Katalog

SAYFA CUMHURİYET 28 KASIM 2014 CUMA 10 EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr Türkiye Müteahhitler Birliği sektördeki sorunları çözmek için ‘İnşaat Sektörü Bildirgesi’ yayımladı İnşaata bildirgeli çözüm SEKTÖRDEN 4 Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik, Torunlar GYO’nun rezidans inşaatında yaşanan ve 10 işçinin ölümü ile sonuçlanan asansör kazası hakkında bakanlıkça yapılan incelemelerin devam ettiğini belirtirken, “Torunoğlu Şirketi’nin Ali Sami Yen Stadı arsasına yaptırdığı rezidans inşaatında sigortasız işçi tespit edilmemiştir” dedi. CHP Genel Başkan Yardımcısı Sezgin Tanrıkulu’nun soru önergesini yanıtlayan Çelik, Torunlar GYO, Çuhadarağlu Alüminyum ve Etkin Hareketli Platform hakkında idari para cezası uygulanması yönünde görüş bildirildiğini aktardı. 4 Prime Development, yatırımını ve yönetimini gerçekleştirdiği Antakya, İskenderun ve Gaziantep’teki Prime Mall alışveriş merkezlerinin yanı sıra Dumankaya ve Yapı Konut İnşaat ortaklığında hayata geçecek olan Ritim İstanbul projesi için işlevsel konsept geliştirme, mimari danışmanlık, kiralama ve yönetim hizmeti verecek. Ayrıca Dumankaya’nın Horizon projesine işlevsel konsept geliştirme, kiralama ve yönetim danışmanlığı yapacak. 4 Ece Türkiye ve Sur Yapı, İstanbul ve Bursa’da hayata geçecek olan iki yeni alışveriş merkezi projesinde işbirliği yaptılar. Yapılan anlaşma gereğince, toplam yatırım hacimleri yaklaşık 1.1 milyar dolar olan Axis İstanbul Ofis ve AVM ile Sur Yapı Marka Rezidans ve AVM karma projelerinde, Ece Türkiye, alışveriş merkezlerinin konsept optimizasyonunu, kiralamasını ve uzun dönemli yönetimini üstlenecek. u TMB’ye göre son 10 yılda sayısız kez değişikliğe uğrayan Kamu İhale Kanunu, adil ve şeffaf bir kamu ihale sistemine duyulan ihtiyacı karşılayamıyor. Sağlıklı ihaleler yapılmadığı için sağlıklı binalar da ortaya çıkmıyor. İhaleleri hak eden firmalar almıyor. Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB) sektördeki sorunlara karşı çözüm önerileri için “İnşaat Sektörü Bildirgesi” yayımladı. Özellikle kamu ihale yasası ve iş kazalarına dikkat çekilen bildirge, yakın zamanda Cumhurbaşkanı’ndan Başbakan’a ilgili bakanlıklara ve muhalefet partilerine sunulacak. TMB Başkanı Mithat Yenigün, Kamu İhale Kanunu sağlıklı yapılmadığı için Türkiye’de sağlıklı inşaatlar ve sağlıklı yapılar da yapılmadığına dikkat çekti. İnşaat Sektörü Bildirgesi, TMB yönetim kurulu üyelerinin katıldığı toplantı ile kamuoyuna açıklandı. Türkiye’de bulunan yaklaşık 280 bin müteahhide karşılık, TMB üyesi 141 firmanın, yurtiçindeki inşaat taahhüt işlerinin yüzde 70’ini, Türk müteahhitlerin yurtdışındaki işlerinin ise yüzde 90’dan fazlasını gerçekleştirdiğini ifade etti. Mithat Yenigün ve TMB üyeleri toplantıda sektörle ilgili şu bilgileri paylaştı: l Son 10 yılda sayısız kez değişikliğe uğrayan Kamu İhale Kanunu, adil ve şeffaf bir kamu ihale sistemine duyulan ihtiyacı karşılayamıyor. Aşırı düşük teklifler nedeniyle bitmeyen, pahalıya mal olan işler, kalitesiz yapılar, ödenmeyen SGK primleri, iş kazaları meydana geliyor. l Sağlıklı ihaleler yapılmadığı için sağlıklı binalar da ortaya çıkmıyor. İhaleleri hak eden firmalar almıyor. Kamu İhale Kanunu buna imkân