Katalog

9 KASIM 2014 PAZAR CUMHURİYET SAYFA Asgari ücrete günde 1 lira zam Hükümet 2015 programında asgari ücrete yılın ilk ve ikinci 6 ayı için yüzde 3’er zam yapmayı planlıyor. Buna göre asgari ücret 2015’in ilk 6 ayında brüt bin 168 lira, net 922 lira, ikinci 6 ayında brüt bin 203 lira, net 947 lira olacak. Söz konusu zamla ücret günde net 1 lira artmış olacak. EKONOMİ [email protected] En pahalı iPhone 6 Türkiye’de Jumbo Dumbo Thoughts sitesinin yaptığı araştırmaya göre dünyanın en pahalı iPhone 6’sı Türkiye’de satılıyor. Tayland’da iPhone 6 model telefonlar 24,600 Baht’tan (1640 TL) satışa sunuluyorken Türkiye’de 2.349 liradan başlıyor. 11 Fitch’ten Rusya’ya uyarı Fitch Ratings, Rusya’nın rezervleri üzerinde baskının devam edebileceğini belirterek, petrol fiyatlarındaki düşüşün ve yüksek nema oranlarının büyüme için risk oluşturduğu uyarısında bulundu. Hemen her gün bir yerde ağıt yakan madencilerin kaderleri de yüzleri gibi kömür karası u Türkiye’de madenci, gelişmiş ülkelere göre yılda ortalama 800 saat fazla çalışıyor. Ancak bu ülkelerde yıllık ortalama 100 bin doları bulan madenci maaşının onda birini bile kazanamıyor. Madenci ücrette sonuncu Türkiye’de ortalama 1.600 lira Türkiye’de özellikle üretimin, son 10 yılda kamuda azaltılarak başta rödovans sistemi olmak üzere çeşitli anlaşmalarla özel sektöre kaydırılması ücretlerde de ciddi bir düşüşe yol açtı. Zira gerek başta Zonguldak havzası olmak üzere TKİ tarafından üretimi yapılan ocaklarda sendikanın da etkisiyle ücretler deneyimli işçilerde aylık 3.000 liraya kadar ulaşırken yeni işe girişlerde oldukça düşük. Soma facisından sonra çıkarılan torba yasa ile getirilen iki asgari ücret zorunluluğu da işçilere refah sağlamaktan ziyade işsizlik tehlikesiyle karşı karşıya bıraktı. Türkiye’de madenci maaşı ortalama 1.600 TL. Madenciler bu maaşı alabilmek için 30 gün 8 saat olmak kaydıyla çalışmak zorunda kalıyor. Bu yıllık 2 bin 880 saat demek. Türkiye’deki madenci maaşları yıllık ortalama 19.200 TL. Bugünkü kurdan hesapladığımızda dolar bazında yıllık maaş 8 bin 503 dolara denk geliyor. Partiden İstifa Kişi siyasal partinin ilkelerini, umdesini içselleştirmiş, benimsemiş ise partiden istifa bir yerde kişinin inançlarını yadsıması gibi yorumlanır. Parti ile parti yönetimini hatta genel başkanını ayırmak, ayrı değerlendirmek gerekir. Parti ilkeleri ile kalıcı, kişiler ise geçicidir. Kimileri iz bırakarak, efsanevi lider olarak anımsanarak tarihe geçer, kimileri de deler de geçer... Partiye inanmış, ilkelerini içselleştirmiş, partinin gerçek tabanı hancı, partinin yöneticileri ise yolcudur. Ülkemizin demokratik, sosyal, laik hukuk devleti olmasını gönülden amaçlıyorsak; bağımsızlığı, kalkınmayı, saygınlığı, çağdaş uygarlığa ulaşmayı, sorunlarımızın çözümünü bu amacın gerçekleşmesinde görüyorsak; CHP bu amacı gerçekleştirecek siyasal akım olarak algılanmalıdır. CHP’nin altı oku bir bütündür; tutarlı şekilde uygulandığında demokratik, sosyal, laik hukuk devleti olma da bir ütopya olmaktan çıkarak gerçekleşir. Günümüzde partinin yönetimi başarısız görülebilir; söylemleri yetersiz bulunabilir; hatta örtülü bir hizipçiliğin parti yönetiminde ağırlık taşıdığı da düşünülebilir. Buna tepki herhalde istifa etmek olmamalıdır. İnançlardan, ideallerden, ilkelerden istifa