Katalog

BULMACA 18 TASARIM: SERPİL ÜNAY Pazar 31 Aralık 2017 BULMACA SEDAT YAŞAYAN SOLDAN SAĞA 1 Resimde gördüğünüz, nükleer çağın en büyük fizikçilerinden biri olan İtalyan asıllı bilim adamı... Yemeği yapılan yabani kuşkonmaz bitkisine verilen bir başka ad. 2 Bursa’nın Kestel ilçesinde bir şelale... Kuran’da bir sure... Tiyatroya uygulanan masal. 3 Kosova, Arnavutluk, Sırbistan ve Karadağ’da yaşayan bir halk... Yunan mitolojisinde, güzel sanatların dokuz perisinden biri... Halkın sadakalarıyla geçinen gezici Katolik tarikatların üyelerine verilen ad. 4 Birine dokunsun diye söylenen söz... Bir olayı yanlış bir tarihe ya da çağa yerleştirmekten kaynaklanan yanılgı... Kayak. 5 En küçük, pek küçük... “Başını taştan taşa vurarak gezer avare ” (Fuzuli)... Hint müziğinde kullanılan yaylı bir çalgı. 6 Notada durak işareti... Eski Yunan’da, ayakta betimlenen çıplak genç erkek heykeline verilen ad... Fas’ın plaka imi... Bir nota... Çok alçak, her şeyin en kötüsü. 7 “ pencerenden bir gül at bana / Işıklarla dolsun kalbimin içi” (A.M. Dıranas)... Pastırmalı bir börek cinsi... Bir tembih sözü... Bir nota. 8 Zirkonyum elementinin simgesi... Kesinlikle uyulması gereken Kuran ve hadis hükümleri... Çemberin çevresinin çapına oranını gösteren sayı... Uzaklık işareti... Sıtma mikrobunu aşılayan sivrisinek. 9 Ege Bölgesi’ne özgü bir üzüm cinsi... Eski Mısır inanışında insan ruhu... Radyum elementinin simgesi... “Ülfet belalı şey fakat sıkıntılı / Bilmem nasıl geçirmeliyim son beş on yılı” (Y.K. Beyatlı)... Tarih öncesine dayanan efsane. 10 Makedonya’nın plaka imi... Yelkenin ucunda ip geçirmek üzere yapılmış göz... Arap abecesiyle yazılan bir Bu haftaki bulmaca ödülü Dünyayı Sarsan On Gün John Reed Yordam Kitap yazı türü... Yüz kilogram ağırlığında kütle birimi. 11 Balık yiyen vejetaryenlere verilen ad... Eski Mısır’da güneş tanrısı... İnanmış, aklı yatmış olan. 12 Poker, konken gibi oyunlarda aynı cins iki karta verilen ad... Gövdesinin çevresi yirmi metreyi aşabilen bir ağaç... Judo ve karatedeki en üst derecelere verilen ad... İskambilde koz. 13 Nijerya’da yaşayan bir halk... Kum fırtınalarını engellemekte yararlanılan bir tür çalı... Sahip. 14 Türk müziğinde bir makam... Yedi Osmanlı saltanat sancağından birinin adı. 15 Mikrop kırıcı olarak kullanılan bir madde... Hayvanlara vurulan damga... Süsü ve gösterişi olmayan. 16 İlaç... Sağlık, afiyet... Buzul kökenli blok kil. 17 Cezalandırma, işkence etme... Budizm’in, Japonya’da büyük önem taşıyan kolu... Genellikle ahşap zemin üzerine uygulanan bir tür vernik. 18 19302004 yılları arasında yaşayan, Türkiye’de din ve tasavvuf müziğinin en iyi icracısı sayılan hafız ve ses sanatçısı. 19 Hakkâri ilinde bir yayla... Eldiven ve giysi yapımında kullanılan bir tür yumuşak deri... İskambilde bir kâğıt. 20 Kazak ve Kırgızlara özgü, kuzu haşlama yemeği... Osmanlı ordusunda yüzbaşıyla binbaşı arasında yer alan rütbe. 