Katalog

18 BULMACA BULMACA SEDAT YAŞAYAN rum yöresine özgü, yoğurt ve yarmayla yapılan çorba... Madagaskar’da yaşayan, kedi büyüklüğünde bir maymun... İspirtonun istirpo, yaprağın yarpak biçiminde telaffuzunda görüldüğü gibi, bir sözcük içindeki seslerin yer değiştirmesi olayına verilen ad. 8 Temiz, berrak, saf... “Merhemlerin telef etme tabibim / Yaralarım kabul etmez benim” (Seyran!)... İffetli, namuslu... İtalya’nın en uzun ırmağı... Bir renk. 9 Orta Asya’da yaşayan bazı Türk boyları, arasında yaygın bir fal türü... Hatay yöresine özgü, buğday ve etle yapılan bir yemek... İtici neden, güdü... Bir göz rengi. 10 Türk müziğinde bir makam... Dinsel tören, ayin... Avcı ya da bekçi kulübesi... Dans. 11 “Kobar” da denilen bir balık... “Öküzgözü” de denilen, papatyaya benzer bir çiçek... Osmanlı Devleti’nde tuz ya da şap satışı yapılan belli bölgelere verilen ad. 12 Sahip... Gürcistan’ın para birimi... Kayak... Kaliteli bir kahve cinsi. 13 Hırvatistan’ın para birimi... Karabük’ün Safranbolu ilçesinde bir TASARIM: SERPİL ÜNAY Pazar 28 Haziran 2015 SOLDAN SAĞA 1 Resimde gördüğünüz, “Teneke Trampet” adlı romanıyla tanınan, 1999 Nobel Edebiyat Ödülü’nü kazanan ve geçenlerde 88 yaşındayken ölen Alman yazar ve şair... Özgecilik, başkalarını düşünürlük. 2 Rütbesiz asker... Hatay ilinde bir ırmak... Belirli bir insan topluluğunun dışında kimseye bildirilmeyen, yalnızca dar bir çevreye aktarılan her türlü bilgi ve öğretiye verilen ad... Paskalya Adası’nda bulunan, volkanik taşlardan yontulmuş devasa baş heykellerine verilen ad. 3 Korsika’ya özgü kan davası... Parlak kırmızı renkte bir süs taşı... Çipura balığının yavrusuna verilen ad. 4 İsviçre’de bir kent... “Sana ibret gerek ise / Gel göresin bu ’leri” (Yunus Emre)... Bir haber ajansının kısa yazılışı... Behçet Necatigil’in bir şiir kitabı. 5 Boyutlar... Din işlerini devlet işlerine karıştırmayan... Uygur Türkçesinin ve Kırgız Türkçesinin özelliklerini taşıyan ağız... Ankara’nın Kızılcahamam ilçesinde bir kaplıca. 6 Motorlu taşıtlarda direksiyon ile tekerlek arasındaki bağlantıyı sağlayan mil... Kırmızıya çalar eflatun renk... Bir spor kulübümüzün kısa yazılışı... Argoda esrar. 7 Yeşim Ustaoğlu’nun bir filmi... Erzu Bu Buhaftaki haftaki bulmaca bulmacaödülü ödülü İşçi Filmleri, Öteki “Sinemalar” Hazırlayan: Funda Başaran Yordam Kitap 14.06.2015 tarihli Cumhuriyet Gazetesi’nde yayımlanan bulmacanın çözümü ve bulmacayı doğru yanıtlayanlar arasında yapılan çekilişte Metin Çulhaoğlu’nun “Binyıl Eşiğinde Marksizm ve Türkiye Solu” (Yordam Kitap) kitabını kazananlar: 1525 KAZANANLAR: Şükrü Kıysüren, ADANA, Ganimet Sapmaz, AFYON, Mina Anadolu, Şevket Cankılıç, Mehmet Kın, Vural Yurdakul, Uğur Burnak, ANKARA, Hamdi Kirman, BALIKESİR, Mecit Çenesiz, BARTIN, Furkan Güngör, BOLU, Turgut Günter, BURSA, Faika Kolsal, ÇANAKKALE, İsmail Hakkı Tekçe, GAZİANTEP, Doğan Su, Orhan Manyaslı, İSTANBUL, Sıdıka Engez, İZMİR, Dursun Yiğit, KAYSERİ, Sedef Erdemli, KIBRIS, Yüksel Sezgin, KOCAELİ, Kenan Duman, MANİSA, Cemil