Katalog

EKONOMI Benzin ve motorinde indirim Akaryakıt dağıtım şirketleri, benzinin litresine ortalama 6 kuruş, motorinde de ortalama 10 kuruş indirim yaptı. Ankara’da litresi 4.41 liradan satılan benzin, 4.35 liraya, İstanbul’da 4.37’den 4.31 liraya, İzmir’de de 4.39 liradan 4.33 liraya düştü. Işçı barajda boğuldu8 ekonomi@cumhuriyet.com.tr TASARIM: SERPİL ÜNAY Doları kötü günler bekliyor Morgan Stanley küresel döviz baş stratejisti Hans Redeker, doların birkaç ay içinde yüzde 5 düşeceğini, Fed’in yakın zamanda faiz artırmayacağını ve ABD ekonomik verilerinin giderek kötüleşeceğini söyledi. Pazar 31 Temmuz 2016 13 milyon işçiden sadece 1.5 milyonu sendikalı. 151 işçi sendikasından 96’sı yüzde 1’lik barajın da altında kalarak toplusözleşmeden mahrum oldu. Türkiye’de işçiler arasında sendikalaşma oranı içler açısı... İşten atma baskıları nedeniyle toplam 13 milyon 38 bin 351 işçiden sadece 1 milyon 499 bin 870’i sendikalı. Üstelik sendikalı işçi sayısı da düşmeye başladı. “İşten atılırım” endişesi nedeniyle sendikalara üye olamayan emekçileri bir de “baraj” vurdu. Kurulu toplam 151 işçi sendikasından 96’sı yüzde 1 işkolu barajının altında kaldı. Bu sendikalar toplusözleşme imzalayamayacakları için işçiler en temel haklarından mahrum kalacak. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, işçi sendikalarının üye sayılarına ilişkin 2016 Temmuz istatistiklerini yayımladı. İstatistiklere göre sendikalı işçi sayısı düşmeye başladı. Ocak ayında 12 milyon 663 bin 783 olan toplam işçi sayısı temmuzda 13 milyon 38 bin 351’e çıktı. Buna kar tiklere göre, Türkiye’de şın sendikalı işçi sayısı 1 ki toplam 151 işçi sen milyon 514 bin 53’ten, 1 dikasından 96’sı yüzde milyon 499 bin 870’e ge 1 işkolu barajının altın riledi. Sendikalaşma ora da kaldı. Bu sendikalar nı da ocak ayındaki yüz MUSTAFA barajı aşamadıkları için de 11.96’dan, 11.50’ye ÇAKIR toplusözleşme imzalaya indi. İstatistiklere göre mayacak. Bu sendikala şu anda Türkiye’de toplam 11 ra üye olan işçiler de en temel milyon 538 bin 481 işçi her hakları olan toplusözleşmeden hangi bir sendikaya üye değil. mahrum kalacak. En fazla üye Yani örgütsüz. Bu nedenle baş ye sahip 3 işçi konfederasyo ta toplusözleşme olmak üzere nundan da baraj altında kalan temel sendikal haklardan da sendikalar oldu. Ancak bağ yoksun. lı sendikalarından en fazla ba İşçiyi baraj vurdu raj altında kalan konfederasyon DİSK. Ücret, izinler, sosyal haklar tamamen işverenin insafına TürkMetal ilk sırada kalmış durumda. İşçiler ara İstatistiklere göre, en faz sında sendikal örgütlenmenin la üyeye sahip sendika çok düşük olduğu Türkiye’de yine değişmedi. Türk emekçileri bir de “baraj” vur İş’e bağlı Türk Metal du. Sendikaların toplu iş söz Sendikası’nın (Türk leşmesi imzalayabilmeleri için Metal) ocak ayında 181 yüzde 1 işkolu barajını aşma bin 838 olan üye sayısı ları gerekiyor. Ancak istatis 188 bin 103’e çıktı. İkin ci sırada 164 bin 259 üyesi ile Hakİş’e bağlı Hizmetİş Sendikası, üçüncü sırada da 63 bin 790 üyesi ile DİSK’e bağlı Genelİş Sendikası yer aldı. Madende yok gibi En fazla işçi bulunan işkolu 3 milyon 79 bin 761 toplam işçi ile ticaret, büro, eğitim ve güzel sa natlar işkolu. Buna karşın sendikalaşma oranları düşük. İşkolunda en fazla üyesi bulunan sendikaların üye sayıları şöyle: Türkİş’e bağlı TezKoopİş: 60 bin 709, Koopİş: 50 bin 