Katalog

Perşembe 9 Mart 2017 emek/kadın TASARIM: SERPİL ÜNAY emek@cumhuriyet.com.tr 9 Clara Zetkin ile ölümsüzleşen Erkek hapsediyorGerektiğinde çocuğunun ya da eşinin yanında direnişlere katılan kadınlar, işte de evde de sokakta da eşitlik mücadelesi veriyor. 160 yıllık mücadele 8Mart 1857 tarihinde ABD’nin New York kentinde 40 bin doku ma işçisi daha iyi çalış ILO’nun araştırması, Türkiye’deki bakışı ortaya koydu: Kadın evde otursun... Rapora göre 3 erkekten sadece 1’i kadının çalışmasını istiyor ma koşulları talebiyle bir tekstil fabrikasında greve başladı. Greve çıkanlara saldıran güvenlik güçleri, işçileri fabrikaya Çok çalışıyor az kazanıyorlar “... Korkunç ve mübarek elleri ince, küçük çeneleri, kocaman gözleriyle anamız, avradımız, yarimiz ve sanki hiç yaşanmamış gibi ölen ve soframızdaki yeri öküzümüzden sonra gelen...” Pek çoğunuza aşina gelecek bu dizeler gibi hayat ları. Günlerdir dizi dizi rapor lar, irili ufaklı sözler, büyük kü çük açıklamalar, istatistikler, yorumlar, kıyaslamalar... Kadı nın işte, toplumda, ailede, için de bulunduğu topluluktaki ye ri, koşulla rı vs. Ne di yor istatis tekler; Avru pa Birliği’nde (AB) kadın istihdam ora nının yüz OBülcyaüyktaş de 62.3, Türkiye’de yüzde 33.1 olduğu nu. AB’de üst yönetimlerde yer alan kadın oranının yüzde 22.7, Türkiye’de yüzde 14.2’de kal dığını. Kadınların parlamento ve hükümette yer alma oranla rını AB’de sırasıyla yüzde 28.5 ve yüzde 27.4 iken Türkiye’nin yüzde 14.5 ve yüzde 3.7 oranla rıyla oldukça geride kaldığını. Başka ne diyor araştırmalar; kadınların iş hayatına eşit katılı mının küresel ekonomiye 12 tril yon dolar daha ekleyebileceğini. Dünyadaki çocuk bakımı, yaş lı bakımı, yemek pişirme ve te mizlik gibi ücretsiz işlerin yüzde 75’ini kadınların yaptığını. Çoğunlukla kadınların karşılaştığı en büyük sorun aile, ev veya kariyer gibi başlıklar arasında seçim yapmak zorunda kalmak olarak öne çıkarken, erkeklerin bu tip bir seçim yapmak zorunda kalmadıkları için kariyerlerine daha çok odaklanabildiklerini. Dünya genelindeki eşitsizlik işyerlerinde de sürüyor. Skillsoft’un “Kadınların İşgücüne Etkisi” araştırmasına katılan kadınların yüzde 92’si, dünyada yönetici rollerindeki kadınların sayının yetersiz olduğunu düşünüyor ve bu sonuç günümüz istatistikleriyle de uyum içinde. Fortune 500 şirketlerinin yalnızca yüzde 5’i kadın üst yöneticiler tarafından yönetiliyor. Yüzde 20 az Avrupa’da kadınlar erkeklerden ortalama yüzde 17,5 az kazanıyor. OECD raporuna göre Türkiye’de bu yüzde 20. Çalışma çağındaki her dört kadından sadece birinin işgücüne katıldığı ülkede tablo bu. Kadınların işgücünün katılma ve istihdam oranlarının OECD ülkeleriyle karşılaştırıldığında da durum iç açıcı değil. Türkiye’de erkeklerin işgücüne katılım oranı kadınların katılım oranının 2 katından fazla olduğu görülürken, kadınların işgücüne katılım oranı dünyanın çok gerisinde. Fransa’da yüzde 51.6, İsveç’te yüzde 69.5, Almanya’da