Katalog

11 ARALIK 2014 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA Beklentilerin altında yüzde 1.7’lik en büyük küçülmenin sebebini Babacan açıkladı: EKONOMİ [email protected] 11 sudan sebeplerle düştü u Yılın üçüncü çeyrek büyümesi 1.7 ile beklentilerin çok altında gerçekleşti. Son iki yılın en büyük küçülmesinin en önemli nedenleri arasında devletin çok harcaması ve tarım alanlarının daralması var. Verilere göre işsizliğin artması bekleniyor. Büyüme havadan Kalp krizi geliyor Ekonomi Servisi Türkiye 2014’ün üçüncü çeyreğinde sadece yüzde 1.7 büyüme göstererek çeyrek bazda yaklaşık son iki yılın en düşüğüne geriledi. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2014 yılı 3. çeyrek temmuzeylül Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYH) oranlarını açıkladı. Piyasa beklentilerinin oldukça altında gerçekleşen büyümede gerilemenin en büyük nedeni, kamu harcamalarının yüksek olması ve tarımda yaşanan daralma olarak yorumlandı. Sabit Ekonomistler üçüncü çeyrekEkonomiden Sorumte ortalama yüzde 2.9 büyüme sermaye lu Başbakan Yardımcıbekliyordu ancak gerçekleşmesı Ali Babacan, olumazaldı di. 2014’ün ilk dokuz aylık dösuz hava koşulları neGayri safi sabit sermaneminde bir önceki yılın aynı deniyle tarımsal üreye oluşumu sabit fiyatlarla dönemine göre sabit fiyatlarla yüzde 0.4’lük azalışla 7 miltimin azalmasının, gayri safi yurtiçi hasıla yüzyar 366 milyon lira oldu. Mal büyümeyi sınırlande 2.8’lik artışla 93.7 milyar ve hizmet ihracatı değeri cari dıran bir etken oldulira oldu. ve sabit fiyatlarla artarken ithağunu belirterek şunHanehalklarının nihai tülatta cari fiyatlarla yüzde 7.6’lık ları ifade etti: artışla 137 milyar 833 milyon liketim harcamaları sabit fira oldu. Finans ve sigorta faaliÖnümüzdeki döyatlarla yüzde 0.2’lik artışla yetleri, 2014 üçüncü çeyreğinnemde sürdürülebi21 milyar 898 milyon lira olde cari fiyatlarla yüzde 10.4’lük lir büyüme yapısıdu. Takvim etkisinden arındıartışla 13.75 milyar lira, sabit nın güçlendirilme rılmış sabit fiyatlarla GSYH fiyatlarla yüzde 5.2’lik artışsi ve potansiyel bübir önceki yılın aynı çeyreğila 4.20 milyar lira oldu. İmalat yümenin artırılması sanayi, 2014 üçüncü çeyrene göre yüzde 1.8’lik artış gösğinde cari fiyatlarla yüzde için yapısal reformlaterirken mevsim ve takvim et10.3’lük artışla 65.43 milrın da kararlılıkla hakilerinden arındırılmış değeri yar lira, sabit fiyatlaryata geçirilmesi gerekbir önceki çeyreğe göre yüzde la yüzde 2.2’lik artışmektedir. Bu kapsamda 0.4 oldu. Devletin nihai tüketim la 7.29 milyar lira Onuncu Kalkınma Planı oldu. harcaması yüzde 15.7’lik artışla (20142018) ile gündeme 64 milyar 658 milyon lira oldu. CHP Ekonomi Politikaları Sorumlusu Selin Sayek Böke büyümeye ilişkin ‘ekonominin damarları tıkalı ve bir kalp krizine adım adım yaklaşıyoruz. Resim çok iç karartıcı. Hanehalkları tüketmiyor. İşsizlik daha da artacak gibi görünüyor’ yorumunu yaparken. CHP Genel Başkan Yardımcısı Faik Öztrak da, ‘Son büyüme rakamları hükümetin 2014 için söz verdiği gelir artışını sağlayamayacağını ortaya koydu. AKP’nin büyüme modeli iflas etti. Geliriyle umudu arasındaki makası borçla kapatan ailelerimiz açısından bu ciddi sıkıntılar yaratmakta’ dedi. Yılbaşına Özel % İNDİRİM 30 ‘Hükümetin hedefi imkânsız’ alınan 25 alanda Öncelikli Dönüşüm Programları ve bu programların uygulamaya geçirilmesine yönelik olarak eylem planları hazırlanmıştır. Diğer görüşler özetle şöyle: Beste Naz Süllü (İntegral Menkul