Katalog

Pazar 27 Eylül 2015 EDİTÖR: PELİN ÜNKER TASARIM: SERPİL ÜNAY ekonomi 11 Bu yıl küresel ekonomideki yavaşlama nedeniyle dünya çapında on binlerce kişi işsiz kaldı. ILO’ya göre, gelecek 4 yılda 10 milyon kişi daha işinden olacak üresel çapta 2008’de patlak veren krizden sonra dünya genelinde reformların ivme kaybetmesi ve dünyanın ikinci büyük ekonomisi Çin’de büyümenin yavaşlaması, gelişmiş ülkelerde bile büyük firmaların peş peşe işten çıkarma kararları almasına yol ZEKİ açıyor. AralarınTEZER da HP, Microsoft, Deutsche Bank, Samsung gibi dünya markaları binlerce çalışanını kapıya koymaya hazırlanıyor. ABD’de Temmuz 2015 rakamlarına göre işsizlik oranı yüzde 5.3 düzeyinde seyrederken temmuz ayında işten çıkarmalar bir önceki aya göre rekor bir hızda arttı ve 2011 yılı Eylül ayından bu yana en yüksek düzeye çıktı. İşten çıkarmalarda bir önceki yılın aynı ayına göre ise yüzde 125 artış görülürken bu yılın ilk 7 aylık döneminde işini kaybedenlerin sayısı 393 bin 368’i buldu. Büyük tensikat kararı alanların başında ABD merkezli bilgisayar üreticisi HewlettPackard (HP) var. 2530 bin çalışanıyla yollarını ayıracağını duyuran firma, kişisel bilgisayar satışlarındaki azalma nedeniyle gidilecek personel indirimiyle yıllık 2.7 milyar dolar tasarruf etmeyi hedefliyor. 2015 işsizlik yılı K Şirketin en büyük gelir kaynağı olan bilgisayar ve yazıcı satışlarından elde ettiği gelir, bu yılın üçüncü çeyreğinde, bir önceki yıla oranla yüzde 11.5 geriledi. Microsoft da Finlandiya’nın Salo kentindeki Nokia fabrikasını kapama kararı aldı. Duyurusu temmuzda yapılan kapatma kararı ile 2 bin 300 işçinin işsiz kalacağı belirtiliyor. Firma, geçen ay telefon bölümünde “yeniden yapılandırma” gerekçesiyle 7 bin 800 işçinin işine son vereceğini açıklamıştı. Şubatta ise Çin’de 9 bine yakın işçinin çalıştığı iki fabrikasını kapatarak üretimi işgücünün daha ucuz olduğu Vietnam’a kaydıracağını duyurmuştu. Volkswagen’e son darbe İsviçre’den ABD ve Avrupa’da dizel motorlu araçların egzoz emisyonlarını düşük göstermesiyle patlak veren Volkswagen skandalı büyüyor. Dünyanın en büyük otomotiv şirketine son darbeyi İsviçre vurdu. İsviçre, egzoz emisyonlarını kasıtlı olarak düşük gösteren Volkswagen dizel modellerinin ülkede satışını geçici olarak durdurdu. İsviçrenin bu kararının Euro5 emisyon kategorisinde kayıtlı toplam 180 bin aracı etkileyeceği belirtiliyor. İsviçre Federal Karayolları Genel Müdürlüğü’nün aldığı karar doğrultusunda Volkswagen dizel serisinin 1.2, 1.6, 2.0 motor türleriyle, Audi, Seat ve Skoda markalarının dizel modellerinin satışı ikinci bir emre kadar durduruldu. Karar halihazırda sirkülasyonda bulunan ve Euro6 kategorisinde yer alan araçları kapsamıyor. BBC’de yer alan habere göre ABD Adalet Bakanlığı, Çevre Koruma Ajansı’nın başlattığı soruşturmaya dahil olacağını belirtti. l Ekonomi Servisi Bankalar da küçülüyor İşsizlik oranının yüzde 4.7 ile nispeten düşük olduğu Almanya’da da Deutsche Bank, 23 bin kişiyi, yani çalışanlarının dörtte birini işten çıkarıyor. Deutsche Bank, çoğunlukla teknoloji alanında yapacağı işten çıkarmalarla tam zamanlı çalışan sayısını yaklaşık 75 bin kişiye indirmeyi amaçlıyor. Tensikata hazırlanan bir diğer dünya devi de Güney Koreli Samsung. Dünya genelinde haziran ayı itibarıyla 98 bin 999 çalışanı bulunan şirket, maliyetleri azaltmak için işgücünü yüzde 10 oranında, yani yaklaşık 10 bin kişi azaltacak. Türkiye’den geçen ay çıkan Groupon da “giderlerini azaltmak ve gelirgider dengesini optimize etmek” gerekçesiyle küresel çapta 1.100 çalışanını işten çıkaracağını duyurdu. Şirket, küçülme operasyonu