Katalog

BULMACA 18 TASARIM: SERPİL ÜNAY BULMACA SEDAT YAŞAYAN SOLDAN SAĞA 1 Resimde gördüğünüz, “Üç Arkadaş”, “Ağrı Dağı Efsanesi”, “Zıkkımın Kökü” gibi filmleriyle tanınmış sinema yönetmenimiz... “Mefisto”, “Albay Redl” gibi filmleriyle uluslararası bir üne sahip olan Macar sinema yönetmeni. 2 Eskrimde kullanılan üç silahtan biri... Mardin’in Midyat ilçesinde, Süryani mimarisi açısından zengin bir bölge... Sembolizm akımına öncülük eden şairler için kullanılan sözcük. 3 Hinduizm’de üreme gücünü kişileştiren Tanrı Şiva’nın simgesi olan erkeklik organı... Başörtüsü... Vietnam topraklarına eskiden verilen ad... Japon lirik dramı. 4 Burkina Faso’nun plaka imi... Bir etkinliğin geçici olarak durdurulduğu süre... Yüce, yüksek... Muğla’nın bir ilçesi... “Bana derler yükünü sen götür / Benim yük götürür dermanım mı var” (Karacaoğlan). 5 Halvetilik tarikatının bir kolu... Trabzon’un Akçaabat ilçesindeki Sera Gölü’ne verilen bir başka ad... Ucunda sivri demir olan değnek, üvendire. 6 Bir tartı birimi... Sürüp gitme, uzama... 1921’de Sivas, Erzincan ve Tunceli yöresinde ortaya çıkan bir ayaklanma. 7 Eski Türklerde “şaman, baksı, kam, ozan” gibi adlar da verilen büyücüşairler için kullanılan bir başka sözcük... Dökümcülerin kullandığı ağaçtan yapılmış kalıp... Bir müzik yapıtını seslendirmek için bir araya gelen topluluk... Üzerinde film çevrilen stüdyo düzlüğü. 8 Çektiri türünden bir savaş gemisi... Zeytine benzer meyvesi sakız gibi çiğnenen bir palmiye türü... Sepetçi söğüdü. 9 “Kaddi dildâra kimi dedi İçimi elif / Herkesin maksudu bir amma rivayet muhtelif” (Kanuni Sultan Süleyman)... Karşılı Bu haftaki bulmaca ödülü Geç Barbarlık Çağı 1 Dünya ve Türkiye Oktar Türel Yordam Kitap 24.04.2016 tarihli Cumhuriyet gazetesinde yayımlanan bulmacanın çözümü ve bulmacayı doğru yanıtlayanlar arasında yapılan çekilişte Maksim Gorkiy’in “Seyirciler” (Yordam Kitap) kitabını kazananlar: 24 NİSAN 2016 1570 Kazananlar A. Dinçay Bahçeci, ADANA, Erkan Özdemir, Sevgi Ateşli, Ali Emrah Özer, Şenol Yağız, Ekin Naz Türk, ANKARA, Ömer H. Güreli, Mehmet Cangür, ANTALYA, Hüseyin Sulu, Mahmut Akbulut, Önder Aslan, AYDIN, Erkan Baktıroğlu, BALIKESİR, Funda Aladağ, BURSA, Nurettin Gün, DENİZLİ, İ. Muzaffer Baloğlu, GAZİANTEP, Besalet Sürmen, Bilal Yeşilöz, Salih Seviner, İSTANBUL, Salih Zeki Gürsoy, Berter Akyol, Hakkı Daşkan, İZMİR, İsmail İbin, NİĞDE, Ertan Üçler, RİZE, İlkan Sesler, TEKİRDAĞ, Esin Oflas, ZONGULDAK Not: Bulmaca yanıtlarını bundan böyle aycin@ cumhuriyet.com.tr veya (0212) 343 72 69 numaralı faksa gönderebilirsiniz. Posta ile gönderilen yanıtlar ise aynı adrese gönderilmeye devam edecek. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 MÜCA P O F L UOĞ L U A B ADAN 2EL İ CEK ALT AL EZ ROKA 3 MÜM İ N İ N VOMB A T AYZ I T 4EŞ V ENE RA UR AURA NÜ 5T H İ S ARÖNÜ A S KARA R 6 F A İ K VA L MADARA İ LGA 7US TAŞA E F E BOFOB İ GO L 8 A P A A G ARARAT MG G İ 9 TU P AMARO L AR R A F OROZ 10 Z BAH İ RA TV İ ST F ORM 11 B U K O L E O N E MA L EAR İ 12 A O R A N İ S PALYA L E ON E 13 B A K İ KAT I R L E V İ ATHAN 14 A P O J E KOR İ MAKO 15 Z İ L İ N A L AKAH J 16 Ü S NA R KO Z L İ NZ 17 N Ü M A R J MA Lİ 18 N A N A S A İ T AMA Z 19 U T İ RAN O UKD E 20 N