veriyor. l Türkiye’de berberden çok müteahhit var. Almanya’daki müteahhit sayısı iki elin parmaklarından biraz fazladır. Bizdeki sayı 281 bin. 75 milyon nüfuslu bir ülkeye bu kadar müteahhit kabul edilemez. Tabii bunların yaptığı binalar da çürük olur. Bunların yarısı da çürük olur 4’te biri de 3’te biri de çürük olur. l Dünya üzerinde bizim kadar hızlı değişen imar düzeni ve parsel düzeni yoktur. Bu nedenle İstanbul’un siluet sorununun çözümü zor görünüyor. Bir şehrin imar planı, kentsel dönüşüm planı her yıl, her ay değiştirilmez. Zırt pırt değiştirilmez. l Sektördeki iş kazaları ile ilgili bir ay önce Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’ndan sayı istedik. Hangi şantiyede kaç kaza olmuş, kaç kişi ölmüş diye. Ancak hâlâ bakanlık bize bu bilgileri göndermedi. l Türk müteahhitler son 42 yıllık sürede 2014 üçüncü çeyrek sonu itibarı ile dünyanın 103 ülkesinde toplam tutarı 293 milyar dolar olan, 7 bin 600 proje gerçekleştirdi. l 2002’de 2.6 milyar dolar olan yıllık yeni iş tutarı, 2013’te ilk kez 30 milyar dolar aşarak 32.5 milyar dolara yükseldi. 2023 hedefi yalnızca ekonomik verilerle ulaşılacak bir hedefle sınırlı kalmamalı, modern ve bilgi odaklı iş yapma metotları, çevreye ve sosyal hayata olan duyarlılık, sürdürülebilirlik gibi evrensel hedefleri de içermeli. TMB olarak bu çerçevede üzerimize düşen sorumluluğu üstlenmeye hazırız. Faiz Etkili mi? Günümüz neoliberal politikaların ekonomik istikrarı sağlama aracı para politikasıdır. Para politikası faiz oranını etkilemek yoluyla ekonomiye yansımakta, ekonomik aktörlerin kararlarını etkilemektedir. Bu bağlamda bir görüş ayrılığı da nominal faizin mi yoksa enflasyona göre düzeltilmiş, enflasyondan arındırılmış faizin mi, kararlarda etkili olduğudur. Klasik, neoklasik veya neoliberal ekonomik yaklaşımda reel faiz, tasarruf, tüketim ve yatırım kararlarında belirleyici etken değişkendir. Bu yaklaşımı özetlemeye çalışayım. Tüketimin alternatif maliyeti reel faizdir. Bireyler tüketmekle, reel faizden, gelirden yoksun kalmaktadır. Reel faiz yükseldikçe, tüketimin alternatif maliyeti artacağından bireyler tüketme yerine tasarruf etmeyi, reel faiz yoluyla gelirlerini artırmayı yeğleyeceklerdir. Reel faiz düştükçe, tüketimin alternatif maliyeti azalacağından bireyler tüketime yönelecekler, tüketim harcamalarını artıracaklardır. Bireyler, kararlarında nominal faiz oranını değil, reel, enflasyondan arındırılmış faizi dikkate alırlar. Nominal faiz oranı sıfıra yakın hatta sıfır olsa dahi, reel faiz pozitif ise bireyler yine de tasarruf ederler. Girişimciler açısından faiz sermayenin maliyetidir. Sermayenin maliyetinin düşük oluşu halinde kâr beklentisi faiz oranından yüksek olduğu sürece girişimciler duran varlık, sabit değer, makineteçhizat, inşaat yatırımlarını artırarak ekonomik faaliyetini canlandırır, hızlandırırlar. HHH Klasik, neoklasik veya neoliberal yaklaşımda faiz, tüketim ve yatırım harcamalarını belirleyici olduğundan, ekonomik durgunluk dönemlerinde genişletici para politikası izlenmesi yoluyla faiz oranlarının düşürülmesi hatta negatif faiz önerilirken, enflasyon beklentisi halinde sıkılaştırılmış para politikasıyla reel faizlerin yükseltilmesi, tüketim ve yatırım harcamalarının kısılarak