Katalog

23 AĞUSTOS 2014 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr 11 Tüketicinin yine bankaların insafına bırakıldığını savunan Ağaoğlu’na göre durum kesinlikle mahkemelik Bu iş karakolda biter Dosya masrafları, kart aidatları ve hesap işletim ücretleri olmak üzere üç ana konuda şikâyetçi olan tüketicinin hiçbir konuda tatmin edilmediğini dile getiren Tüketici Sorunları Derneği Başkanı Ağaoğlu, tüketicinin yine bankaların insafına bırakıldığını, bu işlerin de yine mahkemede çözüleceğini belirtti. OLCAY BÜYÜKTAŞ THD: Vurgunun adı değişti MUSTAFA ÇAKIR ANKARA Tüketici Hakları Derneği (THD), Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) bankaların müşterilerinden alacakları işletim ücretlerine ilişkin yönetmelik taslağının uygulamaya girmesinin ardından tüketicileri bekleyen tehlikeye dikkat çekti. THD Başkanı Turhan Çakar, bankaların alacakları ücretlere yasal dayanak getirileceğine işaret etti. Çakar, BDDK’nin taslağını değerlendirdi. Taslakta tüketici ve konut finansman kredilerine ilişkin “tahsis ücreti” öngörüldüğüne dikkat çekti. Çakar, “Daha önce dosya masrafı alan bankaların şimdi dosya masrafı değil de çekilen kredinin binde 5’i oranında tahsis ücreti alacaklarını” vurguladı. Tüketicinin 100 bin lira kredi çektiğinde 500 lira tahsis ücreti ödeyeceğini ifade eden Çakar, “Değişen bir şey yok. Sadece ErdoğanDavutoğlu Seçimlerinde.. Yasalar, Hukuk Ayaklar Altında YSK’nin seçim sonuçlarını açıklaması ve Erdoğan’ın cumhurbaşkanı seçildiğinin kesinlik kazanmasıyla başbakanlık, AKP başkanlığının düşmesi, tarafsız olması kâğıt üstünde kaldı. Erdoğan üçü bir arada görev, yetkilerini fiili güçle kullanırken 10 gün sonra toplanan AKPMYK’ye başbakan, parti başkanı yetkileri ile katılmakla kalmadı. Bu iki görev için de Davutoğlu’nun atandığını ilan etti. Davutoğlu, Erdoğan’ın açıklamasıyla AKP örgüt çatılarının eğilimleri alınmış olarak üçü bir arada güçleri üzerinde tutan Erdoğan’ın sonuç kararıyla, 21 Ağustos tarihinde fiilen hem başbakan, hem de AKP başkanı olarak ilan edildi. Kutlamalar başladı, dahası evine giderken Başbakanlık korumaları da eşlik etti. Dün ErdoğanDavutoğlu ikilisi birlikte cuma namazı kıldı. Atatürk’ün seçildikten sonra gittiği camiyi seçme özeni gösterdiler. Oysa henüz aday. Davutoğlu, 27 Ağustos’ta yapılacak AKP kongresinde, yine Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın hâlâ elinde tutacağı başbakanlık, parti başkanı şapkalarıyla katılacağı bu kongrede seçilecek. Atama iradesi, yasalhukuksal adaylık, seçilme kalıplarına uydurulacak. HHH Erdoğan’ın başbakanlık, parti başkanlığı, seçilmiş yeni cumhurbaşkanı, ilerisi için ilan ettiği başkan, başkanlık sistemi dayatmalarıyla, AKP’nin istenen yeni hükümetinin de kurulması garantilenecek. Her şey iradeleri doğrultusunda tıkırında yürüyor olmalı ki... Dün Meclis Başkanlığı, bir gün sonrası için Meclis’in açılışı çağrısını yaptı. 