yüzde 54.7 olan kadınların işgücüne katılım oranı, Türkiye’de sadece yüzde 31.5. Uluslararası Çalışma Örgütü’nün 4 Türkiye’de her 10 kadından sadece 1’i yalnızca evde kalarak ha (ILO) raporu, Türki ne halkı ve aile bakımı ye’deki kadına bakı işleri ile uğraşmayı is şı ortaya koydu. Rapo MUSTAFA tiyor. ra göre, kadınların üc ÇAKIR 4 Her 3 erkekten biri retli bir işte çalışması kadınların ücretli bir iş nı destekleyen erkeklerin ora te çalışmasını; biri sadece ev nı yüzde 62. Kadınların çalış de kalarak hane halkı ve ai masını destekleyen erkekler le bakımı ile uğraşmasını; biri ve kadınlar arasındaki fark de kadınların hem bir işte ça yüzde 25. Dünya ortalamasın lışıp hem de ev işleriyle ilgi da ise bu fark yüzde 4. Türki lenmesini tercih ediyor. ye bu oranla Kuveyt, Tayland, Mısır, Libya ve İran ile aynı Çalışma isteği çok sırada yer alıyor. 4 Ankete katılanların yüz ILO ve Amerikan araştır de 64’ü erkeklerle aynı eğitim ma şirketi Gallup, kadın ve ve tecrübeye sahip kadınların erkeklerin, kadınlar ve ça iş yaşamında benzer ya da da lışma konusundaki tutum ha iyi fırsatlara sahip olduğu ları ve algılarına ilişkin ra nu, yüzde 29’u ise kadınların poru yayımladı. Raporun daha az fırsata sahip olduğu Türkiye’ye ilişkin bölümün nu savunuyor. de dikkat çeken değerlendir 4 Gençlerin kadınların ça melere yer verildi. ILO’nun lışmasına yönelik algısıyla paylaştığı raporda yer alan ilgili olarak; 1529 yaş gru bu değerlendirmeler şöyle: bundaki genç kadınların 4 Türkiye’de kadınların yüzde 95’i kadınların iş ya yüzde 87’si ücretli bir işte ça şamına dahil olması yönün lışmayı istiyor. Bu oran, dün de görüş bildirdi. Bu oran, ya ortalaması olan yüzde dünyada ortalaması olan 70’in 17 puan üstünde. yüzde 77’nin hayli üzerinde. 4 Kadınların yüzde 53’ü Bu da, Türkiye’deki genç ka hem iş hayatında yer alma dınların, dünyadaki yaşıtla yı hem de evde hane halkı rından daha fazla çalışma is ve aile bakımı ile uğraşmayı teği içinde olduklarını göste tercih ediyor.  riyor. l ANKARA kilitledi. İşçilerin fabrikaya kilitlenmesinin ardından çıkan yangında, çoğu kadın 129 işçi can verdi. Ölen işçilerin cenaze törenine 100 bini aşkın kişi katıldı. Bu olaydan tam 53 yıl sonra 26 27 Ağustos 1910 tarihinde Danimarka’nın Kopenhag kentinde düzenlenen 2. Enternasyonale bağlı kadınlar toplantısında Almanya Sosyal Demokrat Partisi önderlerinden Clara Zetkin, 1857 yılının 8 Mart’ında ölen kadın işçiler anısına, 8 Mart’ın “Dünya Emekçi Kadınlar Günü” olarak anılması önerisini getirdi ve öneri oybirliğiyle kabul edildi. Ancak 8 Mart’ın “Dünya Emekçi Kadınlar Günü” olarak anılması, 1921 yılında Moskova’da gerçekleştirilen 3. Uluslararası Kadınlar Konferansı’nda gerçekleşti. Çoğu ülkede yasaklı geçen uzun yılların ardından Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, 16 Aralık 1977 tarihinde 8 Mart’ın “Dünya Kadınlar Günü” olarak anılmasını kabul etti. Yaşamını yitiren Güleydan Sezer’in