285, Hakİş’e bağlı Öz Büroİş: 32 bin 149, DİSK’e bağlı Sosyalİş: 8 bin 519. Sendikalaşmanın en düşük olduğu işkollarından birisi de madencilik ve taşocakları. Bu işkolunda toplam 190 bin 946 işçi bulunuyor. Türkİş’e bağlı Türkiye Madenİş Sendikası’nın 24 bin 964, Genel Madenİş Sendikası’nın 9 bin 265, Hakİş’e bağlı Öz Madenİş Sendikası’nın 154, DİSK’e bağlı Dev MadenSen’in de 416 üyesi bulunuyor. Basın, yayın ve gazetecilik işkolunda da durum farklı değil. İşkolunda Türkİş’e bağlı Basınİş’in 2 bin 115, TGS’nin 1019, Hakİş’e bağlı Medyaİş’in 1928, DİSK’e bağlı Basınİş’in de 456 üyesi var. Oysa bu işkolunda toplam 94 bin 167 işçi bulunuyor. l ANKARA Borç üç taksitte ödenecek. Turizme bir kolaylık daha Ağır kan kaybeden sektöre daha yakıt indirimi ve vergi desteğinin yanı sıra şimde de borç yapılandırması hakkı tanındı. Düzenlemeyle, Hazine’nin özel mülkiyetinde veya devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan taşınmazları izinsiz kullanımlarından dolayı ödemeleri gereken ecrimisil borçlarından vergi dairelerine intikal etmiş olanlar için yapılandırma imkânı getirildi. Tebliğe göre, 26 Nisan 2016 itibarıyla vadesi geldiği halde ödenmemiş ve takip ve tahsil edilmek üzere, vergi dairelerine gönderilmiş borçlar yapılandırılabilecek. Turizm belgesi olmayanlar ise düzenlemeden yararlanamayacak. Başvurular 31 Ağustos’a kadar yapılacak. l Ekonomi Servisi Aras, ortağın payını istiyor Aras Kargo Hissedarı ve Yönetim Kurulu Başkanı Evrim Aras, şirketteki yüzde 25’lik Avusturya Post hisselerini almaya talip olduklarını açıkladı. Evrim Aras, Aras Kargo’nun genel kurulu ardından yaptığı açıklamada, yabancı ortak Avusturya Post ile Aras Kargo’yu “bir dünya markası haline getirmek vizyonu”nda buluşamadıklarını vurguladı. Evrim Aras ASF devler ligine girdi ASF Otomotiv, başarı lı şirketlerin yer aldığı Fortune 500 listesine üst üste ikinci kez girdi. Geçen yıl ilk kez 348. sıradan girdiği listede 329. basamağa tırmanan şirket, ciro, aktif toplamlar ve özkaynaklar sıralamalarının ayrı ayrı üçünde de derecesini yükseltti. l Ekonomi Servisi ‘Doal’ı kurduk, tarıma örnek model sunduk’ Tuncay Özilhan: 3.5 milyon meyve ağacı ile Türkiye’nin en büyük ve modern meyve çiftliklerini kurduk. “Tarladan sofraya bir ürünün 5 misli fiyata ulaşı yor olmasının başta lojistik ol mak üzere birçok nedeni var. Toplanan ürünün yüzde 30’u he ba oluyor. 1 tonda 300 kilo ka yıptan bahse diyoruz” di yor Anado lu Etap’ın Yö netim Kuru lu Başkanı Tuncay Özil han ve ekliyor ÖYüzzleamk “Biz bir hayal ile yola çıktık. Tarım sektörüne, uzun soluklu, sür dürülebilir bir iş modeli sunmak için girdik. 7 çiftlik ve 2 meyve suyu fabrikamız var. Yatırım ra kamımız 2016 sonunda 300 mil yon doları aşacak.” Anadolu Etap; Anadolu Gru bu, Özgörkey Holding ve dünya nın en büyük portakal suyu üre ticilerinden Brezilyalı Cutrale Grubu’nun işbirliği ile 2010’da faaliyetlerine başladı. Gezdi Özilhan: Türkiye’de 1 dönüm araziden 3 ton şeftali alınırken biz 4 ton alıyoruz. Tüketiciye organik meyvenin 1/3’ü fiyatına markalı meyve sunuyoruz. ğimiz iki çiftlik de TİGEM’den 30 yıllığına kiralanan araziler. Özilhan ve ekibinden toplam 25 bin dekar arazide 3.5 milyon ağacın bulunduğu çiftliklerdeki modern üretimi, sulama ve toplamada en son teknikleri dinliyoruz. 