Katalog

17 MAYIS 2014 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA HABERLER 3 ‘Facianın sebebi kömür kızışması’ ÇHD’DEN DELİL TESPİTİ DAVASI ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Çağdaş Hukukçular Derneği (ÇHD), Soma’da yaşanan patlamaya ilişkin mahkemede delil tespiti davası açtı. ÇHD üyelerinin doktorlardan aldığı bilgiye göre, işçiler son günlerde aşırı biriken metan gazı zehirlenmesi nedeniyle hayatını kaybetti. Bölgede izlenimlerini sürdüren Selçuk Kozağaçlı başkanlığındaki ÇHD heyeti, maden mühendislerinden bilgi aldı. Mühendisler, olayın trafo patlaması nedeniyle yaşanmadığını, sebebin kömür kızışması olduğunu bildirdi. Kömürün hava ile temas ettiğinde yandığını belirten mühendisler içten yanan kömürün belli aralıklarla soğutulması gerektiğini, ancak şirketin bunu ihmal ettiğini öne sürdü. Mühendisler, zaman kaybı olur gerekçesiyle şirketin bunu yapmadığını, patlamanın da bundan kaynaklandığını söyledi. Cemal 16 yaşında madene girmiş İZMİR (Ege Cumhuriyet Bürosu) Soma’daki faciada hayatını kaybeden 19 yaşındaki Cemal Yıldız’ın 16 yaşında madene girdiği ve 3 yıldır madende çalıştığı iddia edildi. Facianın ertesi günü, Yıldız’ın dayısı olduğunu söyleyen bir kişi, yeğeninin 15 yaşında hayatını kaybettiğini söylemişti. Bu iddialar hem hükümet, hem de işveren tarafından yalanlanmış, Yıldız’ın ailesi de çocuklarının 19 yaşında olduğunu söylemişti. SOL gazetesinin internet sitesindeki habere göre Yıldız, madende çalışmaya 16 yaşında başlamış. Yıldız’ı tanıdığını söyleyen bir kişinin verdiği bilgiye göre genç işçi okul masraflarını karşılamak için 2011’de madende çalışmaya başlamış. Yıldız, 9 Kasım 2011’de Facebook hesabından paylaştığı bir gönderide, “Soma kömürleri :d” diyor. “Ne iş Cemo?” diye soran bir arkadaşına da “maden ocana abi işe başladm” yanıtını veriyor. Madenci yakınlarının bekleyişi sürüyor. (Fotoğraflar: AADHA) İşveren ocakta 18 kişi olduğunu iddia ederken kurtarma ekibi 100 kişi olduğunu ifade etti Yangın sönmüyor İçeride kaç kişi var Maden MUSTAFA ÇAKIR l e t l e t dökülüyor MUSTAFA ÇAKIR SOMA Facianın yaşandığı maden, eskiliği ve neredeyse yıkılmak üzere olan binalarıyla görenleri hayrete düşürüyor. Madende çalışan işçiler, “işveren burayı devletten aldıktan sonra taş üstüne taş koymadı” diyerek tepkilerini dile getiriyor. Soma Kömür İşletmeleri AŞ tarafından işletilen kömür madenine, Cenkyeri Mahallesi’nden geçilerek ulaşılıyor. Soma’ya 30 kilometre uzaklıktaki maden ocağı bir vadinin içerisinde yer alıyor. Binanın eskimiş hali dikkat çekiyor. İşçilerin kullanım alanları olan giyinmesoyunma odaları, banyolar ve tuvaletler çok kötü. Eğitim tesisinin olduğu bina da oldukça eski. Lavabolar pislik içerisinde. Duvarların sıva renkleri artık görünmez hale gelmiş. İşçilerin kullandığı binaların tamamı çok eski. Aletlerin bulunduğu yerler ise teneke prefabrikten yapılmış. Ocakların çevresinde gelişigüzel kablolar yığılmış durumda. Madenin görünümü geniş bir hurdalığı andırıyor. Kullanılan aletlerin parçaları etrafa rasgele