Katalog

SAYFA CUMHURİYET 11 ARALIK 2014 PERŞEMBE 10 EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr AKP 2012’de 6.7 milyon olan yardıma muhtaç hane sayısını bu yıl 8 milyona çıkarmayı başardı 30 milyon aç bizim OLCAY BÜYÜKTAŞ * Petrolde komplo Ekonomi Servisi İran Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı İshak Cihangiri, petrol fiyatlarında yaşanan düşüşün normal bir olay olmadığını ve arztalep dengesinden kaynaklanmadığını ileri sürdü. Fiyatlarındaki düşüşü, siyasi bir komplo olarak nitelendiren Cihangiri, “Bunun Rusya’ya karşı yapıldığı söyleniyor. Önemli olan bunun büyük bir komplo olmasıdır” dedi. Cihangiri, petrol fiyatlarının 40 doların altına bile düşmesi halinde ülkeyi “iyi bir şekilde” idare edebileceklerini ifade etti. İran günlük 2 milyon 100 bin varil petrol satarken şu anda 1 milyon varil satabiliyor. Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s, düşük petrol fiyatlarının 2015’te küresel ekonomik büyüme için pozitif olacağını açıkladı. Moody’s, petrol ihracınden elde ettikleri gelire bağımlı olan ve büyük çaplı harcama programlarına devam etmek zorunda kalacak ülkelerin, düşük petrol fiyatlarına uyum sağlamakta zorluk çekebileceğini belirtirken “Düşük petrol fiyatları 2015 yılında küresel ekonomik büyüme için pozitif olacak” ifadesini kullandı. olumlu gelişmelerin umutla beklendiği ülkede, hükümetin çok övündüğü ekonomi politikaları sayesinde “30 milyon aç bizim” dizesi de Nâzım Hikmet’in “Açların Gözbebekleri” adlı şiirinin bir dizesi olmaktan çıkıp ne yazık ki yakıcı bir gerçeğe dönüştü. Üstelik söz konusu veriler, AKP iktidarını kötülümek amacıyla başka siyasi partiler ya da kökü dışarıda birtakım odaklar tarafından montaj metoduyla üretilmedi. Veriler, hükümetin Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı tarafından ortaya konuldu. İzmir Tabip Odası Hekim Meclisi üyesi Dr. Ergün Demir ve İstanbul Tabip Odası TTB delegesi Dr. Güray Kılıç tarafından hazırlanan “Yeni Türkiye’nin Ocağında Aş Yerine Yoksulluk Kaynıyor” başlıklı çalışmaya göre, muhtaçlar ordusuna iki yılda 6.7 milyon kişi katıldı. Bütünleşik Sosyal Yardım Hizmetleri Bilgi Sistemi, sosyal yardım başvurusu yapan kişilerin, başvurusundan ödemelere kadar tüm işlemleri elektronik ortamda yürüterek hane bazlı olarak yoksulluk envanteri oluşturmakta ve kamunun verdiği sosyal yardımları merkezi veritabanında tutuyordu. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nın 2015 yılı bütçesi sunum kitapçığındaki verilere altında birleştirilerek kurulan Aile ve u Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı verilerine göre iki yılda 7 milyon kişinin katıldığı Politikalar Bakanlığı, sosyal yarmuhtaçlar ordusu 30.5 milyon kişiye ulaştı. Geliri ayda 270 liranın altına olan yurttaş sosyal Sosyal Ekonomik göstergelerin bir türlü iyileşedım harcamalarını Sosyal Yardımlar yardım başvurularından yararlanabiliyor. mediği, işsizlikte, cari