Katalog

BULMACA 14 TASARIM: SERPİL ÜNAY Pazar 8 Ocak 2017 BULMACA SEDAT YAŞAYAN SOLDAN SAĞA 1 Resimde gördüğünüz, “Tanrılar ve İnsanlar”, “Fadik Kız”, “Tohum ve Toprak” gibi tiyatro oyunlarıyla tanınmış yazarımız... 18. yüzyılda yaşayan ve opera tarihinin en büyük şarkıcılarından biri olan İtalyan kastrato şarkıcısı. 2 Muğla ilinde ünlü bir antik kent... Osmanlı mutfağına özgü ayva kompostosu. 3 Sıcak bölgelerde yetişen çok sert bir ağaç... Nal... İslamlık öncesi Türk edebiyatında “atasözü” anlamında kullanılan sözcük... Tiyatrolarda oyunu alkışlamak için parayla tutulmuş kimse. 4 Gaziantep yöresine özgü bir halk oyunu... Litvanya’nın, Avro’ya geçmeden önceki para birimi... “Bir nim say bu cihanın baharını” (Nedim)... Gürcistan’ın para birimi. 5 Uğursuz... Tercüman... Adana yöresine özgü bir tür kebap... Notada durak işareti. 6 Japonya’da Buda rahibelerine verilen ad... Din ve tasavvuf konularını işleyen şiirleriyle tanınmış 16. yüzyıl divan şairi... Moğol mutfağına özgü, mantıya benzer bir yemek... Japon müziğine özgü, bir tür bambu flüt. 7 Güzel, hoş, latif... Yayla fırlatılan ucu sivri çubuk... Güney Amerika’nın tropikal bölgelerinde yetişen, armut büyüklüğünde ve lezzetli bir meyve... Romatizma ağrısı. 8 Güzel sanat... Kahramanmaraş’ın Elbistan ilçesinde bir mağara... Kadınların süs olarak kullandıkları bir çeşit başlık... Sert keçi kılı. 9 Orhan Boran’ın radyoda yarattığı hayali bir kahraman... Gece yapılan sinema ya da tiyatro gösterisi... “Sarıkız” da denilen bir fasulye cinsi... Stronsiyum elementinin simgesi. 10 İzmir’in Çeşme ilçesinde turistik bir yöre... 17. yüzyılda usçuluğun en önemli temsilcisi olan Felemenkli filozof... Dört Halife’nin sonuncusu. 11 Hatay yöresine özgü testi peyniri... Hükümdar başlığı... İşçilere yiyecek, içecek, giyecek ve yakacak, gibi zorunlu ihtiyaçları sağlayan satış yerleri... Kekliğin boynundaki siyah halka. 12 Argoda rakıya verilen ad... Radon ele Bu haftaki bulmaca ödülü Gerçekler Nasıl Karartılıyor? Medya ve Savaş Yalanları Lenora Foerstel Yordam Kitap 25.12.2016 tarihli Cumhuriyet gazetesinde yayımlanan bulmacanın çözümü ve bulmacayı doğru yanıtlayanlar arasında yapılan çekilişte Tülin Öngen’in “Prometheus’un Sönmeyen AteşiGünümüzde İşçi Sınıfı” (Yordam Kitap) kitabını kazananlar: 25 Aralık 2016 1604 KAZANANLAR: Yaşar Öztürk, Oğuzhan Süer, Erkan Pet, Puzant Yurtgülü, İSTANBUL, Süheyla Alpar, Mehmet İrem Himam, BALIKESİR, Okan Töre, BURSA, Binali Emre, KOCAELİ, M. Okyay Ülgen, Hikmet Uğurlu, ANTALYA, Sevgi Pervane, ESKİŞEHİR, Süleyman Şadi Gür, Salih Eroğlu, İZMİR, Ertan Üçler, RİZE, Erdeniz Yakut, Ekin Naz Türk, Fatma Neşe Özgüner, M. Nedim Çiçek, Erkan Özdemir, Ayça Yağmur Şimşek, Abidin Subaşı, ANKARA, Umay Oğuzhanoğlu, DENİZLİ, Önder Aslan, AYDIN, Yetkin Önem, MUĞLA, Orhan Otar, BALIKESİR Not: Bulmaca yanıtlarını bundan böyle aycin@ cumhuriyet.com.tr veya (0212) 343 72 69 numaralı faksa gönderebilirsiniz. Posta ile gönderilen yanıtlar ise aynı adrese gönderilmeye devam edecek. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 L E ONA R DCOH E N P İ NYATA 2AL BOKA AM E NO F İ S ONUM 3TEL K YUDO ET İ KET ARA 4 İ MO L A TA EK Ş AVURMA 5 F AMA SALOP E T D İ VANÇ E 6 ANOM İ RORO AT İ AL E Ğ 7Ğ VAF T İ Z PARAL E L ZAR 8 AG S AAT K E K O L GUN M İ 9 AZ DK F A S İ ROZ AKAÇ 10 F L A G E L L A N T İ Z M O S M A N İ 11 L E Ç E AODA İ M İ AT EH M 12 A R MAMBO MUANN İ T KL E 13 V İ R E L A İ B E HRAMKA L E N 14 İ Ç E R İ K D O L İ A 15 O TE AA TRATA 16 P E R K E N D E AN RE 17 O L E V E N İ P K A K 18 L E T R İ Z M S İ YABO 19 İ M O T O K A S E L İ S 20 S İ K L A M E N A K İ S E mentinin simgesi... Trabzon’un Maçka ilçesinde, Anadolu’nun en eski manastırlarından biri. 13 “ kaldım, susuz kaldım / Terk etmedi sevdan beni” (Ahmed Arif)... Modern Yunanca... Eskiden gemicilerin, peksimet kırıklarını bir kap içinde ıslatıp üzerine yağda kavrulmuş soğan dökerek yaptıkları bir tür yemek. 14 Müşteri önünde, alkol dökerek alevlendirilen yemek ya da tatlılara verilen ad... Yapma, etme... Kakule bitkisine verilen bir ad. 15 Endonezya’nın plaka imi... Osmanlılar döneminde kullanılan bir ağırlık ölçüsü... Antalya’nın bir plaj bölgesi. 16 Sarıya çalan beyaz zemini üzerine açık turuncu ipekle süslemeler işlenmiş kumaş... Baryum elementinin simgesi... Kesin olarak kararını vermiş olan. 17 Ekonomik alanda olayların akışını iradeyle değiştirebileceğini düşünen kişi ya da grubun tutumu... Bir nota. 18 Bir etkinliğin geçici olarak durdurulduğu süre... Altının, simgesini aldığı Latince adı... Katmanlı kayaçların içeri doğru çukur ve alçak bölümü. 19 Kırgızistan’a özgü soğuk bir içecek... Dikkatle bakıp inceleme, bir şeyin esasını kavrama. 20 Güney İran’da yaşayan bir Türk boyu... “İberia”, “İspanyol Süiti” gibi yapıtlarıyla tanınmış İspanyol besteci ve piyano virtüözü. YUKARIDAN AŞAGTYA 1 “Rumuz Goncagül”, “Bir Ölümün Toplumsal Anatomisi” gibi tiyatro oyunlarıyla tanınmış yazarımız... Zerdüşt dininde, kişinin kendisinden önce ve kendisi dışında var olan yüksek ruhu ya da özü. 2 Rüşvet verenle alan arasında aracılık eden kimse... Afrika’da yetişen ve likör yapımında da kullanılan bir meyve... Ünlü Türk bilgin El Biruni’nin Batı dillerindeki adı. 3 Bektaşi şeyhinin yeniçeri ocağında bulunan müritlerine verilen ad... İstavrit balığının küçüğü... Akdeniz Bölgesi’nde bir akarsu. 4 Tarla sınırı... “Hayır” anlamında kullanılan söz... Türkiye ile Ermenistan arasındaki sınır kapısı... Kumar oynatan kişinin kazançtan aldığı pay... “O” gösterme sıfatının eski biçimi. 5 Kısa yazı... Eylemleri olumsuz yapmakta kullanılan ek... Kırmızı muz cinsi. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 İsim:......................................................................................................................................... Adres:..................................................................................................................................... ................................................................................................................................................. Tel:.......................................................................................................................................... 