Katalog

OLAyLAR ve GORUSLER KÜLTÜR SANAT Cumartesi 18 Nisan 2015 CHP, Seçim ve Sol Dr. NEVAL OĞAN BALKIZ Hukukçu/Akademisyen 20 EDİTÖR: ÖZGÜR MUMCU ve SİNEM USER KARA TASARIM: ZARİFE SELÇUK HP öncelikle, gerçek katılımcı bir demokrasiyi inşa etmeyi hedeflemelidir. Bu da, kitleleri demokratik kurumları tehdit etmeyecek bir şekilde, nasıl mobilize edebileceği sorusuna cevap oluşturmasına bağlıdır. CHP siyasal söylemi bu temelde, insanlara politikalar sunmanın yanı sıra, gelecek için umut vaat eden kimlikler de sunmalıdır. Siyasetin her daim olması gereken toplumdaki demokratik siyasal pozisyonların çatışmasına/ karşıtlığına dayalı partizan yönünü ortaya koyarak, insanların siyasetle ilgilenmeleri için gerçek alternatifleri sunan, taraflar arasında seçim yapma olanaklarını belirginleştiren politikalar oluşturmalıdır. Zira partizansız bir anlayışın oluşturduğu mutabakatçı siyaset türü, halkın görünmesini ve tartışmasını ortadan kaldırmaktadır. Devlet mekanizmalarının, toplumsal enerji ve çıkarlar karışımının karşılıklı iletişiminden ibaret bir hükümet pratiğinin, demokrasi olarak kavranmasına yol açmaktadır. C Türkiye gündeminde yine 7 Haziran tarihinde gerçekleşecek seçimler var. İçinde bulunduğumuz koşullarda AKP iktidarı, demokrasiyi kurma iddiası altında, onu tam anlamıyla bloke etmiş bulunuyor. ABD, dünyayı gözetliyor Eski NSA çalışanı Edward Snowden’ın hikayesinin anlatıldığı Laura Poitras’ın “Citizenfour” belgeseli 24 Nisan’da gösterime giriyor. elgeselci Laura ta, terörle ilgili her şePoitras, Ocak yi izlemekteyken Ed2013’te “Her ward bu savunma megeçtiğiniz sınır, yapkanizmasının yanlış oltığınız alışveriş, ettiduğunun ayrımına vağiniz telefon, cep korır. Ona göre özel yaşaASLI nuşmalarınız, edindimın dokunulmazlığıSELÇUK ğiniz arkadaş, yazdığına saygı yoksa özgürnız makale, girdiğiniz lük, düşünce özgürlüğü web sitesi, gönderdiğiniz kıde yoktur. 11 Eylül’den sonsa mesaj, postaladığınız paket ra tüm vatandaşlar aktif olaerişimi sonsuz; fakat güvenli rak gözetlenmeye başlanmışği tartışılır bir sistemin elintır; her gün 320 milyon kayıt de” sözlerinden oluşan, “Citiyapılmaktadır. zenfour” adlı birinden şifreli Microsoft, Yahoo, Google, bir eposta alır. Facebook, Aol, Skype, YouTu2006’da Irak Savaşı’yla ilbe, Apple gibi büyük şirketlegili “My Country My Country”i çekerken Amerikan hükümetince takip listesine alınan, sınırda alıkonulan, Guantanamo’yu anlatan “The Oath” (2010) ve belgesel Oscar’ını alan “Citizenfour”la (2014) 11 Eylül üçlemesini tamamlayan Poitras’a bu şifreli epostayı yazan köstebek, Ulusal Güvenlik Teşkilatı’nın Hawaii biriminde çalışan, sonsuz erişimi olan 29 yaşındaki kıdemli analist EdEdward Snowden ward Snowden’dır. Laura’yla Edward’ın şifreli yazışmaları Haziran rin ağlarına Ulusal Güvenlik 2013’e dek sürer. Laura, EdTeşkilatı ve Federal Soruşturward, The Guardian’ın köşe ma Bürosu’nun doğrudan doğyazarı Glenn Greenwald, araş ruya erişimleri vardır. Belgetırmacı gazeteci Ewen MacAs sel, baskı altındaki genç bir kill, 3 Haziran 2013’te Hong adamı, kendini kurban ederek Kong’taki Mira Otel’de buluözgür bir dünyanın kurulacaşurlar. ğına inanan bir idealistin yüEdward, çağımızın en bürekliliğini yetkinlikle yansıyük skandallarından birini tır. Görüşme bitince Edward, Amerikan hükümetinin tüm BM’nin yardımıyla Rusya’ya yerküreyi gözetlediğini anlat götürülür; gizli polis, Laura, maya başlar. Belgeselini saGlenn ve Ewell’i