Katalog

8 KASIM 2014 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA EKONOMİ [email protected] 11 CEO’lara göre Türkiye’deki siyasi çalkantılar, sokak eylemleri ekonomiyi olumsuz etkiledi 2014 kötü geçti K oç Holding, Sabancı Holding, Yıldız Holding, Alarko Holding ve Boydak Holding’in üst düzey yöneticileri ve CEO’larına göre; iş yapış şekillerinde ezberler bozuldu. Sokak eylemleri iş dünyasını demoralize etti. Türkiye’nin en büyük sorunu eğitim. Uçtu Uçtu... Ne Uçtu? Yandaş medya korosu dün yine Başbakan’ın ekonomiye ilişkin açıklamalarını manşetlerine, ana haberlerine taşırlar, aynı iştahlı üslupla düşleri tüm ayrıntıları ile paylaşırlarken, “Ekonominin altın çağı”, “Ekonomi, büyüme uçacak..” türünden vurgulamaları sık sık beyinlere kazımak üzere kullandılar. Oysa neredeyse dakikaların içinde söz konusu düşlerin olmazlığı üzerine verilere dayalı bilgilendirmeler, muhalefetten, sosyal medyadan aktı gitti... İktidarlarının, ErdoğanDavutoğlu ağızlarından çıkmış müjdeli projelerinin, gerçek olmayanlarının dökümü yapılabilecek gibi değildir... Her zamanki gibi siyasetin gereği iktidarlar halka, seçmenlerine umut aşılamak üzere çoğu gerçekleşmeyecek projelerden söz ederler. Özellikle oy veren seçmenler düşlerini ayakta tutabilmek üzere bu “büyüklere masalları” pek severler. Yürekten inanmasalar, dahası kimi sözlerin “işkembei kübradan atma” boyutunda hayalci, olduğunu düşünseler de, inanmış gibi yaparak, çok farklı çıkarlar hesaplarında verdikleri oylarda, kendi ayıplı konumlarının görülmemesini yeğlerler... İktidarlarının gerçekleşen projelerinde bile uçan patron, dibe vuran emekçi gerçeğinin yatmasına da çok aldırılmaz. Yandaş patron, çoğunluğu kâğıt üstünde yasalara uydurulmuş ihaleleri kapanlar, zaten vurgundan payını alanlar, İktidarlarının devamı yolunda kendilerine düşen destek payını da verenlerdir... Saadet zincirin kırılmaması yolunda yukarıda işleyen kuralsız düzenin aşağıya yansıyan kuralsızlığında yaşananlar tersinedir; Oy veren çoğunluk seçmenler de kendi durumlarını göremeden, milyarlarla alt sınıftan olanların yoksullaşmaları, yoksunlaşmaları, ucuz emek olarak çalıştırılmaları, işsiz kalmaları kaçınılmaz gibidir. İktidarlarının resmi istatistikleri gerçekleri ne kadar saklarsa saklasın, taşeronluğun, kuralsız üretimin koşullarında canları tehdit altında en altta kalanların oransal, milyarlarla sayılarla patlaması gizlenemez. Gelin görün ki en aşağıdakiler arasında yandaşların kayırılmaları ile yandaş olmayanların kayıpları çok daha görünür, çarpıcı günlük yaşama yansır. İşsizlikte yandaşın tüm kamu kurumlarında işe yerleştirilmelerinden başlar. İktidarın cemaatle ittifakları ayrışması ile sırıtan biçimde, yıllar içinde neredeyse teke tek haksız kayrılmalarda yaşamın her alanındaki kamu kaynakları, hizmetlerinde torpilli kılınmalarında, yoksullukta cepheleştirmede çok göze batar. Kömür dağıtımından okul seçmeye, hastaneye yatırılmaya, sosyal yardımlardan pay almaya, torpilli iş kapmaya.. yaşamın her alanında kayırmalar... Çaresiz insanları biata, teba olmaya, dindarlık cephesine yöneltir... HHH Aklı başında insanlar dün yine isyanlardaydılar. “Uçmanın, atmanın, altın yıllardan söz etmenin bu kadar da yalanı olur mu” sorgulamasında verilen bilgiler gerçekten dudak uçuklatıcı, utandırıcı... Başbakan’ın birçok kez altını çizerek gerçekçi olduğunu ilan ettiği ekonomik gelişme planlarına göre 2018 yılı için ilan edilen 1.3 trilyon dolarlık milli gelirin gerçek olabilmesi için, yine kendilerinin, hükümetlerinin