Katalog

DUNYA Perşembe 14 Mayıs 2015 ‘Hillary davet ederse giderim’ Letterman şova çıkan eski ABD Başkanı Bill Clinton, 2016 seçimini eşi Hillary kazanır ve “davet edilirse” Beyaz Saray’a döneceğini belirtti: “Beni de isterse Beyaz Saray’a dönerim. Başkan ne isterse yapmanız gerekir. Umarım davet edilirim.” EDİTÖR: GÜLRİZ ERGÖZ TASARIM: BETÜL BERİŞE Küba ABD’ye elçi atayacak Küba lideri Raul Castro, diplomatik ilişkileri yeniden tesis sürecinde 29 Mayıs’tan sonra ABD’ye büyükelçi atayabileceklerini söyledi. Küba o tarihte ABD’nin ‘teröre destek veren ülkeler’ listesinden çıkabilir. 21 nilgun@cumhuriyet.com.tr FİLİSTİN İttifakla top çevirme Antalya’daki NATO toplantısında Davutoğlu IŞİD’in Türkiye’ye tehdit olduğunu söyledi, ama somut talepte bulunmadı. Kerry çok az kaldı ATO dışişleri bakanlarının dün Antalya’daki toplantısında, Suriye iç savaşının 5. yılına koşut IŞİD ile yabancı savaşçı tehdidi, Afganistan ve Ukrayna krizi ele alındı. Hükümet NATO’ya “tehdit” altındayız dedi, ama güvenliğiyle ilgili karar için çağrı yapmadı. Başbakan Ahmet Davutoğlu, toplantıda DUYGU GÜVENÇ şöyle konuştu: “DEAŞ kontrolündeki bölgelerle kara sınırı olan tek NATO ülkesi olarak bu tehdit büyüdükçe kapılarımızda her geçen gün daha fazla terör görüyoruz. Bu terör örgütü, ulusal güvenliğimize doğrudan tehdit. Suriye ve Irak’taki bu tehdidi yok etmek için uluslararası toplumun daha iyi koordine olup işbirliği yapması gerek.” Davutoğlu, IŞİD’i çıkaran etkenlerin ortadan kalkması için askeri, ekonomik, siyasi ve insani boyutlu strateji istedi. NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, IŞİD’le savaşın NATO gündeminde olduğunu söyledi. Ancak NATO’nun başta tampon bölge olmak üzere devrede olmayacağının sinyalini veren Stoltenberg “Bizim üyelerimiz bu koalisyonunun parçası, ancak koalisyonu NATO yönetmiyor” dedi. NATO yetkilileri Ankara’nın NATO’ya karar için başvurmadığını anımsattı. İttifakın pek çok üyesi, NATO’nun Suriye’ye müdahalesine karşı. Ankara, 2012’deki Patriot yerleştirilmesi talebinden beri, NATO’dan güvenliği için yeni talepte bulunmadı. ABD Dışişleri Bakanı John Kerry, Antalya’da kısa süre kaldı. Kerry, Başbakan Davutoğlu ile sabah 40 dakika görüştü, ardından konuşmasını yapıp öğle yemeğini bile beklemeden Antalya’dan ayrıldı. Aile fotoğrafında da yer almadı. Ankara Büyükşehir Beledi Vatikan Filistin devletini tanıdı Filistin’e resmen devlet muamelesi yapan ülkelere Katolik dünyasının temsilcisi de katıldı. Filistin devletini aslında Şubat 2013’te tanımış olan Vatikan, Filistin Kurtuluş Örgütü yerine Filistin Devleti ile diplomatik ilişki kurmasını sağlayacak anlaşmaya son şeklini verdi. Papa Francesco ve Filistin Yönetimi lideri Mahmut Abbas cumartesi bir araya gelecek. Vatikan açısından bu anlaşma Filistin devleti ile müzakere edilen ilk yasal belge ve resmi diplomatik tanıma oluşturuyor. Vatikan sözcüsü Federico Lombardi de “Evet, bu, devletin varolduğunun tanınmasıdır” dedi. İsrail hayalkırıklığı açıkladı. ABD de tanımaya karşı. 