Katalog

35 AKP, Erdoğan’ın gölgesi altında Cumhuriyet 18 YAZARIYLA MEYDANLARDA EDİTÖR: AyŞeGÜL ÖZBeK TASARIM: MÜGE KAYGUSUZ Perşembe 14 mayıs 2015 iktidar Cumhurbaşkanı’nın rüzgârıyla 30’ı hedeflerken ChPmhP çay, heS ve işsizlikten vuruyor. ARİF KIZILYALIN ölgenin tüm güzelliğini silip götüren Karadeniz sahil yolundan arabanızla Rize’ye giriş yaptığınız andan itibaren dikkatinizi çeken ilk şey, ‘Recep Tayyip Erdoğan’ ismi. Her yerde Cumhurbaşkanı’nın ‘adı’yla burun buruna geliyorsunuz. RTE Üniversitesi, RTE Hastanesi, RTE İ. Hatip Lisesi derken liste uzuyor sürekli. Hatta, Güneysu yolunda, ‘Tayyip Kömür’ tabelası bile gözünüzden kaçmıyor... Ve 7 Haziran Genel Seçimleri öncesinde de Recep Tayyip Erdoğan adı, kentteki dengeleri etkiler havada. Rizeliler ise bu durumdan rahatsız olmaya başlamışlar. Aslında, iktidar partisiyle, muhalefetiyle, sokaktaki yurttaşıyla, ‘1 Cumhurbaşkanı, 2 de Başbakan’ çıkarmak hemşehrilik ruhlarını okşuyor gibi dursa da, bozulan ekonomi, çayın artık geçim kaynağı olmaktan hızla uzaklaşması, bardağı taşırmış. B Başlıyoruz dolaşmaya; 70’li yaşlarda bir amca yolumuzu çeviriyor. Emekli müezzinmiş, kendi gibi din adamı olan oğlunun, rotasyonla başka bir camiye atanmasından şikâyetçi. ‘Hutbede partiyi övmemekmiş suçu. Ama artık AKP bizi cebindeki nakit para olarak görmesin’ diyecek kadar cesur. Rica ediyor, ‘Soyadımı sormayın, oğlumu işinden etmeyin..’ Şehrin adı Rize olunca çay üreticisinin nabzını tutuyoruz, anlatanlar dertli; 2002’de Erdoğan, henüz Başbakan bile değilken, mitingde, çay taban fiyatının 1.7 lira olacağının sözünü vermiş, yıl 2015 ve çayın taban fiyatı 1.5 lira; işin kötüsü, ürün ya özel sektöre 75 kuruştan satılıyor ya da dalında yanıyor. CHP il binasında Başkan Mesut Rakıcı karşılıyor bizi. 1. sıra milletvekili adayı, eğitimci, mühendis Kenan Bıyık, STK’lerin ama korkudan, ama ‘yaranma’ adına partizan davranmasından şikâyetçi. “Eşit Partiyi övmemek suç Cumhurbaşkanı’nın posterleri AKP il binasının camlarında asılı. (Fotoğraf: FAİK BAKOĞLU) şartlarda rekabet ruhunu zedelediler” diyerek giriyor söze ve anlatıyor: “Olmazsa olmazımız çay. Ama üretici kan ağlıyor, kredi kartları patladı. CHP olarak ilk sözümüz çay. Kaçağı engelleyeceğiz. Başbakan buraya geldi, ağzından çay konusunda tek laf duymadık. Hastane var, içi boş, çocuklar yeni doğan ünitesi olmadığı için yollarda ölüyor. CHP yeniden umut oldu.” Milletvekili adayı mühendisgazeteci Osman Cem Kazmaz’a soruyoruz 7 Haziran’ı. MHP’nin, Rize tarihinde ilk kez vekil çıkaracak havayı yakaladığını söylüyor. Genel Başkan Devlet Bahçeli’nin Çayeli kökenli olduğunu ve Fettahoğlu aşiretinden geldiğini anımsatırken ekonomiye ve çaya geçiyor: “Başbakan geldi, çay paketleme Tek sermaye Erdoğan fabrikasını maket fabrikası, İyidere ilçesini İkizdere yaptı. Tek sermayeleri Recep Tayyip Erdoğan. Seçim bildirgemizde milli ürüne, tarıma sahip çıkacağımıza dair söz verdik. Destekleme primini yükselteceğiz. Organik çaya önem vereceğiz. Ne tasadüf ki, kimyevi gübre fabrikasının ortağı, ‘Cumhuriyet 90 yıllık reklam arası’ diyen şahıs. 