Katalog

SAYFA CUMHURİYET 13 OCAK 2015 SALI 10 EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr Ülkenin geçiş döneminde olduğunu söyleyen Sabancı’ya göre anayasa değişikliğine odaklanmak gerek Yeni anayasa şart u ‘Sistemi, kişilerden bağımsız olarak konuşmalıyız’ diyen Güler Sabancı, ‘sistem açısından bakıldığında bazı değişikliklerin yapılması gerektiği gözüküyor’ dedi. 4 Perakendede, sigortada, bankacılıkta büyüdük. Dolasıyla sanayide çok büyümemiş görünüyoruz; ama şirketlerimiz kendi içinde büyüdüler. Teknosa yüzde 20 büyürken, lastikte yüzde 57 büyüdük. Toplama baktığınızda sanayinin payı, pastanın içinde azalmış gibi görünebiliyor. ŞİRKE TLE RDE N Ford Otosan 200 kişiyi işe alacak Yeni yılın birçok fırsatla geldiğini dile getiren Sabancı Holding Yönetim Kurulu Başkanı Güler Sabancı, Türkiye’nin de bir geçiş döneminde olduğunu belirterek “Dolayısıyla bence Türkiye’de bütün partilerin, muhalefetin, iktidarın odaklanması gereken konu, kişilerden arınmış olarak anayasa değişikliği olmalıdır” dedi. Endonezya’da yeni üretim tesisi açılışının ardından bir grup gazetecinin sorularını yanıtlaNuri yan Sabancı’nın sorulara verdiği yanıtlar ve dile getirDüzgören diği beklenti ve saptamaları özetle şöyle: * Türkiye’nin bir geçiş döneminde olduğunu kabul edelim. Türkiye ilk defa halkoylaması ile bir cumhurbaşkanı seçti ve Türkiye’nin anayasası parlamenter sistemi öngörüyor. Sistemleri sistemler ile çözmeliyiz. Sistemleri konuşuyorsak, burada bir sıkıntı var. Şu anda kişilerin uyumlu çalış1.4 milyar ması ile bu yapı devam ediyor. Ama sistem açısından bakıldığında anayasaya odakla dolarlık yatırım nılması ve gerekli değişikliklerin yapılmaTürkiye’de enerji sı gerektiği gözüküyor. sektörünün geçen sekiz * Anayasa ihtiyacını her alanda hisyıldır çok ciddi bir transsediyoruz. Biz bunu uzun zamandır formasyondan geçtiğini disöylüyoruz, yeni bir şey söylemiyoTürkiye’nin son 10 le getiren Sabancı, dağıtımın tamamen özelleştiğini hatırlattı. ruz. Benim beş senelik yılbaşı meyılda GSMH içindeki Üretimde de özel sektörün payının sajlarıma bakarsanız hepsinde bu payına bakıldığında saçok ciddi bir şekilde arttığına dikmesaj vardır. nayinin yüzde 1920 kat çeken Güler Sabancı, Enerjisa * Türkiye şu anda bir de çok önemseviyesinde olduğuile bu süreçte yer aldıklarını belirteli bir süreçten geçiyor, barış sürecin rek “Bu sekiz sene içinde Enerjisa’ya nu söyleyen Sabancı den geçiyor. Sosyal bir barış ve betoplam 20 milyar TL’nin üzerinde Holding Sanayi Grup raberinde onun getireceği kalkınma yatırım yaptık” dedi. İklim ve haBaşkanı Mehmet Peva şartlarına göre, birkaç ay içinde ve ekonomik kalkınma söz konusu. karun , kıyasladığımız Tufanbeyli’yi devreye sokacaklarıBölgesel kalkınmışlık farklarımız var. ülkelere göre bakıldını anlatan Sabancı, bunun Ener Uzun zamandır hırpalanmış ve yoruljisa için bir eşik olduğunu ifade ğında Türkiye’nin yüzmuş bir Güneydoğu bölgemiz var. Kaletti. Sabancı, holdingin 