Katalog

BULMACA 12 TASARIM: SERPİL ÜNAY BULMACA SEDAT YAŞAYAN SOLDAN SAĞA 1 Resimde gördüğünüz, Türk halk müziğine getirdiği özgün yorumlarıyla tanınmış sanatçımız... Özgün bir eserin herhangi bir yolla gerçekleştirilen kopyası. 2 Eski Yunan’da tanrıların kendi yüceliklerini ölümlülere göstermeleri... Yunan mitolojisinde barış tanrıçası... Judo, karate gibi dövüş sporlarında teknik bir gösteriyi oluşturan kurallara bağlı hareketler dizisi. 3 Eski bir ağırlık ölçüsü birimi... Hayvanı otlatmak... Rusya’da bir kent. 4 Bir peygamber... Utanma, edep... Mısır’ın plaka imi... “Dertlilere verdim dava / Hâcetini kıldım ” (Yunus Emre)... II. Dünya Savaşı’ndan beri ABD ordusu askerleri için kullanılan kısaltma. 5 Çiçek demeti... Kekelemek ya da söyleyiş hatası yapmaktan çekinerek konuşmaktan korkma... Bir oyun ya da filmde aniden yaratılan komik durumlar. 6 Eylem... Divan edebiyatında manzum bilmece... 18901961 yılları arasında yaşamış, uzun sahne yaşamı boyunca Türk tiyatrosunun en başarılı sanatçılarından biri olmuş oyuncu ve yönetmenimiz. 7 Düzce ilinde bir kaplıca ve göl... Bir spor takımının gözde oyuncusu... Kalınan sayfayı belirlemek amacıyla kitaplara konulan ince ve uzun karton parçası... Rütbesiz asker. 8 Lübnan’ın plaka imi... Nimet verme, hayır işleme... Japonya’da etkin bir yanardağ... Molibden elementinin simgesi... “tutulur gözlerinde / Kaçar ufuk / Bulanır gezegen” (Cemal Süreya). 9 Üstünde ölü yıkanılan kerevet... Kuzey Amerika’da yaşayan, iri boynuzlu bir geyik... Japon sanatında, duvara asılmak için yapılan rulo resim. 10 Üstün bir yetkinin gücünü simgeleyen değnek... Kuzey Anadolu fayını da keşfeden ünlü yerbilimcimiz... “Yiğit yiğide yâd olmaz / İyilerde ham olmaz” (Karacaoğlan). 11 Havayollarının merkez olarak kullandığı havalimanlarına havacılıkta verilen ad... Vilayet... Polinezya halklarının savaş tanrısı... Halk dilinde nisan ayına verilen ad. 12 Doğu Anadolu’da yetişen ve otlupey Bu haftaki bulmaca ödülü Atları Hatırlayın... Ve Sopayı Kapın! Bertell Ollman Yordam Kitap 17.07.2016 tarihli Cumhuriyet gazetesinde yayımlanan bulmacanın çözümü ve bulmacayı doğru yanıtlayanlar arasında yapılan çekilişte Erkin Özalp’ın “Teorisyeniniz Devrimciydi” (Yordam Kitap) kitabını kazananlar: 17 TEMMUZ 2016 1582 Kazananlar Bülent Çelikbilek, KAYSERİ, Sefercan Türk, Ayşe Çığ, Adil Akın, ANKARA, S. Semra Larçın, ANTALYA, Ahmet Mazlum, SİVAS, Ekmel Hakkı Yalçın, KIRKLARELİ, Veyis Zambak, Samih Azmi Ezer, İZMİR, Orhan Keskinsoy, Yetkin Önem, MUĞLA, Ahmet Nadi Altay, Emre Gönüllü, ESKİŞEHİR, İsmail Ocak, TRABZON, Mahmut Gencer, Mahmut Akbulut, AYDIN, Barış Erdinç İbin, NİĞDE, Mehmet İrem Himam, Fevzi Dişanlı, Zeynep Uyanık, BALIKESİR, Hayri Göre, Süleyman Fuat İçelliler, Özlem Zeynep Yaren, İSTANBUL, M. Erkan Aykar, MERSİN, A. Dinçay Bahçeci, ADANA Not: Bulmaca yanıtlarını bundan böyle aycin@ cumhuriyet.com.tr veya (0212) 343 72 69 numaralı faksa gönderebilirsiniz. Posta ile gönderilen yanıtlar ise aynı adrese gönderilmeye devam edecek. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 CANYÜC E L YAR I MBURGAZ 2 ELA SEL İMİ LER İ TOR BA 3 MAMA ME LOD İ KA TUTA H 4 İ CAD İ GAR İ OKMA İDİ L 5 L AZANYA İ ŞAR İTİL SE 6 C L Ş UNGA L AKAN DK 7 E S AT İ R A AY E S E R DÜE T 8M I Ğ I RT E P E ANA L I K I Z L I 9 R I KA NOKAN R E OM E R 10 T A AH P UN RAB TAK I R P 11 E Z A N İM S AKAK MA Ş A L A 12 R T I RMA Ş I K LEPE K L ON 13 K E R K İ ENR İ COF E RM İ RA 14 İ Y E KO L O YAZ N 15 B E K E K İ RMEN ET 16 İ R F R İ Ş KA AAR E 17 B T E İ N E V İ N L İ K 18 E T A NAV L UN E KO 19 N E R E T V A RA F AS 20 T R O K AN D AMAN T Pazar 31 Temmuz 2016 nirin içine de konulan yabani sarmısak türü... Dişi deve... Sevinç belirten bir ünlem... Motorlu taşıtlarda direksiyon ile tekerlek arasındaki bağlantıyı sağlayan mil. 13 Fiyat düşmesini önlemek amacıyla ürünlerin piyasaya sürülmeyip tahrip edilmesi... En önemli temsilcisi Emile Zola olan edebiyat akımı. 14 Tanrıtanımaz... Aldatma, hile... Halkın İstanbul’daki yabancılara, özellikle Fransızlara verdiği ad. 15 Bir nota... Kıvırcık bir saç biçimi... Bir gösterme sıfatı... Asya’da bir ırmak. 16 Akira Kurosava’nın bir filmi... Eskiden gemilerdeki usta gemicilere verilen ad. 17 Sıcaklıkölçerde santigratın onda biri... Bilinçaltı imgelemini irdeleyen yapıtlarıyla tanınmış İspanyol ressam. 18 “Ben Musa’yım sen firavun / İkrarsız şeytanı / Üçüncü ölmem bu hain / Pir Sultan ölür dirilir”... Ekvator bölgelerinde yetişen bir meyve ağacı... Yemin. 19 Satrançta bir değerlendirme ve klasman sistemi... Halkın sadakalarıyla geçinen gezici Katolik tarikatların üyelerine verilen ad... Lantan elementinin simgesi... Uzaklık işareti. 20 Modası geçmiş bir şeyin yeniden moda olması... Bakırdan yapılma nefesli bir çalgı. SOLDAN SAĞA 1 “Dün yine günümüz geçti beraber”, “Rüzgâr uyumuş ay dalıyor her taraf ıssız”, “Kirpiğine sürme çek” gibi şarkılarıyla tanınmış besteci ve tambur sanatçımız... Hindistan’da paryalardan da aşağı sayılan ve “Harican, Dokunulmazlar” gibi adlar da verilen halk. 2 Cava Adası yerlilerince silahların ucuna sürülen çok güçlü bitkisel zehir... Bir şeyin kesin başarısızlığı... Osmanlılarda çeşitli eşya satılan çarşı, pazar gibi yerlere verilen ad... İngiltere’de çok sevilen bir cins bira. 3 Doğu Anadolu’da bir dağ... Adı iskambildeki kupa valesine verilmiş Fransız kahraman... Zekâ geriliğinin ileri biçimi. 4 Bir işi yerine getirme... İslam bilginlerine verilen ad... İskandinav mitolojisindeki üç kader tanrıçasından biri... Bitlis ilinde bir göl. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 İsim:......................................................................................................................................... Adres:........................ ............................................................................................................. ................................................................................................................................................. Tel:.......................................................................................................................................... 