Bursa’daki cenaze töreninde mesai arkadaşları gözyaşlarına boğuldu. İşçilerden geriye acı hikâyeler kaldı TÜMTİS yöneticisine hapis Nakliyat İş’ten dayanışma ziyareti Tekirdağ MSC/MEDLOG Lojistik’te direnişin 16. gününde örgütlü oldukları Topkapı Ambarlar’daki işyeri temsilcileri ile kitlesel dayanışma ziyaretinde bulundu. MSC/Medlog Lojistik’teki sendikal mücadele sürecini anlatan sendika başkanı Ali Rıza Küçükosmanoğlu ne kadar kanunsuzluk yapılırsa yapılsın, buradaki mücadele ve örgütlenmenin engellenemeyeceğini söyledi. Tüm Taşıma İşçileri Sendikası’nın (TÜMTİS) 14 şube yöneticisi ve üyesine bir işyerinde ‘sendika üyesi işçilerin sayısını çoğalttıkları’ gerekçesiyle 2012’de verilen hapis cezaları Yargıtay’ca onanarak kesinleşti. Ankara’da Horoz Kargo’da 2007’de sendikal sebeple işten çıkarmalar olmuş, TÜMTİS işçilerin sendikal haklarının tanınması için mücadele yürütmüştü. Aynı yıl kasımda bir gece yarısı operasyonu ile TÜMTİS üye ve yöneticileri gözaltına alınmış, 7 şube yöneticisi tutuklanmıştı. Yöneticiler 6.5 ay tutuklu kaldıktan sonra çıkarıldıkları ilk duruşmada serbest bırakılmıştı. Yöneticilere 1 ile 6 yıl arasında hapis istenmişti. Kadın Kurultayı’na giderken geçirdikleri trafik kazasında yaşamını yitiren 7 işçi kadın, kadınlar gününde gözyaşlarıyla toprağa verildi 8Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü’nde Ankara’da yapılacak Kadın Kurultayı’na gitmek için yola çıkan geçirdikleri trafik kazasında yaşamını yitiren kadın işçiler, Dünya Emekçi Kadınlar Günü’nde gözyaşlarıyla toprağa verildi. Mudanya ilçesinde toprağa verilen Leyla Çiçek’in eşi Alper, oğlu Alperen taziyeleri kabul etti. 43 yaşındaki Güleydan Sezer için de Bursa’da cenaze töreni düzenlendi. Sezer’in kaza sırasında okuduğu Robin Sharma’nın “Sen Ölünce Kim Ağlar” adlı kitabın bir tesadüf olmadığını söyleyen kardeşi Murat Dalkıran, “Umarım arkasından ağlayan bu kalabalık okuduğu kitaba ce Kazada yaşamını yitiren Elvan Mutlu’nun 4 yaşındaki oğlu Ayaz, annesinin cenazesini hiçbir şey bilmeden izledi. vap olmuştur” dedi. Eşi Özer Sezer, 14 yaşındaki oğlu Eren Sezer’e sarılarak gözyaşı döktü. Kardeşleri Murat Dalkıran ve Gülcan Düz de cenaze sırasında gözyaşlarına boğuldu. Kanseri yenmişti Özlem İnan için Ataevler Cemevi’nde cenaze töreni düzenlendi. İnan’dan geriye 4 yaşındaki oğlu Atakan kaldı. İnan’ın bir süre önce akciğer kanserini yendiği belirtildi. Elvan Mutlu’nun 4 yaşındaki oğlu Ayaz, küçük yaşlarda annesini kaybeden babasıyla aynı kaderi paylaştı. 