28 Ağustos günü Erdoğan’ın cumhurbaşkanlığı görevi devirteslim töreni var... AKP yandaşlar korosu anayasal, yasal maddelerin açık hükümlerini yok sayarak, Erdoğan’ın yasal tarafsız görev yükümlülüklerini, Davutoğlu’nun kâğıt üstünde bir gün önce başbakan, parti başkanı seçilmesinin sonrasında başlatmaktalar... Böylece 29 Ağustos’ta Erdoğan’a görevi teslim edecek olan AKP kurucusu, her dönem Erdoğan’ın önünü açmış, Köşk’te AKP iktidarlarına onay yükümlülüğüne sadık kalmış Gül sadece harcanmıyor. Davutoğlu hükümeti, parti başkanlığı süreçlerini Erdoğan şimdiden isim isim belirleyerek, gelecek için de ipleri sıkı sıkı elinde tutmak istiyor. Zaten Davutoğlu’nun hukuken ancak adaylık için geçerli seçilmesini, başbakan, parti başkanı atamasını ilan ettikten sonra ikilinin parti merkezinde aralarında bir toplantı yapmaları ilginçti. Yandaşlar, medya güdülemesi kampanyalarında, dün koro halinde, AKP’nin, daha doğrusu Erdoğan’ın liderlik yürüyüşünde, yeni, önemli bir dönemeci aştığının muştusunu veriyorlardı. Bir adım ileri seçimlere kadar Davutoğlu hükümetinde çok fazla değişiklik olmayacağının bilgisini veriyorlardı. Erdoğan ile Davutoğlu hükümeti arasında uyumlu bağ için Erdoğan’a en sadık bir iki isim eklenecekti... Sonrasında Davutoğlu hükümetinin, kuşkusuz Erdoğan ile uyumlu, Erdoğan’ın karizmatik liderliğine gölge düşürmeyecek başarısı çok önemli olacaktı. Seçimlerde Erdoğan’ın gönlündeki başkanlık sistemi, anayasal değişikliğe gidilebilecek başarı çok önemliydi. Davutoğlu hükümetlerinin Erdoğan’ın liderliği, önündeki engellerin kaldırılması yolunda ilk önemli görevleri arasında cemaatle hesaplaşma, iki yıl öncesine kadar sürmüş iktidarları kadrolarının temizlenmesi olacaktı. Tüketicilerin dört gözle beklediği, bankaların yurttaşlardan aldığı deli dumrul ücretlerinin kaldırılması konusunda BDDK’nin yaptığı açıklama bazı ücretleri ortadan kaldırsa da tam bir memnuniyet yaratmadı. Tüketicilerin bir kez daha bankaların insafına bırakıldığını dile getiren tüketici temsilcileri, hakkını almak isteyen yurttaşın yine bankalarla yazışmalar ve hakem heyetleri ile uğraşmak zorunda kalacağına dikkat çekti. Konuya ilişkin sorularımızı yanıtlayan Tüketici Sorunları Derneği Başkanı Aydın Ağaoğlu’nun verdiği bilgiye göre, başta hesap işletim ücreti olmak üzere pek çok ücrette yine sıkıntı yaşanacak. Dosya masrafları, kart aidatları ve hesap işletim ücretleri olmak üzere üç ana konuda şikâyetçi olan tüketici hiçbir konuda tatmin edilmedi. Açıklamalara göre kredi alan ve yalnız ödeme yapmak için açılan hesap için ücret ödenmeyecek ancak maaş almak üzere açılan hesaplar biraz karışık. Zira, yalnız maaş alınırsa alınmayacak ama tüketici genellikle aynı hesabı kullanarak ev kirası, fatura ödemesi gibi işlemleri de bu hesaplardan yaptığı için yine masraf ödemek zorunda kalacak. Üstelik tüketici kendisi seçmediği banka ile çalışmaya zorlandığı için adil de değil. Kredi kartı ücretlerinde yine belirsizlik söz konusu. Tüketici yasasına göre, bankaların tüketicilere ücret, aidat, üyelik bedeli gibi herhangi bir ücret talep etmedikleri kart vermelerini zorunlu kıldı. Tüketicinin hemen bankasına başvurarak bu kartları iste dosya masrafının adı değiştiriliyor. Vurguna devam, soyguna devam” dedi. Tüketicileri bekleyen tehlikeye de dikkat çeken Çakar, şunları söyledi: “Bankaların alacakları ücretler yasal garanti altına alınıyor. Ayrıca bankalara bu ücretleri yıl içerisinde artırma olanağı da veriliyor. Mevcut durumdan daha beter olacak. Yurttaşlar şimdi dava açabiliyordu. Çünkü alınan bu ücretlerin yasal dayanağı yoktu. Şimdi yasal dayanak da kazandırılıyor. Yurttaşlar dava açsalar bile kaybetme olasılıkları çok yüksek. Çünkü mahkeme ‘yasal dayanağı var’ diyecek.” Çakar, yönetmelik çıktığında avukatlarla, hukukçularla