2012’de BM Genel Kurulu’nda yapılan oylamayla 135 ülke Filistin’i devlet kabul etti. N Venedik’e ‘cami şoku’ ısa süre önce Venedik’teydim. “San Maurizio” kilisesini tesadüfen keşfettim. İçerden gelen müzik beni çekti... Kapıda “Antonio Vivaldi ve Zamanı” yazan ilanı sonradan fark ettim. Meğer burada böyle bir sergi varmış... Entelektüellerin semti “Accademia” bölgesi ile Venedik’in turistik kalbi “San Marco” arasında tam.. ufak bir meydan “San Maurizio”. Meydandaki kilise de aynı adı taşıyor. Kilise ne ki kilise olmaktan çıkmış. Artık “müzik müzesi” olarak kullanılıyor. Venedikli müzisyen Vivaldi döneminden kalma antika değerinde yaylı çalgılar ve klavsenler sergileniyor içerde. Mihrapta örneğin, haç ile İsa yerinde; dev kontrbaslar duruyor. Kilisenin böylelikle artık “laik” bir mekân olduğu vurgulanıyor. Venedik’te aslında böyle “sanat tapınağı”na dönüşen çok kilise var. Astronomik fiyatların pahalılığından kaçan gençler, Venedik’ten göçmüş. Ve burada 20 yıl önceki 160 binlik nüfus, 58 bine inmiş. Nüfus daralması bir yandan, sekülerleşme beri yandan.. kiliseler cemaatlerini yitirmiş. O sebeple çoğu böyle şimdi sergi, konser, konferans gibi ibadet dışı amaçlar için kullanılıyor. Parayı basıp, kiliseyi kiralıyor, dilediğiniz aktiviteyi düzenliyorsunuz. K Kerry ile Davutoğlu 40 dakika görüştü. Stoltenberg Suriye’ye müdahaleye soğuk. NATO’nun Yüksek Düzeyli Ortak Görev Gücü’ne evsahipliği için resmi başvuru da yaptı. NATO’nun Ukrayna krizi üzerine oluşturduğu hızla müdahale amaçlı çok uluslu görev gücüne 2021’de evsahipliği yapmak isteyen Türkiye, 2018 NATO zirvesinin evsahipliğine de aday. Dün NATOUkrayna Komisyonu Rusya’ya yüklenen bir açıklama yaptı. Ancak Kerry, Rusya Ukrayna ateşkesine tam uyarsa, yaptırımları kaldırmaktan söz etmişti. BURUNDİ ‘Yetkimiz değil’ ye Başkanı Melih Gökçek ile yaşanan “Sarışın” tartışması sonrası ABD Dışişleri sözcüsü Marie Harf basının karşısına geçmedi. Körfez liderleriyle zirve için Washington’a dönen Kerry, “Körfez İşbirliği Konseyi ve diğer dost ülkeler le ABD arasında savunma konusunda net düzenleme” mesajını verdi. Sanat ‘skandal’ oldu Türkiye aday Afgan güvenlik güçlerinin eğitimi için 60 milyon dolar yardım açıklayan Türkiye, Darbe girişimi halkı sevindirdi Orta Afrika’nın en yoksul ve yalsuz ülkesi Burundi’de devlet başkanının koltuk sevdasının sonu darbe girişimi oldu. Anayasaya aykırılığına karşın 3. kez adaylığını açıklayan Pierre Nkurunziza yurtdışındayken, General Godefroid Niyombare başkanın devrildiğini duyurdu. Niyombare, beş ordu ve polis generalinden kurulan Milli Kurtuluş Komitesi’nin yönetimi devraldığını belirtti. Haftalardır şiddetle protesto edilen Nkurunziza, Afrikalı liderlerle krizi görüşmek üzere gittiği Tanzanya’da önce durumun kontrol altında olduğunu, ardından darbe girişiminin başarısız olduğunu söyledi. Ama başkent Bujumbura’da halk sokaklara dökülüp darbeyi kutladı. Nkurunziza’nın Burundi’ye döneceği açıklandı. ABD’li komutandan Çin füzesi ikazı ABD ve NATO’nun Avrupa Komutanı Philip Breedlove, NATO’ya entegre bir füze sisteminin “yararlı olacağını” Genelkurmay Başkanı’na vekalet eden Kara Kuvvetleri Komutanı Hulusi Akar’a Ankara’daki görüşmesinde söylediğini açıkladı. Ankara’nın füze savunma sistemi ihalesi için en iyi teklifi veren Çin’le görüşmeleriyle ilgili Breedlove “Türkiye bağımsız bir ülke, kendi kararını verecektir. Yorum yapmam uygun olmaz” mesajını vererek ekledi: “Bir NATO komutanı ve ABD’li yetkili olarak, NATO’ya entegre olacak bir sistemin avantajları konusunda açık oldum. Geniş bir Avrupa ağına bağlanmanın yararları çok. Ankara ziyaretimde bu görüşlerimi paylaştım.” ni belirtti. Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu’nun 9 Mayıs’ta başlayacağını söylemiş olduğu Suriyelilere yönelik eğitdonat programı için şu mesajları verdi: Gün kararlaştırılmadı: Eğitecek takımdan ve Türk ordusunun hazırlıklarından etkilendim. Sizinle eğitdonatın başlayacağı günü konuşmayacağım, çünkü bu henüz kararlaştırılmadı. Hedef IŞİD: Amacı Suriyelilerin Suriye’yi IŞİD’e karşı savunması. Türk bakanın görüşlerine yorum yapmayacağım. Birçok ülkenin hemfikir olduğu gibi Suriye’de yararlı olmayan çok grup var. Fotoğrafta yok Eğit donat askıda Breedlove ABD’nin Avrupa’da en üst düzey askeri yetkilisi Breedlove, önceki gün Kırşehir’e gittiği İzlandaİsviçreli sanatçı Christoph Büchel de bunu yapmış. Tarihi “Cannaregio” semtinde atıl kaldığı için “özelleştirilen” “Santa Maria della Misericordia” kilisesini Bienal için 6 aylığına kiralamış ve şok, şok, şok! “camiye çevirmiş!”... Mihrabı Kâbe’ye çevirmiş; yere seccade atmış; haç ve mozaikleri Kuran sureleri ile bezeli örtülerle örtmüş. “Venedik” ve karadaki uzantısı olan.. “Mestre” bölgesinde yaşayan 20 bin Müslüman, şimdi “Bienal enstalasyonu” adı altında yaşama geçirilen bu kiliseden dönme camide ibadet ediyor. Kilisenin “seküler” bir mekân yerine farklı bir dinin “ibadet mekânına çevirilmesi” Venedik’te haliyle skandal yarattı. Yetkililer dumura uğradı. Başta kilise temsilcileri, “Bize danışmadan nasıl böyle bir şey yapılır?” dediler. Valilik, belediye gibi sivil otoriteler şimdi “bürokratik engellerle” bu yüzden “cami etkinliğine” son vermek istiyorlar. Bunu başarıp başaramayacakları meçhul, konu çünkü hızla “küresel” etkiye kavuştu. “Büchel enstalasyonu”, Bienal’in şimdiden en konuşulan konusu oldu. Belediye kararıyla “cami etkinliğinin” kaldırılması, kuşkusuz Müslüman dünyadan tepki alacak. ‘İnebahtı’ anıları kenti... SURİYE ‘Esad’ı yargılatacak belgelere ulaşıldı’ ABD’nin finanse etmeyi kestiği Uluslararası Adalet ve Hesap Verilebilirlik Komisyonu (CIJA), Suriye hükümetinin “savaş suçlarını” kanıtlamak için yeterli veriye ulaştığını iddia etti. CIJA, rejimin resmi belgelerin son üç yıldır ülkeden kaçırdığını söyleyip bu belgelerin Devlet Başkanı Beşar Esad ve hükümet, part, istihbarattan 24 üst düzey yetkili hakkında dava açılması için yeterli olduğunu ileri sürdü. CIJA’ya belgeleri sızdıran 50 Suriyeliden bazısının öldüğü ve işkence gördüğü öne sürüldü. ABD örgütü fonlamayı artık IŞİD’in savaş suçlarına odaklanma gerekçesiyle kesmişti. Kanlar içinde hastaneye getirilen otobüste ölen 45 kişinin yakınları fenalık geçirdi. YEMEN İran yardım gemisi üzerinden kriz çıktı Suudi Arabistan’ın sivil katliamının ardından 5 günlük insani ateşkesi yürürlüğe koyduğu Yemen için İran yardım gemisi yolluyor. Riyad ile Washington’ın İran yardımının koalisyona ya da BM’ye teslim edilmesi çıkışı üzerine Tahran sesini yükseltti. Genelkurmay Başkanı Yardımcısı Mesud Cezayiri “ABD ile Suudi Arabistan İran’ın soğukkanlılığının da bir sınırı olduğunu bilsin. Yardımı engellerlerse kesinlikle kontrol edemeyecekleri bir yangın çıkar” dedi. ABD Dışişleri ise eşlikçi İran savaş gemilerini takip ettiklerini belirtip “Provokasyon yapmayın” uyarısında bulundu. İsmaililere katliamı üstlenen üstlenene akistan’da Şii katliamlarına bir yenisini eklendi. Güneydeki liman kenti Karaçi yakınlarında İsmaili mezhebinden 60 kişi taşıyan otobüsün yolunu üç motorsiklet kesti. Araca binen 6 militan, “Hepsini öldürün” diye bağırıp yolcuları ayrım gözetmeksizin taradı. Yaralanan şoför, mermilerle delik deşik, kanlar içindeki otobüsü hastaneye götürebildi. 