açıkta, enflasyonda Genel Müdürlüğü, Çocuk Hizmetgöre, Türkiye nüfusunun yüzde 39.8’i yoksulluk envanterine kayıtlı. Zira, istatistiklerde 2013 Türkiye nüfusu 76 milyon 667 bin 864 olarak belirtilmiş durumda. Bütünleşik Sosyal Yardım Hizmetleri Bilgi Sistemi yoksulluk envanterinde 2012 yılında sosyoekonomik durumu iyi olmayan ve muhtaç olan 6 milyon 768 bin 126 hane ve 23 milyon 668 bin 942 kişi kayıtlı iken, 2014 yılında hane sayısı 8 milyona, kişi sayısı da 30.5 milyona ulaştı. Son iki yıl içerisinde yoksulluk ve muhtaçlık kervanına 6.9 milyon kişinin daha katıldığı görüldü. tiği ile yaşlı, muhtaç ve 2022 sayılı Kanun kapsamı dahilinde yapılan yardımlardan yararlanabilmek için hanedeki kişi başı gelirin asgari ücretin üçte birinden az olması gerekiyor. 31 Aralık 2014 tarihine kadar asgari ücretin üçte biri brüt 378 lira net olarak da 270 lira. Yani aylık gelirleri bu gelirin altında olanlar muhtaçlar ordusunun birer neferini oluşturuyor. Sosyal yardım harcamaları, 2011 yılında tek çatı leri Genel Müdürlüğü ve Özürlü ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü olmak üzere üç ana hizmet birimi aracılığıyla gerçekleştiriyor. Küresel büyümeye etki Kimler muhtaç? Genel Sağlık Sigortası (GSS) prim des PEC petrol talebi tahminini düşürdü O Yoksulluk envanteri Çam’dan soru önergesi Sosyal yardım ve destek hizmetlerinden yararlanan bütünleşik sosyal yardım hizmetleri bilgi sisteminde kayıtlı hane ve kişi sayıları ile verilen destekler istatistikler bülteninde düzenli olarak yayımlanmakta idi. Ancak 2013’ten itibaren sosyal yardım istatistikleri bülteni yayımlanmamaktadır. Bültenin neden yayımlanmadığına ilişkin bir açıklama da yapılmadı. Gelişmeler üzerine CHP İzmir Milletvekili Musa Çam, Aile ve Sosyal Çalışmalar Bakanı Ayşenur İslam tarafından yazılı olarak yanıtlanması talebiyle, söz konusu 30.5 milyon yoksul ve muhtaç kişinin hangi sosyal yardım ve destek kategorisinden yararlandığını ve bu yardımların dağılımının nasıl olduğunu, söz konusu yardımın illere göre dağılımını ve ne kadar yardım yapıldığını, istatistiklerinin yayımlanmama nedenini ve yeniden yayımlanıp yayımlanmayacağını sordu. Nâzım Hikmet Ran’ın “Açların Gözbebekleri” şiirinden. Evlere yemek hizmetinden yaşlıya evde bakım hizmetine kadar bir dizi sosyal yardım kategorisi var. Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) kendi ürettiği petrole olan talebin, ABD’de kaya gazı arzında devam eden artış ve küresel tüketimdeki zayıf büyüme nedeniyle gerileyeceğini belirterek petrol piyasasındaki arz fazlasının gelecek yıl da devam edeceğini belirtti. Raporda, gelecek yıl talebin 280 bin varil azalarak günde 28.92 milyon varile düşeceği tahmini yer aldı. OPEC dünya petrol tüketim artışı tahminini de 70 bin azaltarak günde 1.12 milyon varile düşürdü. l Bilal, kalan 5’i iptal etti NİHAYET İLK SIRALARDA AMA... Türkiye, en çok vergi artıran ikinci ülke oldu Ekonomi