17 ARALIK 2017 1655 KAZANANLAR: Orhan Otar, BALIKESİR, İsmail Ocak, TRABZON, S. Semra Larçın, ANTALYA, Bülent Başar Koç, Ayşe Perihan Gümrükçüoğlu, Keziban Akgür, Gazanfer Kaya, İbrahim Ormancı, İZMİR, Ender Çetin, Azmi Cinsoy, Kayhan Arsoy, İSTANBUL, Ayla Öğüt, Atlas Yılmaz, Adil Akın, Erdeniz Yakut, İris Ergin, ANKARA, Murat Biricik, DİYARBAKIR, Sermet Öten, KONYA, Musa Tutal, Yusuf Karaşahin, ANTALYA, Hasan Ali Arslan, ADANA, Kemal Sarkılar, AYDIN, Selim Doğan Nebioğlu, GİRESUN, Aydan Göksever, BURSA, Tayfun Uyanık, TEKİRDAĞ Not: Bulmaca yanıtlarını bundan böyle [email protected]. tr veya (0212) 343 72 64 numaralı faksa gönderebilirsiniz. Posta ile gönderilen yanıtlar ise aynı adrese gönderilmeye devam edecek. 17.12.2017 tarihli Cumhuriyet Gazetesi’nde yayımlanan bulmacanın çözümü ve bulmacayı doğru yanıtlayanlar arasında yapılan çekilişte Oktar Türel’in Küresel Tarihçe, 194579 (Yordam Kitap) kitabını kazananlar: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1OKTAY E K İ NC İ BÖĞÜR T E Ç 2 S AURAN İ AU S T İ N VA S L A 3 C İ P NGON İ P E YOT E UKA 4 A J AN A AM F İ BOL YAZ T 5 RUC E RVU S AR MOR İ GUÇ İ 6N AR İ AS SOS Rİ J İT MU Z 7 İ RM İ K RAY İ Ç MİN F İ LM 8 EMAN E T UDHUM E İ SA T 9M R E T RO A ME T E TUNCAY 10 E M U S İ R İ Ş K Ç İ R P Ü R E 11 Y A S İM S MAÇ KARANL I K 12 E S E N Y A Y L A AT TORAK T 13 R A L AR EA AÇ E ROLA İ DA 14 L E O A T M A C A E S 15 H A V R A N İ UZ ANT 16 O İ L K ME L İ K Ş AH 17 S A T O R İ RO İ ANT 18 T İ NAR S İ S İ ZM N 19 E L A BARK P İ A VE 20 S E K B A N ES İR ES YUKARIDAN AŞAĞIYA 1 X ışınlarını Türkiye’de ilk kez tıpta tedavi amacıyla kullanan ve bu konuda ilk Türkçe kitabı yazan hekimimiz... Tiyatroda, sahne ile seyirci arasındaki düşsel duvar. 2 Kütahya’nın Simav ilçesinde bir kaplıca... Koni biçiminde balık ağı... Yemekten ve içkiden anlayan, bunların tadına varabilen kişi... Arjantin’in plaka imi. 3 Hindistan’da yolcu taşımakta kullanılan, iki ya da üç tekerlekli çekçek... Bir yere sunulan bildiri özeti... Adriyatik’te, Hırvatistan’a ait bir ada. 4 Verme, ödeme... Kurak bölgelerde yaşayan bir sürüngen türü... Küçük cariye, genç kadın köle... Kuzu sesi. 5 En sevdiği atı İncitatus’u konsül yaptığı iddialarıyla tanınmış loma imparatoru... Yapağısı dokumacılıkta kullanılan bir koyun cinsi... “ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 İsim:......................................................................................................................................... Adres:...................................................................................................................................... ................................................................................................................................................. Tel:.......................................................................................................................................... var bütün kelimelerin altında” (Cemal Süreya). 