E C D E T K O Y U T Ü R K 03 NİSAN 2016 1567 KAZANANLAR Tomris Yardımcı, Atlas Yılmaz, Necip Ateş, Kayhan Karaçal, Ayşe Çığ, Erdeniz Yakut, ANKARA, Orhan Otar, BALIKESİR, Havva Başdin, BARTIN, Erhan Karlıdağ, ISPARTA, Zeki Demirci, Yakup Adıvar, Zerrin Kayam, Yahya Çelik, Besalet Sürmen, Sedat Konçuk, Alper Akyüz, İSTANBUL, Salih Zeki Gürsoy, Aydın Klavuz, Arya Aydıncı, İZMİR, Beyazıt Kösten, KIRKLARELİ, Ercan Coşgun, ORDU, Erdal Barın, SAKARYA, Tezer Sarıer, SİLİFKE, Emrah Özgenci, SİNOP, Esin Oflas, ZONGULDAK Pazar 8 Mayıs 2016 ğı ödenmemiş bir poliçeden dolayı, hak sahibince sorumlu kişilerden birine çekilen yeni poliçe... Stefan Zweig’in bir romanı. 10 Halk dilinde sütlaca verilen ad... Demiryolu... Olumsuzluk belirten bir önek... Batı Avrupa’da bir ırmak... Vilayet. 11 Kazakistan’ın plaka imi... Datça yöresinde yemeği yapılan yabani bir ot... Bir nota... Ege Bölgesi’nde bir dağın, ovanın ve akarsuyun ortak adı... Bir cetvel türü. 12 Ortaçağın en önemli fırlatma silahı... Basit konaklama odaları da bulunan turistik kamp yeri... Pembemsi turuncu renk. 13 “Ger derse Fuzuli ki güzellerde vefa var /Aldanma ki sözü elbette yalandır”... “Sığla yağı” da denilen ve günlük ağacından elde edilen balsam... Dondurulmuş meyve suyundan yapılan bir tür pelte. 14 İzmir’in bir ilçesi... Korku verici durum. 15 Güneş bulut arkasında kaldığında oluşan gölgeli durum... Şaşma belirten bir ünlem... Eski Türklerde hükümdarlara ve hükümdar ailesi mensuplarına verilen san. 16 Gambia’nın para birimi... “Derli toplu, çok şık” anlamında argo sözcük. 17 Gümüşhane yakınında ünlü bir manastır... Hatay yöresine özgü, et ve buğdayla yapılan bir yemek... BosnaHersek’in para biriminin uluslararası döviz piyasasındaki adı. 18 “Beyaz, ipek gibi yağdı / Acılarla dolu bu dünyaya” (Ataol Behramoğlu)... Avrupa Yüzme Birliği’nin kısa yazılışı... Yerölçümünde uzaktan gözlenen geometrik biçimli tahta lata. 19 “Doğar midelerden nur topu ihtilaller” (F. N. Çamlıbel)... Bir tür acı çikolata... Su değirmenlerinde suyun yüksekten dökülmesini sağlayan oluk. 20 Taş dibek... Ahşap, metal ya da taş üzerine mühür, yazı ya da motif oyarak yapılan bezeme. YUKARIDAN AŞAĞIYA 1 Absürt komedinin yaratıcısı olup “Salaklar Prensi Robin Hood”, “Yapımcılar”, “Deli Dolu” gibi filmleriyle tanınmış ABD’li sinema yönetmeni ve oyuncusu... Sefarad mutfağına özgü, kabağın kabuklarıyla yapılan ve soğuk yenilen bir yemek. 2 Hıristiyanlarca 6 Ocak’ta kutlanan yortu... “ ala canını / Unuttura her sanını / Kara toprağa tenini / Kararlar bir eyyam gelir” (Yunus Emre)... Kadın üzerinde tam bir egemenlik hak 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 İsim:......................................................................................................................................... Adres:........................ ............................................................................................................. ................................................................................................................................................. Tel:.......................................................................................................................................... kına sahip olduğuna inanan erkek. 