10 farklı meyvenin 100’den fazla çeşitleri yetiştiriliyor. Çiftlikte aynı zamanda, Şili’den Güney Afrika’dan Çin ve ABD’den yeni meyve cinsleri ve yeni teknikler deneniyor. Özilhan, “İtalyan bir danışman grubumuz var her ay 15 gün gelip incelemeler yapıyorlar. Polonyalı bir profesör, ziraatçı kiraz ve vişne üzerine uzman o da ayda 45 gün geliyor” diye anlatıyor. Meyve fabrikası Türkiye 66.7 milyar dolar tarımsal GDP’si ile dünyanın 7. tarım ülkesi. Ancak iş katma değerli üretime gelince sınıfta kalıyor. Türkiye tarımının milli gelirden aldığı pay sadece yüzde 10. Anadolu Etap geçen aralıkta Türkiye’nin ilk meyve markası olan Doal’ı yaşama geçirdi. 20 bin ton sofralık meyve üretiliyor. Önünüzdeki yıl bu rakam 3540 bin tona çıkacak. Mevsimlik işçilerin çocuklarına kreş açtık Mevsimlik işçiler de dahil her yıl yaklaşık 2 bin tarım işçisinin çalıştığı Anadolu Etap tarım işçilerinin çocuklarına Miço adını verdiği kreşlerde eğitim de veriyor. Çiftlikteki ilginç diğer uygulamaları Özilhan şöyle sıraladı: l İyileştirici uygulamalarla hasat dönemini 2 ay uzattık. 25 Nisan’dan 5 Kasım’a uzadı. l 2012’de Boğaziçi Üniversitesi ile agro akademiyi yaşama geçirdik. 450 çiftçi bu programdan geçti. Yüzde 75’i kadın. Uzmanlık ve tekniker eğitimi verildi. l Çiftliklerimizde de çalışanlara her gün 3040 dakika zorunlu eğitim veriyoruz. Her işçi eğitim alıyor, kaçış yok. rlinSi iülkrdyüaryüımlelbayiliarntşairrıkmetilbkeizliez.l Döllenmeyi sağlamak için arı da yetiştiriyoruz daha doğrusu arı yetiştiricilerine kovanlarını burada kurmaları için para veriyoruz. 20 milyon arı var. Kovan başına 78 lira ödüyoruz. Sigorta şirketleri ‘lütfetmeye’ başladı Teminat kapsamında olmayanlar için de bazı şirketler, kendi inisiyatifleri ile teminat kapsamı dışına çıkarak “lütuf ödemesi” adı altında müşterisinin masraflarını karşılıyor. Kanlı darbe girişimi sırasında meydana gelen hasarlar, birçok sigorta şirketi tarafından “lütuf ödemesi” adı altında karşılanmaya başlandı. Anadolu Sigorta Genel Müdürü Musa Ülken, Anadolu Sigorta olarak demokrasiye ve Türkiye’nin bütünlüğüne karşı yapılan darbe girişimini lanetledi. Ülken, “28 Temmuz itibarıyla, oto branşlarında yaklaşık 500 bin lira seviyesinde tahmini hasarı bulunan, 20 dosya ile şirketimizden talepte bulu nulmuştur. Sigortalılarımızın müracaatları oldukça bu rakamın yükseleceğini düşünüyoruz. Oto harici branşlara bakılacak olursa; cam kırılması ve yangın branşından yaklaşık 830 bin liralık tahmini hasar hesaplanmıştır. 28 Temmuz itibarıyla süreci tamamlanan dosyalar için 23 bin liraya yakın ödeme yapılmış, diğer dosyalarla ilgili incelemeler de hızla devam etmektedir” dedi. Eureko Sigorta Teknik’ten Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı İbrahim Süha Çele ise yüzde 80’i Ankara’dan olmak üzere 55 sigortalıdan toplam 310 bin liralık tazminat talebi geldiğini aktararak, hasarların ödenceğini dile getirdi. Olayların ardından sigortalılar Anadolu Sigorta’dan 1 milyon 330 bin lira, Axa Sigorta’dan 905 bin lira, Eureko Sigorta’dan da 310 bin lira hasar ödemesi talep etti. Gereken yapılacak Axa Sigorta Satış ve Pazarlamadan Sorumlu Başkan ve İcra Kurulu üyesi Özer Şimşek de 238 hasar dosyası için toplamda 905 bin lira hasar ödemesi yapılacağını ve ödemenin büyük bir kısmının gerçekleştiğini belirtirken, Unico Sigorta Genel Müdürü Cenk Tabakoğlu ise darbe girişimi sırasında meydana gelen olaylardan