6 Asya’da bir ırmak... Utanma, hayâ... Üç ki şi arasında 32 kâğıtla oynanan, briçe benzer iskambil oyunu... Püre haline getirilmiş patatesle yapılan bir tür salata. 7 Yağmurkuşu familyasından küçük bir kuş... Selçuklularda şehzadeleri eğitmekle görevli kişilere verilen san... Nesne, şey. 8 Yemişlerin yenen bölümü... Demet durumundaki ekinler... “Kaddi dildâra kimi dedi kimi elif / Herkesin maksudu bir amma rivayet muhtelif” (Kanuni Sultan Süleyman)... Büyük Okyanus’un güneydoğusunda zaman zaman görülen deniz akıntısı. 9 Habeş soylusu... Kayısı, erik, zerdali gibi meyvelerin kurusu... “Hayır” anlamında kullanılan söz... Kars’ın doğusundaki ünlü eskiçağ kenti... Maden külçelerinin eritilip arındırılması. 10 Eski dilde su... Arap edebiyatındaki şiir türlerinden biri... Börülceye verilen bir başka ad... Yakanın göğse doğru inen devrik bölümü. 11 Avrupa’da büyük bir yarımada... Yemin... Mavi ve beyaz çizgili bir cins pamuk örtü... “İçki, rakı” anlamında kullanılan yerel bir sözcük. 12 Yunan mitolojisinde aşk tanrısı... Güneydoğu Asya’da yaşayan yabanıl sığır... Ticaret ge milerinde, sefere çıkacak gemi adamlarının gemi sahibinden aldığı bir miktar peşin para. 13 Trabzon’un Tonya ilçesinde bir yayla... Sazın en ince ses veren teli... Oğlak burcunun eski adı... Siirt’te evlerin duvarına sıva olarak vurulan harç. 14 Süreç... “Siz toprak altında ulu köklerimizsiniz / Yatarsınız kanlar içinde” (Nâzım Hikmet)... İnsan boynunun ön bölümünde yer alan gırtlak çıkıntısı. 15 Voznesenskiy’in, dilimize de çevrilmiş bir şiir kitabı... Yanağın alt kısmı... İlenme, beddua. 16 “Bir çeksem karşıki dağlar yıkılır” (Türkü)... Birtakım alıştırma ve çağrışımlardan yararlanarak belleği geliştirme yöntemi. 17 Kral sofralarında kullanılan ve yiyeceklerin zehirli olup olmadığını anlamaya yarayan kap... Ormancılıkta, kesilecek ağaçları işaretlemek için kullanılan kıvrık ağızlı, kesici alet... Olumsuzluk belirten bir önek. 18 Yerinde olmayan, uygunsuz... Satılacak şeyler, mallar. 19 Amaç... Yeniçerilerin belediye işlerine bakmakla görevli bölümü. 20 Ordu yöresinde lokma tatlısına verilen ad... Paramızı simgeleyen harfler... “Sözün ile düşürgil” (Yunus Emre). BRİÇ VOLKAN DENİZCİ [email protected] Bir Yıldız, Bir El: İSMAİL KANDEMİR ¦ 863 ¦ RV52 ¦ AD94 ¦ RX ¦ 72 ¦ D873 ¦ 1065 ¦ D1085 Güney 1SA açtı, Kuzey 3SA dedi ve ortağınız pik Dam atak etti. Deklaran karo ile yere geçip kör çevirdi. Ne veriyorsunuz? –Normal olarak küçük değil mi? Şimdi soruyu bir de şu şekilde soralım: ¦ 863 ¦ RV52 ¦ AD94 ¦ R6 ¦ AR10 ¦ 1064 ¦ RV72 ¦ A73 1SA açtınız, ortağınız 3SA’ya yükseltti ve Batı pik Dam atak etti. Oyunu planlayın. Sekiz lövemiz var, dokuzuncu löveyi körden yapabiliriz. Ancak AD ayrıksa körü bilmemiz gerek. Çünkü bilemezsek ve ilk körü Doğu alırsa pik oynayarak defansın bu renkteki alıcılarını sağlar. Bu durumda pik beşli ise üç pik ve iki kör vererek batarız. (Üç pik vermemek için ilk piki boşlarsak da bu kez defans trefle