Özen, MUĞLA, Bülent Bayraktar, Ahmet Sezgin, SAMSUN, Mehmet Güleren, SİVAS, Sinan Fakıoğlu, TEKİRDAĞ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 1 A B D Ü L B A K İ G Ö L P I K U Y U 2 D O İ N A İ L 3 N E M G O S P O D A R İ 4 A R İ F A N E N A R A L D 15 16 17 18 19 20 N A R L I A T U S S K A M E I I M M İ R L E V A N T 5 N L İ N İ A Y A T E 6 Y E K T A K O P A N A R P L A Y K A S K A 7 Ü R Ü N A H P O T İ N A R P E R A T A B E Y 8 C S E K T E R 9 E K E E S İ S İ D 10 L U C İ F E R A G İ D İ R İ 11 U E F A 12 K A K O K R A S İ U 13 Ü S 14 R T 15 S A İ 16 Ü Z L 17 B A 18 A M A 19 Ş 20 I Ş O R O S R N E R O F O B İ S M O K L A L O T O S B A L O T A J N E U M A T R K A R A G İ R İ İ P İ T O R A M A N İ Z B İ R O E L A R O K A R Y A Ü K S M O K İ N L İ E D L A K A G A O N A Ü N E Y D O R H O N Y A K K A S E M Not: Bulmaca yanıtlarını bundan böyle aycin@cumhuriyet.com.tr veya (0212) 343 72 69 numaralı faksa gönderebilirsiniz. Posta ile gönderilen yanıtlar ise aynı adrese gönderilmeye devam edecek. C I K mağara... Malezya halkına özgü bir tür öldürücü delilik. 14 Karakter... Bir peygamber... Benzeyen, andıran. 15 Büyük Sahra’dan kaynaklanan ve Ortadoğu’yu etkileyen sıcak bir rüzgâr... Romanya’da bir kent. 16 Şebeke... Yüz metrekare tutarında yüzey ölçüsü birimi... Suudi Arabistan’da bir kent. 17 Ankara’nın 14 km güneybatısında, barındırdığı arkeolojik değerlerin yanı sıra Cumhuriyet tarihinin ilk Türk kazısı olması bakımından da büyük önemi olan yöre... İlkel benlik. 18 Karagöz ve ortaoyununda Yahudi tiplemesine verilen ad... Bir tür füze... “ kaldım, susuz kaldım / Terk etmedi sevdan beni” (Ahmed Arif). 19 Kastamonu’nun Pınarbaşı ilçesinde bir şelale... Uzaklaşmak, ara açılmak. 20 1281’de Japonya’yı işgale hazırlanan Moğol donanmasını dağıtan tayfuna verilen ad... Ur, siğil. YUKARIDAN AŞAĞIYA 1 17. yüzyılın ikinci yarısında yaşayan, koşma ve türküleriyle tanınan halk şairimiz... Güllük Körfezi’nde, Milas ilçesine bağlı turistik bir köy. 2 Sakarya iline özgü bir tür tatlı... Yurdumuzda yetiştirilen bir sığır cinsi... Yumuşak ve ince bir ipekli kumaş... Geleneksel Hawaii dansı. 3 Hz. Muhammed’i övmek ve ondan şefaat dilemek amacıyla yazılan kaside... Una su katılarak yapılan bir tür çorba... Açık gri renk. 4 Sayım, sayma... Bram Stoker’in, birçok kez filme de aktarılmış korku romanı... İsmailiye tarikatının önderlerine verilen ad... Japon Budacılığının bir mezhebi. 5 Yapıt... Güney Kore’nin başkenti... Bir nota... Maldivler’in plaka imi... Tiyatroda, bir oyuncunun heyecanlanarak rolünü oynayamamasına verilen ad. 6 Hiperaktif çocukları sakinleştirmede kullanılan ilaç... Tek sıra elmastan ya da inciden gerdanlık... Hakkâri yöresinde yetişen ve yemeği yapılan, maydanoza benzer bir ot. 7 Endonezya’ya özgü, palmiyeden elde edilen bir içki... Aynı ahır adına koşan yarış atlarına verilen ad... Manisa’nın Alaşehir ilçesinde çıkan bir madensuyu. 