gözdağıyla nat ve gazetecilik, sinema ve korkutmaya çalışır. Laura belröportaj arasında kuran Laugeselini özgürce bitirmek için ra 8 gün süren bu itiraf günyine Berlin’e döner. ABD, Bercesini “cinéma vérité” (gerlin’deki üslerinden izlemeleriçekçi sinema) biçeminde kay ni sürdürür, Angela Merkel’in deder. Dinginliğinin, etkicep telefonu da dinlenmekteli kararlılığının ardında genç dir. Edward patlamaya hazır bir İstanbul Film Festivali’nde bomba gibidir. “Devletin erki gösterilen, 24 Nisan’da gösteni güçlendirecek metotları ya rime girecek Citizenfour’u izratmak için para alıyorum” lerken George Orwell’in 1948 diyen Edward’ın açıklamaları tarihli distopik romanı 1984’ü sarsıcıdır, elindeki verilerse düşündüm. “Büyük Birader” ürkütücüdür. Prism adlı gizve “Düşünce Polisi” kavramlali takip programıyla dünyarı 66 yıl sonra günümüzde danın tüm verilerini toplamakha da belirgin. B Demokratik siyaset Bu postdemokrasi siyasalın husumet boyutunu, halkın demokratik siyasal pozisyonlarını sildikçe, savunulanın aksine, demokrasinin amacı olarak görülen mutabakatın gerçekleşmesi daha da tehlikeye girmektedir. Çünkü siyasal alan hâlâ biz/ onlar ayrımına bağlıdır ve bu ayrımı içeren kolektif kimlikler siyasette merkezi bir role sahiptir. Demokratik siyasetin görevi bunları silmek ya da mutabakat yoluyla aşmak değil, demokratik cepheleşmeyi dinamikleştirecek şekilde inşa etmektir. Demokratik siyaset, çıkarlar ve değerler arasında uzlaşma sağlamakla veya kamu yararı hakkında müzakere etmekle sınırlandırılamaz, insanların arzuları üzerine gerçek bir etkiye sahip olması gerekir. Bu nedenle de, tutkuları demokratik tasarılar doğrultusunda harekete geçirebilmek için partizan bir karaktere sahip olmalıdır. Dolayısıyla demokratik bir siyaset, mutabakata uyuşmazlığın eşlik ettiği bir siyaCHP, siyasal tutkuları mobilize edecek kadar güçlü kolektif özdeşim sal mücadeleyi biçimleri sunan bir cepheleşmeyi örgütlemelidir. (Vedat Arık) örgütlemekle olasıdır. Mutabakat, demokramilliyetçi, dini ya da etnik özmokratik siyasal kurumların siyi oluşturan kurumlar ve siya deşim biçimleri etrafında başka önemli olduğu gerçeğini kasal birliği niteleyen etik politik türkü kolektif kimlikler oluşur. bul eden bir sol duruşla, mevdeğerler, herkes için özgürlük cut kapitalist düzenleme tarzlaCHP ne yapmalı? ve eşitlik açısından gereklidir. rına meydan okuyacak, karşıt Fakat bu değerlerin anlamıhegemonik projelerini oluşturTürkiye’de yaşanan süreç buna ve nasıl uygulanacağına dair malıdır. dur. Bu nedenle CHP, siyasal Salt biçimsel özgürlüklerin uyuşmazlık, her zaman var olatutkuları mobilize edecek kadar korunmasından fazlasını hedefgüçlü kolektif özdeşim biçimcaktır. Sağ /sol ayrımının esas lemeli, Marksizm ile neoliberaleri sunan bir cepheleşmeyi örişlevi de budur. lizm arasında bir konuma sıkıgütlemelidir. Sağ sol ayrımı şan sosyal demokrasinin, ekoSiyasal karşıtlığın ortadan nomik değerlerin yeniden bölükalktığına, toplumdaki herkeBu uyuşmazlık hem meşru, şümünü (ekonomik demokrasi hoş tutacak çözümler bulan hem de zorunludur. Sağ ve sol siyi) gerçekleştirecek yeni bir kazankazan siyasetinin çözüm arasında bu husumet noktasıolacağına inanmayı ve buna tes pratiğini oluşturmalıdır. nın eksik olduğu yerde, siyaYüzde 35’in oyunu almak bulim olmayı bırakmalıdır. sal sınırlar bulanıklaşır; siyasal na bağlı, sağa gitmeye değil... Çoğulculuğun ve liberal departilerden soğuma gerçekleşir; AKP’nin