Değerler Araştırma Uzmanı): Temel sebep alınan ihtiyati kemer sıkma önlemleri. Büyüme ilk 9 ayda yüzde 2.8 olurken, bu rakamlara göre OVP’de yer alan yılsonu büyüme tahmini yüzde 3.3’ün tutturulması için 4. çeyrekte gereken büyüme yüzde 4.8. Şu anki küresel şartlar ve iç dinamiklerdeki yavaşlama sebebiyle bu imkânsız görünüyor. Adil Konukoğlu (Gaziantep Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı): Bu düşük büyümeye razı olmamalıyız. Türkiye’nin 2023 hedefleri doğrultusunda üretimi, istihdamı ve ihracatını artırması gerekiyor. Sanayi, büyümenin motorudur. İleri teknoloji ve yüksek katma değere dayalı sanayi hamlesi bir an önce hayata geçirilmelidir. Bunun için özel sektör yatırımlarını artıran ve yerli üretimi teşvik eden yapısal reformlara daha fazla ağırlık verilmelidir. Kirli Çamaşırlar Çorap Söküğü.. Günlerdir gazetemizde öne çıkan özel haberlere bakıp bakıp sevineceğime, gazetecilik deneyimi ile biraz üzülür gibiyim. Bildiğiniz üzere gazetecilik derslerinin girişinde köpeğin insanı değil, insanın köpeği ısırmasının haber olacağının altı çizilir. Özel haber üretme temposunda kendi rekorlarını kırmada yarışan genç arkadaşlarımın, haberlerinde yolsuzluk konusu; yeri, sorumlularının isimleri, yolsuzluğun kapsamı üzerinden oynamalar yaptınız mı... İşleyiş çarkları, birinci elden siyasal sorumlu tarafları, İktidarlarının eliyle, sorumluluğunda, kirlilikte, haksızlıkta, suçta yarışılan düzenin çarklarının işleyişinde, ortak tek senaryonun farklı uyarlamaları gibi bir sonuç, tablo ortaya çıkıyor. Bu kadar çok yolsuzluk haberini görmezlikten gelmeyi, yok sayma olanağını ortadan kaldırsa da, alışkanlık yaratma, olağan kabul ettirme riski de yok mu?.. Toptancı İktidar gücü, “Siyasetin doğasında kirlilik vardır. İktidarda kalma süreci uzadıkça, el konulan hukuksuz kullanılan kamu gücü, kirli çıkarlar, hele de diktatoryal eğilimler içinde katlanıyorsa, her tür baskıya, diktatoryal uygulamaya alışma, boyun eğmeyi de getirir..” algılaması medyatik güdüleme ile halka dayatılıyorsa.. Kirlilikten arınma, hukuk devleti düzenine, demokrasiye geçişte güçlükler katlanabilir mi? Yani dünün sıcak gündemi ile, emperyal çıkarların geçerli kılınmasında güç odağı ABD’de eninde sonunda kirli siyasetin oyunları ile hesaplaşma, arınma gündeme gelebiliyor. Sistem basın özgürlüğü, demokrasinin işleyişinde CIA eliyle Guantanamo’da yaşananları kamuoyuna, kendi raporları ile taşıyıp hesaplaşabiliyor. İşlenmiş insanlık suçları, işkenceler, bağlantılı günümüzün dünyayı sarsan radikal siyasal İslamcı terörü yaratma etkileri sorgulanabiliyor da.. Ülkemizde siyasi erklerin kirli çamaşırları, insanlık suçları, ayıpları ile hesaplaşma demorasi, hukuk devleti çarkları içinde hiç gerçekleşemeyecek mi?.. Dün bütçe görüşmeleri başlayınca Meclis’ten canlı yayın saatlerle kesintisiz verildi.. İktidarlarının icraatlarının eseri, söylenecek son sözün bittiği o kadar çok konu, olumsuzluk yana yana sergilendi ki.. CHP Genel Başkanı’nın hükümete yönelttiği, yanıt istediği sorulara AKP sıralarında tepki verilmek istenince, “Size ne oluyor? Siz zaten parlamenterlik sorumluluğunuzun gereğini yapamıyorsunuz. Hükümet yanıtlasın” çıkışında ortaya çıkan suskunluk ilginçti. HDP sözcüsü Kaplan’ın “En az kazananın en Büyümede ilk 15’e giremedik Merkez’in hedefi hiç şaşmıyor PELİN ÜNKER Ekonomi Servisi Türkiye 2014 yılı üçüncü çeyrekteki yüzde 1.7’lik büyümeyle dünya genelinde ilk 15’te yer alamadı. En hızlı büyüyen ülke 7.3 ile Çin