5 Çene altı... Dilimize de çevrilen “Midak Sokağı”, “Miramar”, “Esir Üniforması” gibi romanlarıyla tanınan ve 1988 Nobel Edebiyat Ödülü’nü kazanan Mısırlı yazar... Çin’de Buda’ya verilen ad. 6 Öğütülmüş tahıl... Çerkez mutfağına özgü bir tür patatesli gözleme... İnsanın kendine karşı duyduğu saygı... “ yoluna dökülmedik dilleri neyleyim” (B. R. Eyüboğlu). 7 Hıristiyan bayramı... Ucu yanık odun... Mozart’ın bir operası. 8 Hayatını ya da kariyerini boşa harcamış kimse... Adana yöresine özgü, köfte ve nohutla yapılan bir tür çorba... Dökülen tohumlarla ertesi yıl çıkan tahıl... Biçimsiz. 9 “Kimine bir aba vermez giyesi / Kiminin atına çul eyler” (Yunus Emre)... Hayvanlara vurulan damga... Madagaskar’ın plaka imi... Brom elementinin simgesi. 10 Poker, konken gibi oyunlarda aynı cins iki karta verilen ad... Azerbaycan’ın plaka imi... Bir odada yataklık için yapılmış bucak... İrlanda Cumhuriyeti’nde bir liman kenti. 11 Kirpik boyası... Kars yöresine özgü bir halkoyunu... Sümer mitolojisinde, “Enki” de denilen su tanrısı... Bir renk. 12 Dinsel ya da yarı dinsel bir konu üzerine bestelenen büyük ölçekli müzik yapıtı... İspanya’da 18. yüzyılda popüler olan kısa ve yergili müzikal güldürü. 13 Hile, düzen... Gözkapağına sürülen bo ya... İlgi eki... “İncirop” da denilen ve yumruları yenen otsu bir bitki... İnkaların atası olduğuna inanılan güneş tanrısı. 14 Ses... Yahudi takvim yılının başlangıcında kutlanan bayram... Eşi olmayan, tek... Kekeme ya da dilsiz kimse. 15 Güney Anadolu’ya özgü, cevizli bir hamur tatlısı... Altay Şamanlığında hastalık yapan kötü ruh ya da cine verilen ad. 16 RizeErzurum karayolunda bir dağ ye geçit... Yüzölçümü. 17 Yamaçlarda yapılan kazılarda yıkılma ve çökmeyi önlemek için toprağı tutan kaplamalara verilen ad... Erimekte olan buzun sıcaklığı ile kaynar suyun buhar sıcaklığı arası seksene bölünerek derecelenmiş olan sıcaklıkölçer. 18 Kalkan ve zırh gibi korunma aracı... “Söz, lakırdı” anlamında argo sözcük... “Denizayısı” da denilen bir fok cinsi. 19 Bazı otomobillerde yakıt olarak kullanılan likit gaza verilen ad... İki tarla arasındaki sınır... “Çok yuva bekledim cücük çıkmadı / Boş yuva beklemiş kuşa döndüm” (Pir Sultan Abdal). 20 Yolu ve belirlenen yeri bulma işi... Türkmenistan’ın plaka imi. BRİÇ VOLKAN DENİZCİ [email protected] Spingold Nakavt Takımlar Kuzey Amerika Yaz Şampiyonaları’nın ana turnuvası olan Spingold 1930 yılından beri oynanıyor. Trunuvaya adını veren Nathan B. Spingold 1936’da Amerikan Briç Ligi Onur Üyesi ve 1938’de ACBL başkanı olmuştur. Briç otoriteleri bu turnuvayı kazanmanın dünya şampiyonluğunu kazanmaktan daha zor olduğunu söylerler. Gazetemiz baskıya girdiğinde oynanmakta olan yarı finalde ZimmermannLavazza ve FleisherStrul takımları karşılaşıyordu. Bu geceyarısı başlayacak final maçı sabah saat altı civarında