yığılmış. Eğitim binasının da bulunduğu lambahane neredeyse kullanılamaz halde. Vinçteki küflenme de dikkat çekiyor. Binaların bazı bölümleri ise çöplük haline gelmiş. Madenin etrafı da eski alet parçalarıyla dolu. Lambahanenin kırık dökük hali de dikkat çekti. Madende çalışan işçiler yıllardır bu şartlar altında çalıştırıldıklarına dikkat çekerek “İşveren burayı devletten aldıktan sonra taş üstüne taş koymadı. Çalışan hiç düşünülmedi. Hiç yatırım yapılmadı” diyerek tepkilerini dile getirdi. İşçilerin yakınları da madenin haline isyan etti. İşçi yakınları, “Buradan milyarlarca lira para kazanıyorlar. Ancak işçileri hiç düşünmüyorlar. Bu koşullarda işçi çalıştırılır mı” ifadeleriyle tepkilerini dile getirdi. SOMA Maden faciasının üzerinden 5 gün geçmesine karşın, ocakta kaç işçinin olduğu hâlâ netleştirilemedi. İşveren, ocakta 18 işçi olduğunu iddia etti. Ocağın kapısında arama kurtarma faaliyetine katılan madenciler ise içerideki işçi sayısının 100 civarında olabileceğini ifade etti. Madendeki yangını söndürmek için dün ocağa su pompalandı. Ancak akşam saatlerinde sadece bir madenciye ulaşılabildi. Madendeki arama çalışmaları dün de devam etti. Aileler, bir umutla ocağın kapısında bekledi. Ocak çevresinde de güvenlik önlemlerinin artırıldığı gözlendi. Facianın nedeni konusunda ise üzeri külle örtülen kömürün alev alması en güçlü olasılık olarak gösterildi. Kömürün dinamitle patlatma sırasında da alev almış olabileceği dile getirildi. Bunun ardından kabloların tutuştuğu, trafonun da bu nedenle patladığı belirtildi. Önceki gün içerideki yangın alevlenirken, suyla müdahale edildi. Dün gün içerisinde de müdahale devam etti. CHP Manisa Milletvekili Özgür Özel de, içeride 18 madenci bulunduğu iddiasının inandırıcı olmadığını söyledi. Türkiye Maden İşçileri Sendikası da içerideki işçilerin sayısı konusunda net bir bilgi veremedi. Türkiye Maden İşçileri Sendikası Genel Başkanı Nurettin Akçul, eğer bir kaza, facia varsa mutlaka bir ihmal, kusur ve eksikliğin de olduğunu söyledi. Bu facianın ivedilikle soruşturulması için en büyük takipçinin kendileri olacağını belirten Akçul, sorumluların yargı önüne çıkarılmasını istedi. Kazaya neyin neden olduğu konusunda net bir bilginin bulunmadığını ifade eden Akçul, “Sorumlu işverendir” dedi. Madenİş Sendikası Ege Şube Başkanı Tamer Küçükgencay da, vardiya değişiminde 740 kişiden bahsedildiğine dikkat çekerek, “400 metre derinlik, 5 kilometrelik alan. Kaç işçi daha vardır söyleyemiyoruz” dedi. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız dün basın toplantısı düzenleyerek bilgi verdi. Toplantıya Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik de katıldı. Yıldız savcılığın ve bilirkişi heyetinin de madende tehlikenin olmadığı ve kurtarma çalışmalarının devam etmediği bölümlere girdiğini kaydetti. Yıldız, bilançoyu ise şöyle açıkladı: “485 işçi kardeşimiz sağ çıktılar. 284 işçi kardeşimiz de hayatlarını kaybetti. İçeride daha yüzlerce işçi bulunduğu haberini kati bir dille de yalanlıyorum. Geriye 18 işçimiz kalıyor. 