kapsamında 7 ülkede daha faaliyetlerine son vereceğini de bildirdi. Oslo merkezi güneş enerjisi firması Rec Silicon da ABD’deki tesisinde üretimi durdurarak, 400 kişiyi işten çıkaracak. Harcamalar azaltılacak ABD’nin ve dünyanın en zengin isimlerinden Warren Buffett’ın şirketi Berkshire Hathaway’in de hissesinin olduğu Kraft Heinz da ABD ve Kanada’da 2 bin 500 kişiyi işten çıkarmaya hazırlanıyor. Şirket işten çıkarmalarla 2017’ye kadar 1.5 milyar dolar kâr elde etmeyi planlıyor. Shell ise petrol fiyatlarındaki çöküşün ardından 6 bin 500 kişiyi işten çıkaracağını bildirdi. Ayrıca firma gelecek mali yıl için harcamalarını yüzde 20 azaltacak. Geçen yıl 30 milyar dolar yatırım yapan, bu yıl ise 23 milyar dolar yatırım yapabilen Shell’in kârı yılın ikinci çeyreğinde yüzde 37 düştü. Devler kapıya koyuyor Ette fiyat artışı yüzde 27’yi buldu Yurttaş alternatif ürünlere yöneldi. 4 yılda 10 milyon kişi işsiz kalacak Uluslararası Çalışma Örgütü’nün (ILO) raporuna göre, gelecek 4 yılda dünya çapında 10 milyon kişi daha işsiz kalacak. “Dünyada İstihdam ve Sosyal Bakış Trendleri 2015” başlıklı raporda, yavaşlayan büyüme, artan eşitsizlik ve ekonomik türbülansa dikkat çekilerek, 4 yıl içinde dünyada işsiz sayısının 212 milyona çıkacağı belirtiliyor. Rapora göre, 2008’de başlayan krizden beri 61 milyondan fazla kişi işini kaybederken kriz özellikle 1524 yaş arası gençleri vurdu. 2014 verilerine göre dünyada genç işsizliği yüzde 13. Kırmızı et zamları tüketimi de vurdu Ev Dışı Tüketim Tedarikçileri Derneği (ETÜDER) ve IPSOS ortaklığında gerçekleştirilen ev dışı tüketim pazar araştırmasına göre, Türkiye’de ev dışı tüketim harcamaları 2015’in ikinci çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 7 arttı. Ev dışı tüketim 2015’in ilk yarısında 17 milyar dolarlık bir büyüklüğe sahip. Yılın ilk yarısında temizlik ve kâğıt ürünleri yüzde 7, içecekler yüzde 10, diğer gıda kategorilerinde ise yüzde 9 oranında büyüme gerçekleşti. ETÜDER Yönetim Kurulu Başkanı Melih Şahinöz, başta kırmızı et olmak üzere, et fiyatlarındaki artışın tüketicinin tüketim alışkanlığını da değiştirdiğini belirterek, “Taze ve Donuk Kırmızı Et ürünlerinde ortalama fiyatlar geçen yılın ilk yarısına göre 2015’in ilk yarısında yüzde 27 oranında artış gösterdi. Bu durum ev dışı tüketim kanallarını kırmızı etten beyaz ete doğru yöneltmeye başladı. Bu yönelim, et fiyatlarındaki artışın tüketicinin tüketim alışkanlığını nasıl etkilediğinin bir göstergesi. Buradaki değişim, tüketicinin fast food kültürünü de etkilemiş durumda. Restoran ve Fast Food kanalında mönülerde kırmızı ete alternatif ürünlere yönelindiği görülmüştür” dedi. l Ekonomi Servisi Pasaportuyla Türkiye’ye gelen Suriyelilerden 6 bini çalışma izni aldı. Cola Turka Japon oldu Yıldız Holding, Cola Turka, Saka Su ve Çamlıca Gazozu’nu 335 milyon TL’ye Japon DyDo DRINCO’ya satıyor ıldız Holding, bünyesinde Cola Turka, Saka Su ve Çamlıca Gazoz’u bulunduran içecek şirketleri Della Gıda, Bahar Su ve İlk Mevsim Meyve Suları’nı Japon DyDo DRINCO’ya satmak için düğmeye bastı. Murat Ülker’in Yönetim Kurulu Başkanlığı’nı yaptığı Holding, ana işi olan atıştırmalık kategorisine odaklanma çalışmaları kapsamında, içecek şirketleri Della Gıda (Cola Turka), Bahar Su ile İlk Mevsim Meyve Suları’nın yüzde 90 hissesini Japon içecek şirketi DyDo DRINCO’ya 335 milyon TL karşılığında satmaya karar verdiğini açıkladı. Yıldız Holding geçen mayıs ayında da Ak Gıda’yı Fransız gıda devi Groupe Lactalis’e satmıştı. Geçen yıl kasım ayında ise United Biscuits’i satın alarak dünyanın 3. büyük bisküvi şirketi olmuştu. Hisse devri sonrasında