inceleyeceklerini, gerekirse iptal için dava da açacaklarını vurguladı. mesi gerekiyor. Aksi halde yeni yönetmelik aidat alınabileceğini de hüküm altına aldı. Maaş hesapları belirsiz Kanununun zorladığı işlerden ücret alınmasın Yönetmeliğin bazı temel noktaları göz ardı edilerek hazırlandığını hatırlatan Ağaoğlu, “örneğin kanunun zorunlu kıldığı işlemler” için tüketicinin ücret ödememesi gerekiyor. Örneğin, kira ya da öğ renci harcı gibi. Nedir, yasa diyor ki ben kayıt altına almak ve vergilendirmek istediğim için siz kirayı artık elden değil banka ile göndereceksiniz. Ama kiracı bunun için bir de masraf ödemek zorunda kalıyor. Aynı şey öğrenci harçları ve benzer durumlar için de geçerli ki bu da aslında kabul edilemez. Bu işin Danıştay’ın kapısında sonlanabileceğine dikkat çeken Ağaoğlu’na gö Telefon edenlere kanmayın Tüketicilerle bankalar arasındaki sorunları çözecek hiçbir mekanizma gözükmüyor. Son 10 yılda 75 milyon civarında tüketici kredisi kullanılmış, 57 milyona yakın kredi kartı var, bunlarla ilgili tüketicilerin çok dikkatli olmaları gerekiyor. Çünkü, hakem heyetlerine gidecek vakti bankalarla yazışma gücü olmayan tükeciyi kandıran şebekeler var artık. Çağrı merkezleri bile oluşturan bu tip yapılanmalar, banka masraflarını 10 yıl geriye dönük alınmasını sağladıklarını söyleyerek para talep ediyor. Oysa bu durumlarda ya kişinin kendisi ya da adına vekâlet almış bir avukat yetkili... re, çünkü BDDK’nin kendi yönetmeliğinin girişinde de açıkladığı gibi bu yönetmelik taslağının hazırlanma sebebi Tüketici Yasası. Yeni Tüketici Yasası’nın 4. maddesinin 3. fıkrasında, bankaların tüketiciden alabileceği faiz dışında her türlü ücret, komisyon ve masraf türlerinin, “Bakanlığın görüşü alınarak bu kanunun ruhuna ve tüketiciyi koruyacak şekilde düzenlenmesini” emrediyor. Yani, BDDK’ye yetki verilirken tüketiciyi koruyacak şekilde iş yapması isteniyor. Oysa yönetmelik yuvarlak cümlelerle dolu. Mesela, banka sunduğu hizmete makul bir ücret alır deniyor. “Makul ücret bankadan bankaya değişiyor. Havale için bir bankada 5 lira, diğer bankada 55 lira.” BDDK’nin merkezinin İstanbul’a taşınacağını, tüketici derneklerinin de büyük bölümünün İstanbul’da olduğunu hatırlatan Ağaoğlu, artık gece gündüz kurumun kapısında yatacaklarını dile getirdi. Küresel ekonomide gri saç sendromu u Küresel ekonominin önümüzdeki en büyük sorunlarından birinin gri saçlı çalışanlar. Moody’s raporuna göre 2020’ye kadar 13 ülke aşırı yaşlı olacak. Ekonomi Servisi Gelişmiş ekonomiler ve dolayısıyla küresel ekonominin gelecek yıllardaki en büyük sıkıntılarından birinin gri saçlı çalışan sayısının, yani yaşlanan çalışanların artması olacağı belirtiliyor. Moody’s Yatırımcı Servisi tarafından hazırlanan rapora göre, 2020’ye kadar yüzde 20’nin üzeri 65 yaş üstü nüfusla 13 ülke aşırı yaşlı olacak. 2030’da bu rakam 34 ülkeye çıkacak. Şu anda üç ülke “aşırı yaşlı” sınıfında bulunuyor: Almanya, İtalya ve Japonya. Rapora göre, Yunanistan ve Finlandiya da gelecek yıl aşırı yaşlı nüfusa sahip ülkeler arasına katılacak. Fransa, İtalya, Kanada, İspanya ve İngiltere’nin aralarında olduğu 8 ülke 2025’te, Amerika, Singapur, Kore ise 2030’da aşırı yaşlı olacak. Raporda, Türkiye de yüzde 7.7’lik 65 yaş üstü nüfusuyla yaşlanan ülkeler arasına dahil edildi. 