“rrllyltnE.lkzeöıadldkdaKybtrYeleriluüiüenaa,l(erln1ertekBuecııf9lurnandleeıaa’ramneklğiugsutuvtiynyenrAaisaoKilçekkmserpniıaeşvviıugdşlşkyiceayenoatreidneılirğrnTiaeelşgmayeortilerae lik etkisini düşündüğü dmeü1zd5e.3, ’ylüılksotanhumnainaimitiyziüz dd2yaüe0hz11da91eı.tl5ı1am’8htel.mı8noi’nelyaiümçrzaıkidkzaeiyrdı1uye3koa.yr8urü’ızze. çekiyoruz” dedi. CHP’li Erdoğdu: TÜFE’nin yüzde 20’yi aşmasını bayram engelledi Enflasyon rakamlarını değerlendiren CHP Genel duğunu ifade ederek, “Oysa, en az TÜİK kadar bilimsel bir yöntem larını makyajlayarak hükümete yaranmaya çalışan TÜİK’i enf Başkan Yardımcısı Aykut Er le Türkİş tarafından hesaplanan lasyon rakamları konusunda uya doğdu, TÜİK’in açıkladığı ra ve açıklanan bir başka veriye göre, rıyoruz. İstatistiklerde yapılacak kamlarla piyasadaki rakamlar 4 kişilik ailenin açlık sınırı Tem usulsüzlüklerin faturası ağır olur” arasında büyük fark olduğunu muz 2018’de 1738 TL iken Ağustos ifadesini kullandı. belirterek “TÜİK’in TÜFE açıklaması zamları yansıtmıyor. 2018’de 1812 TL’ye yükseldi. Yani, artış miktarı 74 TL ve artış ora TÜİK açıklasın TÜFE’nin yüzde 20’yi aşmasını bayram tatili engelledi” diye konuştu. Erdoğdu, gıda ve alkolsüz içecekler grubundaki aylık fiyat artışının TÜİK tarafından on bin de 6 olarak açıklanmasının da ‘akla yatmayan’ veri ol nı yüzde 4.25. Temel gıda maddelerini içeren açlık sınırı hesaplamasında artışın yüzde 4.25’i bulduğu bir ortamda onbinde 6, aylık gıda enflasyonundan bahsetmek abesle iştigaldir” dedi. Erdoğdu, “Enflasyon oranının düşük göstermek milyonlarca insanın rızkından çalmak demektir. Özellikle yüksek enflasyon rakam CHP Genel Başkan Yardımcısı ve Sözcüsü Faik Öztrak, “Ağustosta, bir ay önceye göre, gıda ve alkolsüz içecek fiyatları yüzde 0.06 artmış. TÜİK derhal bu fiyatları hangi marketlerden aldığını açıklasın. Vatandaşlarımız da o marketlere gitsin artmayan fiyatlardan ürün alsın. Pazar yeri yangın yeri” dedi. Aykut Erdoğdu Dolarda ateş düşmüyor İmalat çöktü, güven dipte Dolar/TL beklentilerin üzerinde gelen enflasyon ve piyasada anlamlı bir tepki görülmemesinin TCMB beklentilerinden kay risi ve ardından TCMB’nin yaptı naklandığını söyleyen bir bankacı, ğı açıklama ile gün içinde dalgalı “TCMB daha önce piyasayı hayal kı bir seyir izledi. Kurdaki oynaklığın rıklığına uğrattı” dedi. TCMB’nin faiz artışı yapmasının Hazine ve Maliye Bakanı Berat Al beklendiği 13 Eylül’deki toplantısı bayrak, TL’deki kaybı durdurmak için na kadar sürmesi bekleniyor. TCMB ve BDDK’nin adımlar attığını Dün sabah 6.70 seviyesine yükse belirterek, hükümet olarak ekonomi lerek güne başlayan dolar/TL, enf deki kırılganlıkları gidermek için ya lasyon verisinin ardından 6.74’ün pısal reform uygulamalarına devam üzerini gördü. TCMB açıklaması son edeceklerini söyledi. Öte yandan Al rası 6.65’lerden 6.51’e kadar ge bayrak, geçen hafta görüştüğü Fran rileyen dolar/TL, günün kalanında sa Maliye Bakanı’nın ardından dün 6.60 seviyesinin üzerinde dalgalan de