daha önce ilan ettikleri 2017 planlarında verilen 971 milyar dolardan sonra bir yıl içinde milli gelirde yüzde 32’lik bir büyüme gerçekleştirilmesi gerekiyor ki... Böyle bir şeyin olabilmesi, aklı unutun en palavra düşler, yalanlar, masallar için de çok abartı oluyor. Aynı şekilde yeni açıklanmış planlarında 2017 yılında yüzde 9.1 olarak öngörülmüş işsizlik oranını tutturabilmiş olmaları halinde, bir yıl sonrasına 2 puanlık düşüşle yüzde 7’ye inebilmeleri akla, bilime aykırı bir sonuç... İktidarları, düzenin vurgunla ayakta kalmasında en büyük payı almış, maden işletmeciliği, inşaat, en dipte ucuz emek tarım işçiliğinde arka arkaya yaşanan travmatik iş cinayetleri karşısında birinci elden İktidarlarının sorumlu oldukları suçlara ilişkin halka, yandaş seçmenlere de hesap verme noktasına düştüklerinden... Cumhurbaşkanı, Başbakan, ilgili bakanlardan alınacak önlemlere ilişkin açıklamalar da yapılıyor. Vurgun kârla ihaleleri kapmış yandaş işverenlerden suçlarına ilişkin hesap sorulacağı anlamında kimi sözler bile veriliyor. Bol bol yasal önlemler, yasal denetimlere ilişkin yapılanlar, yapılacakların örnekleri sayılıyor... İnsan hakları anlamında zorunlu önlemlerin kaçınılmaz alınacağına ilişkin sözlere inanmak istiyor, sorunları yakından izleyebilmiş bir gazeteci olarak kimi saptamalar yapıyorum... Madenlerde, inşaatta, tarım işçiliğinde en alt düzeyde yaşam güvenliği, ücretler, çalışma koşulları anlamında önlemler alınsa, en yukarıdaki yandaş ihaleci, vurguncu kârları uçacak... Siyasi paydaşlık koşulları ortadan kalkacak, işyeri kapatmaları yaşanacak... Yadaşlıkta pay aldığına inanan en alttakiler de vurgun üstüne vurgun yiyecekler. Uçtu uçtu ne uçtu?.. Yapılmış zam, BOTAŞ’ın zararını kapatmaz Ekonomi Servisi Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, bütçeyle ilgili bir sıkıntı olmadığı takdirde, önümüzdeki dönemde otomobille ilgili ÖTV ayarlaması yapılmayacağını açıkladı. Babacan, A Haber’in gündeme ilişkin soruları yanıtladı. Doğalgaz fiyatlarına zam yapılıp yapılmayacağına ilişkin soruyu yanıtla yan Babacan, ekim ayında yüzde 9’luk fiyat ayarlaması yapıldığını ancak bunun BOTAŞ’ın zararını kapatacak boyutta olmadığını söyledi. Fiyatlarda enflasyon ve ürün maliyetlerinin etkisi göz önünde bulundurularak ayarlama yapıldığını ifade eden Babacan, “2015 yılında tekrar bunu değerlendiririz” dedi. Babacan, şunları kaydetti: “Önümüzdeki yıl yaz aylarında kur nerede, petrol fiyatları nerede, BOTAŞ’ın maliyetleri nerede diye tekrar bakıp, ne yapacağımızı gözden geçiririz. Bugün itibarıyla gelecek yaza kadar artık ne doğalgazda, ne de elektrikte fiyatlarında herhangi bir değişiklik öngörmüyoruz.” Ekonomi Servisi Türkiye’nin önde gelen holdinglerin üst düzey yöneticileri (CEO); 2014’teki ekonomik gidişat, Türkiye’nin içinde bulunduğu siyasi ortam, Suriye sınırında yaşananlar, sokak eylemleri nedeniyle zor günler yaşandığını, bunun iş yapış süreçlerini de olumsuz etkilediğini vurguladı. Vodafone Türkiye ana sponsorluğunda, düzenlenen CEO Club buluşmaları kapsamında ‘CEO Ajanda 2015’ toplantısı, Koç Holding CEO’su Turgay Durak, Sabancı Holding CEO’su Zafer Kurtul, Yıldız Holding Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Ali Ülker, Boydak Holding CEO, Memduh Boydak ve Alarko Holding CEO’su Ayhan Yavrucu’nun katılımıyla gerçekleştirildi. Toplantıda CEO’ların yaptığı konuşmaların satır başları şöyle: Turgay Durak: Her sene söylediğim gibi mevcut yıl zor bir yıldı, gelecek yıl daha zor olacak. Piyasadaki