6 Başlıca, temel niteliğinde olan... Derisi, dişi ve yağı için avlanan bir deniz memelisi... İstem... Rehin, ipotek. 7 Keçi yavrusu... Özsu... Saban demirinin tarla sürülürken açtığı çizgi. 8 Mitoloji... Karadeniz yöresine özgü bir tür hamsili pilav... Antil Denizi’nde, Hollanda’ya bağlı bir ada. 9 Şanlıurfa’nın Hilvan ilçesinde, Atatürk Barajı sularının altında kalmış olan ünlü yerleşim merkezi... Argoda marka ve moda düşkünü genç kızlara verilen ad... Hammaddeyi işleyip mal üretme. 10 Bağışlama... Samaryum elementinin simgesi... Memelilerde ana ile dölüt arasında kan alıp verme işini sağlayan organ... Eski Mısır inanışında insan ruhu... Çekya’nın plaka imi... Antimon elementinin simgesi. 11 Bilinç... Bir değiş tokuşta üste verilen şey... Konservesi yapılan bir bamya cinsi... Dokunma duyusu. 12 “Kadın İsterse”, “Yeni Kız Arkadaşım”, “Frantz” gibi filmleriyle tanınmış Fransız sinema yönetmeni... Hoşa giden duygulanım... Arap abecesinde bir harf. 13 Medine’de yetişen iyi cins bir hurma... Kemiklerin yuvarlak ucu... “Âşıka etmek olmaz, müpteladır n’eylesin” (Nefi)... Çevre, etraf, dış kenar. 14 Bir nota... Eski Japonya’da savaşçılar sınıfı... Güney illerimize özgü, “pisi köftesi, kedi yumağı” gibi adlar da verilen ve ufalanmış yufka, peynir, domates, maydanoz ve soğanla yapılan bir tür köfte. 15 Ortaya çıktığı ilk durumda kalmış bulunan... Çorum yöresine özgü, taze asma yaprağı, ve kıymayla yapılan ekşi bir yemek. 16 Afrika’da bir ırmak... Avustralya’da yaşayan ve “keseli ayı” da denilen bir hayvan... Vücut parçası, uzuv. 17 Bir tür bağımsızlığı olan büyük il... Kimi Türk lehçelerinde “ağa” yerine kullanılan sözcük... İlaç. 18 Akya balığına verilen bir başka ad... Zaman, an... Baobap ağacının kurutularak toz haline getirilmiş yapraklarından yapılan besin maddesi. 19 Ebeler tarafından kullanılan doğum iskemlesi... Silindir biçiminde sarılmış küçük yufkaların üzerine yoğurt dökülerek yapılan bir yemek. 20 789974 yıllarında Fas’ta hüküm süren Müslüman Arap hanedanı... “Ey Ankara / Ey en iyi kalpli üvey ” (Cemal Süreya). BRİÇ VOLKAN DENİZCİ vdenizci@gmail.com İstanbul Açık İkili Şampiyonası Türkiye Briç Federasyonu masterpoint sisteminin katılımı yüksek turnuvalarından olan ve bugün finali oynanan İstanbul Açık İkiliye İzmir Adliyesi önündeki terör saldırısı sırasında şehit olan Trafik Denetleme Şube Müdürlüğünde görevli polis memuru Fethi Sekin’in ismi verildi ve turnuva artık “Şehit Polis Fethi Sekin İstanbul Açık İkili” diye anılacak. Sonuçları haftaya duyuracağız. Sazan Gibi Atlamayalım! ¦ AD2 ¦ D07 ¦ A7 ¦ 98754 ¦ V4 ¦ ARV985 ¦ R4 ¦ R63 Batı Kuzey Doğu Güney 1¦ pas 2¦ pas 2¦ pas 4¦ herkes pas Takım maçı, DB zonda, dağıtan Güney Atak ¦2’li. Doğu Asla alıp ¦Damı döner. Oyunu planlayın. Analiz ve çözüm: Evet, trefl Ası çıktı, iki terfl kaybımız kaldı, bir de pik kaybımız var, kontrat cepte. Pik empası geçerse bir fazla yapma şansımızda var. Trefl Ruayı koyar, kozları toplar... Durun acele etmeyin! Bir fazla yapmanın bir önemi yok, önemli olan batmamak. Dışarda toplam beş tane trefli var:ADV02. AD2’yi gördük. V02 olsa Batı Vale çıkardı ama varsın 2’li çıksın, küçük vermemizin ne zararı