3 Eski Anadolu halklarının ay tanrası... Bod rum ilçesinde, “tabiat parkı” kapsamına alınmış bir koy... Erkek kardeş. 4 Yersiz söz ya da davranış... Nikel elementinin simgesi... Deniz yosunlarından çıkarılarak hekimlikte ve beslenme endüstrisinde kullanılan bir tür jelatin... Bir gösterme sıfatı. 5 Merkür gezegenine verilen bir başka ad... Fosil... “Posoflu” lakabıyla da tanınan, sıla özlemini ve toplumsal bozuklukları konu alan şiirleriyle tanınan halk şairimiz. 6 Derviş selamı... Trabzon’un Maçka ilçesinde bir yayla... Türk müziğinde bir makamı kendi perdelerinden daha tiz ya da pes perdelerde çalma işi... Sodyum elementinin simgesi... Etiyopya’nın plaka imi. 7 Tarımda kullanılan azotlu gübre... “Bağırsaklar” anlamında eski sözcük... Ham petrolün ürünlerine ayrıştırılması... Trabzon’un Arsin ilçesinde bir ören yeri. 8 Kütahya’nın Simav ilçesinde bir kaplıca... Halk dilinde nisan ayına verilen ad... Söyleme, konuşma... Mısır’ın plaka imi. 9 Gümrük muhafazasında çalışan görevli... Motosiklet ve müzik araçları üreten bir Japon firması... Hac zamanı dışında Kâbe ve diğer kutsal yerleri ziyaret etme. 10 789974 yıllarında Fas’ta hüküm süren Arap hanedanı... Kâğıt ya da bez yapıştırmakta kullanılan kaynatılmış nişasta bulamacı... Nazilerin politikasında Germen ırkından kimselere yakıştırılan ad. 11 Domuz yavrusu... Kapçık meyve... “Kul olayım kalem tutan eline / ahvalimi Şah’a böyle yaz” (Pir Sultan Abdal)... Satrançta özel bir hareket. 12 Tunus’un plaka imi... Asmanın ya da bostanın verdiği sürgün... Kazak ve Özbek mutfaklarına özgü, unu yağda kavurarak yapılan ve daha çok kahvaltıda yenilen yiyecek... Kütahya’ya özgü bir sürahi türü. 13 Aldatma işi, hile... Yayla fırlatılan ucu sivri çubuk... Franz Kafka’nın bir romanı... Güzel sanat. 14 Türkiye’de soyut resmin ilk temsilcilerinden biri olan ünlü ressamımız... Kişinin telefon şarjına ilişkin hastalıklı saplantısı. 15 Nesne, şey... Üstü galeta unu ya da rendelenmiş peynirle kaplanarak fırına verilen yemekler için kullanılan sözcük. 16 Bizans’ta din adamlarının giydiği bir tür başlık... Kuran’da bir sure. 17 Bir malın fiyatını artırma... Tümör... Rusçada “evet”... Çürük, temelsiz, kof. 18 Sayma, sayılma... Kandaki şeker oranı... Bir nota. 19 Bayağı, sıradan... “Yitik Ülkü”, “Bade Harab” gibi romanlarıyla tanınmış yazarımız. 20 Dilbilgisinin özel adları inceleyen dalı... Arapçada “ben”. BRİÇ VOLKAN DENİZCİ [email protected] Kadın Takımlarda ‘Erkin’ Açık Takımlarda ‘No Fear’ Türkiye İkili ve Dörtlü Takım şampiyonlarını belirleyen yarışmalar mayıs ayı başında her yıl Antalya’da yapılıyor. Tamamlanan “Dörtlü Takım” yarışmalarında kadınlar kategorisinde 18 takım katıldı Ayşegül Erk, Seval Nuray Başgül, Nüket Avşar Köseoğlu ve Jale Özen’den kurulu “Erkin”; açık kategoride 85 takım katıldı ise Hüseyin Avcıoğlu, Atıf Cem Altan, Mustafa Akhun, Yalçın Aydar, Hüseyin Cesur ve Mutlu Demirkaya’dan kurulu “No Fear” takımları şampiyon oldular. Açık takımlarda ikinci olan Yılankıran takımı 21. kez kürsüye çıkarak rekorunu geliştirdi. Turnuva kapsamında yapılan 70 çiftin katıldığı tek seanslık Hoşgeldin İkilisini % 63.07 ile Nilgün KotanMehmet