Servisi Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) raporuna göre, 20122013 arasında vergi artışının en yüksek olduğu ülkeler sıralandı. Türkiye, Portekiz’in ardından dünyanın en çok vergi arttıran ülkesi oldu. Merkezi Paris’te bulunan OECD’nin 2014 vergi raporuna göre, 2012 ve 2013 yılları arasında vergilerin gayri safi milli hasılaya oranında yüzde 2.2 artışla Portekiz ilk sırada bulunuyor. Portekiz’i 1.7 artışla Türkiye izledi. Türkiye’de ise bu oran 2012 yılında 27.6 iken, 2013 yılında 1.7 puan artışla yüzde 29.3 çıktı. Türkiye’yi yüzde 1.5 artışla Slovakya izledi. OECD verilerine göre yüzde 1,4 artışla Danimarka dördüncü sırada, yüzde 1.2 artışla Finlandiya beşinci sırada geldi. Vergiler bir önceki yıla oranla Norveç’te yüzde 1,5, Şili’de yüzde 1.2 Yeni Zelanda’da yüzde 0.9 düşüş gösterdi. OECD ülkeleri içinde ortalama olarak vergi yükü 0,4 puan artarak, yüzde 34.1’e çıkarken, 2013’te vergi gelirlerinin gayri safi milli hasılaya oranı 21 ülkede artarken, sadece 9’unda düşüş gösterdi. Türkiye, HSBC’nin öncelikli 21 pazarından biri u HSBC Türkiye Genel Müdürü Emmett, küresel ticaret yapmak isteyen müşterilere daha çok odaklanacaklarını söyledi. lanacağız” dedi. HSBC Türkiye’nin hedeflerinin paylaşıldığı toplantıda konuşan Emmett, bireysel bankacılıkta da ürün ve hizmetlerini sunmaya devam edeceklerini, doğrudan ve dijital bankacılık yatırımlarını sürdüreceklerini aktardı. Emmett bankanın Türkiye’de ilk dokuz aylık verilere göre zarar açıklaması ile ilgili olarak da, kârlılık anlamında kısa vadede bir yavaşlama görüldüğünü belirterek bunun nedeni ile ilgili olarak şunları söyledi: “Sektörde son bir yılda mevzuat anlamında değişiklikler oldu. Bununla bağlantılı olarak da provizyonlarımızın artmasının büyük etkisi oldu. Türkiye öncelikli büyüme pazarımız. Bu 5 ‘gemicik’le yetindi Ekonomi Servisi Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın oğlu Bilal, şimdilik 5 ‘gemicik’ siparişinden vazgeçti. Oğul Bilal ve Erdoğan’ın kardeşi Mustafa Erdoğan ile eniştesi Ziya İlgen ortaklığı ile kurulan BMZ Group Denizcilik Şirketi’nin Palmali Denizcilik’i devralmasıyla Türkter Tersanesi ve Yardımcı Tersanesi’ne sipariş edilen 5+5 adet 7 bin 150 DWT taşıma kapasitesine sahip Armada tipi nehir tankerlerinin, 5 adedinin inşasından vazgeçildiği öğrenildi. Deniz Haber Ajansı’nın haberine göre, Palmali Denizcilik tarafından Yardımcı Tersanesi ve Türkter Tersanesi’ne sipariş edilen 5+5 toplam 10 adetlik Armada Sınıfı 140 metre boyunda, 17 metre genişliğinde olan nehir tankerlerinin 5 tanesi BMZ Group Denizcilik Şirketine devredilirken, kalan 5 tankerlik siparişin ise iptal edildiği ifade edildi. Albaraka Türk Bankasından temin edilen kredinin BMZ Group Denizcilik Şirketi’ne devredilmesi esnasında, Palmali Denizcilik Şirketi’nin kefaleti olarak, inşa edilen nehir tankerlerinin 10 yıllık kiralama kontratının Albaraka Türk Bankası’na verildiği