Katalog

Salı 19 Mayıs 2015 KULTUR EDİTÖR: ÖZNUR OĞRAŞ ÇOLAK Dostlar Tiyatrosu Amerika yolcusu... Nâzım Hikmet ve Bertolt Brecht’in şiirlerinden seçilerek, müzikal bölümleri bir araya getiren kabare gösterisi “Bertolt Brecht Nâzım HikmetCabaret” Amerika’da tiyatro seyircisiyle buluşacak. Genco Erkal ile Tülay Günal’ın rol aldığı oyun 22 Mayıs’ta Washington DC’deki Jack Morton Auditorium’da, 23 Mayıs’ta New York Drom’da , 24 Mayıs’ta Chicago Mayne Stage’de, 25 Mayıs’ta New York Drom’da tiyatroseverlerle buluşacak. 23 1. Uluslararası Ankara Kukla Festivali sürüyor Kuklanın dönüşümü Benim çocukluğumun ‘sünnet düğünü eğlencesi’ kuklalar, siyaha boyalı büyük bir kutudan çıkıp minik bir sahnede piyasa şarkıları söyleyerek dans eden, yanakları pembe boyalı, yıpranmış bebeklerdi. eyirlik geleneğimizin vazgeçilmezleri arasında yer alan ‘kukla sanatı’, Köy Enstitüleri’nin ve Halkevleri’nin kapatıldığı 1950’li yıllardan başlayarak uzun süre ihmal edilmişti. Bu nedenle, benim çocukluğumun ‘sünnet düğünü eğlencesi’ kuklalar, siyaha boyalı büyük bir kutudan çıkıp, minik bir sahnede piyasa şarkıları söyleyerek dans eden, yanakları pembe boyalı, yıpranmış bebeklerdi. Kuklacının da, ses kullanma yeteneği, taklit gücü, kuklaları devindirme becerisi sıradan olurdu. Kuklalar onun için birer ‘araç’tı yalnızca: ‘Özne’nin ‘nesne’leri... Kimsenin ‘DJ’i yok mu? Ferhan Şensoy’un tarihi Ses Tiyatrosu diskoların kuşatması altında. Sahnede Şensoy, fonda ise hep disko müziği var. Ses Tiyatrosu’nda oyun başlamadan önce Ferhan Şensoy’un banttan, tatlısert fırçasıyla cep telefonlarının kapatılması ricası erhan Şensoy’un tarihi Ses duyuluyor ilk önce. Cep telefonu sesi, usTiyatrosu’nda sahnelenen oyunlar sıta oyuncu Şensoy’un daha doğrusu sahnerasında çevreden gelen disko müziği sedeki oyuncuların dikkatini dağıtacağı için si oyunu bastırıyor. Ön sıralardan ve sahoyun öncesi kısılır... neden daha çok duyulan disko sesi hem izPeki bir değil beş değil yaklaşık on disleyiciyi hem de oyun konun kuşattığı tarihi bir tiekiplerini rahatsız ediyatro sahnesinde yankılayor. Aslında, DJ’ler, Ses nan disko sesini kim kısacak? Tiyatrosu’nda rol çalıŞensoy’un tatlısert fırçası acayor da diyebiliriz. ba belediye yetkililerini hareBeyoğlu İstiklal kete geçirmeye yetiyor mu? İşCaddesi’ndeki Hate cevabı: Ferhan Şensoy, “Belep Pasajı’nın içinyaz Masa’ya şikâyette bulunude yer alan tarihi Ses yorum hep, ama yetkililer gelTiyatrosu’nda her oyun meden önce haber uçuruluyor sahnelenişi sırasınve onlar da sesi kısıyorlar... da salonda diskolardan Oyunlar saat 22.30’da bitiyor, taşan ses duyuluyor, bu saatten önce diskoya giden çünkü tiyatro artık disde olmaz ki, bu saatler de kısko ve club’ların kuşatsınlar sesini. Piyango bayisi ması altında. Bu durum ebadındaki küçük mekânlara kanımca tiyatro adına disko yapıp bir de kolonları bir skandal! Özellikle sokaklara koymuşlar. Ben proyılların usta oyuncusu Ferhan Şensoy dışarıdan fesyonel oyuncuyum, ama seFerhan Şensoy sahneyirci rahatsız oluyor” diyor. gelen gürültünün sahne deyken bu durum sanat içinde patladığını söylüyor. Bu durum için “korkunç” taadına işlenen bir cinanımını yapan, “Ses, gardımıyet gibi oluyor... Hayat zı düşürüyor, oyunu bozuiçin küçük, sanat için büyük darbe, çünkü yor” diyen Şensoy sözlerini şöyle sürdühiçbir tiyatro oyuncusu kaldı ki bu isim bir rüyor: “Sahnede, oyunda olmayan efektler de Ferhan Şensoy ise sahnedeyken oyunda var. Oyundan sonra küfür kıyamet soyunyer almayan disko müziği eşliğinde, dolama