2015 de 30’lara çıkması gekınmak istiyor, barış istiyor. Hep berayılında Topluluk olarak 1.4 rektiğini belirtti. Pekarun, ber bunun da anayasadan geçmesi geremilyar dolarlık yatırırım fark yaratmak için mutlayapmayı planladığını kiyor. Barış sürecinin orada da ayağı var. belirtti. Güler Sabancı Mehmet Pekarun, Teknolojiye yatırım yapmalı ka teknolojik yatırım yapılması gerektiğini dile getirerek, “Mevcut güçlü olduğumuz sanayilerde büyümemizin belli bir limiti var. Bunların ötesine geçmek için gerçekten yenilikçilik diyoruz. Ama bizim sürekli, Türkiye’de sadece Sabancı kuruluşları değil, her sanayi kuruluşunda bunu konuşmamız lazım. Her şirketin mutlaka teknolojiye yatırım yapması lazım. Ne zaman büyük ölçekli düşünmeye başlarsınız, iddianızı bu şekilde ortaya koyarsanız bir şeyler oluşmaya başlıyor” dedi. Ford Otosan, Kocaeli’ndeki fabrikalarda 200 * Her zaman büyümeyi işçi istihdam edecek. düşünüyoruz. Organiğini de Şirketten yapılan yazılı açıklamada, yaklaşık inorganiğini de, hepsini… 7 bin kişinin çalıştığı Gölcük ve Yeniköy fab* 2015’te Türkiye için rikalarında üretim faaliyetlerinde görevlenözel fırsatlar olduğunu düdirmek üzere takım arkadaşları arandığı beşünüyorum. Ama öbür taraflirtilerek, yıl içinde askerliğini yapmış, 35 yatan tehditler de var. Bunlar şından küçük, lise ya da meslek yüksekokulu sadece bizim için tehdit demezunu 200 işçi alınacağı kaydedildi. Açıklağil. Amerika’nın, Fed’in kamada, başvuran adaylar için Değirmendere rarı, şu anda bulunduğumuz Kültür Merkezi’nde 15 Ocak Perşembe, 19 Endonezya da dahil bütün Ocak Pazartesi ve 22 Ocak Perşembe yazılı gelişmekte olan pazarları ilsınav yapılacağı ifade edildi. gilendiriyor. Bir yandan da örneğin petrol fiyatları düşüyor ama bir yıl boyunca petrol fiyatı 5560 dolarlar civarında kalırsa, dünyadan da 100 milyar dolar gibi bir nakit de çekilmiş oluyor. O kaEczacıbaşı Yatırım Holding Ortaklığı iştirak dar az petrol satılmış, o kaportföyünü olası her yönden gözden geçirerek dar az gelir elde edilmiş oluişbirliği fırsatlarını değerlendirmeye karar veryor. Her fırsatın ortaya koydiğini açıkladı. Şirketten KAP’a yapılan açıkladuğu bir tehdit var. mada, şirketin iştirak portföyünün “her yönden * Türkiye’nin büyümegözden geçirilerek, her tür yeniden yapılandırsine gelince: Etrafımızdama, stratejik işbirliği ve varlıkların değerlendirilki büyüme oranlarına, dünmesi gibi konularda çalışma ve inceleme yapılyada yaşananlara bakılınmasına... olası öneri ve tekliflerin de değerlenca kabul edilebilir bir seviye dirilmesine” karar verildiği belirtildi. KAP’ta yer olabilir. Ama ben bunu ilk alan verilere göre şirketin 16 iştirakinin arasındefa söylemiyorum. Yıllarda yüzde 20.6 paya sahip bulunduğu Eczacıbadır söylüyorum. Bence Türşı İlaç yüzde 11.5 paya sahip olduğu Eczacıbakiye için bu büyüme oranı şı Holding, yüzde 7.5 payı olan Eczacıbaşı Yapı yeterli değildir. Türkiye’nin Gereçleri ve yüzde 44.3 paya sahip