17 de olabilir.” Başbakan ile bakan 7 işçiye DNA testi Kırkağaç’taki geçici morgda 3’ü tanınmayacak halde olduğundan kimliği DNA testleriyle belirlenecek 7 işçinin cesedinin bulunduğu öğrenildi. Kurtarma ekipleri, 3 gündür sürdürdükleri çalışmalara rağmen faciaya neden olduğu iddia edilen trafonun bulunduğu bölgedeki engeli aşamadı. Yangının bu bölgede halen devam ettiği ve galerilerdeki yoğun kömür damarlarının da söndürülemediği için aşırı karbonmonoksit gazı üretmeye devam ettiği belirtildi. rakamda çelişti Başbakan Tayyip Erdoğan ve Enerji Bakanı Taner Yıldız’ın faciayla ilgili verdiği rakamlar birbiriyle çelişti. Erdoğan Soma ziyareti sonrası yaptığı açıklamada, 238 işçinin yaşamını yitirdiğini ve içeride 120 civarında işçinin olduğunun tahmin edildiğini belirtmişti. Buna göre kayıp sayısının 358 olması beklenirken, Yıldız dün yaptığı açıklamada farklı rakamlar verdi ve kayıp sayısının maksimum 302 olmasını beklediklerini söyledi. Ocaktan 284 işçinin cenazesinin çıkarıldığını açıklayan Yıldız, ailelerin başvuru ve şirket verileri doğrultusunda yeraltında en fazla 19 işçinin daha olduğunu tahmin ettiklerini söylemişti. KAHREDEN İHMAL Yıldız, “Kazada biz kaybı 300 ya da 302 olarak nihayetlendirebileceğimizi düşünüyoruz. Bu sayıyı daha önce vermememizin nedeni teyit ihtiyacıydı” dedi. Bakan Yıldız, dün akşam saatlerinde madenden ölü çıkarılan işçi sayısını 292 olarak açıkladı. Çıkarılan ölü işçi sayısı 292 Hayat nefesi 25 dakika erken bitmiş Haber Merkezi Soma’daki faciada yaşamını yitiren işçilerin yapılan otopsilerinde kahreden detaylar ortaya çıktı. Buna göre işçilerin yüzde 13 eğimli ana giriş yolundan çıkmaya çalışırken çok efor sarf ettiği, daha sık nefes alıp verdikleri için maskedeki gazın 45 dakika yerine 20 dakikada bittiği ortaya çıktı. İşçilerin cesetleri üzerindeki incelemeler, yapılan teknik değerlendirmeler bambaşka gerçekleri de ortaya çıkardı. İşçilerin, 1400 metre uzaklıkta meydana gelen yangının ardından maskelerini takarak hızla çıkışa doğru koştukları belirlendi. İşçilerin bu can pazarından kurtulma çabaları sırasında en büyük engeli, yoğun karbonmonoksit gazının yanı sıra madenin girişinden kısa bir süre sonra başlayan ve çıkmak için hiçbir teknik donanımın bulunmadığı eğimli ana giriş yolu oldu. İşçilerin yüzde 13 eğimli bu yokuşu çıktıkları sırada daha çok efor sarf ettikleri, bunun sonrasında da daha sık nefes alıp vermek zorunda kaldıkları saptandı. İşçilerin daha yoğun ve sık nefes alıp vermelerinin ise işçileri yaşama bağlayan maskedeki gazın 45 dakika yerine yaklaşık 20 dakikada bitmesine neden olduğu ileri sürüldü. Bu nedenle de şu ana kadar cesetleri çıkartılan işçilerin büyük bir bölümü, bu eğimdeki çıkış yolu üzerinde bulunarak çıkartıldı. Fotoğraf: DHA Faciadan 8 saat sonra yaralı olarak kurtulan işçi Demir, dehşet anlarını anlattı: Bağırdık, dua ettik, ağladık MUSTAFA ÇAKIR SOMA FACİASINI ARAŞTIRAN SAVCI SOMA Maden faciasından yaralı olarak kurtulan işçi Hasbi Demir, yerin altında 8 saat kurtarılmayı beklediklerini söyledi. 