16’sı kadın en az P 45 Şii öldü, 13’ü yaralandı. Olay yerinde IŞİD’in sorumluluğu üstlendiğine dair broşürler bulundu. IŞİD de Twitter’dan “Allah’a şükür, Şii İsmaili kafirlerini taşıyan otobüse saldıran askerlerimiz dinden dönmeleri öldürdü” dedi. Pakistan kökenli, IŞİD’e biat etmiş Cundullah da saldırı IŞİD, Cundullah, Taliban üstlendi yı üstlenip “kafir” İsmaililer, Şiiler ve Hristiyanlara saldırıların süreceğini duyurdu. Pakistan Talibanı da üstlenmekten geri kalmadı. Pakistan nüfusunun yüzde 20’si Şii. Tüm İsmaililerin ruhani lideri Kerim Aga Han barışçı bir toplumun hedef alındığını belirtti. Karaçi’ye giden Başbakan Navaz Şerif de İsmaililerin barış ve vatanseverliğini vurgulayıp suçluları yakalama sözü verdi. BD hava saldırısında ağır yaralandığı iddia edilen IŞİD lideri Ebubekir Bağdadi’nin komutayı devrettiği yardımcısı Ebu Ala el Afri’nin de öldürüldüğü ileri sürüldü. Asıl adı Abdülrahman Mustafa Muhammed olan IŞİD’in 2 numarasıyla ilgili Irak Savunma Bakanlığı “İçinde olduğuna dair isabetli istihbarat üzerine Telafer’deki Şehitler Camii’ne ABD öncülüğündeki koalisyon hava saldırısı düzenledi” dedi. El Afri ile onlarca militanın öldüğü söyleniyor. Ancak ardından ABD ordusunun “Cami vurmadık” açıklaması geldi. Eski bir fizik öğretmeni olan Afri’nin yerini bildirene ABD 7 milyon dolar ödül koymuştu. 2004’te Irak Kaide’sine katılıp Ebu Musab Zerkavi’nin yardımcılığına yükselen Afri’nin ölümü doğrulanırsa, IŞİD’e büyük darbe olur. Bağdadi’nin felç olduğu da iddialar arasında. ‘IŞİD’in iki numarası öldürüldü’ A Beri yandan Katolik dünyanın “şoku” da anlaşılır bir şey... 18. yüzyıla dek bağımsız “Venedik Cumhuriyeti”nin merkezi olan bu kent, yüzyıllar boyunca Hıristiyanlığın bayrağını sallamış. Ön safta Müslümanlara karşı “Haçlı Seferleri” düzenlemiş. Sırf Osmanlı’ya karşı Venedik’in üç yüzyılda yaptığı 7 savaş var. Bunların en ünlüsü de “Müslüman Türklerin Hıristiyanlık tarafından geri püskürtüldüğü ilk savaş” olarak hatırlanan İnebahtı. Bu savaş öyle yüceltiliyor ki, tüm tarihi mekânlarda boydan boya duvarları kaplayan tablolarla hâlâ ölümsüzleştiriliyor... “Doçlar”ın sarayı “Palazzo Ducale”nin örneğin en mutena salonlarında, Veronese gibi büyük ressamların imzasını taşıyan “İnebahtı” tabloları dikkat çekiyor. Müslümanlığa karşı bu kertede Hıristiyanlık simgesi olan bir kentte, “atıl kalan kiliselerin”, “sanat” diye “cami” yapılması; din adamları için “yenilgi” anlamına geliyor. Ancak konu salt HıristiyanlıkMüslümanlık meselesi değil... Bunun çok ötesinde “sanatın yeri” ve “kapsamı” ve dolayısıyla “laiklik” boyutu da var. Bu itibarla Christoph Büchel’in atılımı çok çarpıcı ve ilginç. Uzun süre gündemden düşmeyecek. Makedonya’da iki bakan ve istihbarat şefi istifa etti El Afri Makedonya’da sağcı hükümetin aralarında yargıç, gazeteci, diplomat, polislerin de olduğu yaklaşık 20 bin kişinin telefonlarını yasadışı dinlediği iddiaları üzerine patlak veren protestolar, şiddet olayları, etnik gerginliğin ardından istifa geldi. İçişleri, ulaştırma bakanları ve istihbarart şefi istifa etti. Başbakan Nikola Gruevski’nin istifalarla muhalefetin sokaklara taşan protestolarını dindirmeyi, koltuğunu koruma çabasında olduğu yorumları yapılıyor. Muhalefet bu pazar günü Başbakan Gruevski’nin istifası talebiyle yeniden sokaklara çıkılacağını açıkladı. C M Y B