8 Güney Amerika’da yaşayan, devekuşuna benzer bir kuş... Mahkeme sonucunu gösteren resmi belge... Lantan elementinin simgesi... “Elinde 1 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 İsim:......................................................................................................................................... Adres:...................................................................................................................................... ................................................................................................................................................. Tel:.......................................................................................................................................... gâh asa oldu gâk kalem” (Fuzuli)... Bir tür sipersiz başlık. 9 Azerbaycan’ın plaka imi... Dekorasyonda ve modacılıkta kullanılan, deri taklidi sentetik malzeme... Satrançta bir taş... Tavlada “üç” sayısı... Atın en yavaş ve doğal yürüyüşü. 10 Mersin’in 10 km güneybatısında, “Pompeipolis” de denilen antik kent... Aylık... Bir eğrinin, birbirinin harmonik eşleniği olan iki kolunun kesim noktası... Kuzu sesi. 11 “2001: Uzay Yolu Macerası”, “Otomatik Portakal”, “Gözü Tamamen Kapalı” gibi filmleriyle tanınmış ABD’li sinema yönetmeni... Erzurum’un Oltu ilçesine özgü, “yatık döner” de denilen bir tür kebap. 12 Fenike mitolojisinde en büyük tanrı... Bir sayı... Kars’ın Digor ilçesinde, 7. yüzyıldan kalma bir Ermeni kilisesi... Parmak ya da el kaldırarak verilen oy... İlgi eki. 13 Utanma, hayâ... Evrensel alıcı olan kan grubu... Fas’ın plaka imi... Eti lezzetli bir balık... Kadastro haritalarında parseller topluluğu. 14 Svaziland’ın para birimi... Japonya’ya özgü bir tür hançer... Nevşehir’in Avanos ilçesinde ünlü bir höyük. 15 Türkiye Kömür İşletmeleri’nin kısa yazılışı... Feodal dönemde “ordu” anlamında kullanılan terim... Medyumların ruhlarla temasta bulundukları zaman içine girdikleri değişik bilinç hali. 16 Ensiz... Batı Samoa’nın başkenti. 17 Çıkar yol, çare... Yapısına girdiği sözcüğe “kendi kendine” anlamı katan yabancı önek... Saz, kamış. 18 Annenin oğluna cinsel saplantısını ifade eden kompleks... Danimarka’ya özgü yumuşak bir peynir türü. 19 Mozart’ın, Türk müziğinden esinlenerek bestelediği ilk operası... Saçları ağarmış, ihtiyar kimse... Polinezya halklarının savaş tanrısı. 20 Bir nota... Anton Çehov’un bir tiyatro oyunu... Küçük bir tilki cinsi. BRİÇ NAFİZ ZORLU nafizzorlu@hotmail.com SATRANÇ GM SUAT ATALIK suata@hotmail.com İlk ElTehlikeli Rakip Geçen hafta baskı hatasından dolayı Kuzeyde fazladan ¦As çıkmış, bunun için özür diliyoruz. Bu durum problemin tadını kaçırdı ama siz yeni bir promlemmiş gibi kabul edin. Takım Maçı,Herkes Zonda, Dağıtan Kuzey Kuzey ¦ 853 ¦ KJ9 ¦ AJT6 ¦ A76 b) Doğu küçük verirse elden bir pik atılır, kazanılırsa 1.yoldaki gibi ¦K uçurulur; Batı kazanırsa en iyi defansı karo dönmektir, yerden küçük verilip elden çakılır, kozla yere geçilir, ¦10’a bir pik atılır ve on löveye ulaşılır. İşte dört el: Kuzey ¦ 853 ¦ KJ9 ¦ AJT6 ¦ A76 Batı ¦ AT7 ¦ 653 ¦ 432 ¦ QJT5 Doğu ¦ QJ94 ¦8 ¦ K987 ¦ 9832 Güney ¦ K62 ¦ AQT742 ¦ Q5 ¦ K4 İkinci ‘Kazanan her şeyi alır!’ sözünü sanırım duymayan yoktur.Tarih boyunca hep şampiyonlar hatırlanır, ya ikinciler? Çağlar boyu çeşitli kriterlerden ötürü şampiyonluğa layık olduğu düşünülen oyuncular olmuştur. Benim sıralamam Çigorin,Taraş,Rubinştayn, Keres,Bronştayn,Korçnoy, Karuana şeklinde. İtalyan oyuncunun hala vakti ve şansı olduğu düşünüldüğünde geçmişteki diğer 6 ismin arasından sadece bir isim seçmek gerekirse ibre acaba kimden yana? Konuyla ilgili şampiyonların görüşü en iyi ikincinin Estonyalı Paul Keres olduğudur. Paul Keres 1916 yılında Çarlık Rusyası’na bağlı Estonya’da doğdu. Tüm küçük ülkeler gibi Estonya’nın da kaderi başta Rusya olmak üzere çevredeki büyük ülkeler arasında paylaşılmakla istiklal arasında kalmıştır. Estonca Fince’nin bir kolu olarak nitelendirilebilirke n,Estonyalılar da Finler’e çok yakındır. 1918’de Estonya bağımsızlığını ilan edince Keres 193540 arası kendini dünya şampiyonluğu adayları arasına sokacak nitelikteki sonuçlarını ülkesi adına aldı. Bunların arasında herhalde en önemlisi Hollanda’nın çeşitli kentlerinde oynanan AVRO 1938’de Amerikalı Fine ile birinciliği paylaşmasıdır. Çift turlu döner turnuvada aralarındaki mini maçı 1,50,5 kazanmasıyla birlikte daha iyi eşitlik bozma kriterleriyle turnuvanın birincisi ilan edilen Keres, Alekhine ile unvan maçı yapması söz konusu olan isimlerden biri haline geldi. Bu adaylar arasında Botvinnik,Keres, Flohr ve Eliskases başı çekerken,Reshevsky ve Fine gönüllerden geçip,Capablanca ve Euwe’nin tekrar maç yapması bile söz konusu olmuştur. Estonya 1940 yılında kendi isteğiyle SSCB’ye katıldı!193940 meşhur FinRus savaşına sahne olunca bölgedeki istikrarsızlık Estonyanın Nazi Almanyası’yla Sovyet Rusya arasında bir seçim yapmasına neden oldu. Bundan tam bir yıl sonra 19411944 yılları arasında Estonya, Hitler tarafından işgal edilince Botvinnik’in ardından 1941 yılı SSCB mutlak ikincisi olan Keres de 1942’den itibaren Polonya Genel Valisi Hans Frank himayesindeki turnuvalarda yer aldı. İşin en ilginç yanı tahtın uzatmalı varisi haline gelen Keres’in 1943’de Alekhine’le organize edilecek unvan maçını reddetmesidir. Aslına bakarsanız hiç kimse böyle bir ihtimale bu derece yakın olmadığı gibi, Botvinnik partiden zamanında aldığı söz doğrultusunda ısrarcı olunca uyarılmıştır. İkinci Dünya Savaşı bitince Estonya SSCB tarafından ilhak edildiğinde maaile İsveç’e kaçma teşebbüsünde bulunan Keresler beklenilen gemi bir türlü gelmediğinde yakalanıp tutuklanırlar. 194144 döneminin işbirliği Keres’e ölüm tehlikesi getirirken hangi anlaşma sonucu hayatta kaldığının detayları günümüzde bile tam olarak açık değildir. 