şirketler Türkiye operasyonlarını sürdürecek. Cola Turka, Çamlıca, Saka Su, Sunny, Maltana, Eskipazar, Flores ve Link markaları ise DyDo DRINCO çatısı Y altında tüketicileri ile buluşmaya devam edecek. Haziran 2003’te Türkiye’de piyasaya sürülen Cola Turka’nın üretimi Sakarya Akyazı’da yapılıyordu. Cola Turka’nın pazara girmesi ile, Coca Cola ve Pepsi ile birlikte üçüncü büyük oyuncu da piyasaya girmiş oldu. Hollywood yıldızı Chevy Chase’nin ilk reklamında oynadığı Cola Turka’nın bağlı olduğu şirketin yönetiminde Murat Ülker’in yanı sıra Mustafa Latif Topbaş da bulunuyor. Satış kararı kapsamına alınan markalardan biri de Çamlıca Gazoz. Çamlıca Gazoz, Türkiye’nin en köklü gıda markalarından biri olarak anılıyor. Erkli Kardeşler, Çamlıca Gazoz ile İstanbul’daki ilk gazoz üretimini 1946’da Kadıköy’de gerçekleştirdi. Marka için en parlak dönem ise 195070 yılları arası oldu. Daha sonra fabrikasını Adapazarı’na taşıyan Çamlıca Gazoz için sıkıntılı süreç de bundan sonra yaşan Altı bin Suriyeliye çalışma izni verildi ma Genel Müdürü Nurcan Önder, “Suriye’de iç karışıklıkların başladığı 2011’den bu yana çoğunluğu şirket ortağı olan 6 bin Suriyeliye, imalat ve ticaret sektöründe yeni bir işyeri açarak faalive Sosyal GüÇalışma venlik Bakanlığı Çalışyet göstermeleri için çalışma izni verildi” dedi. AA’ya konuşan Önder, çalışma izni hakkı olanların, savaştan önce ve savaş zamanı pasaportuyla, vizesiyle giriş yapan 80 bin Suriyeliden oluştuğuna dikkat çekti. l Ekonomi Servisi 12 yıllık serüven dı. 1999’daki büyük depremde fabrikaları büyük zarar gören Çamlıca Gazoz’un sahipleri, tesislerini Ülker Gıda’ya satma kararı almıştı. Japonya’da üçüncü 1975’te kurulan Japonya merkezli DyDo DRINCO ise Japonya’da 2 milyon 800 binin üzerinde otomatı kapsayan satış ağı ile tüketicilere alkolsüz içecek çeşitleri sunuyor. Şirket, pazarda üçüncü sırada yer alıyor. DyDO DRINCO bünyesinde Daido Pharmaceutical Corporation isimli içecek şirketi ile Tarami Corporation isimli kuru meyve reçeli/ tatlı üreticisi bulunuyor. Bu grup şirketlerine ait ürünlerin ise otomatlar aracılığı ile satışı yapılıyor. l Ekonomi Ser Murat Ülker visi Milyonerlerde 1.5 milyar liralık altın var Türkiye’deki milyonerlerin hesabında bu yılın temmuz itibarıyla 1.5 milyar liralık altın bulunurken bunun 1 milyar 168 milyon lirası gerçek kişilerin elinde. AA’nın Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu verilerinden derlediği bilgilere göre, 2015 temmuz itibarıyla Türkiye’de hesabında 1 milyon lira ve üzeri bakiye olan 88 bin 641 kişi bulunuyor. Bu mudilerin bankalardaki toplam mevduatı ise TL bazında 586 milyar 693 milyon liraya tırmandı. Milyoner mudilerin mevduatlarının 303 milyar 949 milyon lirası yerel para cinsinden, 281 milyar 277 milyon lirasını döviz tevdiat hesabı, 1 milyar 467 milyon lirasını da kıymetli maden depo hesaplarından oluşuyor. Buna göre milyonerlerin hesabında yaklaşık 1.5 milyar liralık altın, 280 milyar liralık döviz, 304 milyar liralık da TL cinsinden para bulunuyor. l Ekonomi Servisi 1 kuruşlara dikkat! ürkiye Esnaf ve Sanatkârlar Konfederasyonu Genel Başkanı Bendevi Palandöken, bazı marketlerin para üstü ödemeleri gereken kuruşları müşterilere vermediğini belirterek, “Geçen seneden beri 11 milyon 1 kuruş basılmasına rağmen piyasada kuruş gören yok. Kuruşlu pa En köklü markalardan T ra üstünün ödenmesinde vatandaşımız ısrarlı olmalı. Kuruşları almama lüksü olacak kadar zengin değiliz. Devir 1 kuruşun hesabını yapma devri” dedi. Palandöken, haziran ayı itibarıyla piyasada 142 milyon adet 1 kuruşun olduğuna dikkati çekti. l Ekonomi Servisi C M Y B