Katalog

SAYFA CUMHURİYET 13 ARALIK 2014 CUMARTESİ 10 EKONOMİ [email protected] Erdoğan konuştu, dolar 2.31’i aştı Ekonomi Servisi Dolar/TL Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın faiz indirimi isteğini yenilemesi ve 17 Aralık’ın yıldönümünün yaklaşması nedeniyle yatırımcıların hafta sonu riskini almak istememesi ile 29 Ocak 2014’ten bu yana en yüksek seviye olan 2.3116’ya kadar yükseldi. Dolar en son 29 Ocak’ta 2.3198 seviyesini görmüştü. Erdoğan, “Şu andaki faiz ve enflasyon da bizim için yeterli mi? Asla yeterli değil. Bunun daha da düşmesi lazım. Türkiye asla yatırımlarına dur demeyecek, bunun için yüksek faizin olmaması gerekir” dedi. ABD Merkez Bankası Fed’in gelecek haftaki faiz kararı öncesi hafta boyunca petrol fiyatlarındaki düşüş ile gelişen ülke para birimlerinden pozitif ayrışan TL dün hızlı düştü. ABD’de ÜFE verisinin olumlu gelmesiyle gelişen ülke para birimleri baskı altında kaldı. TL Rus para birimi rublenin ardından dolar karşısında en çok değer kaybeden ikinci para birimi oldu. Ruble yüzde 2.6, TL yüzde 1 civarı düştü. Serbest piyasada dolar 2.2990 TL’den kapandı. Kur etkisiyle kayıplarını hızlandıran Borsa İstanbul yüzde 1.76 geriledi. Gösterge faiz ise yüzde 8.28’e kadar çıktı. Yolsuzluk ikinciliğe taşıdı u OECD verilerine göre Türkiye, internet kullanımında 34 ülke arasında sondan ikinci ve işlevsel kullanım alanında birçok istatistikte sonuncu oldu. YouTube kullanımı ise 2013’te yolsuzluk tapeleriyle ikiye katlanırken üye ülkeler arasında ikinciliğe yükseldi. Ekonomi Servisi Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı’nın (OECD) verilerine göre, Türkiye internet kullanımında 34 üye ülke arasında Meksika’yı sollayarak sondan ikinci oldu. İnternete erişim ve işlevsel kullanımı alanında birçok istatistikte OECD ya da Avrupa sıralamasında son sıralarda yer alan Türkiye, YouTube kullanımında ise Japonya’dan sonra ikinci oldu. Türkiye’de YouTube kullanımı 20102011’den sonra yolsuzluk tapelerinin yayınlanmasıyla 2013’te yaklaşık ikiye katlandı ve böylece üye ülkeler arasında ikinciliğe yükseldi. İskandinav ülkeleri ve İsviçre’de bireylerin yüzde 90’ından fazlası internete erişim sağlarken Türkiye’de oran yüzde 60 ya da altında kaldı. Türkiye’de vatandaşların yaklaşık yüzde 42’si internete erişiyor. nsiklopediyle işimiz yok OECD’nin şirket ve vatandaşların internet kullanımlarını incelediği “Dijital Ekonominin Ölçümü Yeni Bir Perspektif” raporunda internet ansiklopedisi Wikipedia’ya bağlanma ölçüt kabul ediliyor. Buna göre Türkiye 40 ülke arasında 34’üncü geldi. Türkiye’de kullanıcı başına 4 Wikipedia ziyareti var. Yanılıyorsunuz, İngilizler Yaygara Koparıyor Başta gazetem Cumhuriyet olmak üzere yanaşmayan medyanın, açıklanması halinde ekonominin zora gireceği resmen duyurulan Cumhurbaşkanlığı Sarayı harcamalarını ayrıntısıyla tartışarak ne kadar önemli bir görevi yerine getirdiği iyice ortaya çıktı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, bu tartışmadan büyük