3 yıllık bir ambargo neticesinde Keres 1947 SSCB Şampiyonu olur!Fakat 1946’da Alekhine’in ölümü sonrası yapılan 1948 MaçTurnuva’da bilindiği üzere Botvinnik unvanı alırken,Smıslov ikinci olur ve ReshevskyKeres ikilisi ancak sonuncu Euwe’yi geçebilirler. Estonya’nın başına gelenlerin Keres’i de etkilediği aşikar olduğu gibi 1950 ve 1951 SSCB şampiyonunun yeni ülkesinde kendini yabancı hissetmesinin kökeni fıkralara konu olan FransızBelçikalı ilişkisine paralel RusEstonyalı şakalarında saklı. KGB’nin Keres’i kritik oyunlarda Botvinnik’e mağlup olmaya zorladığı Bronştayn’ın hayal ürünü olsa da Kotov’un yaptığı darbeyle şampiyonu Helsinki Olimpiyatı kadrosundan çıkartmasıyla Keres’e geçen birinci masada Estonyalı gelmiş geçmiş en vasat skoru yaptı. 195319561962 Adaylar Turnuvaları’ndaki kah tek başına kah paylaşmalı ikincilikler Keres’in belki de 1943’de olduğu gibi unvana bilinçaltında hazır olmadığının göstergesiydi. 1975’de vefat eden Estonyalı şampiyonun 1974 basımı Pratik Oyunsonları isimli kitabı en çok satan satranç kitapları arasına girmiştir. Şimdi tipik bir Keres partisi: Paul KeresAleksandr Kotov, Budapeşte 1950, Sicilya Savunması 1.e4 c5 2.Af3 d6 3.d4 cd4 4.Ad4 Af6 5.Ac3 a6 6.Fe2 Vc7?! (Açılış ne olursa olsun merkez erlerine dokunmamak her dem tehlikelidir.) 7.Fg5! Abd7 (7...e6 8.Ff6 gf6 9.Fh5!) 8.00 e6 9.Fh5!? (Keres’e özgün düşünce) Vc4? (9...g6 10.Fe2 Fg7 ve e6 ile g6 iyi gitmese de oyun devam eder.) Güney ¦ K62 ¦ AQT742 ¦ Q5 ¦ K4 Artırma: Batı Kuzey Doğu Güney 1¦ pas 1¦ pas 1NT pas 2¦* pas 2¦ pas 4¦ Herkes pas *Forsing checkback Batı ¦Q çıkar. Oyunu planlayın. Bilgi: İkili yarışmalarda bir fazla çok önemlidir, bazen bir fazla yapmak uğruna kontratın batması göze alınır. Takım maçında ise fazlaların önemi yoktur, önemli olan kontratı garantiye almaktır. Bu problem de takım maçı problemi olduğundan kontratımızı garantiye almak için oynayacağız. Analiz: Karo empası tutuyorsa kontratımız garantidedir, en fazla üç pik veririz. Karo empası tutmazsa ¦As Doğuda ise yine bir karo ve iki pik vererek kontratımızı yaparız. Sorun karo empası tutmuyor ve As Batıda iken kontratı garantiye almaktır. Çözüm: İlk tref bırakılır, tref devamı –diğerleri de farketmez alınır. ¦Q oynanır, 1. Batı örterse Asla alınır, kozlar toplanır, ¦10 üzerine bir pik atılır ve ¦K uçurulur. 2. Batı örtmezse Asla alınır, yerde kalmak üzere iki tur koz çekilir, ¦Asa karo atılır ve ¦J çevrilir. a) Doğu örterse çakılır, kozla yere geçilir ve sağlanan karoya bir kayıp pik atılıp, bir fazla yapmak için Ruaya doğru pik oynanır. Haftanın Problemi Takım Maçı,Herkes Zonda, Dağıtan Batı Kuzey ¦ T876 ¦ Q85 ¦ AJ ¦ AK92 Güney ¦ AKQ952 ¦ 743 ¦ Q7 ¦ 87 Batı Kuzey pas 1¦ pas 2¦ Herkes pas Doğu Güney pas 1 ¦ pas 4¦ Batı ¦K çıkar, ve ¦Ası çeker, Doğu 2’li ve 9’lu vererek devam ister (udca); kör dönüşüne çakar ve pikle çıkar, Batıdan Vale düşer. Oyunu planlayın. cSatrancın %75’i taktikdir! 10.Ae6!! Ve6 (10... Ah5 11.Vd5!! Vd5 12.Ac7 mat) 11.Ad5 Şd8 (11...Ad5 12.ed5 Vf5 13.Ve1! Ae5 14.f4 Keres’e göre kazanç bir atak verir.) 12.Fg4 Ve5 13.f4 Ve4 (13...Vb2 14.Kb1Va3 15.Fd7 Fd7 16.Af6 kazanır.) 14.Fd7 Fd7 15.Af6 gf6 16.Ff6 Şc7 17.Fh8 Fc6 18.Vd2 Fh6 19.Kae1 Vg6 20.Ke7 Şd8 21.Kfe1 a5 (21...Ff4 22.Va5 matla biter.) 22.Fd4 Ka6 23.Vf2 Ff8? 24.Fb6 Şc8 25.Ke8! Fe8 26.Ke8 Şd7 27.Kf8 terk 10 C M Y B