var. Kalan küçük treflimizi zaten verecektik, peşinen verelim. Bu durumda trefler 32 olur ki başka treflisi olmadığından Doğu ne dönerse dönsün alır, kozları toplar, trefli Ruayı çeker ve yerdeki sağlanan trefle piki atarak +1 yaparız. Ama eğer tek treflden çıkmışsa %99 olasılık ve trefler dışarda 2ADV0 şeklinde dağılmıştır Batı çakar ve pik empası da tutmuyorsa kontratı yapmanın bir yolu kalmaz. Oysa ufak verirsek Doğu bir trefl daha dönecek, ortağına trefl çaktıracak ancak biz de daha sonra pik dönüşünü Asla alıp, trefle çakıp yerdeki son tref li sağlayacağız ve kozları topladıktan sonra sağlanan trefle kayıp pikimizi atarak kontratımızı yapacağız. İşte savunmanın dağılımı: ¦ 0976 ¦ 642 ¦ D0863 ¦2 ¦ R853 ¦3 ¦ V952 ¦ ADV0 Ne yapacaksınız? Sağınız (Güney) 1¦ açtıktan sonra rakipler 6¦’ya geliyorlar. ¦Vale çıktınız. Yer ve eliniz: ¦ V095 ¦ AV82 ¦ V8 ¦ 862 ¦ AR ¦ 974 ¦ R0753 ¦ ARD Güney atağı alıp iki turda kozları temizledi, trefleri çekti,oynayandan V05, ortaktan çift sayıpik Ruayı da çekip kör oynadı ve Ruayı koydu. Pik Ruaya oynayandan Dam gelirken ortak tek sayı bildirdi, kozlara da 4’lü ve 2’li verdi (çift sayıda). Alacak mısınız, boşlayacak mısınız? Haftanın Problemi ¦2 ¦ 83 ¦ D0872 ¦ RV953 ¦ ARDV093 ¦ A96 ¦ AR ¦A Batı Kuzey Doğu Güney 1¦ 6¦ herkes pas Takım maçı, herkes zonda, dağıtan Güney Atak ¦2’li. Oyunu yapmak için bir yol görüyor musunuz? Her iki soru için de yanıtlarınızı bekliyoruz. İyi bir hafta sonu diliyoruz. SATRANÇ GM SUAT ATALIK suata@hotmail.com Doha Geçen yılın son günlerinde dünya hızlı satranç ve yıldırım şampiyonaları Katar’ın başkenti Doha’da yapıldı. Doha’da genel ve bayanlar kategorilerinde şampiyonlar 5 günlük bir organizasyon üzerinden belirlendi. Hızlı satrançta zaman temposu tüm oyun için 15 dakika ve hamle başına 10 saniye artırma olarak saptanmıştı. Gün başına 5’er turdan 15 tur sonunda sıralama 13) İvançuk, Grişçuk, Carlsen 11 puan olarak yansıdı. Yarışma genelinde madalya alacaklar için uygulanan eşitlik bozma kriterleri sırasıyla a) Rakiplerin reyting ortalaması, b) Buccholz (İsviçre yöntemiyle oynanan turnuvalarda oyuncunun rakiplerinin topladığı puana bakılan sistem.), c) Aralarındaki oyunlar, d) Kimin Siyahla daha fazla oyun oynamış olduğuydu. Turnuvanın uzunluğu dolayısıyla 15 tur sonrası ek maç yapılması söz konusu olmadığından, yine aynı nedenle ilk turlarda daha fazla puan toplamaya önem veren ‘progresif netice’ manasız kalacağından kriterler arasına alınmamıştı. Reyting ortalaması ve buchholzda rakiplerden en yüksek ve en düşük puanlıların atılmasıyla yüksek reytinglilerin dezavantajı giderilmesine rağmen, kanaatim birinci kriterin her zaman direkt sonuç yani grubun içinde olanların aralarında aldıkları neticeden yana.Hem rakiplerin ortalaması hem de direkt neticede Carlsen’i yenmiş olan İvançuk şampiyon olurken, Grişçuk’u yenen Carlsen, diğer takdirde ikinciliğe yerleşebilirdi. İlk oyunumuz son turdan: GM İvançuk (2771)GM Melkumyan (2736), Doha (Rapid) 2016,Londra Sistemi 1.d4 Af6 2.Af3 g6 3.Ff4 Fg7 4.e3 d6 5.h3 00 6.Fe2 b6 7.00 Fb7 8.Fh2 Abd7 9.c3 (9.a4 a6 10.c4 oyuna göre tempo kazanır.) Ke8 10.a4 a6 11.c4 Ae4 12.a5?! ba5 13.Ka5 c5 14.Ka3 cd4! 