olduğu İnyüzde 5.56 büyümeyi batema İnşaat ve Tesisat bulunuyor. şarabilmesi lazım. Potansiyelimiz var, potansiyelimizin altındayız. İşte o yüzden diyorum ki, bunlara odakPerakende ticaret lanalım. Bunları konuşalım, pazarında ‘hepsiburabunlara çalışalım diyorum. da.com’ adıyla faaliy* Endonezya devletinet gösteren DMarket den çok küçük bir destek Elektronik Hizmetler, alındı. Ama özellikle kredi TurkCommerce B.V.’ye kullanımı konusunda Endopay devri için Rekanezya Eximbank’ı bize çok bet Kurumu’na başvurdu. yardımcı oldu. Ben iki alanAçıklamada ne kadarlık bir dan bahsettim, biri kompayın devredileceği bilgisi yer almadı. pozit, biri inşaat güçlendirÖte yandan 2012’de Hanzade Doğan me. Bunlarla ilgili arkadaşBoyner, Hepsiburada’nın satış haberlerilarımız pazar araştırmasıni yanıt vermişti. Hepsiburada’yı kesinlikle na başladılar. Burada pazar satmayı düşünmediklerini söyleyen Hanzade oluşursa küçük bir yatırımla Doğan Boyner, şirkete ortak almak için burada da üretebileceğimiz görüşmeler yaptıklarını ifade etti. bir ürünüdür. Yılda 5.56’lık büyümeyi başarmalıyız Eczacıbaşı işbirliği fırsatlarını değerlendirecek Hepsiburada.com satışa çıktı 12.1 milyar dolar uçtu Ekonomi Servisi Yılın ilk haftasında küresel büyüme endişeleriyle yatırımcılar hisse piyasası fonlarından 12.1 milyar dolar çekti. Gelişen ülke hisse fonlarında çıkış art arda sekizinci haftada da devam etti. Bank of America Merrill Lynch tarafından EPFR Global verilerine dayandırılan ve Cuma günü yayımlanan rapora göre 7 Ocak’ta sona eren haftada ABD hisse senedi piyasalarına yatırım yapan fonlardan 12.8 milyar dolar, Avrupa hisse piyasasına yönelik fonlardan ise 300 milyon dolar tutarda çıkış oldu. Türkiye’nin de aralarında olduğu gelişen ülke hisse piyasalarına yönelik fonlardan para çıkışı 1.3 milyar dolar oldu. Japon hisse senedi fonlarına ise 500 milyon dolar giriş gerçekleşti. Verilere göre geçen yılın tamamında hisse senedi fonlarına giriş 160 milyar dolar oldu. ABD hisse fonlarına 87.4 milyar dolar, Japon hisse fonlarına 14.5 milyar dolar giriş oldu. Gelişen ülke hisse fonlarından çıkış ise 2014’ün tamamında 24.7 milyar dolar oldu. Enerji sektöründe iflaslar kapıda u Uluslararası düşünce kuruluşu EBES’in Lizbon konferansına katılan ekonomistlere göre petrol fiyatlarındaki sert düşüş nedeniyle petrol ihraç eden ülkeleri zor günler bekliyor. Enerji sektöründe şirket iflasları yaşanabilir. Ekonomi Servisi Uluslararası bilimselakademik kuruluş EBES’in (Eurasia Business and Economics Society Avrasya İşletme ve Ekonomi Birliği) 15. konferansına katılan ekonomistlere göre; petrol fiyatlarındaki düşüş nedeniyle enerji sektöründe iflaslar yaşanabilir. EBES Konferansı 810 Ocak’ta Portekiz’in başkenti Lizbon’da yapıldı. Buna göre petrol ihraç eden ülkeleri zor günler bekliyor. Özellikle Venezüella ve Rusya gibi petrol ihracatı geliri kamu bütçesinin önemli bir kısmını oluşturan ve siyasi ambargolarla boğuşan ülkeler