rahatsızlık duyuyor. Ne edepsizliğimiz kaldı dünkü TOBB İstişare Konseyi’nde yaptığı konuşmada, ne saraya teker takmadığı, ne de ağaç kesilmesinin bir yalan (!)olduğu... Kabul edelim ki işadamlarının, geleneksel toplantısını kendi salonlarında değil de nizami dizilişten, ritmik ve periyodik alkışlarına kadar, adeta askeri birlik görüntüsü verdikleri Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nda yapması iyi bir fikirmiş... Ama konumuz bu değil şimdi. Konumuz, Erdoğan’ın saray tartışmasından yakınırken neresini düzeltmeye kalksak elimizde kalacak olan Westminster Sarayı örneği... Cumhurbaşkanı, Westminster Sarayı restorasyonunun 3 milyar Avro’ya mal olduğunu, bunun da 5 milyar dolar anlamına geldiğini söyledikten sonra şu şakacı anekdotu paylaşıyor: “Geçenlerde konuğum Cameron’a (İngiltere Başbakanı) sordum, ‘Var mı orada yaygara’ diye. O da ‘Yok, normal şeyler bunlar’ dedi.” HHH Şimdi gelelim tanesi 5 bin liralık klozetlerin, metrekaresi 8 bin liralık buhar banyosunun hesabını, İngiltere’deki restorasyon üzerinden kapatmaya çalışan Erdoğan’ın bilgi yanlışlarına: 1. Cumhurbaşkanı içinde çalışmaya başlasa da tartıştığımız sarayın inşaatı halen sürüyor. Güncel bir yapıdan bahsediyoruz yani. Westminster Sarayı 900 yıllık tarihiyle UNESCO’nun Kültürel Miras Listesi’nde. Tarihi var. Geçirdiği büyük yangından sonra yeniden inşa edilip bugünkü yapısına kavuştuğundaysa bu topraklarda 2. Mahmut padişahtı. En az 200 yıllık bir yapının restorasyonundan söz ediyoruz. 2. Erdoğan, İngiltere’deki restorasyondan bitmiş bir iş gibi söz etti ama Westminster Sarayı’nın restorasyonuna henüz başlanmadı bile. Sadece karar alındı, ekip oluşturuldu. Laura Kuenssberg imzasını taşıyan 14 Kasım 2014 tarihli BBC haberine göre Westminster’ın restorasyonunun başlaması 2020 yılını bulabilir. 3. Cumhurbaşkanlığı Sarayı, “kaçak”. Yargı kararlarına rağmen inşa edildi. Aynı makalede, Westminster’ın restorasyonu için kanun çıkarılması gerektiği, bunun da ancak 2015’teki genel seçimden sonra mümkün olabileceği belirtiliyor. 4. Erdoğan’ın “yaygara” olarak nitelediği demokratik tepkiler, İngiltere’de özgür basın tarafından gündeme taşınıyor. Aynı haberde, “içeriden bir kaynağa” dayanılarak en az 2 milyar, en fazla 3 milyar Avro’ya mal olacağı hesaplanan bu restorasyon maliyetinin “Utanç verici derecede pahalı olduğu” belirtiliyor. 5. Vergi yükümlüsünün, büyük bir kültürel miras olmasına karşın, “utanç verici pahalı” bulduğu Westminster’ın bulunduğu ülke olan İngiltere’de kişi başına düşen milli gelir 37 bin dolar. Türkiye’nin milli geliri tam altı yıldır 10 bin dolarda patinaj yapıyor. Bu durum, bizzat bu hükümetin bakanlarınca, “orta gelir tuzağı” diye nitelenmekte. Bu veriler ışığında, Cumhurbaşkanlığı Sarayı harcamalarını gündeme taşıyarak “yaygara koparmaya” devam edeceğiz. A l Türkiye edevletten en az yararlanan internet kullanıcılarına sahip ülke. l Edevlet kullanan işletme sayısında 30 ülke arasında 25’inci. l OECD’de kullanıcıların ortalama yüzde 30’u edevlete form gönderiyor, Türkiye’de oran yüzde 7. l OECD’de kullanıcıların yüzde 45’i edevletten bilgi alırken Türkiye’de bu oran yüzde 19. Sonunculuklarımız 4 Kablolu internet girişinde sonuncu. 