oldu. Böylece Çin’in ilk defa ABD’nin büyüme oranını geçtiği belirtildi. ABD, 2011’in son çeyreğinden bu yana en iyi performansını göstermesine rağmen Çin’i geçemedi. ABD ekonomisi yılın ikinci çeyreğinde beklentilere paralel olarak yüzde 4.6 büyüdü ve 13. sırada yer aldı. Büyümede dinamiği kaybeden Türkiye, 2008’de G20 ülkeleri arasında Çin’den sonra ikinci sırada yer alırken şimdi ise Brezilya, G. Afrika ile beraber listenin son sıralarında yer alıyor. Çin deflasyon tehlikesi altında Ekonomi Servisi Çin’de yıllık enflasyon kasım ayında beş yılın en düşük seviyesi olan yüzde 1.4’e gerileyerek ekonomideki zayıf seyrin sona ermediğini gösterirken, yetkililere ekonomiyi destekleyici ek önlem almak için de alan yaratıyor. Çin yönetimi ekonomiyi ve yatırım ortamını desteklemek için aldığı tüm önlemlere rağmen düşüş eğilimindeki enflasyonun ekonomik toparlanma üzerinde yarattığı tehlikeler hakkında giderek daha fazla endişeleniyor. Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Erdem Başçı, 2015 para ve kur politikası sunumunda, enflasyonun yılsonunda yüzde 8.9’un altında gerçekleşebileceğini belirterek, gelecek yıl ise yüzde 5’e oldukça yakın seviyede gerçekleşmesinin mümkün olduğunu öne sürdü. Gelecek yıl yüzde 5 enflasyon hedefleyen Merkez’in 2015 sonu için tahmini yüzde 6.2 idi. Bu yıl yüzde 5 enflasyon hedefleyen Merkez, son Enflasyon Raporu’nda, enflasyonun orta noktası yüzde 8.9 olmak üzere yüzde 8.4 ile yüzde 9.4 aralığında gerçekleşeceği tahminini yapmıştı. Bugüne kadar tahminlerini yukarı yönlü güncelleyen, hedeflere ise hiç yaklaşamayan Merkez, petrol ve diğer emtia fiyatlarındaki düşüşün desteğiyle yılın ilk 4 ayında enflasyonun kuvvetli düşeceğini öngörüyor. Merkez Bankası’nın temel görevi ‘fiyat istikrarını sağlamak’ olmasına rağmen banka, enflasyonla mücadelede bugüne dek kötü bir u Başçı, 2015’te yüzde 5’lik enflasyon hedefinin tutabileceğini söyledi. Merkez, 2012’den bu yana yüzde 5 hedef koymasına rağmen yukarı yönlü güncellenen tahminler dahi tutturulamadı. performans gösterdi. 2011 yılında yüzde 5.5’luk hedefe karşın yıl sonu enflasyonu yüzde 10.4 düzeyinde gerçekleşti. 2012’de yüzde 5’lik hedefine karşılık enflasyon yüzde 6.16 çıktı. Geçen yıl da yüzde 5’lik hedef konmuştu, ama yıl sonu gerçekleşmesi yüzde 7.4’e ulaştı. Merkez, bir yandan hedefleri tutturamazken, enflasyon hedeflerini de sürekli yukarı yönlü güncelliyor. 2014 için ilk hedefi yüzde 5.3 olan banka, bunu yıl içinde 3 kez değiştirerek önce yüzde 6.6’ya sonra sırasıyla yüzde 7.6 ve yüzde 8.9’a çıkardı. Başçı, sunumunda ayrıca, 2017 enflasyon hedefinin de yüzde 5 olarak belirlendiğini belirt ti. Bankaları uzun vadeli borçlanmaya teşvik etmek için kısa vadeli zorunlu karşılıkların bir miktar yukarı çekileceğini ifade eden Başçı, bankalar için alınacak tedbirlerin 2015’te hızlı şekilde kısa vadeli dış borç stokunu aşağı çekebileceğini vurguladı. Başçı 2015 yılındaki zorluklar için ABD Merkez Bankası Fed’in politika normalleştirme adımları ve gıda fiyatları olarak nitelendirdi. Ancak Fed adımlarına karşı hazırlıkların da yapıldığını öne sürdü. Bu kez kur tahmini yapmaması dikkat çekti. Erdem Başçı Fed’den büyük bankalara şok Ekonomi Servisi ABD Merkez Bankası (Fed) Yönetim Kurulu, bankaların sermayelerinin güçlendirilmesi amacıyla ABD’li 8 bankaya ek sermaye zorunluluğu getirecek yasa teklifine oybirliği ile karar verdi. Yeni düzenleme “küresel sistematik öneme sahip” 8 Amerikan bankası olan J.P. Morgan Chase, Citigroup, Bank