edilemez. Yönetim eleştirilir, öneriler yapılır, söylemlerin eksiği tamamlanmaya çalışılabilir. Ama herhalde çözüm istifa olmamalıdır. Ülkemizde tahrip, yıkım gücü yüksek bir iktidar var. Ülkenin tarihini, geleceğini, siyasal ve doğal coğrafyasını, varlıklarını, saygınlığını tahrip ediyor. Hasta adam olarak nitelendirilen Osmanlı İmparatorluğu’nun mirasının paylaşımını düzenleyen “şark meselesi”, ülkenin günümüzde içinde bulunduğu ortamdan da yararlanılarak, Anadolu ve Ortadoğu için yeniden gündeme getiriliyor. Ülkenin önceliği, bu fetret, dağılma, çözülme sürecini durdurmak, başlıca gösterişçi, ulusal değil belli çevrelerin çıkarlarına hizmet eden iktidardan kurtulmalıdır. Bu bağlamda ülkede yalnız iktidar değil muhalefet sorunu da olduğu, muhalefete çekidüzen vermenin de gerekli olduğu düşünülebilir. Bu nedenle eleştiri okları, yalnız iktidara değil, muhalefete de yöneltilmektedir. AKP’den çekinildiği için muhalefeti eleştirmenin kolay ve risksiz olması nedeniyle değil, CHP ve MHP daha etkili muhalefet yapmaları için eleştirilmektedirler. Ülkedeki eleştiri açığı da bir ölçüde kapatılmaya çalışılmaktadır. Kritik bir yolda ilerlerken, önce muhalefete çekidüzen verip, ardından iktidara yüklenmek de bir strateji olabilir. Ancak önceliği iyi belirlemek gerekir. Öncelik herhalde yıkım gücü yüksek iktidardan kurtulmak, çözüm değil çözülme sürecini durdurmak olmalıdır. Önce muhalefete çekidüzen verme, atların önüne arabayı koşmak, bağlamak gibi görünüyor. Her açıdan başarısız, yıkım gücü yüksek bir iktidar varken, CHP’nin iç sorunlarıyla, söylemleriyle, istifalarla yıldırımları üstüne çekmesi, paratoner işlevi görmesi, en azından zamanlama açısından doğru değildir. Kuşkusuz CHP de MHP de eleştirilir, ancak öncelikler iyi saptanmalıdır. İktidardan kurtulduktan sonra siyasal partilerin amaca uygun biçimde yönetilmeleri de gündeme getirilmelidir. Kişiler istifa ile tavır koymak yerine çevre ilişkileriyle, ikna yöntemiyle, partinin eksik gördükleri yönlerini kapatmaya, itibar yitirmesini önlemeye çalışmalıdır. “CHP oy yitirsin, belki aklı başına gelir. Oyu artarsa yöneticiler bunu kendi başarıları gibi yorumlayıp koltuğa iyice yapışırlar” anlayışını da doğru, yerinde bulmuyorum. Yöneticilerin geçici, partinin kalıcı olduğu göz ardı edilmemelidir. Kızgınlıkla, öfkeyle tepki vermekten kaçınılmalıdır. CHP’ye sahip çıkmanın hem akılcı hem de duygusal bir yönü vardır. CHP Mustafa Kemal Atatürk’ün yadigârı, bergüzarıdır. CHP’nin bu çizgiden sapmaması için özveriyle çaba harcanmalıdır. Türkiye madencilik sektöründe işçi ölümlerinde birinciyken ücretlerde ve çalışma koşullarında son sırada yer alıyor. Zengin petrol yataklarıyla bilinen gelişmiş ülkelerde maden işçilerinin yıllık maaşı 100 bin dolarlarla ifade edilirken Türkiye’de ücreti 10 bin dolara ulaşan madenci sayısı oldukça az. ABD, Avustralya, Almanya gibi gelişmiş ekonomilerde yapılan işin yüksek risk taşıması nedeniyle madenci tüm imalat sektörü çalışanlarından daha yüksek oranlarda kazanıyor. Türkiye’de madencinin maaşı 1600 lira ile 1205 lira olan açlık sınırının biraz üzerinde. Buna göre Türkiye’de bir madenci diğer ülkelere kıyasla yılda ortalama 800 saat fazla çalışırken dünyada yıllık ortalama 100 bin doları bulan madenci maaşının onda birini bile kazanamıyor. Gelişmiş