3.durakta ise AKP var. İstan ‘Önümüz deniz ama çocuklar yüzme bilmiyor’ Kentteki son durak ise HDP adayı Selda Karafazlı Kurşun’un işyeri oluyor. Tepkiler nedeniyle ofis açmamış. “Ancak çok olumlu dönüşler var” diye konuşuyor. Bazı grupların kendisini ölümle tehdit ettiğini, ancak yılmadan politikaya devam ettiğini söyleyen Kurşun, solcu gelenekten geldiklerini belirtirken, “HDP Rize’de son seçimlerde 2500 oy almış, bunu 5 binlerin üzerine taşıyacağız. Biz yeşili, doğayı, çocuğu, denizi, çayı, kadınımızı savunuyoruz. Arkamız dağ, önümüz deniz ama Rizeli çocuklar yüzme bilmiyor. Sahili perişan ettiler. Biz, HES inşaatını durdurmak için kendini iş makinelerinin önüne atan kadınların sesiyiz. Sol, HDP’ye sahip çıkacak” diyor. Kızılyalın, CHP il binasında Kenan Bıyık ve ekibiyle görüştü. bul Milletvekili görevindeyken Rize 3. sıraya giden spor adamı Aşkın Osman Bak’ı, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın baba toprağı Güneysu’da bir panelde buluyoruz. “30 biter, AKP Rize’de güven tazeler” diyor. Hasan Kartal Yüksek ve Hikmet Ayar ile Meclis’e gideceklerine inandığını söyleyen Bak, “AK Parti döneminde Rize’ye yatırımlarımızı yaptık. Rize halkı, yola devam diyecekir” ifadesini kullanıyor. Cumhurbaşkanı’nın baba toprağı olan eski adıyla Potomya, yeni adıyla Güneysu hariç, Pazar, Ardeşen, Fındıklı, Hemşin, Çamlıhemşin, Çayeli’ndeki yurttaşlar, gidişattan memnun değil. Rize kent merkezi de öyle. Ve ortak yargı, 2011’de 120 bin oy alan AKP’nin 5 haneli rakamlara düşeceği yolunda. CHP ve MHP ise yükselişteki partiler. 21 çok uzak değil gibi Rize’de. AKP Alevi adayla vekil sayısını artırma, ChP 2. milletvekilinin, mhP ise 16 yıl sonra vekil çıkarma peşinde EMİNE KAPLAN ‘Sivas’ın ötesi’ işsizlik ve göç İ CHP Milletvekili Özdemir, nüfusu giderek azalan kentin ‘Emekliler Şehri’ne döndüğünü belirtiyor. meydanında bizi önseçimde listeye giremediği için yeniden aday olamayan CHP Sivas Milletvekili Malik Ecder Özdemir karşılıyor. Meydanda yürürken sık sık önünü kesip üzüntülerini dile getiren yurttaşlara Özdemir, “Bu hükümeti göndermeliyiz” diyor. Kentin en büyük sorununun göç ve işsizlik olduğunu anlatıyor Özdemir. Askeri Dikimevi’nin İstanbul’a taşınması, Et ve Balık Kurumu gibi bazı kamu kurumlarının kapanması ve özelleştirilmesinin işsizliği daha da artırdığını, nüfusu giderek azalan kentin “Emekliler Şehri”ne döndüğünü, tarım desteklerinden yararlandırılmadığını, kente doğru dürüst yatırım yapılmadığını, hükümetin en fazla övündüğü hızlı tren projesinin bile sürekli ertelendiğini anlatarak sıralıyor sorunları. 7 Haziran’da AKP’nin milletvekili sayısının 4’ten 3’e düşeceğini, CHP’nin de vekil sayısını 2’ye çıkarabileceğini söylüyor. hükümetin Alevi açılımını şöyle yorumluyor: “Madımak katillerinin isimlerini başa yazdılar. Sınavlarda din kültürü ve ahlak bilgisi sorularını artırdılar. Hâkimlik mülakatında ‘Alevi misin’ sorusuna tepki gösteren avukatı tutukladılar. İşte AKP’nin açılımı bunları getirdi.” 