odalarımıza gidiyoruz. Ön sıradan ve yısıyla önlenemez laubali atmosferde sana sahneden ses daha çok duyuluyor. Gürültü tını icra etmeyi hak etmiyor. sahne içinde patlıyor...” CEREN ÇIPLAK F S Dünyanın her yerinde olduğu gibi ülkemizde de siyasal jargonun vazgeçilmez bir parçası olarak kullanılagelen ve toplumlara ilişkin mekanizmaları ve kurumları ‘parmak uçlarında oynatan’ baskıcı yabancı güçlere ve/ ya da faşist devlet yönetimlerine gönderme yapan ‘kukla hükümet’, ‘kukla başbakan’, ‘kukla başkan’ gibi tanılamalar, ‘kukla’nın ‘nesne’ (‘köle’), oynatıcısının da ‘özne’ (‘efendi’) sayıldığı günlerin yansımasıdır. Yıllar önce, Bilkent Üniversitesi’nde düzenlenen bir uluslararası şenlikte, Çek Cumhuriyeti’nden gelen topluluk kuklaların da işlev taşıdığı bir oyun sunmuştu. Topluluk üyelerine, kuklalarından birini anı olarak Bilkent Üniversitesi’ne armağan edip etmeyecekleri sorulduğunda, şöyle bir yanıt geldi: ‘Kuklalarımızın her biri topluluğumuzun bir üyesidir. Hiçbirinden vazgeçemeyiz.’ Kukla sanatı, dünya düzeyinde, kuklacı ile kukla arasındaki bağlantının öznenesne (kullanıcıaraç) birlikteliğinin ötesine geçerek tiyatronun iki ‘canlı öğe’si arasındaki ilişkiye dö Siyasal jargonun vazgeçilmez bir parçası nüşmesiyle, bir başka deyişle, yönetenle yönetilen arasında demokratik bir ilişki kurulmasıyla gelişti. 2000’li yıllarda, kuklacılık sanatının ve kukla tiyatrosunun ülkemizde de çıkış yaptığını, genç kuklacıların yetiştiğini, çocukların kukla sanatına özendirildiğini, kukla gösterilerimizin uluslararası arenada yer aldığını görüyoruz. Bu gelişmenin bir sonucu da İstanbul ve İzmir’den sonra Ankara’da da bir uluslararası kukla festivalinin başlatılmış olması. KUKSADER (Kukla Karagöz, Gösteri ve Sahne Sanatları Derneği) tarafından 1421 Mayıs tarihleri arasında düzenlenen, İspanya, İtalya, Rusya, Moldova, Bulgaristan ve Türkiye’den toplulukların katıldığı Festival, gösterilerden ve çocuklar/yetişkinlere yönelik atölyelerden oluşan 20 dolayındaki etkinlikle beş ayrı mekanda gerçekleştiriliyor. Ana mekan ‘G.M.K. Bulvarı No. 114/C, Maltepe’ adresindeki Tiyatro Tempo. Festival’de yer alan oyunlardan ikisini izleyebildim. Tiyatro TEM (İstanbul) yapımı olan, Ayşe Selen ve Şehsuvar Aktaş’ın sunduğu ‘Lahana Sarma’, kukla, illüzyon, ortaoyunu, gölge oyunu gibi geleneksel türleri bireştiren bir çalışmay dı. Gölge oyunu ‘tasvir’leri ile kuklanın sahnede yan yana yer aldığı, oynatıcıkukla, oynatıcıoynatıcı, kuklatasvir çatışmasıyla, öykünün temsilinin ötesinde bir iç devinime sahip olan ‘oyunsu’ bir gösteri… Festival’in, ünlü Karagöz ustası Hayali Küçük Ali’nin torunu Hayali Torun Çelebi’ye (Tuncay Tanboğa’ya) adanmış olması da çağdaş kuklacılarımızın Karagöz ve kukla sanatlarını buluşturma eğilimini gösteriyor. İzlediğim bir başka oyun, KUKSADER başkanı, usta kuklacı Haluk Yüce’nin sunduğu Tiyatro Tempo yapımı ‘Bir Beckett Oynamak’ oldu. İnsanın ‘varoluş’ sorunsalını irdeleyen Beckett’ten uyarlanmış oyunda, oyuncu, kuklacı ve kukla olguları ayrıştırılamayacak bir yumak oluşturuyor. Kuklacı, hem aktör, hem kuklayı oynatan, hem de kukla ile aynı sahnede devingen bir bütünlük sağlayan öğedir. Örneklerden de anlaşıldığı gibi, ‘Kuklacı’nın, başlangıçta ‘kukla’nın yazgısını yöneten ‘tanrısal’ konumu nedeniyle yaşadığı üstünlük duygusu, uzun dönemde, ‘kukla’yı dost sayan eşitlik duygusuyla yer değiştirmiştir. Çocuklar ve yetişkinler için tadına doyum olTiyatro maz bir ‘oyun’, TEM’in müthiş bir ‘iç yapımı zenginlik’ kay‘Lahana nağıdır