ülkelerde madenci maaşı Türkiye’dekinin yaklaşık 12 katı. Türkiye’de son dönemde artan maden kazalarıyla çalışma koşulları bir kez daha gündeme gelirken gelişmiş ülkelerde madencilerin sosyal hakları özendiriyor. Amerika’da maden sektöründe çalışanların ortalama maaşı yıllık 134 bin 630 dolarla tüm sektörlerin üzerinde. ABD İş İstatistikleri Bürosu 2013 rakamlarına göre ülkede kömür madeni işçisi yılda ortalama 82 bin 58 dolar kazanıyor. Amerika’da madenlerde kaza oranı 200 bin saat başına 2.46. Kansaslı kömür madencileri de yılda 113 bin 602 dolar kazanıyor. Kanada resmi istatistiklerine göre petrol sektöründe çalışan işçilerin maaşları saatte 40 doların üzerinde. Kömür madenlerinde çalışanlar saatte 28 dolar kazanıyor. Yıllık çalışma saati toplamda 2 bin 86. Bu, yılda 80 bin dolarlık gelir demek. Uluslararası Çalışma Örgütü’ne (ILO) göre dünya maden kazalarında sabıkalı ilk üç ülke sırasıyla; Türkiye, G. Kore ve Çin. Türkiye’de maden kazaları ölümleri, maden üretiminde dünya birincisi olan Çin’in 5.7 katı, ABD’nin 361 katı. 2011 ILO ve rilerine göre, Türkiye maden kazalarında 100 bin kişide 133 ölümle dünyada birinci sırada. Çin’de bu rakam 106. Çin’de ölümler yüzde 75 azaldı. Cep’te fiyat karmaşası çözülecek Ekonomi Servisi Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Lütfi Elvan, cep telefonu kampanyalarında tüketicilerin kafa karışıklığını giderecek uygulamanın bu ay hayata geçirileceğini açıkladı. Elvan, yaptığı açıklamada, günlük hayatın vazgeçilmez bir parçası haline gelen cep telefonu hizmetlerine ilişkin kampanya ve tarife çeşitliliğinin arttığını belirterek, tarifelerle ilgili yeterince bilgi sahibi olunmaması nedeniyle zaman zaman tüketicilerin kafalarının karışabildiğini söyledi. Tüketicilerin mağdur olmaması için bilgilendirme seferberliği başlatılacağını ifade eden Elvan, bu amaçla Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) tarafından “Tüketici Bilgilendirme Rehberi” hazırlandığı bilgisini verdi. Bakan Elvan, cep telefonu kullanan vatandaşların merak ettikleri bütün soruların cevaplarının yer aldığı bu rehberlerin pano haline getirilerek GSM bayilerine asılacağını, broşür şeklinde bastırılıp dağıtılacağını veya internet sitelerinde duyurulacağını kaydetti. Uygulama bu ay başlayacak. 2 bin 500 KOBİ iflasın eşiğinde Ekonomi Servisi Ankara Ticaret Odası (ATO) Yönetim Kurulu Başkanı Salih Bezci, ilaç ve tıbbi cihaz sektöründe, üniversite hastanelerine mal tedarikinde geç geri ödeme nedeniyle sıkıntı yaşandığını açıklerken, ATO İlaç ve Tibbi Cihaz Meslek Komitesi Başkanı Metin Demir de binlerce KOBİ’nin iflasla karşı karşıya kaldığını söyledi. Bezci, yazılı açıklamasında, ilaç sektöründe özellikle küçük ve orta ölçekli işletmelerin, mal ve hizmet tedarikindeki geç ödemeler nedeniyle sıkıntı yaşadığını belirterek, “Tahsil edilemeyen alacaklar ister istemez işletmenin personel ve ödemelerine yansıyacaktır” ifadelerini kullandı. Sektörde faaliyet gösteren yaklaşık 30 ecza deposu ile yaklaşık 2 bin 500 tıbbi cihaz üreticisi ve ithalatçısı firmanın, üniversite hastanelerinden yaklaşık 3,5 milyar liralık alacağı bulunduğunu kaydeden Demir, “Bu borçlar Hazine yardımı ile ödenip, hastane işletmeleri Sağlık Bakanlığı hastaneleri ve üniversiteler arasında işbirliğiyle kalıcı bir yapıya kavuşturulmalı” ifadesini kullandı. Harcamanın dörtte biri diyabete Halk arasında şeker hastalığı olarak bilinen diyabet, sağlık harcamalarının dörtte birini oluşturuyor. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) verilerine göre, diyabet ve diyabete bağlı komplikasyonların sağlık harcamaları yüzde 23’lük orana sahip. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) Başkanı Yadigar Gökalp İlhan, 2008’de 2.5 milyon olan hasta sayısının 2012’de 5.2 milyon kişiye ulaştığını anlatan İlhan, diyabet tedavisinde kullanılan ilaçların maliyetinin yapılan harcamaların yüzde 10’unu oluşturduğunu da söyledi. Ekonomi Servisi Başbakan Yardımcısı Ali Babacan milli gelirin 4 yıllık eylem planında, 2017’de 971 milyar dolar iken 2018’de bir anda 1.3 trilyon dolara çıkmasının yarattığı kargaşaya açıklık getirdi. Başbakan Davutoğlu’nun açıkladığı 1.3 trilyon dolarlık milli gelirde alınan kurun güncel olmadığını söyleyen Babacan, “Neden Başbakan’a eski verileri açıklattınız?” sorusuna, “Bizim hatamız” yanıtını verdi. Habertürk’ün haberine göre TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda eleştirileri yanıtlayan Babacan, aradaki farkın ‘dolar kurunun farklı alınmasından’ kaynaklandığını söyledi. Komisyonda, 2018 ve 2017 yılları Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYH) rakamları arasındaki yüksek fark tartışması yaşandı. CHP’li Müslim Sarı, Orta Vadeli Program’a göre 2017’de GSYH’nin 971 milyar dolar olduğunu, Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun ise önceki gün 2018 GSYH hedefini 1.3 trilyon dolar olarak açıkladığını vurguladı. Babacan’ın açıklamasından hareket edildiğinde 2018 yılı için 2 trilyon 535 milyar lira olacağı ifade edilen milli gelirin 1.3 trilyon dolar olması için dolar kurunun 1.95 TL olarak alınması gerekiyor. OVP’de 2017 yılı için açıklanan 2 trilyon 370 milyar lira yani 971 milyar dolarlık milli gelirdeki dolar kuru 2.44 lira olarak hesap edilmiş görünüyor. Yüksek gelirin sırrı çözüldü ABD Ziraat’ın faaliyetini kısıtladı Ekonomi Servisi Müşterilerinin yatırdıkları paranın kaynağını daha iyi bilmesi için altyapısını güçlendirerek kara para ile mücadele yasalarına uyumlu hale getirilmesine dair planı 60 günde sunması istenen banka, bireysel bankacılıktan çekildi. ABD Merkez Bankası’nın (Fed) son yıllarda bu ülkedeki yabancı bankalara yönelik başlattığı sıkı denetimlere takılan Ziraat Bankası’nın New York Şubesi, müşterilerine gönderdiği birer mektupta, bireysel (perakende) bankacılığa son verdiğini duyurarak müşterilerinden hesaplarını kapatmalarını istedi. Geçen haziranda Fed’in denetimine takılan Ziraat Bankası New York Şubesi, New York Eyaleti Finansal Hizmetler Servisi (DFS) ile bir sözleşme imzalayarak müşterilerinin yatır u Müşterilerinin paralarının kaynağının daha iyi belirlenmesi için Fed’in denetimine takılan banka New York’ta bireysel bankacılıktan çekildi. dıkları paranın kaynağını daha iyi bilmesi için altyapısını güçlendirerek kara para ile mücadele yasalarına uyumlu hale getirilmesine dair bir planı 60 günde sunması istenmişti. Ancak, özellikle Türkiye bağlantılı hesapları Fed’e anlatmakta zorlanan Ziraat Bankası yönetimi, çareyi ABD’de bireysel, yani perakende bankacılıktan çıkmakta buldu. ABD’de 1983’ten bugüne hizmet veren Ziraat