2 Temmuz’un yıldönümünde Madımak Oteli’nin önüne gitmelerine bile izin verilmediğini belirten Yıldırım, Alevilere karşı ayrımcılığın sürdüğünü kaydediyor: “Eğer stabilize bir yol varsa orası Alevi köyüne gidiyordur. Eğer asfaltsa Alevi köyünden sonra mutlaka bir Sünni köyü vardır” sözleri dikkat çekiyor. Yıldırım’ın söylediklerine göre 2 Temmuz olaylarından sonra Alevi nüfusu azalmış, başka kentlere göç olmuş. AKP’nin milletvekilleri adayları mevcut vekiller Milli Savunma Bakanı İsmet Yılmaz ile Hilmi Bilgin ilk 2 sırada. 3. sırada yer alan Selim Dursun ile 5. sırada yer alan Yalçın Özdemir, İstanbul’dan aday adayı olmalarına karşın Sivas’tan aday gösterilmiş. AKP, son sıraya koyduğu Alevi aday Yalçın Özdemir ile Alevi oylarını kazanmayı hedefliyor. İlçe ve köy ziyaretinden dönüşünde görüştüğümüz Hilmi Bilgin’e göre, 4 milletvekili garanti, 5. milletvekilini de Alevilerden gelecek oyla kazanabileceklerini, kentten tulum liste çıkarabileceklerini söylüyor. Göç ve işsizlik gibi bir sorun olmadığını belirtiyor Bilgin, “iş beğenememe” sorunu olduğunu belirtiyor. CHP’de önseçimden çıkarak 1. ve 2. sıradan aday olan Ali Akyıldız ve Haydar Gölbaşı ile seçim bürosunda sohbet ediyoruz. Akyıldız ve Gölbaşı, AKP’de ciddi bir oy düşüşü olduğunu belirtirken, “Halkın AKP’ye tepkisi var, artık yeter diyor. Hedefimiz milletvekili sayımızı 2’ye çıkarmak” diyor. MHP’nin 2. sıra adayı Oğuz Özdemir’e Kunduracılar Çarşısı’nda esnaf ziyaretleri sırasında rastlıyoruz. Seçmenin bu kez AKP’ye iyi bir ders vereceğini söyleyen Özdemir, kentin boşaldığını, istihdam yaratıcı hiçbir yatırım yapılmadığını, sosyal yardımlarla oy devşirdiğini belirtiyor. Öz ktidar ve muhalefet arasında “ötesine geçemiyorlar” polemiğinin öznesi olan kent Sivas’ta, işsizlik ve göç 2 büyük sorun olarak öne çıkıyor. Nüfusun azalması nedeniyle 2000’lerden sonra milletvekili sayısı 5’e düşen Sivas’ta, “Madımak katliamı”nın ardından çok sayıda Alevi başka yerlere göç etmiş. Kentte genel olarak AKP oylarında düşüş, MHP oylarında ise yukarı doğru bir seyir olduğu dile getirilirken milletvekili dağılımının 3 AKP, 1 CHP ve 1 MHP biçiminde olacağı havası hâkim. Son seçimde 5 vekilden 4’ünü alan AKP, son sıraya koyduğu Alevi adayla Alevilerin oyunu almayı, CHP vekil sayısını 2’ye, MHP ise yıllar sonra vekil çıkarmayı hedefliyor. Ken tin girişinde hükümetin 2017’ye ertelediği hızlı tren projesinin boş ayakları göze çarpıyor. Hükümet demir, “Esnafı geziyorum. 10 esnaftan 1 tanesi AKP’ye oy vericem diyor” diyerek AKP’nin oylarının düştüğünü söylüyor. Özdemir, partisinin 3 milletvekili çıkaracağını, AKP ve CHP’nin ise birer milletvekilini paylaşacağını söylüyor. Yazıcıoğlu etkeni Helikopter kazasında yaşamını yitiren BBP Genel Başkanı Muhsin Yazıcıoğlu’nun kentteki ağırlığı biliniyor. BBPSP ittifakı, eski Belediye Başkanı Doğan Ürgüp’ü 1. sıradan aday göstermiş. Kentte, ittifakın barajı geçemeyeceği dikkate alınarak oyların hangi partiye kayacağı hesabı yapılıyor. MHP’nin oylarının ittifaka, ittifakın oylarının AKP’ye, tam tersi AKP’nin oylarının ittifaka kayacağı biçiminde çoktan seçmeli olasılıklar dillendiriliyor. Malik Ecder Özdemir Aleviye stabilize yol Pir Sultan Abdal Derneği Sivas Şubesi Başkanı Hidayet Yıldırım, YARIN: EDİRNE/ALİ SİRMEN MANİSA/CEYDA KARAN C M Y B