Londra’da İngiltere Maliye Bakanı dı. TCMB’nin açıklamasına rağmen Philip Hammond ile bir araya geldi. Ekonomik büyümenin öncü göstergesi olan tim ve yeni siparişlerdeki yavaşlama etkili oldu. PMI, imalat sanayi performan faaliyet koşullarının son beş sında referans kabul edi ayda dördüncü kez ve Tem len Türkiye İmalat PMI (Sa muz 2015’ten beri gözlenen tın Alma Yöneticileri Endek en belirgin düzeyde ivme si) ağustosta 46.4 düzeyine kaybettiğini gösterdi. indi. Veri, bir önceki ay 49.0 Bloomberg HT Tüketi olmuştu. PMI’nın 50.0’sevi ci Güven Endeksi ağus yesinin üstü iyileşmeye işa tosta bir önceki ayın ni ret ediyor. hai endeksine göre yüzde İstanbul Sanayi Odası’nın 16.85 gerileyerek 69.34 açıkladığı PMI, imalat sektö değerini aldı. Haziran ayı ründe yavaşlamanın üst üs ile beraber yükselişe ge te beşinci ay olacak şekilde çen endeks ağustosta devam ettiğine işaret etti. tekrar mayıs ayı seviyele Ağustos sonuçlarında üre rine geriledi. Devletten Saray yönetimine... Başkanlık başta, tüm yandaş sözcüleri, Osmanlı’ya, Saray’a, siyasal İslama bağlılık vurgulamalarıyla söze giriyor, algı yönetiminde en başarılı sunumlar için yarışıyorlar ya.. Kasıtlı olmasa dahi en çok bağlılıkta altını çizdikleri Osmanlı rejiminin, Saray’ın olmazsa olmaz devleti yönetme ilkelerini çoktan ayaklar altına aldılar.. Osmanlı’nın üç kıtaya, çok kültürlü, çok kimlikli, çok dinli yapıyı ayakta tutabilme uğruna, farklı inançlar, kimlikler üzerinden devletin üst yapısının ayakta tutulabilmesi uğruna, başvurduğu çok farklı medeni hukuk, miras hukuku, inanç, yönetim yapısı çeşitlendirmelerinin ayrıntılarına girmeden... İktidarlarının en çok kutsadığı Abdülhamid Han yönetiminde bile, Saray’ın kararlarını ciddiye aldığı, işleyen, kararları işlevsel bir Meclis yok muydu? Hani son dönemlerde, kimi dönem koşullarının zorunluluklardan da olsa, Gazi Meclis, Atatürk’ün Kurtuluş Savaşı’nı taçlandıran Başkumandanlığına, Büyük Taarruz zaferi ile taçlandırılan, Kurtuluş, Kuruluş savaşları dönemlerine selam çakılıyor ya.. Çok zorlu koşullar, ödenen bedellere karşın Gazi Meclis’in çalıştırılması ciddiyeti, katlanılan çıkarılmış çok kasıtlı engellere karşın etkinliğinden hiç mi ders çıkarılmaz? Sözde Başkanlık rejiminin olmazsa olmaz önkoşulu gereği güçler ayrılığı, güçlü Meclis, bağımsız yargı, tüm kamu kurumları işleyişleri zorunluluğu yokmuş gibi. Türkiye’nin geleceği adına en yaşamsal kararların alındığı bir dönemden geçiyoruz. Ortadoğu, hele de Suriye’deki Türkiye açısından en yaşamsal kararların alınmakta olduğu süreçte, sıcak savaşlar, çatışmacı gelişmelerin odağında icraatlarına geçilmeden bırakınız Meclis iradesine, onayına, oyuna sunulmayı, bilgisinin ulaştırılması zahmetine katlanılmış bir tek icraatın tanığı olabildik mi? Alınmış Saray kararlarının icraatlarının sonuçlarına ilişkin gelişmeleri, içinde yer aldığımız rolleri, ancak çok sonraki gelişmeler üzerinden, satır arası haberler, görseller, çoğunlukla da çatışmacı tarafların