çok zorlanacak gibi görünüyor. Konferans katılımcılarının görüşü, özellikle Amerika ve Kanada gibi ülkelerde yüksek maliyetle petrol çıkaran firmaların birçoğunun bu fiyatlara dayanamayacağı yönünde. Dolayısıyla yakın zamanda enerji firmalarından iflas haberleri gelebilir. Dünyanın önde gelen bankalarından Barclays ve finansal araştırma şirketlerinden Cowen and Company tarafından hazırlanan raporlarda, aramaüretim harcamalarının ciddi oranda azalacağı öngörüldü. Teksas Üniversitesi’nden Dr. Gürcan Gülen ise petrol fiyatlarındaki düşüşün neticesinde çok sayıda petrol ve doğalgaz şirketinin uluslararası boyutta 2015 bütçesini kıstığını söyledi. İsrail’e en çok yolcuyu THY uçurdu Türk Hava Yolları (THY), 2014’te İsrail’e en çok yolcu taşıyan yabancı havayolu şirketi oldu. İsrail Havayolları Otoritesinin yayımladığı verilere göre, 2013’te İsrail’e en çok uçuş gerçekleştiren yabancı havayolu şirketi olan THY, bu unvanını 2014’te de korudu. Rapora göre, İsrail’e ve İsrail’den başka ülkelere yolcu taşıma sıralamasında THY geçen yıl 690 bin yolcu taşıyarak birinci oldu. Bu ülkeye seferlerinde 2013’te 582 bin yolcu taşıyan THY, geçen yıl bu sayıyı yüzde 19 artırdı. İsrail’e gerçekleştirilen karşılıklı uçuşlarda THY’yi 385 bin yolcuyla Alman Lufthansa ve 380 bin yolcuyla İngiliz Easyjet takip etti. Polisan Dap Yapı ile işbirliği yapacak Polisan Holding’in iştiraklerinden Polisan Yapı İnşaat Taahhüt Turizm Sanayi ve Ticaret AŞ, Dap Yapı ile Pendik’te bulunan yaklaşık 175 dönüm konut ve ticari alan imarlı arazisinde kat karşılığı inşaat için görüşmelere başladı. İşbirliği çerçevesinde arazide rezidans ve ofislerin yer aldığı, yatırımcıların ilgi odağı olacak bir proje gerçekleştirilecek. Polisan Holding Üst Yöneticisi (CEO) Erol Mizrahi, Dap Yapı ile daha önce Kâğıthane’deki arazilerinde Z Ofis Projesi için işbirliği yaptıklarını anımsatarak, “Kurtköy arazimiz için de yine aynı başarıda ve prestijde gerçekleşmesini temenni ediyoruz” dedi. Petrol daha da düşecek Yatırım bankası Goldman Sachs, 2015 ve 2016 yılları için petrol fiyatı beklentilerini düşürdü. Goldman Sachs, Brent petrolü fiyat beklentilerini 2015 için 83.75 dolardan 50.40 dolara, 2016 için 90 dolardan 70 dolara revize etti. Banka, ABD hampetrolü tahminlerini ise 2015 için 73.75 dolardan 47.15 dolara, 2016 için 80 dolardan 65 dolara çekti. Brent petrolün varil fiyatı dün de 49 doların altına inerek yaklaşık 6 yılın en düşük seviyesine geriledi. Brent petrol son beş yılda yüzde 10.75 değer yitirirken geçen yıl fiyatlar yüzde 54.77 çakıldı. Brent petrol 2013’ü de yüzde 3.92 kayıpla tamamlamıştı. Böylece petrol 2010, 2011 ve 2012’de toplamda yüzde 47.94’e ulaşan kazanımlarını da geri vermiş oldu. Petrol fiyatları, Haziran 2014’te varil başına 115 dolardı. Dünya genelinde oluşan petrol arzı fazlasının etkisiyle gerileyen fiyatların bu seviyelere inmesinde, Asya ve Avrupa ekonomilerinin büyüme hızının azalarak küresel petrol