Demokrasi Sınavı TUNÇ TAYANÇ AraştırmacıYazar ilindiği üzere, Ahmet Davutoğlu’nun akademik olanı bir yana siyasal açıdan iki unvanı var: AKP Genel Başkanı ve Türkiye Cumhuriyeti’nin 62. hükümetinde başbakan... Bir başka anlatımla, hem TBMM’de bulunan 312 milletvekilinin üyesi oldukları bir partinin hem de ülkenin “yürütme” erkinin başında bulunmaktadır. Bu konumundan ötürü, 8 Mart 2015’te, AKP’nin Mardin Kadın Kolları Kongresi’nde, CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’na bir çağrıda bulunmuştur: “... gelin yarın hep beraber vereceğimiz bir yasayla, bir anayasa değişikliğiyle parti kapatılmasını tarihe gömelim. 550 milletvekili hep beraber parti kapatılması karşısında, 4 partinin önergesiyle gerekli anayasa değişikliğini yapalım.” AKP’nin web sitesinde yer alan bu sözlere ilişkin bilgi şöyle sürmektedir. “Konuşması sırasında ‘Vur vur inlesin, Pensilvanya dinlesin’ sloganları üzerine Davutoğlu, ‘Bütün demokrasi karşıtları dinleyecek, bütün çeteler dinleyecek, bütün şebekeler, milli iradeye engel olmak isteyen bütün çevreler, Mardinli konuşacak onlar dinleyecek...’ dedi.” (http://www.akparti.org.tr/site/haberler/partikapatilmasinitarihegomelim/72185#1\l; eri B Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun parti kapatılmasına ilişkin demokrasiden yana olan söylem ve tavrını seçim barajının kaldırılması konusunda da göstermesi gerekir. Parti kapatmaya karşı AKP Genel Başkanı ve Başbakan Ahmet Davutoğlu. (Necati Savaş) şim: 10 Mart 2015). Bu sözlerle Davutoğlu’nun (i) “milli iradeye engel olmak isteyen bütün çevreler” ile (ii) “demokrasi karşıtları”nı Mardinlilere, daha geniş bakıldığında da “millet”e şikâyet ettiği, “samimi olmadıkları”nı, hatta “demokrasiden yana olan”ın “yalnızca” AKP ve AKP’ye oy verenler olduğunu ima ettiği açıktır. AKP’nin ve hükümetin en tepesinde oturan kişi olarak Davutoğlu’nun “demokrasi”den yana, kendi ifadesiyle “milli iradeye engel olmak isteyen bütün çevreler”e karşı bir tavır takınmasına ancak olumlu bakılabilir. Demokrasi ayıbı Davutoğlu’nun bu “olumlu” yaklaşımını pekiştirmesi için “milli iradeye engel” oluşturan lara yönelik söylemini ve eylemini bir an önce gerçekleştirmesini, “milli iradeye engel” oluşturduğu çok açık olan “seçim barajı”nın kaldırılmasına çaba göstermesini ve 7 Haziran 2015’te yapılacak milletvekili seçimine Türkiye’nin böyle bir “demokrasi ayıbı” olmadan girmesini, seçim sonrasında çıkabilecek “meşruiyet” tartışmalarının da böylece şimdiden önlenmesini beklemek T.C. yurttaşlarının hakkıdır. Tersi olur, 7 Haziran 2015’teki milletvekili seçimi sonunda, seçime katılan siyasal partilerin oyları ile TBMM’deki sandalye dağılımı arasında gene “dengesizlik” ortaya çıkarsa, daha açık bir ifadeyle, başka siyasal partilere verilen oylar, seçim barajından ötürü bir başka partinin “kazanç” hanesine yazılır ve “yürütme erki” elde edilen bu “gayri meşru kazanç” sonucu belirlenecek olursa, TBMM’de bulunan 312 milletvekili ile “çoğunluk” olan AKP’nin seçim barajının kaldırılmasından yana parmağını kıpırdatmayarak “milli iradeye engel oluşturduğu”nu, bu nedenle de “demokrasi karşıtı” olduğunu ya da “demokrasi”den anladığının farklı bir “şey” olduğunu ileri sürecek olanlar “haklı” olacaklardır. Parlamento içinde ve dışında bulunan “muhalefet”in gerek Davutoğlu’nu, gerek AKP’yi böyle bir “demokrasi sınavı” vermeye çağırması/zorlaması için elinden geleni yapması gerektiği de açıktır. C M Y B