çalkantılar, yurtdışında faizlerin artması, düşmesi, yurtiçinde gerginlik oldu, olmadı. Bütün bunları operasyondaki arkadaşlarımız göğüsledi. Ali Ülker: 2014’te yaşanan sokak olaylarıyla siyasi istikrar tehdidi altında bir parça belirsizliğin ortaya çıktığını ve ihracata dayalı olan Suriye ve Irak piyasasının kaybedilmesi bazı fırsatların kaçmasına neden oldu. Türkiye pazarının derinliği yabancı yatırımcıyı çok fazla cezbetmiyor. Yeteri kadar büyük bir derinliğimiz yok ekonomide. Çevre coğrafya ülkelerindeki problemler bir diğer sıkıntı. Kalifiye işgücü konusunda da Türkiye’de eğitimli kadrolar konusunda sıkıntılar yaşanıyor. Bunun ötesinde bürokratik engeller de var. Biz Türkiye’yi biraz daha yapılandırıp teşvikleri de ona göre düzenlersek yabancı sermaye gelişini hızlandırabiliriz. H olding yöneticileri, Irak, Suriye, Libya ve Ukrayna’da yaşanan çatışmalar nedeniyle jeopolitik risklerin 2015’te ağır basmaya devam edeceğini vurguladı. İş dünyası ve sektörlerin görüşleri alınmadan hazırlanan eylem planları başarılı olmuyor. Ayhan Yavrucu Engin Aksoy Ali Ülker Memduh Boydak Zafer Kurtul Turgay Durak Holdingler, yeni şirket peşinde Sabancı Holding CEO’su Zafer Kurtul, “2015’te hem yurtiçi hem yurtdışı satın almalar çalıştığımız konu. Performansı kötü olan bazı şirketleri satabiliriz. Çimentoda yurtdışı tarafında büyüme hedefindeyiz. Özellikle ihracat potansiyeli olan yüksek teknoloji alanlarına bakıyoruz” dedi. Türkiye ekonomisi için 2015’te yüzde 34 büyüme bekleyen Kurtul, enerjinin katkısıyla holdingin 2014 konsolide cirosunu yüzde 25, faaliyet kârını yüzde 35 artırdığını belirtti. Kurtul, özsermaye kârlılığının ise bu yıl yüzde 11’in üzerine çıktığını söyledi. Koç Holding CEO’su Turgay Durak, faaliyetlerinin yarısını Türkiye pazarının oluşturduğunu, hükümetin büyüme öngörüsü ve global ekonomi için de büyüme tahminlerini göze alarak çıkan rakamın 1.52 katı kadar büyüme hedefi koyacaklarını söyledi. Yıldız Holding Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Ali Ülker, 2015’te satın alma kadar satış haberlerinin de gelebileceğini belirterek “Satış planlarımız da var, bazı şirketlerimizi elden çıkarmayı düşünebiliriz” dedi. Boydak Holding CEO, Memduh Boydak, 2015’te HES Kablo’yu halka arz etmek planladıklarını, toplamda 500 milyon dolarlık yatırım yapacaklarını söyledi. Hukukun üstünlüğü korunmalı Ayhan Yavrucu: 2014, Türkiye ve içinde bulunduğu coğrafya açısından bazı zorlukların peş peşe yaşandığı bir yıl oldu. Ülke içinde siyasi tansiyonun yükselmesi gelecek ve yatırım beklentilerinde bazı duraksamalara yol açtı. Türkiye’nin son 5 yılda kaynaklarını rasyonel kullanamadı ve sanayi yorgunu bir ülke görüntüsü verdi. Kaynakların büyük kısmı gayrimenkul, konut, alışveriş merkezi ve hizmet sektörüne gitti. Bununla Türkiye’nin daha üst bir gelir düzeyine sıçrama imkanı yok. Memduh Boydak: İş dünyası hükümet için, hükümet de iş dünyası için çalışıyor. Yeni programlarla, yeni yapılanmalarla beraber, varsa bir gerginlik bunlar geçer gider. Bazen dip, bazen tavan yapabilir. Zamanla bu işler geçer gider. Esas bizim bölge coğrafyasındaki sorunlarımıza bakmamız lazım. Bir de Türkiye’nin kendi içindeki çözüm süreci ortamının iyi yönetilmesine bakmamız lazım. Bunları eğer düzgün yönetebilirsek, iş dünyasıyla gerginlik falan gelip geçicidir. Türkiye’de hukukun üstünlüğünü korumamız lazım. Yapısal dönüşümü gerçekleştirmek için hukukun üstünlüğüne işadamlarımızı, toplumumuzu inandırmamız lazım. Eğitim Türkiye’nin eğitim sorununu çözmemiz lazım.