talebinin düşmesi, OPEC’in 27 Kasım’da yaptığı olağan toplantısında üretimi kısmama yönündeki kararı da etkili oldu. Katmerciler 6.7 milyon Avro sipariş aldı Katmerciler Araç Üstü Ekipman bu yıl teslim edilmek üzere yurtdışından 6.7 milyon Avro tutarında itfaiye ekipmanı siparişi aldı. Savunma ve sivil amaçlı olarak ağır ve ticari araç ve araç ekipmanı üreten Katmerciler’in hisseleri Kamuyu Aydınlatma Platformu’na (KAP) yaptığı açıklamanın ardından 3.85 liraya kadar yükseldi. Avrupa’da ‘en kötü’ye hazırlık Ekonomi Servisi Yunanistan’daki anketlerde Syriza’nın liderliğini sürdürmesi Avrupa’yı endişelendiriyor. Avrupalı bankalar kendi içlerinde stres testleri yaparak Yunanistan’ın Avro’yu bırakma olasılığına karşı önlem almaya başladı. Wall Street Journal’ın haberine göre, bankalar iki yıl önce rafa kaldırdıkları acil durum planlarını yeniden ortaya çıkarmaya başladılar. Bu kurumlar arasında Citigroup, Goldman Sachs ve brokerlık firması Icap de var. Yunanistan Merkez Bankası ise Rusya’da sefalet yükseliyor Ekonomi Servisi Rusya’da enflasyon artı işsizliğin göstergesi olan Sefalet Endeksi, geçen yıl yüzde 39 yükselerek 16.6 seviyesine ulaştı. Bloomberg’in derlediği verilere göre, bu oranla Rusya, Yunanistan ve Türkiye’deki benzer göstergelere yaklaştı. Rusya’da işsizlik Kasım ayında yüzde 5.2 olarak açıklandı. 2013 Yıllık enflasyon Aralık ayında 9.1’den 11.4’e yükseldi. 2013 yılı sonunda ise yüzde 6.5 seviyesinde idi. Zayıflayan ruble ithalat maliyetlerini yükseltirken, Rusya’nın en büyük ihracat kalemini oluşturan petrol hazirandan bu yana yüzde 56 geriledi. Ruble ise petrol fiyatlarındaki düşüşün sürmesi ve Fitch’in Rusya’nın kredi notunu düşürmesinin ardından dün yeniden 62 dolar civarına geriledi. MERKEZ BANKASI CİNSİ 1 ABD DOLARI DÖVİZ ALIŞ 2.2891 13 OCAK 2015 EFEKTİF ALIŞ SATIŞ SATIŞ Alexis tsipras bankalardan ciddi bir mevduat çıkışı olduğu yönündeki haberler üzerine mevduat çıkışının kontrol altında olduğunu açıkladı. Banka, Avrupa Merkez Bankası (ECB) ile beraber gelişmeleri yakından izlediklerini ve gerekirse duruma müdahale edeceklerini ifade etti. Alman Ekonomi Araştırma Enstitüsü Ifo, Fransa Ulusal İstatistik Enstitüsü ve İtalya Ulusal İstatistik Enstitüsü’nün hazırladığı rapora göre ise Avro bölgesinde büyüme zayıf kalmaya devam edecek. ECB’nin açıklayacağı parasal genişleme programında ulusal merkez bankalarından destek alması bekleniyor. 2.2932 2.2875 2.2966 1.8786 1.8579 1.8899 2.7086 2.7018 2.7127 3.4753 3.4548 3.4805 2.2605 2.2427 2.2639 1.9330 1.9172 1.9403 7.8371 7.6198 7.9547 1 AVUSTRALYA DOLARI 1.8665 1 EURO 1 İNGİLİZ STERLİNİ 1 İSVİÇRE FRANGI 1 İSVEÇ KRONU 1 KANADA DOLARI 1 KUVEYT DİNARI 1 NORVEÇ KRONU 100 JAPON YENİ 2.7037 3.4572 2.2461 1.9243 7.7358 1 DANİMARKA KRONU 0.36287 0.36465 0.36262 0.36549 0.28225 0.28517 0.28205 0.28583 0.29597 0.29796 0.29576 0.29865 1.9194 1.9321 1.9123 1.9394 1 S. ARABİSTAN RİYALİ 0.60970 0.61080 0.60513 0.61538 C M Y B