2030’a kadar Türkiye yaşanan nüfusa sahip olmaya devam edecek. Murat Ülker Bu yılki TFF Ülker Futbol Köyleri açılışı, TFF Başkanı Yıldırım Demirören ve Türkiye Futbol Direktörü Fatih Terim’in katılımıyla yapıldı. Bugüne kadar 4 bin yetenekli çocuğun, hayallerinin peşinde top koşturduğu Futbol Köyleri, bu yıl 3 kız ve 7 erkek kampı olmak üzere 400 çocuğu ağırlayacak. Suriye ve Irak pazarlarına dair sıkıntılar yaşandığını dile getiren Murat Ülker, yılın ilkyarısının iyi gittiğini ancak ürünlerin götürülmesinde sıkıntı yaşandığı için ikinci yarısından endişeli olduklarını söyledi. Ülker, ikinci altı aydan endişeli Ekonomi Servisi Yıldız Holding Yönetim Kurulu Başkanı Murat Ülker, geçen yılın ilk altı ayı ile bu yılın ilk altı ayı arasında bir fark olmadığını ancak ikinci yarısına ilişkin endişeleri olduğunu dile getirdi. Önceki gün Türkiye Futbol Federasyonu ile yürütülen Futbol Köyleri Projesi’nin 8’incisi için İstanbul Riva’da bir grup gazeteci ile bir araya gelen Ülker, seçim ve bundan sonra yaşanacaklar konusundaki soruları da yanıtladı. 300 marka, 65 şirket ve 49 kategori ile tüketimin nabzını tutan Ülker, ekonomi dünyasının yeni bir hükümetle ilgili, ekonomi yönetiminin değişip değişmeyeceğiyle ilgili kaygıları hatırlatılınca da şu cevabı verdi: “Türkiye’de bugüne kadar sağlanmış istikrar tek bir adamın eseri değildir. Geride pek çok kişinin emeği vardır. Böyle düşünmek, gerideki teknokratlara haksızlık olur.” Geçen senenin ilk 6 ayıyla bu senin ilk 6 ayı arasında çok fark olmadığını ama ikinci 6 aydan endişelendiğini söyleyen Murat Ülker; “Ürünlerimizi yollamanın bir yolunu bulamıyoruz. Mesela Irak’ta işlerimiz şu anda durdu ama yendiden açılmaya başlıyor. Oyuncular değişiyor. Irak’ta kendi adamlarımız vardı, sipariş alıp onları götürüyorduk. İnsanlar kaybolmadıkça bir problem yok. Hatta insanlar ne yazık ki böyle seyyar hale gelince bizim mallarımzıı kullanmak zorunda kalıyorlar, öğün geçiştirmek için. Ama ticaretin şekli değişiyor, insanlar değişiyor. Ama finansal araçları kullanamıyorsunuz” dedi. Sohbette Turkcell konusu da gündeme geldi. Ülker, bu konuda “Biz bir sözleşme yaptık, aynı sözleşmeyi aynı şartlarla alın siz uygulayın dedik Ziraat Bankası’na. Modeli biz verdik yani. Bizim bir şirket olarak ‘bunu yapmak istiyoruz’ dememiz de Ziraat Bankası’nı cesaretlendirdi. Sözleşme de hazır olunca süreç kısaldı. Hatta sonrasında Çukurova Grubu’ndan Osman Bey (Berkmen) bize gelip teşekkür etti” şeklinde konuştu. Çocuk odaklı projeleriyle 2 milyon kişiye ulaşan ve bunlar için 8 yılda 33 milyon lira harcayan Yıldız Holding, futbol okullarına yatırımı da sürdürüyor. Turkcell hızlandı Türkiye üzerinden 170 milyon dolar kazandık Babacan’dan OVP için toplantı çağrısı Ekonomi Servisi Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, Orta Vadeli Program’da (OVP) 2014 gerçekleşme tahminleri ile 20152017 dönemindeki makro ekonomik büyüklükleri belirleme çalışmaları için Ekonomi Koordinasyon Kurulu’nu (EKK) toplantıya çağırdı. Reuters’a bilgi veren bir ekonomi yetkilisi, 2 Eylül’de EKK’nin toplanarak OVP’ye yönelik çalışmaları başlatacağını belirtti. Babacan başkanlığında yapılacak toplantıya Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Kalkınma Bakanı Cevdet Yılmaz’ın da katılacağı ifade edildi. Reuters’a bilgi veren yetkililer yeni hükümette Babacan ve Şimşek başta olmak üzere ekonomi yönetiminde bir değişiklik beklenmediğini