belirlendi. Erdoğanlar’a ait şirket tarafından inşa edilen 2 gemi geçtiğimiz günlerde denize indirilmişti. Kalan 3 gemi ise 2015 yılında denize indirilecek. Ekonomi Servisi HSBC Türkiye Genel Müdürü James Emmett, HSBC’nin 74 pazarda faaliyet gösterdiğini belirterek “Türkiye, yatırım için öncelikli 21 pazarımızdan biri, büyüme önceliğimiz kurumsal ve ticari bankacılıkta olacak. Uluslararası bakış açısına sahip ve küresel ticaret yapmak isteyen müşteJames Emmett rilere daha çok odak performansı iyileştirmek anlamında kurduğumuz stratejiye odaklanacağız.” HSBC Türkiye ilk dokuz ayda 47.1 milyon lira zarar açıklarken bankanın krediler ve alacakları ise 2013 sonuna göre yüzde 4 azalarak 18.3 milyar lira oldu. HSBC’nin Türkiye’ye inandığını söyleyen Emmett, “Ticari segmentte çok büyük bir büyüme olacağını öngörüyoruz. Türkiye’de uzun vadeli büyüme anlamında dinamikler mevcut. Genç nüfus, mali disiplin, sanayi tabanının çeşitliliği, insanların girişimcilik ruhu vs. Ancak bu noktada Türkiye’de reformların hayata geçirilmesi çok önemli olacak. Uzun vadede Türkiye’nin gelişiminde bunların faydası olacak” dedi. Emmett ayrıca, kasımda açıklanan siber saldırı sonucu bankanın 2.7 milyon müşterisinin kart bilgilerine ulaşılması ile ilgili olarak da “Finansal bir zarar yaşanmadı” dedi. Vanlı işçilere (Fotoğraf: SERKAN YILDIZ) 9 aylık iş SERTAÇ EŞ DİSK: Madenciler TKİ işçisi olsun u Soma’da yapılan DİSK Başkanlar Kurulu toplantısından madenlerin kamulaştırılması ve tüm maden işçilerinin TKİ işçisi olması önerisi çıktı. Ekonomi Servisi DİSK Genel Başkanı Kani Beko, madenlerde görülen sıkıntıların ortadan kaldırılması için buraları Türkiye Kömür İşletmeleri (TKİ) tarafından işletilmesini istedi. Beko, taşeron, hizmet alımı ve rödovansın kaldırılması, atılanlar da dahil tüm maden işçilerinin TKİ işçisi olması gerektiğini savundu. Manisa’nın Soma ilçesindeki, öğretmenevinde düzenlenen Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) Başkanlar Kurulu toplantısı öncesi basın toplantısı düzenleyen DİSK Genel Başkanı Kani Beko, konuşmasına Zonguldak’taki bir maden işçisinin “Aşağıda ölüm var, yukarıda açlık. Aşağıdaki ölüm bir olasılık, yukarıdaki açlık ise kesin” sözüyle başladı. Soma’daki maden kazasının ‘iş cinayeti’, Yırca Mahallesi’nde, termik santral yapımı için zeytinlerin sökülmesinin de, ‘sosyal cinayet’ olduğunu söyleyen Beko, “2 bin 821 işçi arkadaşımızın yanı sıra, eşleri, çocukları, alışveriş ettikleri Soma esnafı ve aslında tüm Soma’ya karşı, sosyal cinayet işlendi.” dedi. Roubini: Avro bölgesi Ekonomi Servisi Kriz Kâhini olarak bilinen ekonomist Nouriel Roubini’nin ekonomik araştırmalar şirketi Roubini Global 2015’e dair öngörülerini açıkladı. ABD’nin büyümenin ana motoru olacağını öngören kuruluşa göre, Çin’de sert yavaşlama yaşanacak, siyasi risklerin artacağı Avro bölgesi ise hayal kırıklığı yaratacak. Roubini Global, petrol başta olmak üzere emtiada