saldırarak bir pik, iki trefl ve bilemezsek iki kör alır.) Milli oyuncumuz İsmail Kandemir en basit ve en etkili çözümü buldu: Karo ile yere geçip kör çevirdi! Doğu normal olarak Damı girmedi ve 10’luya As çıkınca kör Rua dokuzuncu löve oldu. İşte savunmanın dağılımı: En İyi Çözüm En Basit Çözüm İmp DB zonda Dağıtan: Batı ¦ V8754 ¦ AV10 ¦ 108 ¦ 543 ¦ A93 ¦ RD8642 ¦ Batı 1Karo 3Karo Herkes Pas ¦ RDV7 Kuzey Doğu Pas 1SA 3Kör Pas Güney 2Kör 4Kör Atak trefl 6’lı. Doğu Asla alıp trefl 10’luyu dönüyor. Siz Ruayı koydunuz, Batı 7’li ile çakıp karo Asını çekiyor. Kontratı nasıl yapmayı planlıyorsunuz? Analiz ve Çözüm: Artık sadece bir el verebiliriz. Bunun için piki doğru oynamalıyız. Karoya çakar, iki turda körleri toplar, bir karoya daha çakar ve trefleri çekeriz. Şimdi iki oyun var: Valeye doğru pik oynamak RD Batıda ise kazandırır veya As pik çekip pik oynamak –herhangi bir tarafta bir onör ikili ise kazandırır Bir onör ikili bulma olasılığı daha yüksek. Onun için pik As çekip pik oynuyoruz. Eli alan savunmacı oyunsonu olmuştur: Keskaça oynamak zorundadır. İşte savunmanın dağılımı: ¦ R62 ¦ 93 ¦ ARV7542 ¦6 ¦ D10 ¦ 75 ¦ D963 ¦ A10985 Haftanın Problemi İmp DB zonda Dağıtan: Batı ¦ 876 ¦ RD ¦ AD652 ¦ V83 ¦ DV954 ¦ A9 ¦ 83 ¦ V942 ¦ 72 ¦ D873 ¦ 1065 ¦ D1085 Türkiye’deki briçteki hileye alınan tavır üzerine ünlü İngiliz oyuncu David Gold’un yorumu: Süleyman (Kolata) ve İsmail (Kandemir) kalitelerini gösterdiler. Diğerleri ise acınacak durumdalar. ¦ 95 ¦ AV10976 ¦ 84 ¦ AD9 Batı Kuzey 2Pik 3Karo Pas 4Kör Doğu 1Pik Pas Herkes Pas Güney 2Kör 3Kör Batı RD piki çekip pik devam ediyor, çakıp kozları topluyorsunuz ve Batı üçüncü koza bir trefl atıyor. Kontratı nasıl garantilersiniz? Mutlu bir yıl diliyoruz. SATRANÇ GM SUAT ATALIK [email protected] İki Turnuva İtalya’nın başkenti Roma’da 310/Aralık/2017 tarihleri arasında düzenlenen Açık Turnuvayı GM Emre Can kazandı. 9 oyunda 7.5 puan alan Can’ı, 6.5 puanla İsviçreli GM Sebastian Bogner, Ukraynalı Yuri Solodovniçenko, Amerikalı GM Awonder Liang ve Alman IM Frank Bracker izlediler: GM Emre Can (2605)GM Sundar Şiyam (2528), Roma 2017 Kabul Edilmeyen Vezir Gambiti, Ragozin Varyantı 1.Af3 Af6 2.c4 e6 3.Ac3 d5 4.d4 Fb4 (4...dc4 5.e4 Fb4 6.Fc4!? Ae4 7.00 gambitini geçen haftalarda incelemiştik.) 5.Fg5!? (Ragozin’in daha tipik devamyolu 5.cd5 ed5 6.Fg5.) h6 (5...dc4 6.a3!? Fc3 7.bc3 c5 8.e3 cd4! 9.ed4 (9.cd4? Va5!) Abd7 10.Fc4 Vc7 11.Vd3 00 12.00 b6 Siyaha iyi bir NimzoHint verirken, 7...Vd5!? 8.Ff6 gf6 9.Ad2 Ad7 10.e4 Va5 ile oyun arasında bir fark yoktur.) 6.Fh4!? (Benim tercihim 6.Ff6 Vf6 7.Vb3) dc4 (6... g5!? 7.Fg3 Ae4 8.Vc2! h5 9.h3! Fc3 10.bc3 Ag3 11.fg3 Vd6 12.Şf2 Beyaza üstünlük sağlayabilir.) 7.a3 Fc3 8.bc3 Vd5!? (8...c5 9.e3 cd4?! 10.cd4! Ana fikirlerden biri QuinterosPachman, BadenBaden partisinde görülmüştür: 8...b5 9.e4 g5 10.Ag5! hg5 11.Fg5 Kg8 12.h4) 9.Ff6 gf6 10.Ad2 Ad7 11.e4 Va5 12.Vc1!?Yenilik (12.Vf3 b5 13.Fe2 bilinen.) Ab6 (12...b5? 