Katalog

Pazar 31 Aralık 2017 Yılın önemli olaylarından biri, belki de en can yakanı enflasyondu. 2017’nin izleri 2 TASARIM: ŞÜKRAN İŞCAN Enflasyonu stor da perdeleyemedi! Yeni yıla otomatik katılımla giren ülke çalışanları, kademe kademe özel emeklilik sistemi olan Bireysel Emeklilik Sistemi’ne (BES) girmeye başladı. Her çalışanın, reel geliri artmadığı halde her ay en az 50 lira az maaş alması demek olan sistemden çıkışlar beklenmedik derecede yüksek oldu. Kademeli olarak hayata geçirilen uygulamayla 3.4 milyon çalışan sisteme dahil edildi. Yıl içinde katılanların yüzde 57’si iki aylık süreden sonra sistemden çıkmayı tercih ettiği için sistemin kalıcı olması için formül aranmaya başlandı. Ancak yılın önemli olaylarından birini belki de en can yakanını enflasyon oluşturdu. Ocak ayının sonlarına doğru TÜFE (Tüketici Enflasyonu) sepetinden altı madde çıkarılarak üç madde eklendi. Eklenen maddeler çok kullanılıyor olsa gerek stor perde, derin dondurucu ve test kitabı oldu. Fakat sepete giren stor perde bile enf lasyonun yükselişini önleyemedi. Hatta yılın bazı aylarında enflasyon yedi yılın zirvesini oluşturdu. Birinci görevi enflasyonu dizginlemek olan Merkez Bankası, yılda birkaç kez enflasyonu revize etmek zorunda kaldı. Yıla, yıllık 9.22 ile başlayan enflasyon, düşmek yerine 11. aya gelindiğinde önceki yılın aynı ayına göre, 12.98’e çıkarak yeni bir zirve oluşturdu. Gıda ve ulaştırma kaynaklı fiyat artışları, gelecek yıla ilişkin de umut vermeyen yorumlara yol açtı. MTV’deki artış tartışıldı Motorlu Taşıtlar Vergisi’ne yapılan zam da 2017’nin gündem maddeleri arasında yer aldı. Maliye Bakanı Naci Ağbal tarafından yüzde 40 artırılacağı açıklanan MTV, kamuoyunun tepkisi üzerine “torba yasa”da yüzde 25 olarak belirlendi. Bıtcoın çılgınlığı Bitcoin başta olmak üzere sanal para birimleri dünya ve Türkiye’de 2017’ye damga vuran ekonomik gelişmeler arasında ilk sıralarda yer aldı. 2008’de ortaya çıkan ve Aralık 2016’da değeri 770 ABD Doları olan ancak 2017’nin sonbahar aylarına kadar adı pek duyulmayan Bitcoin, yıl sonuna doğru adeta patlama yaptı. Bir ara 19 bin Dolar ile rekor seviyeye ulaşan Bitcoin, 11 bin dolara kadar düşünce balon iddiaları güçlendi. Dün itibarıyla 15 bin dolar seviyelerinden işlem gören ve toplam piyasa değeri 250 milyar Doları bulan bu sanal para birimi, üretimi sırasında tükettiği büyük elektrik enerjisiyle de eleştirilere neden oluyor. ABD borsalarında vadeli işlemlere sunulan Bitcoin’in balon olup olmadığı 2018’de belli olacak. Hükümet durgunluğu gördü ve önlem aldı Uluslararası konjonktür ile çevre ülkelerde yaşanan kargaşaların yarattığı olumsuz havayı dağıtmak ve ekonomiyi canlandırmak amacıyla hem reel kesimi hem de yurttaşın cebini rahatlatan düzenlemeler hayata geçirildi. Böylelikle iç tüketim artırılarak büyümeye ciddi bir katkı yapıldı. KOBİ’lerin ve ihracatçıların finansmana erişimi kolaylaştırıldı. Bu amaçla Hazine destekli