arzın talebi aşmasını, ayrıca gelişmiş ekonomilerde düşük enflasyonun hüküm süreceği bir yıl olmasını bekliyor. hayal kırıklığı yaratacak ANKARA Depremin ardından İşKur’da işe alınan, işten çıkarılmalarının ardından Ankara’ya kadar yürüyen ve Abdi İpekçi’de eylem yapan Vanlı işçilerden bin kişi, “bir dönem daha” işe alınacak. İşKur bünyesinde “3 ila 9 ay” istihdam edilmeleri planlananların içinde Ankara Abdi İpekçi Parkı’nda eylem yapan 250 işçinin de yer alacağı öğrenildi. Geriye kalan 750 kişiyi de AKP teşkilatları belirleyecek. Cumhuriyet’in ulaştığı bilgilere göre 68 Ekim’deki Kobani eylemleri sırasında Ankara Abdi İpekçi’deki eylemleri polis tarafından sonlandırılan işçiler, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik, AKP Van Milletvekili Burhan Kayatürk ve AKP Halkla İlişkilerden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Öznur Çalık ile görüşmelerini sürdürdü. Görüşmelerin sonunda kura ile alınan 1500 kişiye ek olarak bin kişinin daha işe alınması benimsendi. Bu durumda 4 bin 800 civarında kişi yine işsiz kalacak. İşçiler, “Bizi geçici alacaklar, Zaten 6 aydır işsiziz, borç birikmiş. Alınacakların çoğu okullara alınacak. Okullar haziran ayında kapanıyor” diye yakınıyor. MERKEZ BANKASI CİNSİ DÖVİZ ALIŞ 2.2605 1.8778 2.7984 3.5381 2.3226 1.9700 7.7050 11 ARALIK 2014 EFEKTİF ALIŞ 2.2589 1.8692 2.7964 3.5356 2.3191 1.9627 7.5894 SATIŞ 2.2679 1.9013 0.37827 2.8077 3.5618 2.3410 0.30273 1.9864 7.9230 0.31754 0.60802 1.9112 SATIŞ 2.2645 1.8900 2.8035 3.5565 2.3375 1.9789 7.8059 Büro emekçileri kravat yaktı İstanbul Haber Servisi Büro Emekçileri Sendikası (BES) İstanbul Şubeleri, enflasyon farkının verilmesi, ek ödemelerin temel ücrete yansıtılması, insanca yaşam, güvenli iş, güvenli gelecek için dün eylemdeydi. Tünel’den Galatarasay’a yürüyen büro emekçileri Fındıklı’daki SGK İstanbul İl Müdürlüğü önünde kravat yaktı. Tünel’de toplanan sendika üyeleri “Bütçede adalet yoksa barış da yok... Kardeşim...!!!” pankartı açarak Galatasaray Meydanı’na doğru yürüyüşe geçti. Meydanda grup adına açıklama yapan BES İstanbul 3 No’lu Şube Başkanı Salih Aksoy, “2015 bütçesi, plan ve bütçe komisyonu tamamlandı. Ama taleplerimiz görmezden gelindi. Kendilerine saray, han, hamam, milyonlarca emekçiye günlük 1 lira zammı reva görenlerle; emeğimizin gerçek değerini alana kadar mücadele edeceğiz” dedi. BES İstanbul 3 No’lu Şube Sekreteri Aziz Özkan, “12 Eylül artığı tek tipçi kıyafet uygulamasını protesto ediyoruz. Artık kravatlarımızı atıyor, serbest kılık kıyafet ve grev hakkını istiyoruz” açıklaması yaptıktan sonra tepki için kravat yaktı. 1 ABD DOLARI 1 AVUSTRALYA DOLARI 1 DANİMARKA KRONU 1 EURO 1 İNGİLİZ STERLİNİ 1 İSVİÇRE FRANGI 1 İSVEÇ KRONU 1 KANADA DOLARI 1 KUVEYT DİNARI 1 NORVEÇ KRONU 1 S. ARABİSTAN RİYALİ 100 JAPON YENİ 0.37556 0.37740 0.37530 0.29894 0.30204 0.29873 0.31470 0.31681 0.31448 0.60241 0.60349 0.59789 1.8915 1.9040 1.8845