sonuçlanacak. Maçlar BBO’dan canlı olarak izlenebilir. Önce hangi empas ¦ R943 ¦ AV3 ¦ RD93 ¦ R3 Eğer Batı ilk körü alırsa ¦Ruaya gidip basitçe pik empası yaparız. Eğer ilk körü kazanırsak şimdi kör kaybımız olmadığına kanaat getirerek pikten iki el vermemeye oynarız. Bunun için de ¦Asını çeker ve küçük pik oynarız: R94 DT7 V65 Solumuz uyar ve küçük verirse yerden 9’luyu koyarız. R94 DT7 V65 Solumuz boş verirse Ruayı koyar, Valeye doğru tekrar oynarız. İşte dört el: ¦ T8 ¦ 65 ¦ T754 ¦ V9742 ¦ R943 ¦ AV3 ¦ RD93 ¦ R3 ¦ D72 ¦ R9842 ¦2 ¦ D865 Artırma ¦ AV65 ¦ DT7 ¦ AV86 ¦ AT Batı Kuzey Doğu pas 2¦ pas pas 3¦ pas pas 4NT pas pas 6¦ herkes pas Güney 1NT 2¦ 4¦ 5¦ Takım maçı, herkes zonda. Atak ¦2’li. Hangi tempoyla oynamanız gerekir? Analiz ve çözüm: Körden ve kötü dağılmamışsa pikten birer kaybımız var. İkisinden birinde başarılı olursak kontratımızı yapıyoruz. Önce kör empası yapıp, tutarsa pikten 41’e karşı emniyetli oynamak gerekiyor. AV3 65 R9842 DT7 Fakat körler yukardaki gibi dağılmışken Damla başlarsak Batı ilk körü boşladığında çaka tehlikesi var. Onun için ikinci lövede Valeye doğru kör oynamak daha iyi. Batının bunu boşlaması zor. ¦ AV65 ¦ DT7 ¦ AV86 ¦ AT Haftanın Problemi ¦ D4 ¦ V4 ¦ RVT3 ¦ RT862 Artırma ¦9 ¦ ART962 ¦ D85 ¦ A74 Batı Kuzey 1¦ x herkes pas Doğu Güney 1¦ 3¦ 4¦ Takım maçı, KG zonda. Batı ¦Asını çıkıp ve Rua ile devam eder. Nasıl oynarsınız? İyi bir hafta sonu diliyoruz. SATRANÇ GM SUAT ATALIK [email protected] Novi Sad Novi Sad Sırbistan GrandPrix’sinin son ayağıydı. Ülkenin Belgrad’dan sonra ikinci ve bir fuar şehri olan Novi Sad büyük festivallerin kentidir. Daha evvel de yazmıştım, Avrupa’nın en büyük müzik festivallerinden biri olan Exit, Voyvodina Açık Şampiyonası’ndan her sene birkaç gün önce yapılır. Bu yıl Novi Sad’da 9 oyunda 7.5 puan alan GM Deyan Pikula birinci oldu. 210 FM Vladimir Minko, GM Vladimir Dobrov, IM Andrey Obodçuk, GM Vladimir Dmitrov, GM Suat Atalık, GM Sinişa Drajiç, FM Filip Kumiç, Nenad Todoroviç, FM Jan Lundin her biri 7 puan. Bu isimlerden sonuncusu FM Lundin’in İsveç’in Karadağ Cumhuriyeti’ne yeni atamış olduğu büyükelçi olduğunu belirteyim. Dünyada bilim, sanat ve spor adamları yönetim ve politikaya kazandırılırken, bizde tam tersinin olduğu bu turnuvanın ilk günlerine rastlayan darbe teşebbüsünde ortaya çıktı. Yıllardır seçim kazanmayı politik olarak garantilemek adına biat edip kendilerine dayatılan isimleri yönetim kuruluna alan federasyon başkanları kimini satranç takımı yapım ve satış işine alıp kimini de anaokullarında satranç öğretme projesine mecburen dahil ediyordu. Akçeli işler ve vakıflar! Satrançla ilgisi olmayan bu güruhtan en üst ligde şampiyonluğa oynayacak kulüp kurabilen kişi bir anda ortadan kaybolurken, yerini gelecek dönemde TSF’yi FIDE ve ECU nezdinde yapılan toplantı ve sunumlarda temsil edecek bir başkası alıyordu. Bu çarpık icraat hiçbir zaman bitmeyecek ama 15 Temmuz sonrası açıklanan ‘Cemaat’le ilişkisi olanlar listesinde adı geçip de kamu görevinden