kukla. Sarma’. İnsanın seslendiremediği ‘iç ses’i belki de. Afrika sineması onurlandırıldı Francesco Carrozzini İstanbul’da annes’da sadece filmler, yönetmenler ve oyuncular boy göstermez; kültürel yaşamın tüm aktörleri yanında politikacılar da seslerini duyururlar. Fransa Kültür Bakanı her yıl Cannes’da birkaç gün kalır... İlk festivalini yaşayan yeni bakan Fleur Pellerin de bu geleneği bozmadı. Bir dizi etkinlik arasında, Afrika sinemasını Fransa Devleti adına onurlandırmayı da ihmal etmedi. Radikal İslamcı harekeİstanbul’74 tarafından bu yıl beşincisi düzenlenen “İstanbul Uluslararası Sanat ve Kültür Festivali Ist. Festival” için ünlü İtalyan fotoğrafçı ve yönetmen Francesco Carozzini Türkiye’ye geliyor. Güncel sanatçıların portrelerini çeken Carrozzini’nin sergisi 22 Mayıs’ta İstanbul’74’de (Galatasaray) açılacak. C Fransa Kültür Bakanı Fleur Pellerin (ortada). ti şiirsel bir dille eleştiren film “Timbuktu” ile geçen yıl Cannes’da Altın Palmiye’nin en güçlü adayları arasında gösterilen, daha sonra 7 César ödülü kazanan Abderrahmane Sissako ile Tunuslu yapımcı Dora Bouchouchou’ya Sanat ve Edebiyat Nişanı verdi. Ara Güler ile siyahbeyaz zamana yolculuk Arte İstanbul Sanat Galerisi usta sanatçı Ara Güler’in fotoğraflarına ev sahipliği yapıyor. Dondurduğu geçmişi şimdiki anda yaşatan sanatçı, izleyenlerini siyahbeyaz zamanlara yolculuğa çıkarıyor... 26 Mayıs’ta açılacak sergi, 26 Haziran’a kadar görülebilir. (0 212 292 80 45) Anıtkabir’de konsere çağrı 19 Mayıs Ulusal Gençlik ve Spor Bayramı, 17 yıl aradan sonra Ankara Anıtkabir’de saat 19.00’da verilecek özel bir konsere ev sahipliği yapacak. Sevda ve Cenap And Gençlik Vakfı imzalı ücretsiz konserde Şef Hikmet Şimşek, geceyarısına dek açık olacak Anıtkabir’de, Anıtkabir Komutanlığı koordinasyonu ile Atatürk Gençliği Korosu’nu yönetecek. Cemevi için proje yarışması İstanbul Maltepe Belediyesi tarafından Gülsuyu’nda bir cemevi yapılması için ulusal ve tek kademeli mimari proje yarışması düzenlendi. Mimar Nevzat Sayın başkanlığında Prof. Dr. H.Günkut Akın, Adnan Demir, Prof. Dr. Bülent Tarım, Jale Yağcı’dan oluşan jüri tarafından seçilecek projelerden birinciye 80 bin TL, ikinciye 60 bir TL, üçüncüye 40 bin TL ödül verilecek. Son başvuru tarihi 21 Temmuz. ‘Çeşmebaşı’ ve ‘Bolero’ Mersin’de sahnelenecek Mersin Devlet Opera ve Balesi (MDOB), Ferit Tüzün’ün bestelediği ve ilk Türk balesi olan “Çeşmebaşı” ile Maurice Ravel’in en çok tanınan, bestelediği son eseri olan “Bolero” nun prömiyeri 28 Mayıs’ta saat 20.00’de Mersin Kültür Merkezi Opera Sahnesi’nde gerçekleştirecek. Eserin ikinci temsili, 30 Mayıs’ta saat 20.0’de aynı sahnede yapılacak. Her iki eserin de koreografisi Uğur Seyrek’e ait. Samsun Tüyap Tüm Fuarcılık Yapım A.Ş. www.tuyap.com.tr kitapfuari karadenizkitapfuari kitapfuari www.karadenizkitapfuarisamsun.com 2015 SAMSUN 18 24 MAYIS 2015 TÜYAP TÜM FUARCILIK YAPIM A.Ş. Ziyaret Saatleri: 10.00 20.30 (24 Mayıs 2015, 10.00 19.00) Merkez Ois Fuar Alanı: Tüyap Samsun Fuar ve Kongre Merkezi Cumhuriyet Mah. Atatürk Bulv. Tekkeköy Kavşağı Yaşar Doğu Spor Salonu Yanı Tekkeköy / Samsun Tel: 0 362 256 27 00 Faks: 0 362 256 44 33 Eposta: [email protected] B U F UA R 5 1 7 4 S AY I L I K A N U N G E R E Ğ İ N C E T O B B ( T Ü R K İ Y E O DA L A R V E B O R S A L A R B İ R L İ Ğ İ ) D E N E T İ M İ N D E D Ü Z E N L E N M E K T E D İ R . C M Y B ME L İH CE V DE T A NDAY 10 0 50 Etkinlik 150 Yayınevi 500 Yazar TÜRKİYE FUAR YAPIMCILARI DERNEĞİ Üye Kuruluş YA Ş INDA KARADENİZ