4 Yurtdışından internet üzerinden alışverişte sonuncu. 4 Online etkinlik çeşitliliğini tam kullanan ülkeler sıralamasında 25 ülke arasında sonuncu. 4 Okullarda internet bağlantısı sıralamasında 29 ülke arasında sonuncu. 4 Mobil veri aboneliğinde sondan üçüncü. 4 Sabit genişbant internet fiyatında en ucuz 26’ncı. 4 Sesveri mobil transfer sepetinde en ucuz dokuzuncu. 4 Girişimlerin veri koruma ve yetkilendirme / kimliklendirme amaçlı güvenlik yöntemleri kullanmasında sondan dördüncü. Borsada Boyner depremi Ekonomi Servisi Borsa İstanbul, Boyner Mağazacılık hisselerinde gerçekleşen olağandışı işlemler nedeniyle, şirket hisselerinin işlem sırasını dün gün sonuna kadar kapatırken, hisseleri 15 gün süreyle brüt takasa aldı. Borsadan yapılan açıklamada, “Daha önce 9 Aralık 2014 tarihinde işlem sırası durdurulan pay işlem sırası, anılan payın piyasasında olağandışı hareketlerin devam etmesi nedeniyle Borsa İstanbul Otomatik Seans Durdurma Sistemi tarafından ikinci defa durduruldu” denildi. AVM’de eski tas eski hamam Savaş uçakları Türkiye’ye geliyor 9 ülkenin ortak konsorsiyumu tarafından üretilen sesten hızlı, havadan havaya ve havadan karaya saldırı yeteneği olan savaş uçakları F35’lerin motor bakımlarını 2018’den itibaren Türkiye yapacak. Merkez Eskişehir’de olacak. Ekonomi Servisi ABD, 9 ülkenin ortak konsorsiyumu tarafından üretilen savaş uçağı F35’lerin motor bakımlarının 2018’den itibaren Türkiye’de yapılacağını duyurdu. Böylece Türkiye Avrupa bölgesi savaş uçaklarının motor ağır bakım ve onarım merkezi olacak. ABD Hava Kuvvetleri’nde Korgeneral Chris Bogdan yaptığı açıklamada, gerek olursa İngiltere’nin F35’ler için Norveç ve Hollanda’nın da ek motor bakımı sağlayacağını belirtti. Türkiye’nin de aralarında bulunduğu 9 ülkenin ortak konsorsiyumu tarafından üretilen savaş uçağı F35’ler sesten hızlı uçabiliyor ve radara yakalanmama özelliği taşıyor. Eskişehir’de oluşturulacak motor üretim ve bakım merkezi, 3 yıl boyunca tek başına depo seviyesi bakım hizmeti verecek. Perakende Yasa Tasarısı’nda bakanlık, esnaf ve perakendecilerin üzerinde ‘asgari düzeyde’ anlaştıkları taslak metin komisyondan geçti. Pazar tatili rafa kalktı, ibadet yeri zorunlu oldu. F35’in gövde, motor parçaları Türkiye’de üretiliyor. Türkiye’nin program kapsamında ilk 2 uçağı, 2018’de teslim alması planlanıyor. Sigortaya hâlâ güvenmiyoruz Sigorta Cini Genel Müdürü PiterBas Vos, Türkiye’de sigortacılığa hâlâ güven duyulmadığını belirterek bunun için mağazalarında ürünler hakkında karşılaştırmalı bilgiler PiterBas sunduklarını Vos söyledi. PELİN ÜNKER Sigorta Cini Genel Müdürü PiterBas Vos, Türkiye’de çok sayıda tüketici araştırması yaptıklarını belirterek, Türkiye’de sigortacılığın olumlu ya da olumsuz yönlerinin çok bilinmediğini ve