15.ed4 e5! 16.Ac3 Ac3?! (Rakibin merkezini güçlendiren bu hamle yerine 16...ed4 17.Ad4? Fd4! materyal kazanacağından daha iyiydi.17.Ae4 Ke4 18.Ad2 Ke6 fazla eri muhafaza eder.)17.bc3 Vc7 18.Ke1 a5 19.c5! dc5 20.Fb5! cd4 21.cd4 Kad8 (Açmazdan çıkan 21...Ked8 daha doğal.) 22.Ae5 Fe5 23.de5 Vc5 24.Fd7 Va3 25.e6 Ve7 (Zıt renkli filler yerine aynı renkte olanlar 25...fe6 26.Fc7 Vc3 27.Fd8 Kd8 28.Fe6 Şg7 ile seçilmiş olsa mutlak eşitlik gelirdi.) 26.ef7 Vf7 27.Fe8 Ke8 28.Ke8 Ve8 29.Vb3 Vf7 30.Vb5 Ve6! 31.Ff4? (İvançuk e1 karesinden istenen mata kötü reaksiyon gösteriyor.31.Fb8! sonrası f3 ile kendi Şahını garantiye alacak olan Beyazın ters renkli fillerin verdiği hücum avantajı vardır. 31.Va5? Vd5=) Vc6? (31...Ve4! 32.Vb3 Vd5) 32.Vg5 h6? 33.Vd8 Şf7 34.f3 Vc5 35.Şh2 h5? (Son savunma şansı 35...Ve7! 36.Va5 g5! idi.) 36.Fd6! Vc8 37.Ve7 Şg8 38.Fe5 Terk 10 Yıldırıma gelince, zaman temposunun tüm oyun için 3 dakika ve hamle başına 2 saniye artırmalı olduğunu görüyoruz. Festivalin 4. günü 10, akabindeyse 11 oyun daha oynayan katılımcılar arasında 21 oyunda: 12) Karyakin, Carlsen 16,5 puanla birinciliği paylaştılar. Bu kategoride de uygulanan bir numaralı eşitlik bozma yöntemiyle rakiplerinin reyting ortalamasında üstün olan Karyakin’in aralarındaki oyunda Carlsen’i yenmiş de olduğu dikkat çekmekte: GM Carlsen (2873)GM Karyakin (2800), Doha (Blitz) 2016 partisinde oluşan konumda simetrik er yapısı dolayısıyla tarafların birbirlerine üstünlük sağlaması zor gözüküyor. Örneğin akla ilk gelen 1.Fc6! Ac6 2.Kc7 Kb4 3.Kc6! Vb5 4.Vc3 Kb3 5.Vc4 sonrası beraberlik beklenirken 1.e3?? Aa5 ile gelen beynel oyunun neticesini tayin etti. Yarışmaların bayanlar kategorisi ise Anna Muzıçuk’un hegemonyası altında geçti.Eski dünya şampiyonu Mariya Muzıçuk’un ablası da İvançuk ve Karyakin gibi Ukrayna doğumlu.Katılımcı azlığından rapidde 12 turda 9,5 puan toplayan Anna, Kostenyuk’un 1 puan önünde, blitzdeyse 17 turda 13 puanla,12,5 puanda kalan Gunina ve Lagno’nun önlerinde dünya şampiyonu oldu: GM Jukova (2394)GM A. Muzıçuk (2645) ,Doha (Rapid) 2016,Zıt Renklerle ŞahHint Atak 1.d4 Af6 2.c4 g6 3.Af3 Fg7 4.e3!? 00 5.Fe2 d6 6.Ac3 Abd7 7.00 e5 8.Vc2 Ke8 9.Ke1 c6 10.b4 Af8 11.Fb2 e4 12.Ad2 Ff5 13.Ab3 Kc8 14.Vd2 d5 15.Kac1 h5 16.a4 h4 17.h3 (Beyaz 17...h3 18.g3 ile f3 karesini zayıflatmak istemiyor.Ama bu kez hedef h3 eri.) A8h7 18.b5 dc4! 19.Fc4 Ag5 20.bc6 bc6 21.d5 Fh3! 22.dc6 Ve7 23.Ad4 Ked8 Konumumuzda Beyaz hiçbir zaman 24.gh3? Kd4! oynayamayacağından Siyah 24...Ag4 sonrası Vc7 tehdit etmekte. 24.f4 ef3 25.gh3 f2! 26.Şg2 (26.Vf2 Ah3 ve 27.Şf2 Age4 beyneller.) Afe4 27.Ve2 fe1V 28.Ve1 Ac3 29.Vh4 (29.Fc3 Ve4) Ve3 30.Kc3 Vd4 31.Vg5 Vd2 Beyaz terk eder 01 Melkumyan’ın reytingini fazla, Jukova’nınkiniyse az bulanlar için, yazıda tüm oyuncuların ağır parti değil, yıldırım veya rapid reytinglerini kullandığımı belirteyim. Bu karmaşayı ortadan kaldırmak amacıyla 3 kategorinin reytinglerini ağırlıklı bir formülle tek reyting altında birleştiren bir sistem, Kasparov’un Organizasyonu tarafından Evrensel Reyting Sistemi adı altında yayımlandı. C MY B