13.a4!) 13.Fc4 (13.Ac4 Ac4 14.Fc4 b6 eşit şanslarla.) Kg8 14.g3 Ac4 15.Ac4 Va6?! (15...Va4! daha mantıklı.) 16.Ae3 b6 17.f3 Fb7 18.Şf2 000 19.a4 Kg5 20.Kd1 Kh5 21.h4 TarraschEm.Lasker,1908 Dünya Şampiyonluğu Maçının 4. oyunundaki Kale sortisini hatırlatan manevra doğru ama Siyahın 21...Ka5 ile devam etmesi normaldi. 21...f5?? 22.ef5 Fa8 (22...ef5 23.h4 ve Kale hapsolur.) 23.c4 ef5 24.f4 Ke8 25.Vb2 Ke4 26.Vb5 Vb7 27.d5 Ke6 28.Vb2 f6 29.Ve2 (Kale düştü.) Kh4 30.gh4 Ke4 31.Vh5 Kf4 32.Şg3 Siyah terk eder 10 Breslau aşina olduğumuz bir isim. Osmanlı İmparatorluğu’nun Birinci Dünya Savaşına girişi, İndomitable ve İndefatigable’ın takibinde Çanakkale Boğazından geçen Goeben ve Breslau zırhlılarının Yavuz ve Midilli isimlerini alıp, Karadeniz’deki Rus Limanlarını bombalamasıyla olmuştu. Magdeburg Sınıfı hafif kruvazöre adını veren kent Breslau bugün Polonya toprakları içinde ve ismi Wroclaw’a dönmüş durumda. Bu kentte 16/Aralık/2017 tarihleri arasında bayanlar arasında düzenlenen 2416 reyting ortalamalı Kapalı Büyükusta turnuvasını WGM Jolanta Zawadzka kazandı. Satranççı bir aileden gelen Zawadzka’nın ağabeyi IM Stanislav Zawadzi ve babaları da organizatör. Hatta Zawadzka, WGM Beata Kadziolka’nın da baldızı. 9 oyunda 6 puanla turnuvayı tek başına kazanan Leh satranççıyı GM Monika Socko, IM Ekaterina Atalık ve IM Cavakişvili 5.5 puanla izlediler: IM Ekaterina Atalık (2463)IM Lilit Mıkırçiyan, Wroclaw 2017, VezirHint Savunması 1.d4 Af6 2.c4 e6 3.Af3 b6 4.Ff4!? (Müteveffa İngiliz GM Tony Miles 1978’de bir seri oyunla bu hamleyi popüler kılmıştı. Spaski’yi bu varyantta aynı yıl iki kez yenen Tony, ‘Sadece Ben’ isimli kitabında varyantı birkaç kez daha oynarsa ismini vereceklerini mütevazı bir biçimde belirtiyor.) Fb7 5.e3 Fe7 (En önemli manevralardan biri 5...Fb4 6.Abd2 Fe7 ama 6.Afd2!? Tony’nin tercihi. Eksantrik hamlelerden söz açmışken Korçnoy’un tercihi de 5...Ac6e7 manevrası!) 6.Ac3 (6.h3 c5!) Ah5 (6...00 7.h3 (7.Fd3!? Ah5) d5 8.cd5 ed5 9.Fd3 c5 10.00 Ac6 11.Ae5 MilesSpaski oyunlarına sahne olurken, 8...Ad5 9.Ad5 Vd5! GM Suat AtalıkIM Alex Wohl, Biel 2006 oyundaki doğru er fedasıdır.) 7.Ac3 d6 8.Fg3!? (8.Ve2 Ad7 9.000 alternatif.) Ad7 9.Vc2 g6 10.000 f5 Siyahların sağlam gözüken konumunu Danimarkalı IM FriesNielsen’in buluşu sarsıyor. 11.h3! Ag3 12.fg3 (Beyazın tehditleri 12.e4 veya 12.g4) Af6Yenilik (12...Fg5 13.Şb1 Ff3 14.gf3 Fe3 15.Khe1 Fd4 16.Ff5 IM Matyaş MarekGM Vahap Şanal, Györ 2014 partisinde Siyahı zor duruma düşürmüş.) 13.g4 fg4 (13... Vd7 14.d5! ve Siyah bir kez daha müşkül durumda kalırdı.) 14.Ag5 Vd7 15.hg4 Kg8 (15...000 16.Af7 ile beynel Siyaha vakit kaybettiriyor.) 16.Ah7 Ag4 (16...000 17.g5 Siyahları elverişsiz kırışmaya zorlardı.) 17.Fg6 Şd8 18.Kh3! c6 19.Kf1 Şc7 20.Ve4! (Siyahların bu kez problemi kendi hatlarından uzak kalmış düşmek üzere olan At.) e5 21.Ff5 d5 22.Vf3 e4 23.Vf4 Fd6 (23...Vd6 24.Fg4 de taş kazanır.) 24.Fd7 Ff4 25.Fg4 Siyah terk eder 10 C MY B