kredilerde Kredi Garanti Fonu’nca (KGF) sağlanan kefaletlerin bakiye tutarının üst sınırı 20 milyar liradan 250 milyar liraya çıkarıldı. Kefalet sürecini hızlandıran portföy garanti sistemi (PGS) tesis edilirken, Hazine’nin kredinin duruma gö re, KOBİ dışında yüzde 85, KOBİ’ler için yüzde 90, ihracatçı için yüzde 100 kefil olması sağlandı. Bu kapsamda 325 bin civarında şirkete kredi kullandırıldı. İnşaat sektörüne canlandırmak amacıyla KDV, damga vergisi ve tapu harçlarında düzenlemeye gidildi. Bankalara borcu olan milyonlarca yurttaş ve şirketleri ilgilendiren sicil affı yürürlüğe girdi. Bazı kamu alacaklarını yapılandırmayı amaçlayan 7020 sayılı Ba zı Alacakların Yeniden Yapılandırılması Kanunu yürürlüğe girerken, bir önceki yeniden yapılandırmaya (6736 sayılı kanun) başvurmuş an cak ödemelerini süresinde yapamadıkları için haklarını kaybedenlere de ikinci bir fırsat tanındı. Beyaz eşya ile bazı küçük ev aletlerinden alınan Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) sıfıra, mobilyaların KDV’si yüzde 8’e çekilerek, hem bu sektörle re hareketlilik sağlandı hem de vatandaşların bu eşyaları ucuza satın almalarının yolu açıldı. Ocak ilklerin ayı oldu 4 45 yaş altı çalışanların otomatik olarak Bireysel Emeklilik Sistemi’ne (BES) dahil edilmesi uygulaması başladı. 4 Olağanüstü Hal kapsamında Kanun Hükmünde Kararnameye göre, TMSF’ye devredilen veya kayyım olarak TMSF’nin atandığı şirketlerin soruşturma ve kovuşturma sonuna kadar “basiretli tüccar” gibi yönetilmesi ve at yarışları ile şans oyunlarına ilişkin lisans haklarının 49 yıllığına Türkiye Varlık Fonu’na devredilmesi ka rarları alındı. 4 Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerinde 23 ili kapsayan Cazibe Merkezleri Programının uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar belirlendi. 4 KHK ile Türkiye Varlık Fonu’nun kaynakları, kamu teşekküllerinin varlık ve hisseleri ile genişletildi. 4 30 Ocak Ekonomik güven endeksi, ocakta geçen aya göre yüzde 3.9 azalarak 85.7’ye düştü. Varlıksız, Varlık Fonu 4 Varlık Fonu’na ardı arkasına bir dizi varlık devredildi. Türk Hava Yolları, kamu bankaları ve bazı kurumlar hızla söz konusu fona aktarıldı. THY’nin yüzde 49.12 ve Halkbank’ın yüzde 51.11 hisselerinin özelleştirme kapsam ve programından çıkarılarak Türkiye Varlık Fonu’na devrine karar verildi. 4 Kalkınma Bakanı Lütfi Elvan, Cazibe Merkezleri Programı’na rekor başvuru olduğunu belirterek, “Cazibe Merkezleri Programı için beklentimizin oldukça üzerinde bir taleple karşılaştık, 23 milyar lira tutarında bir talep geldi” dedi. 4 Türkiye’nin ihracatı, ocakta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 18,1 artarak 11 milyar 278 milyon dolara, ithalat yüzde 15,9 artışla 15 milyar 586 milyon dolara çıktı. Ocakta dış ticaret açığı ise yüzde 10,3 artarak 4 milyar 309 milyon dolara yükseldi. İşsizlik yine durdurulamadı 2017’de işsizlik rakamları bir önceki yıla göre artış gösterdi ve