2 kız çocuğu annesi 32 yaşındaki Leyla Yalçın için Osmangazi ilçesinde törende ağıtlar yakıldı. Yalçın’ın ikiz kardeşi Levent Vatan ise “Leyla, hayat doluydu. Kızları 9 yaşındaki Selin ile 1.5 yaşındaki Tuana’ya çok düşkündü” dedi. AKP kadını sadece ‘anne’ olarak görüyor CHP’li Yılmaz’ın hazırladığı ‘AKP iktidarında kadın olmak’ raporuna göre, çalışma yaşamının dışına itilen kadının tek rolü ‘annelik’. Rapora göre kadınlar eve hapsediliyor, esnek çalışma meşrulaştırılıyor. İKLİM ÖNGEL CHP Ankara Milletvekili Necati Yılmaz, 8 Mart Dünya Kadınlar Günü çerçevesinde Türkiye’deki kadınların ve kız çocuklarının yaşadığı sorunlara dikkat çekmek amacıyla “AKP İktidarında Kadın Olmak” başlıklı bir rapor hazırladı. Rapora göre, Türkiye’de kadınların işgücüne katılım oranı OECD ülkelerinin yarısı düzeyinde. Kadın istihdamında Türkiye, Yunanistan ve Güney Afrika’nın gerisinde yer alıyor. Kadınlar en çok iş ya da eş cinayetlerine kurban gidiyor. 2016’da eş ve aileleri eliyle 328 kadın katledildi. İş cinayetlerinin yüzde 6’sını ise kadınlar oluşturdu. Geçen yıl 368 kız çocuğu cinsel istismara uğradı. Raporda, Türkiye’de kadınların, neoliberal politikaların neden olduğu çalışma koşulları içerisinde iş hayatının dışına itildiği, çalışan kadınların ise yine bu politikalarla esnek ve güvencesiz çalışma biçimlerine maruz bırakıldığına dikkat çekildi. Kadının tek rolünün “annelik” olduğu vurgusuyla, kadınların eve hapsedildiği ifade edilen raporda, yarızamanlı, esnek çalışma koşullarının meşrulaştırıldığı vurgulandı. Kayıt dışı diz boyu Rapora göre, Türkiye’de istihdam edilen kadınların yarısı kayıt dışı çalışmaya zorlanıyor. Türkiye’de kadın işsizliği son 2 yılda yüzde 36 artarak 1 milyon 151 binden 1 milyon 566 bine yükseldi. Genç kadın işsizlik oranı ise yüzde 19.4’ten yüzde 28.6’ya çıktı. En büyük artış ise tarım dışı genç kadın işsizliğinde gözlendi. İstismar çok Rapora göre, 2016’da 368 kız çocuğu cinsel istismara uğradı. Bu çocukların yüzde 3’ü engelliyken, cinsel istismarların yüzde 59’unun okullarda yaşandığı saptandı. Bunun dışında kız çocukları sokakta, zorla götürüldükleri evlerde, alıkonuldukları araçlarda, kandırılarak götürüldükleri evlerde, kurslarda, otobüslerde ve parklarda cinsel istismara maruz kaldı. l ANKARA Kadın çiftçiler ilk paralarını kazandı Vodafone Akıllı Köy’de kadınların ekonomik ve sosyal hayata eşit katılımına destek olma hedefiyle başlatılan ‘Kadın Çiftçi Girişimcilik Projesi’nde ilk hasat toplandı. Girişimcilik ve seracılık eğitimleri alan 10 kadın çiftçi, kendilerine tahsis edilen eğitim seralarında 30 bin marul üreterek yaklaşık 25 bin TL’lik ek gelir elde etti. Birleşik Metalİş yöneticisine dava Birleşik Metalİş Sendikası yöneticilerine EMİS sürecinde Gebze’de gerçekleştirdikleri basın açıklamasından dolayı “Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na muhalefet etmek” iddiasıyla dava açıldı. Gebze’deki General Electric Grid Solutions (Alstom) önünde 17 Kasım 2016’da yapılan açıklama nedeniyle açılan davada, Kocaeli Valiliği’nin 04.11.2016 gün ve 2214 sayılı il genelinde her türlü açık ve kapalı toplantı, gösteri yürüyüşü, basın açıklaması, çadır kurma, stant açma vb. eylem ve etkinliklerin yasaklandığına dair kararı gerekçe gösterildi. “Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na muhalefet etmek” iddiasıyla üç yıla kadar hapis cezası isteniyor. C MY B