Bankası, perakende bankacılığı askıya almasına rağmen kurumsal bankacılığa devam edecek. Yaklaşık 4 yıl önce New York’ta küçülmeye giden bankanın, yaklaşık 35 olan çalışan sayısını 10’a indirmesine ve son 2 yıl boyunca bir müdür atamamasına rağmen, bir ara kapatılması dahi gündeme gelen şubesi, Başbakan Yardımcısı Ali Babacan’ın ısrarı ile açık tutulmuştu. Hürriyet.com.tr’nin haberine göre, Ziraat Bankası New York Şubesi, TürkiyeABD arası ticaret yapan özellikle savunma sektöründeki büyük Amerikan ve Türk şirket lerinin işlemlerini yapmaya devam edecek. Ziraat’ın Fed ve tarafların imzaladıkları 25 Haziran 2014 tarihli 20 maddelik anlaşma metninde; 1 Temmuz 2012 ile 31 Aralık 2012 arasında New York Şubesi’nde gerçekleştirilen işlemlerinin bağımsız bir danışman tarafından “yüksek riskli müşteriler veya işlemlere dair şüpheli aktivitelerin usulüne göre tanımlandığını ve raporlandığını belirlemek üzere” incelenmesine karar verilmişti. Fed, Ziraat Bankası Yönetim Kurulu ve New York Şubesi yönetiminden banka gizlilik kanunu ve kara paranın aklanmasının önlenmesi (BSA/AML) için gerekli olan uyumun banka tarafından gözetimini sağlamlaştırmasını istemişti. En çok borç İngiltere’ye Ekonomi Servisi Türk özel sektörünün en fazla borcunun bulunduğu ülke 21.6 milyar dolarla İngiltere oldu. Türk özel sektörünün borcu nisan itibarıye 203 milyar dolardı. Merkez Bankası verilerinden yapılan hesaplamalara göre, ağustos ayı itibarıyla Türk özel sektörünün uzun vadeli en fazla kredi borcunun bulunduğu ülke 21,6 milyar dolarla İngiltere olurken, ikinci sırada 17.8 milyar dolarla Almanya, üçüncü sırada da 17 milyar dolarla ABD yer aldı. ABD’yi 14.3 milyar dolarla Hollanda, 12.5 milyar dolarla Bahreyn, 10.5 milyar dolarla Lüksemburg, 7 milyar dolarla Fransa, 5,7 milyar dolarla Avusturya ve 3.2 milyar dolarla Belçika izledi. Gaziosmanpaşa’da dönüşüm Çöpten enerji üretecek Ekonomi Servisi Avusturyalı BioEnergy International AG, Türkiye’de yatırım için harekete geçti. Türkiye ofisini açan firma belediyeler ve özel işletmeler için atık işleme tesisleri kurarak biyogaz ve elektrik üretilmesini sağlayacak. BioEnergy International AG, 2013 sonunda açtığı Fransa ofisinden sonra Türkiye ofisini İzmir’de faaliyete geçirdi. BDIBioEnergy Türkiye Genel Müdürü Onur Taş, şirketin Türkiye’de biyoenerji alanındaki geleceği görerek yatırım kararı aldığını söyledi. Türkiye’de biyogaz üretmek için belediyeler ve sanayi olmak üzere iki önemli kaynağın mevcut olduğunu ifade eden Onur Taş; “Yerel yan sanayiinin oluşumuna da katkı sağlamayı amaçlıyoruz” dedi. Taş, tesislerin devreye girmesiyle toplam yaklaşık 1000 bin kişilik bir istihdam yaratılacağı bilgisini de verdi. Ekonomi Servisi Gaziosmanpaşa Belediyesi’nde başlayan 588 konutluk Kentsel Dönüşüm projesi için temel atma töreni yapıldı. Başkan Hasan Tahsin Usta, “Hedefimiz ‘Şehirde Dönüşüm, Yaşamda Değişim’i sağlamaktır” diye konuştu. Temel atma töreninin yapılacağı proje alanında önceden 76 bina, 132 gecekondu bulunmaktaydı. Gaziosmanpaşa Belediyesi tarafından yürütülen Kentsel Dönüşüm çalışmaları kapsamında burada yaşayan vatandaşlarla anlaşıldı. Projenin bitimiyle eskiden evlerinde tapu tahsis belgesiyle oturan vatandaşlar, Kentsel Dönüşüm projesinin tamamlanmasının ardından tapulu yeni evlerinde oturacaklar.