kaynaklanan hasar ihbarları aldıklarını ve bu hasarların ödenmesine yönelik tazminat değerlendirme sürecini başlattıkları bilgisini verdi. l Ekonomi Servisi Faik Açıkalın, ilk yarıda kredi ve finansmanların yüzde 13 arttığını söyledi. Yapı Kredi’den 1.6 milyar lira kâr Yapı Kredi Bankası’nın açıklamasına göre, yılın ilk yarısında nakdi ve gayrinakdi kredileri 223 milyar 400 milyon liraya, toplam mevduatı ise 137 milyar 700 milyon liraya yükseldi. Yapı Kredi, yılın ilk altı ayında 1 milyar 552 milyon lira konsolide net kâr açıkladı. Sermaye yeterlilik rasyosu yüzde 14.6 seviyesine yükselen bankanın maddi ortalama özkaynak kârlılığı ise yüzde 14 olarak gerçekleşti. Yılın ilk yarısında Türkiye’de gerek ekonominin gerekse bankacılık sektörünün sağlam yapısının daha da güçlendiğini ifade eden Yapı Kredi Bankası Genel Müdürü Faik Açıkalın, 2016 yılında Yapı Kredi olarak operasyonel verimliliğe ve sürdürülebilir büyümeye odaklandıklarını ve bu performansla müşteri sayısının artmasına vurgu yaptı. Bu dönemde nakdi kredilerin, bireysel ihtiyaç, ticarikurumsal krediler ve proje finansmanlarının geçen seneye oranla yüzde 13 artarak 161 milyar 300 milyon liraya yükseldiğini vurgulayan Açıkalın, nakdi ve gayri nakdi kredilerin, 223 milyar 400 milyon TL hacme ulaştığını pazar payının yüzde 11,1’e ulaştığını belirtti. l Ekonomi Servisi Akbank’tan 195 milyar lira destek Akbank, 2016’nın ilk yarısında 2 milyar 485 milyon lira net kâr el de etti. Akbank Genel Müdürü Hakan Binbaş gil, bankanın ilk yarı sonuçlarına ilişkin yaptığı yazılı açıklamada, geçen hafta ya şanan elim olaylardan dolayı duydukla rı üzüntüyü dile getirerek, ülkeye yaptık ları katkıların artan bir şekilde devam et mesinin bugünlerde büyük önem taşıdı ğını belirtti. Binbaşgil, bu dönemde geçen yılın so nuna kıyasla aktiflerini yüzde 5.2 büyü terek 266 milyar TL’ye çıkarttıklarını, toplam kredileri vasıtasıyla ekonomiye sağladıkları desteği 160 milyar TL’si nak di olmak üzere toplam 195 milyar TL’ye yükselttiklerini ve 2016’nın ilk yarısında 2 milyar 485 milyon TL net kâr elde ettik lerini bildirdi. Binbaşgil, Dünya Banka sı kuruluşu IFC ile yetkilen dirme sözleşmesi imzaladığı mız 250 milyon dolarlık fi nansmanla son bir aydaki uzun vadeli borçlanmayı toplamda 1.6 milyar dola ra yükselttiklerini de di le getirdi. l Ekonomi Servisi Hakan Binbaşgil Garanti kredi atağına kalktı Garanti Bankası, bu yılın ilk yarısında 2 milyar 605 milyon 286 bin TL net kâr elde etti. Bankadan yapılan açıklamaya göre, Garanti’nin, 287 milyar 247 milyon 695 bin TL aktif büyüklüğü ile ekonomiye nakdi ve gayri nakdi krediler aracılığıyla sağladığı destek 235 milyar 119 milyon 598 bin TL’ye ulaştı. Bankanın öz kaynak kârlılığı yüzde 16, aktif kârlılığı da yüzde 1,8 seviyelerine yükseldi. Açıklamada görüşlerine yer verilen Ga ranti Bankası Genel Müdürü Fuat Erbil, 2016’nı ilk yarısını tüm paydaşları için değer yaratarak başarıyla tamamladık larını belirtti. Garanti Bankası’nın kre dilerle ekonomiye verdiği desteği artı rırken müşterilerinin güveniy le mevduatlarını sektörün üze rinde büyüttüğünü ifade eden Erbil, yılbaşından bugüne 500 bin yeni müşterinin da ha Garanti’yi tercih ettiğini di le getirdi. Erbil, Türkiye’nin tüm illerindeki şube ağıy la her gün 150 binden fazla müşteriyi karşıla dıklarını aktardı. l Ekonomi Servisi Fuat Erbil C MY B