itirazlarından, Amerika, Rusya, İran, Esad, İsrail.. cephesi açıklamalarından olabildiğince sonuçları üzerinden öğrenebiliyoruz... HHH Malazgirt, 30 Ağustos üzerinden tarihçiler, tarih belgeleri üzerinden bilgi verirlerken bir kez daha gördük ve öğrendik ki.. Cumhuriyetin Kurtuluş Savaşı destanı ile birlikte, laik Cumhuriyetin değerlerinin, ulusal bağımsızlık savaşının dünya lideri olarak dünya tarihine damgasını vurmuş Mustafa Kemal, attığı adımların her aşama, her sürecinde Gazi Meclis’e hesap vermemezlik yapmaya kalkışmamış.. Gazi Meclis, Kurtuluş Savaşı’nın her adımı üzerinden değil sadece, devletin yönetimine, eğitimine, yatırımlarına, sıfırdan kurulmakta olan sanayisine, adaletin işleyişine, uluslararası ilişkilere, yaşamın her alanına, öncelikle Kurtuluş Savaşı’nın başarıyla noktalanabilmesine dönük kararların odağında, söz ve karar sahibi gücüyle açık çalıştırılmıştır. Yüzde doksan beş üstü tek sesli olarak kamuoyu güdülenmesinin emrindeki medyamızda tek satırlık haber olmasa bile, sözde bağımsız yargının yeni yılının açılış töreni bile Saray’dan yapılırken HSK Başkanvekili, açıklamasında yargıçlardan kıyamet gününü düşünerek karar almalarını isteyebiliyor. Barolar yargı alanında olumsuz sürecin katlandığını ortaya koyan gelişmelerin çarpıcı örneklerini vermek zorunda kalıyorlar. 363 gün tutuklu kaldıktan sonra 10 Eylül’de ilk kez yargıç önüne çıkarılmaları öngörülen tutuklu avukatlar, güvenlik gerekçesiyle duruşmaya götürülmeyeceklerini protesto etmek için dünden itibaren açlık grevi eylemi başlatmak zorunda kalıyorlar. Şöyle bir akıl, mantık süzgecinden geçirerek düşünmeye çalışırsak, tarihin tersine akışı üzerinden işletilmesi, haksızlık, hukuksuzluk üzerinden neler neler sayabiliriz.. Sözde günümüzde, her şeyden önce yürürlükte, geçerli bir laik Cumhuriyetin anayasal düzeni var değil mi? Başkanlık düzeninin dünyada bir benzeri olmayan, ucube, başkanlık rejimlerinin ilkelerini de ayaklar altına almış, hem partili, hem başkan, tek adam rejimi, sivil diktatoryal modeli uygulamasında dahi.. Uyulması gereken devlet kurumlarının bağımsızlıkları, Meclis işleyişinin, diktatoryal modelde bile uyum zorunlulukları, hakhukukadalet işleyişi düzeni zorunlulukları var değil mi? Büyümede revizyon Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi’nin (Betam) öngörüsüne göre, yılın ikinci çeyreğinde Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYH) büyümesi, bir önceki çeyreğe göre yüzde 0.9, yıllık bazda yüzde 6.2 olacak. Araştırmada “Geçen ayki tahminlerimize kıyasla hem çeyreklik hem de yıllık büyümeyi aşağı revize ediyoruz. Bunun temel sebebi haziran ayı öncü göstergelerinin beklentimizin altında kalması, hatta bazılarının azalması. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış tüketim ve yatırım öncü göstergelerinin neredeyse tamamı çeyreklik büyümenin düşük olacağına işaret ediyor. Bu durum, eylül sonunda yayımlayacağımız üçüncü çeyrek büyüme tahminlerimiz için de kötümser bir senaryoyu ima ediyor” denildi. C MY B