Çopur, 162 çiftin katıldığı imp ikiliyi ise 160 ortalama ile Sedat AlufFaik Falay çiftleri kazandılar. Ayrıca 65 takımın katıldığı “Her Bord Bir Maç/ Bord a Match” turnuvasını Sevil Akın, Fikret Aydoğdu, İsmail Aguş, İlkay Özge, Cengiz Alyeşil ve Nevzat Aydoğdu’dan kurulu Akın takımı kazandı. Yarışmalar bugün Türkiye Güven Erkaya İkili turnuvası ile sonuçlanıyor. Kadın Takımlar Birincisi ERKİN. Dummy Reversal ¦ 763 ¦ DT9 ¦ A872 ¦ R72 ¦ AR4 ¦ ARV82 ¦5 ¦ ADV6 Kontrat 7¦, atak ¦ D, nasıl oynarsınız? Analiz ve çözüm: Eldeki pik kaybımızdan kurtulmamız gerekiyor. ¦ Ası aldıktan sonra iki tur koz çekip dördüncü trefle yerden pik atıp kayıp pike çaktırmak bir seçenek. Dörtlü treflin olduğu yerde üç veya dört koz varsa bu seçenek bizi amacımıza ulaştırıyor. Fakat daha emin bir yol var: Atak ¦Asla alınır, ¦Asa gidilip bir karoya büyük kozla çakılır, ¦Rua ve kozla yere geçilerek iki kez daha karoya büyük kozla çakılır, kozlar toplanırken son koza elden kayıp pik atılır ve el açılır. Bu oyun tarzına uzun taraftaki kozları ile çakmak sureti ile gerçekleştiğindendummy reversal/ters yer oyunu denir. Çünkü normalde kısa taraftaki kozlarla çakılarak löve sayısı artırılmaya çalışılır. Haftanın Problemi ¦ AV863 ¦ D2 ¦ A9 ¦ D742 Açık Takımlar Birincisi NO FEAR. Trakya Açık İkili Şampiyonluğu 13 14 Mayıs Çorlu Yandaki deklarasyonda açan, maksimum açış ve dörtlü fitle transferi sıçrayarak alıyor. Ancak modern briçte bu minimumla yapılıyor. Ayrıntıları Larry Cohen’in “To bid or not to bid/Toplam Löve Kuralı” kitabında bulabilirsiniz. ¦ RDT2 ¦ R64 ¦ 32 ¦ AV53 Batı Kuzey Doğu Güney 1NT* Pas 2 ¦ Pas 3¦ Pas 4 ¦ Herkes pas *1214 (Zayif Sanzatü) DB zonda, takım maçı, atak 4¦ İyi bir hafta sonu diliyoruz. SATRANÇ Hami GM SUAT ATALIK [email protected] Ticaretin birçok konusunda taraflar aracıya ihtiyaç duyarlar. Aracılar için işin niteliği değil, nicelik önemlidir. Aracının işin kalitesini anlaması beklenmez, aracı da kendine düşecek hisseden alacağı paya baktığı için sadece nicelikle ilgilenir. 30 bin beğeni, 1500 satranç sınıfı, 75 bin diplomalı antrenör, milyonlarca lisanslı sporcu... Zamanında fado, futbol, fiesta üçlüsüyle ülke yöneten zihniyet, para, paye, plaket ile dünyanın en önemli konularından birinin ulusal yönetimine soyunmuş durumda. Hep aynı tarz hatayı yapmaktan övünenlerin satranca verdiği zarar anonim kalmak isteyen bir satrançseverin mojoschesscafe isimli web sitesindeki son yazıda o kadar iyi işlenmiş ki yaklaşık bir haftadır her sabah kalktığımda bir kez daha okuyorum! Sembolik açılış hamlesi yapacağım diye tahtada eline gelen taşı tutanlar, ellerinde makaslar hep birlikte bir kurdeleyi kesmeye çalışan bıyıklı kravatsızlar bende Türkçede en sevmediğim deyimi çağrıştırmakta: ‘Üzüm yemek yerine bağcıyı dövmek.’ Satranç dersi verdiği okulun önüne merkez açıp okuldan sevkettiklerine özel ders verirken yönetimin nasıl olması gerektiği hakkında fikir beyan edenden, sosyal paylaşım sitelerinde satrançta her şey çok kötü temalı içeriği boş binlerce mesaj yazıp Beyaz Atlı Prensin kendisini öpmesini bekleyene dek aracıların sayısı artmış durumda. İlgilendikleri konu satranç değil! Ev kadınlarının istihdamından ilçe temsilcisi atanmasına, akla gelmeyecek bin bir türlü manasızlığa üzüm yemek adına ses çıkarmayan bir kitle her gün sözde satrançla büyümekte. Turnuva haberlerinde yöresel idari amirlerin listesi kasabanın bando şefine dek uzanırken, turnuvada kimlerin oynadığı, hatta kazandığının önemi yok! Önemli olan kimin plaket alacağı! Aracılar kervanına aniden 40 yaşın üzerinde katılanların satrancı zekâ sporundan, beyin egzersizine kadar değiştiren tarifleri de cabası. Evinde önüne satranç takımını çekip bir parti bakan veya satranç kitabından bir sayfa bile çevirebilen kültürde kişi mumla aranır hale geldi. Aynı satrancı himayesi altı na alabilecek kapasitedekiler gibi. Tarrasch’ın ‘Satrancın aşk ve müzik gibi insana mutluluk verme gücü vardır’ deyişinin doğruluğu Nardus’dan, Slater’e günümüzde de Sinquefeld’e uzanan satrancın hamii kavramını yarattı. ABD’nin Saint Louis kentini ‘Satrancın Mekkesi’ haline getiren Rex Sinquefeld, Hall of Fame’yi de buraya taşıdı. Aradaki dağlar kadar farkı Bronştayn’dan, Fedorowicz’e satrancı onore etmiş olan kişilerin şeref listesine alınmasıyla, olsa olsa satrancın onore edebileceği eski yönetici ve hatta koleksiyoncuların sokulduğu Onur Kurulu’ndan çıkartın. Yine de sayıları çok az da olsa birileri, emektarlar şampiyonalarına götürüldüğünde sesi kesilen duayenden, kendini önce satranççı sonra gazeteci ilan edip kısa bir oyunu bile analiz ederek haber yapmaktan aciz ve yandaş olmaya mahkum kişilerden rahatsız oluyorsa ülkede satranç için hâlâ umut kalmış demektir! GM Wesley So (2773)GM Gari Kasparov(2812), Saint Louis (Yıldırım) 2016 1.Af3 g6 2.e4 Fg7 3.d4 d6 4.c4 Fg4 5.Fe2 Ac6 6.Abd2!? (2004 Calvia Olimpiyatında Vallejo Pons ve Mc Nab’a karşı bu konumu iki kez oynamıştım. 6.Fe3 Ff3 7.Ff3 e5 8.d5 Ad4 9.Fd4 ed4 10.Ad2 yerine So’nun hamlesini her iki oyunda da oynamayı düşündüm ama Ac3 yerine Ad2 Tarrasch’ın ‘unmöglicher zug’ kategorisine girer intibaı uyandırdı.) e5 7.d5 Ace7 8.h3 Fd7 9.c5! dc5?! (Er fedasını kabul etmek yerine sağlam 9...Af6 10.cd6 cd6 11.00 00 12.Ke1!? b5 ikilinin 6 tur sonra oynadığı partiye dönüşürdü.) 10.Ac4 f6 Hamle sırası satrançta çok önemlidir! 11.d6 (Oyundaki konuma 11.Fe3 b6 12.d6 Ac8 13.00 ile varmak gerekirdi.) Ac8 12.Fe3?! (12. Vd5! Ad6 13.Ad6 cd6 14.Fc4 Ve7 15.Vb7 aktif oyun tanırdı.) b6? (Yıldırımın analizi olmaz! Saint Louis’de Sinquefeld’in kurduğu kulüpte bunu zikreden var mı bilmiyorum ama bu söz İSD’de satrancını geliştirmek isteyenleri çalışmaya sevk ederdi ve Kasparov’un neden 12...b5!’i tercih etmediğini de sanırım açıklıyor.) 13.00?! (13.b4! cb4 14.dc7 Vc7 15.Kc1 daha enerjikti.) Fc6?! (13...Ad6 14.Ad6 cd6 15.Vd6 Ve7 16.Vd5 Kd8 ve Beyazın ere karşı sadece kompanzasyonu var.) 14.dc7 Vc7 15.b4 cb4? (15...b5! 16.Aa5 c4 17.a4 a6 konumu kapalı tutmaya çalışırdı.) 16.Kc1 Age7 Açılışın en önemli öğesi gelişim. Beyaz oyunortasına geçmişken rok atamamış olan Siyah bir safha geride. 17.Vb3! h6 (17...00? 18.Ace5 veya 18.Ab6 açma kişler.) 18.Kfd1 b5 19.Ace5!! fe5 20.Fb5 Kb8 21.Fa4!! (Oyunu çekici kılan AlekhineNimzowitsch, San Remo 1930 partisindekine benzer bu hamle. Fakat 21.Fc6 Ac6 22.Ve6 A8e7 23.Kd6 Vc8 24.Kcc6 Ve6 25.Ke6 da uzun vadede kazanç.) Vb7 22.Kc6 Ac6 23.Ve6 A8e7 24.Fc5 Kc8 25.Fe7 Terk 10 CMY B