of America, Wells Fargo, Morgan Stanley, Goldman Sachs, State Street ve Bank of New York Mellon’ı etkileyecek. u ABD Merkez Bankası en büyük 8 Amerikan bankasına ek sermaye zorunluluğu getirecek bir yasa teklifinde bulundu. Söz konusu bankaların sermayelerini riskli varlıklarına orantılı şekilde yükseltmesini öngören yeni düzenlemenin şartları, 20162018 arasında aşamalı olarak uygulamaya sokulacak. Bankalara şartların tamamını yerine getirebilme leri için tanınan süre ise 1 Ocak 2019’da sona erecek. Fed Başkanı Janet Yellen, “Bu düzenleme finansal istikrarı tehdit eden sistematik riskleri azaltacak” dedi. Bankacılar ise ek sermaye zorunluluğunun borç verme kapasitesini sınırlandırarak, sektörü olumsuz etkileyeceğini savunuyor. Fed Başkan Yardımcısı Stanley Fischer, bu şartı sağlamayan tek bankanın J.P. Morgan Chase olduğunu söylemişti. çok vergi verdiği bir bütçeyi görüşüyoruz” vurgusu ile söze girişi, Madenci Recep ile Saraylı Recep’in yaşamlarından kesintiler.. Kirli çamaşırların yaşamın her alanına dönük çorap gibi söküldüğü bu süreçten nasıl çıkabileceğiz?.. HHH Güncel olduğu için Hrant Dink cinayetinin tetikçisinin son itirafları ile ilişkili, İktidarları siyasetindeki yerine dönmek istiyorum.. İzlediğim ilk cenaze töreninden, duruşmalarından başlayarak, İktidarları adına nasıl kullanılabildiği çok sorgulanmalı.. İnsan haklarının evrensel değerleri ile yaklaşılınca yürünebilecek akıl yolu bana göre tekti.. İlk günlerden İktidarlarının güçlü sürecinde tetikçi yakalanabildiğine göre, sivil iktidarın yürüyebileceği insan hakları, demokrasi, hakhukuk arama yolu çok açıktı. Ucuz siyaset adına Cumhuriyet, Atatürk devrimlerinden sapmalar hiç yaşanmamış, günümüze kadar uzanmış tek derin devlet gücü ile hesaplaşma gibi bir yol seçilmeseydi.. Bir sürü seçimle gelmiş, çoğu savundukları kendileri gibi emperyal, liberal odaklar güdülemesinde sağ iktidarlar, ABD onaylı askeri darbeler süreçleri yaşanmamış gibi çocuk tetikçiyi azmettiren suçlular senaryolar içinde aranmaya kalkışılmasaydı.. İnsan hakları hesaplaşmasında önce kendi İktidarlarının sorumluluğundaki kirli çamaşırlar, suçlularla hesaplaşma yürekliliği gösterilebilseydi.. Hrant Dink, Santoro cinayetlerindeki çocuk tetikçiler, azmettirenler, suçta sorumlu İktidarlarının derin devleti ilişkileri sorgulaması yapılabilseydi.. İktidarları ile cemaat paylaşım ortaklığının bozulması, paralel devlet hesaplaşmasına kadar beklenmeyecekti.. Ogün Samast’ın ancak bugün yapabildiği itiraflarla, İktidarlarının içindeki derin devlette görev alanların sorumlulukları, suçları açığa çıkarılabilecekti. Hani kendilerinden önceki iktidarların derin devletleri, sivil askeri diktatörlükleri ile hesaplaşmak istiyorlar ya.. Geçmişle hesaplaşma gündemli, toptancı, Cumhuriyetin, TSK’nin karalanması, iktidar karşıtı varsayılan birey ve kurumların ezilmesi uğruna, aynı kefede “derbecilik” suçundan yargılamalarda, özel yargı eliyle, o kadar ağır, izansız yargı, hukuksuzluk suçları işlendi ki. Şimdi ortak suçların suçu paralele atılarak bir taşla iki kuş vurulması amaçlanıyor.. Ne raslantı ama... Ergenekon davasında Cumhuriyet’e molotof atanlar, Danıştay tetikçisi suçları ile birlikte Ergenekon davasının içine sokulmuşlardı. Sevgili İlhan Selçuk’un yaşamına da mal olan, Balbay’ı yıllarla içerde tutan hem sanık hem de mağdur oyunu oynanmıştı ya.. Fatih Derdiyok üç gece önce bir içki masasında öldürülmüş Murat Alpak da ağır yaralanmış.. Nasıl bir kirli oyun bu?