sektöre güven eksikliği olduğunu belirtti. Vos “Bazı müşteriler sigortacılığa yönelik ürün almış ama ne işe yarayacağını bilmiyor. Bunlara da hizmet sunmak istiyoruz. Tüketicilerin başka algısı da güvenli büyük sigorta acentalarıyla çalışma yönünde. Yüz yüze etkileşim çok önemli. Özellikle araç sigortası söz konusu olduğunda tanıdıklara güveniliyor. Biz şeffaf bilgiler sunarak güven sağlamaya çalışıyoruz. Mağazalarımızda 25 ürünün ayrın tılarıyla ilgili karşılaştırmalı bilgiler sunuyoruz. Müşterilerimizin mahallelerinde olmak istiyoruz. Mağazalarımıza uğrasınlar, ürünler hakkında bilgi alsınlar. Hedefimiz Türkiye’deki her ailenin yaşam ve risk sigortasına ulaşması” dedi. ING Sigortacılık Grubu’nun perakende sigorta dağıtım kanalı Sigorta Cini, Türkiye’de toplam 8 milyon Avro yatırıma ulaştı. PieterBas Vos, “İlk mağazamızın faaliyete başladığı Ekim 2013’ten bugüne 14 bin poliçe, 9 bin müşteri adedi ve 7 milyon TL prim büyüklüğüne ulaştık. Amacımız her şehirde faaliyet göstermek. İyi bir lokasyon bulduğumuz anda mağaza açma hedefimiz var. Nihai hedefimiz 120 mağazaya ulaşmak. Adım adım bü yüyeceğiz” diye konuştu Vos’un verdiği bilgiye göre Türkiye’de yine en çok trafik gibi DASK gibi zorunlu sigortalar alınıyor. Ancak bu yapı biraz değişmeye başladı. Artık insanlar hayat sigortası düşünmeye başladı. Araç, ev, aile sigortası, sağlık ve bireysel emeklilik sigortalarına olan talep arttı. Vos, Hollanda’da kişi başına düşen sigorta ürünü sayısının 30 iken Türkiye’de 35 olduğuna değindi. Vos, “Refah seviyesi yükseldikçe insanlar elinde var olan yaşam standartlarını kaybetmemek için sigorta ile kendini koruma altına alıyor. Bu nedenle Türkiye ekonomisi büyüdükçe sigortaya talep daha çok artacak. GYSH’nin 34 katı büyüme bekliyoruz” dedi. Ekonomi Servisi ‘AVM ve mağazalar pazar günü kapatılacak’ korkusu ile tüm hafta boyunca gündemi değiştiren Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun Tasarısı üzerinde uzlaşı olan haliyle önceki gün TBMM Sanayi Komisyonu’nda kabul edildi. Sektör temsilcileri taslak metnin eksiklikleri olsa da sektöre bir çerçeve çizmesi açısından olumlu olduğunu düşünüyor. Tasarıda şu maddeler öne çıkıyor: l Perakende işletmelerin izinleri, Sanayi Bakanlığı tarafından kurulacak perakende bilgi sistemi üzerinden yapılacak. l İndirimli veya promosyonlu satış kampanyaları, hızlı tüketim malları için her zaman; diğer mal ve hizmetler için ise, bayram günlerinde, özel günlerde, mevsim sonlarında, tasfiye veya işyeri değişikliği durumlarında düzenlenecek. l AVM’lerde esnaf ve sanatkârlar için toplam satış alanının en az yüzde 5’i oranında yer ayrılacak. l Perakende işletmelerin bir kısmı veya tamamının çalışma saatleri, ilgili meslek kuruluşunun teklifi, yetkili makamın uygun görüşü ve mülki idare amirinin onayıyla belirlenecek. Bu madde ile AVM’lerde mevcut çalışımsa saati olan sabah 10.00, akşam ise 22.00 aynen devam edecek. l AVM’lerde tıbbi müdahale ünitesi, ibadet yeri, bebek bakım odası gibi zorunlu ortak kullanım alanları oluşturulacak. Sanayide ciro azaldı n Ekonomi Servisi Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış toplam sanayi ciro endeksi ekimde bir önceki aya göre yüzde 1.7 azaldı. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) verilerine göre, sanayinin alt sektörleri incelendiğinde; ekimde bir önceki aya göre madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi yüzde 2.1 artarken, imalat sanayii sektörü endeksi ise yüzde 1.8 geriledi. Ana sanayi grupları sınıflamasına göre, ekimde bir önceki aya göre en yüksek düşüş yüzde 6.5 ile dayanıklı tüketim malı imalatında gerçekleşti. En yüksek gerileme yüzde 9.7 ile tütün ürünleri imalatında oldu. MERKEZ BANKASI CİNSİ 1 ABD DOLARI 1 AVUSTRALYA DOLARI 1 DANİMARKA KRONU 1 EURO 1 İNGİLİZ STERLİNİ 1 İSVİÇRE FRANGI 1 İSVEÇ KRONU 1 KANADA DOLARI 1 KUVEYT DİNARI 1 NORVEÇ KRONU 1 S. ARABİSTAN RİYALİ 100 JAPON YENİ DÖVİZ ALIŞ 2.2782 1.8813 2.8337 3.5734 2.3542 1.9686 7.7674 13 ARALIK 2014 EFEKTİF ALIŞ 2.2766 1.8726 2.8317 3.5709 2.3507 1.9613 7.6509 SATIŞ 2.2857 1.9050 0.38324 2.8431 3.5974 2.3730 0.30455 1.9850 7.9871 0.31227 0.61263 1.9397 SATIŞ 2.2823 1.8936 2.8388 3.5920 2.3694 1.9775 7.8691 Güney Akım resmen iptal, fiyatlar dip Ekonomi Servisi Rusya Enerji Bakanı Aleksandr Novak, Güney Akım doğalgaz boru hattı projesinin resmen kapandığını Avrupa Birliği’ne iletti. Öte yandan Uluslararası Enerji Ajansı gelecek yıl için petrol talebindeki artış tahminlerini azaltarak petrol fiyatlarının düşüş baskısında kalmaya devam edeceğini belirtti. Ajans daha önce günde 0.9 milyon varil olan petrol talebinde artış tahminini günde 0.23 milyon varil düşürdü. Brent petrolünün varil fiyatı ise dün 62.75 dolara kadar düşerek Temmuz 2009’dan bu yana en düşük seviyeyi gördü. Arçelik Tayland’a 100 milyon dolar yatırdı Ekonomi Servisi Arçelik Tayland’da üç yıllık toplam maliyeti yaklaşık 100 milyon dolar olması planlanan buzdolabı yatırımı için Tayland Yatırım Ajansı’na yaptığı teşvik başvurusunun onaylandığını, üretim ve satış pazarlama şirketi kurularak fabrika yatırımına başlanacağını açıkladı. Açıklamaya göre, yatırım onayı ile birlikte sekiz yıl boyunca vergi muafiyeti, takip eden beş yıl içinde kurumlar vergisi oranında indirim, ithal edilen hammaddeler ve yatırımda kullanılacak ithal makine ekipmanlar için gümrük vergisi muafiyeti gibi haklar verilecek. İtalya ile ticaret 4’e katlandı Ekonomi Servisi Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) tarafından organize edilen Türkiyeİtalya İş Forumu’nda İtalya Başbakanı Matteo Renzi, ilerlemek için yolunda gitmeyen işleri halının altına süpürmek yerine onlarla baş etmek gerektiğini önerdi. AB ile ABD arasında yapılacak Transatlantik Ticaret ve Yatırım Ortaklığı’nın herkese ortak fayda sağlamasına vurgu yapılırken, Gümrük Birliği’nin de ticaret hacmini 4’e katladığına vurgu yapıldı. 0.38049 0.38236 0.38022 0.30074 0.30385 0.30053 0.30947 0.31155 0.30925 0.60698 0.60807 0.60243 1.9197 1.9324 1.9126