5 yıldır madende çalışan Demir, faciadan yaralı olarak kurtuldu. Yaşadığı dehşet anlarını anlatan Demir, şunları söyledi: “Ben bant ekibindeydim. Vardiya değişimi sırasında yeraltında banda ekleme yapıyorduk. Hazırlık çalışmaları sırasında 100 metre üzerimizde yangın çıktı. Alevler üzerimize doğru geldi. Bant koptu. Etrafı koku ve duman sardı. Biz de aşağıya doğru kaçmaya başladık.” Madenin derinliklerinde kapıların arkalarına saklandıklarını belirten Demir, 12 saat böyle beklediklerini ifade etti. Koku ve dumanın pis hava çıkışından yukarıya doğru çıkmaya başladığını anlatan Demir, bir süre sonra bulundukları ortamda da kokunun ağırlaştığını anlattı. Demir, bunun üzerine gaz maskelerini taktıklarını ancak bir süre sonra gaz maskelerinin işlevini yitirdiğini belirtti. İlk önce sıkıntı olmadığını dile getiren De mir, “Daha sonra duman ve koku iyice yayıldı. Biz de daha ilerilere doğru kaçtık. Pis hava çıkışının olduğu yerde beklemeye başladık. Burada 56 saat kurtarılmayı bekledik. Yukarıdan temiz hava bastılar. Bunun sayesinde kurtulduk” dedi. Bekledikleri süre içerisinde yaşadıklarını aktaran Demir, şöyle konuştu: “Toplam 140 kişiydik. Bağırdık, dualar ettik, ağladık. İnsanlar can havliyle bağırıyorlardı. Kimimiz bayıldı. Kimimiz yerlerde yatıyordu. Başımızdaki mühendis sonradan öğrendim ki ölmüş. Bizi yarı baygın halde kurtardılar. Kucaklayarak, sırtlarına alarak yukarıya çıkardılar. Ben de yarı baygındım. Yukarıya çıkarılırken tünellerde çok sayıda işçinin cenazesini gördüm. Ekipler ilk önce canlı olanlara koşuyorlardı. Yüzeye çıkınca kustum.” Demir, 1500 lira ücret aldığını, bundan sonra da madende çalışmayı düşünmediğini söyledi. Demir, “Artık başka bir iş yapacağım. Burada çalışılmaz. Arkadaşlarım öldü” dedi. AKP’den il başkanı adayı olmuş Haber Merkezi Manisa’nın Soma ilçesindeki maden faciasını soruşturmakla görevlendirilen Akhisar Cumhuriyet Başsavcısı Bekir Şahiner, faciayla ilgili soruşturmanın ve ifadelerin alınmaya başlandığını açıkladı. Başsavcı Şahiner olayı tek savcının değil ilçedeki tüm cumhuriyet savcılarının birlikte soruşturduğunu duyurdu. Şahiner imzasıyla yapılan açıklamada, “olayın mağduru olan kişi veya kişilerin, tanıkların ifadelerinin Soma cumhuriyet savcıları tarafından alınmaya başlandığı, jandarma ve polis de delilleri topluyor” denildi. Öte yandan soruşturmaya atanan ve olayı araştıran savcılardan Ömer Türken’in 2009 yılında AKP Bilecik il kongresinde başkan adayı olduğu ancak seçilemediği ortaya çıktı. ‘Çok sayıda cenaze vardı’ HSYK’den Soma’ya savcı takviyesi ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) HSYK 1. Dairesi, 284 kişinin öldüğü faciayla ilgili yürütülen soruşturmada Soma’daki savcıların yetersiz kalması üzerine harekete geçti. Daire, önce otopsi işlemleri için ilk olarak çevre il ve ilçelerden 20 savcıyı görevlendirdi. Ölü sayısının artmasıyla birlikte daire, bu savcılara ek olarak 8 savcının daha görevlendirilmesine karar verdi. Savcılar, Kırkağaç Cumhuriyet Başsavcılığı’nda görev yapacak.