belirtmişti. en çok kullanan yaş grubu 1624 GEMİ FİRMASI KADERLERİNE TERK ETTİ İnternet kullanımı Kanada 12 Türk yüzde 50’yi aştı gemici için seferber Ekonomi Servisi Türkiye İstatistik Kurumu’nun Hanehalkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması’nın 2014 verilerine göre, 1674 yaş grubundaki bireylerde bilgisayar kullanımı yüzde 49.9 düzeyinden yüzde 53.5’e çıktı. Aynı yaş grubunda internet kullanımı da yüzde 48.9’dan yüzde 53.8’e çıktı. Bu oranlar, 2014 yılında erkeklerde yüzde 62.7 ve yüzde 63.5 düzeyindeyken kadınlarda yüzde 44.3 ve yüzde 44.1 düzeyinde kaldı. TÜİK verilerine göre bilgisayar ve internet kullanım oranlarının en yüksek olduğu yaş grubu 1624 olarak belirlendi. Nisanda internet erişim imkânına sahip hanelerin oranı yüzde 60.2’ye çıktı. Evden internete erişimi olmayan hanelerin yüzde 42.8’i buna neden olarak ihtiyaç duymamalarını gösterdi. Bunu yüzde 31.9 ile internet bağlantı ücretlerinin yüksekliği takip etti. İnternet kullanan bireylerin ev ve işyeri dışında internete kablosuz olarak bağlanmak için yüzde 58’i cep telefonu kullandı. Yılın ilk üç ayında internet kullanan bireylerin yüzde 78.8’i sosyal paylaşım sitelerine katılım sağladı. SOREL (AA) Bir gemi firmasınca aylar önce Kanada’ya getirilerek kaderlerine terk edilen 12 Türk gemici, Kanada’da mahsur kaldı. Quebec eyaletine bağlı Sorel kenti limanına demirleyen Panama bandıralı Phoenix Sun isimli gemiyi götürmek üzere işe alınan 12 Türk gemici, nisanda geldikleri şehirde gemi firması sahipsiz bıraktı. Henüz ismi açıklanmayan şirketin, 60 bin doları geçen liman ücretlerini ödememesi yüzünden kaderlerine terk ederek gittiği Türk gemiciler, aylardır hapishane şartlarında yaşıyor. Kanada’da Türk denizciler için Sorel kentinde gıda ve insani yardım kampanyası başlatılırken bir televizyon kanalına konuşan 12 kişilik ekibin başı ve gemi kaptanı Semih Özkan, “Burada hapishanede gibiyiz. Ailelerimiz de mağdur” dedi. Kanada Uluslararası Denizciler Birliği, yardım kampanyasına destek veriyor. Sorel Belediye Başkanı Serge Pelequin de 12 Türk gemicinin tüm gıda, içecek ve temizlik ihtiyaçlarının belediye ve şehir halkının imkânları ile karşılanacağını açıkladı. n Ekonomi Servisi Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) Maliye Bakanı Rebaz Muhammed, Türkiye üzerinden dünya pazarına ihraç edilen petrolden şimdiye kadar 170 milyon dolar gelir elde ettiklerini söyledi. Muhammed, AA’ya yaptığı açıklamada, IKBY bölgesinden Türkiye’ye petrol ihracının devam ettiğini belirterek “Bu para ilk önce Halkbank’a yatırılıyor. Ardından uluslararası işlemlere göre Erbil’deki Kürdistan Uluslararası Bankası’na gönderiliyor” dedi. Muhammed, Irak Şam İslam Devleti’nin (IŞİD) saldırılarından sonra mali durumun kötüye gittiğini de aktardı. Muhammed, yaşanan ekonomik sıkıntıda Irak merkezi hükümetinin, Kürt bölgesinin bütçedeki payını kesmesinin de etkili olduğunu ifade etti. TEB’e 625 milyon dolar n Ekonomi Servisi Türk Ekonomi Bankası (TEB) uluslararası piyasalardan 625 milyon dolar karşılığı, 180 milyon dolar ve 335 milyon Avro tutarında iki dilimli bir yıl vadeli sendikasyon kredisi sağladı. Bankadan Kamuoyunu Aydınlatma Platformu’na yapılan açıklamada, ihracatın finansmanı amaçlı kullanılacak olan kredinin toplam maliyetinin Libor/Euribor artı yüzde 0.90 yıllık olarak gerçekleştiği ifade edildi.