uzaklaştırılan TSF Yönetim Kurulu üyesi dahi var! Sırbistan’da oynadığım 4 turnuvanın her birinin son tur partisinde beraberlikten öteye geçemedim. Bunların son 3 tanesinde, Niş’te kazansam tek başıma birinci olacak, Paraçin ve Novi Sad’daysa birinci liği paylaşacaktım. Turnuvaların tümünde ilk 5 masada oynayıp %70 başarıya rağmen 30 ELO kaybetme min izahı açık turnuvaların hüviye ti ve düşük reytingli ama üst masa larda oynayan yeni jenerasyonlarla bağdaştırılabilir. Jenerasyon söz konusu olunca kişinin satrançta kendi geçirdiği evrim ve kanıları da gündeme gelmekte. İşte buna bir örnek: IM Ivan Sredoyeviç (2342) GM Suat Atalık (2564), Novi Sad 2016, Sicilya Savunması, Çelyabinsk Varyantı 1.e4 c5 2.Af3 Ac6 3.d4 cd4 4.Ad4 Af6 5.Ac3 e5 6.Adb5 d6 7.Fg5 a6 8.Aa3 b5 (Bu çok isimli devamyolu ben cadet ve juniorlar da oynarken tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de moda olmuştu. Lasker’in Avı denmesinin sebebi, Schlechter’in doğru devam etmedi ğine inanılması, Çek asıllı Arjantin li Pelikan’a ithaf edilmesinin oyun cunun aslında açılışın d5 fedalı bir halini benimsemediği için doğru olmadığı belirtilmeli. Sveşnikov denmesinin de Çelyabinsk kentin de bunu oynayan Timoşçenko ve Semenyuk’u devre dışı bırakaca ğından Çelyabinsk nomanklatürde benim tercihim.) 9.Ad5 (9.Ff6 gf6 10.Ad5 varyantın yıllarca hakir gö rülme sebebi. 10...f5 a)11.Fb5 ab5 12.Ab5 sonrası tüm devamyolları nın teorik bir eşitliğe bürünmesi, b) 11.Fd3 Fe6 12.c3 Fg7 13.Ab5! ab5 14.Fb5 Fd7 15.ef5 benzeri konum ların zorluğunun TarraschJanows ki, Viyana 1898’den beri bilinmesi.) Fe7 10.Ff6 Ff6 11.c3 (Klasik yaklaşım. Modern varyant 11.c4 b4 12.Ac2) Fg5 12.Ac2 Kb8!? 13.a4!? (13.Fe2 00 14.00 a5 15.Vd3 gençliğimin devamyoluydu.) ba4 14.Acb4 Ab4 15.cb4 00 16.Va4!? (Daha önce GM Kostiç’e karşı ka zanmış olduğu oyunda 16.Ka4 a5! varyantını yeterli bulmayan IM Sre doyeviç pratik bir karar veriyor.) Fb7 17.Fc4 Vc8! Çelyabinsk varyantını neden 30 sene müddetince oynamadım? 18.Vb3! Vg4 19.Vf3 Vf3 20.gf3 Fd5 21.Fd5 Kb4 22.Ka6 Kb2 23.00 benzeri konumların er yapısından ötürü kazanç imkânı vermemesi çocukken endişe vermiyordu ama zamanla kanaatim değişti! 18.Fe2? Fd5 19.ed5 Vb7 20.Fc4 Vb4 21.Vb4 Kb4 22.b3 Ka8 23.Şe2 a5 24.Ka3 Fd8 25.Kha1 Kab8 26.Şd3 f5 27.f3 K4b7 28.Ke1 g6 29.Ke2 Şg7 30.Kaa2 Şf6 31.Ka1 Ke7 32.Kee1 Fb6 33.Ka4 Fc5! (Beyazların 18.Fe2 ile yapmış olduğu hatanın faturası ağır oldu. 34.Ka5? Fb4 teknik kazancın getirdiği basit bir şiş ama Siyah konumunu rahatça geliştirebiliyor.) 34.Kaa1 Fb4 35.Ke2 Kbe8 36.Fb5 e4 37.fe4 fe4 38.Şd4 Kb8 39.Kf1 Şg7 40.Fc4 e3! (33. hamledeki gibi 41.Ke3? Fc5 motivi eri ilerletiyor.) 41.Şd3 Fd2 42.g3 Kb4 43.Ka1 Kc7 44.Ka2 h5 (44...a4? 45.Ka4 Kcc4 46.Ka7! yüzünden Şahı 7.sıradan çıkarmalı.) 45. Kg2 Şf6 46.Kc2 Şe5 47.Ke2 Siyah oynar kazanır! 47...Kcc4! 48.Kcd2!? (Siyahların ‘petitcombinaison’u 48.bc4 Kb3 üzerine kurulu. 48.Kc4 Kb3 49.Şc2 sonrası en basit 49...Kb4 kaliteye karşı 3 er verir.) Ke4! Beyaz terk eder 01 CMY B