yüzde 12.7’ye ulaştı. İşsizlik oranı, geçen yıl aralıkta bir önceki yılın aynı ayına göre 1.9 puanlık artışla yüzde 12.7 seviyesinde gerçekleşti. Söz konusu dönemde işsiz sayısı 668 bin kişi artarak 3 milyon 872 bin kişi oldu. Umudunu yitirdiği için iş aramayı bırakanlar, ne işte ne okulda olanlar gibi kesimler dikkate alındığında gerçek işsizliğin 6 milyonu aştığı, geniş tanımlı işsizliğin yüzde 17.1 olduğu görüldü. Baz etkisiyle oluşan ve çok yüksek büyümeler bile işsizliği azaltmaya yetmedi. Yalnız bir ay sonra bu kez ocakta geçen yılın aynı dönemine göre 1.9 puan yükselerek yüzde 13’e çıktı. Söz konusu dönemde işsiz sayısı 695 bin kişi artarak 3 milyon 985 bin kişi oldu. Trafiğe tavan fiyat getirildi Hazine Müsteşarlığı’nca, zorunlu trafik sigortası poliçelerine ilişkin her bir araç grubu, basamak ve il grupları bazında, zorunlu trafik sigortalarına yönelik azami primler (tavan fiyat) belirlendi. 4 Türkiye’nin turizm geliri, yılın ilk çeyreğinde 2016’nın aynı dönemine göre yüzde 17,1 azalarak 3 milyar 369 milyon 753 bin dolar oldu. Arpa bile ithal 4 TÜİK, Türkiye ekonomisinin, ilk çeyreğinde yüzde 5 büyüdüğünü açıkladı. 4 Türkiye’de işsizlik oranı, martta ge çen yılın aynı dönemine göre 1.6 puan yükselerek yüzde 11.7’ye çıktı. 4 Buğday, arpa ve mısır ile kesimlik canlı hayvan ve karkas sığır etinde uygulanan gümrük vergileri düşürüldü. İthalat ve ihracat 4 Türk Patent ve Marka Kurumu, FETÖ’ye ait 734 marka, 72 tasarım ve 15 patentin TMSF’ye devrini gerçekleştirdi. 4 Türkiye’nin ihracatı, haziranda geçen yılın aynı ayına göre yüzde 2,3 artarak 13 milyar 166 milyon dolara yükseldi, ithalatı ise yüzde 1,5 azalışla 19 milyar 177 milyon dolara geriledi. Haziranda dış ticaret açığı ise yüzde 9,1 azalışla 6 milyar 11 milyon dolar oldu. Büyüdük mü? 4 2017’nin ikinci çeyreğinde yüzde 5,1 büyüdüğünü açıklayan TÜİK, üçüncü çeyrek bülteninde rakamı 5,4 olarak revize etti. 4 Yeni OVP’de büyümenin 2018, 2019 ve 2020’de yüzde 5.5 olacağı tahmin edildi. GSYH’nin söz konusu yıllarda sırasıyla 3 trilyon 446 milyar, 3 trilyon 872 milyar ve 4 trilyon 321 milyar lira olması öngörüldü. Enflasyon beklentisi 2018 için yüzde 7 olurken işsizlik oranı tahmini sırasıyla yüzde 10.5, yüzde 9.9, yüzde 9.6 olarak belirlendi. Domates krizi 4 Rusya Başbakan Yardımcısı Arkadiy Dvorkoviç Türkiye’den 4 firmadan 50 bin tonluk domates alımına başlanabileceğini belirterek, “Ancak bu konuda Türkiye’nin de Rus tarım ürünlerine yönelik yapıcı adımlarını bekliyoruz” dedi. Ucuz et satışı 4 Et ve Süt Kurumu, kıymayı kilogramı 29 liradan ve kuşbaşını ise 31 liradan Türkiye’nin 81 ilinde kendi satış noktalarının tamamında satmayı taahhüt eden zincir marketlere (A101 ve BİM), taze dana karkas et satışına başladı. 4 Kalkınma Bakanı Lütfi Elvan, 2018’de kamu ve özel kesim yatırımları toplamının ilk kez 1 trilyon lirayı geçeceğini belirtti. 4 2017 için yeniden değerleme oranı 14,47 olarak belirlendi. C MY B