tasarrufların artırılması önerilir. Ampirik bulgular, ekonometrik araştırmalar, faizin bireylerin, hanehalkının, girişimcilerin kararlarında, neoklasik neoliberal yaklaşımın öngördüğü şekilde etkili olmadığını göstermiştir. Araştırmalar, bulgular, kişilerin, hanehalkının tüketiminde alışkanlıkların, belirli bir yaşam düzeyini sürdürme, ödeme kolaylıkları, yeni ürünlerin piyasa sunumu, çevreye uyum sağlama, beklentiler, hatta reklamtanıtım gibi etkenlerin, faize kıyasla daha etkili olduğunu ortaya koymuştur. Girişimcilerin kararlarında da, satış tahminleri, kapasite kullanım düzeyi, rakip firmaların tutumu, piyasa payını rekabete karşı koruma, likidite fazlalığı, oto finansman olanakları, geleceğe ilişkin beklentiler gibi etkenler, faiz oranından daha fazla etkili olmaktadır. Faiz, tüketim, tasarruf ve ekonomik anlamda yatırım kararlarında etkili, belirleyici olmamakla beraber finansman kararlarını etkilemektedir. HHH Sermaye hareketlerinin serbestleşmesi, kambiyo kontrollerinin kaldırılması, finansal pazarların küreselleşmesi sonucu, işletmeler yabancı para ya da ulusal para ile finansman seçeneği arasında seçim yapmaktadır. Finansman kararlarında yabancı para faizi ve kur riski ile ulusal para faizini, maliyetini karşılaştırmaktadırlar. Aynı seçim, nakit varlıklarını değerlendirmek isteyen tasarruf sahipleri, yatırım fonları, uluslararası fonlar için de geçerlidir. Ekonomik aktörlerin finansman, değerleme, araç seçim kararlarında reel faiz değil, maliyet ve getiri beklentileri etkili olmaktadır. Reel faiz negatif olsa dahi, döviz kuruna ve beklentiye göre sağlanacak getiri döviz cinsinden pozitif ve alternatiflerine göre yüksekse yabancı fonlar yine de ülkeye gelmektedir. İşletmeler açısından yabancı para ile finansmanın maliyeti, yabancı para faizi, artı kur riski yönünden ulusal para faizinden daha düşükse yabancı parayla fonlamayı yeğlemektedir. Faiz, günümüzde finansman kararları ve likit varlıkları değerlendirme aracı seçiminde etkilidir, diğer etkileri abartılmamalıdır. 14 günde cayma hakkı u Tüketiciye, sözleşmenin kurulduğu tarihten itibaren 14 gün içinde herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve cezai şart ödemeksizin konut satış sözleşmesinden cayma hakkı geldi. Gümrük ve Ti caret Bakanlığı’nın Ön Ödemeli Konut Satışları Hakkında Yönetmelik, Resmi Murat Ömer Gazete’de yayım Kurum Faruk lanarak, yürürlüğe Çelik girdi. Satıcı, geçerli sözleşme yapılmadan tüketiciden herhangi bir isim altında ödeme yapmasını veya tüketiciyi borç altına sokan herhangi bir belge vermesini isteyemeyecek. Yapı Emlak Konut, İntaya, EYG ve İntes hasılat paylaşımı ortaklığı ile ruhsatı alınmadan, tüİstanbul Kayabaşı’nda hayata geçen EVvel İstanbul projesi satışa keticilerle ön ödemesunuldu. 678 konutluk proje için 700 milyon TL yatırım yapılacak. 40 li konut satış sözleşbin metrekare arsa alanına sahip olan EVvel İstanbul’da yer alan komesi yapılamayacak. nutların satışlarının bu yıl sonuna kadar tamamlanması öngörülüyor. Tüketici, sözleşmenin EYG Gayrimenkul Geliştirme EVvel İstanbul projesiyle Emlak Konut kurulduğu tarihten itiGYO’ya 726 milyon TL’lik hasılat, 188 milyon TL arsa payı taahhütünde bulundu. Ön satışları yapılan projede bir ay içinde 275 konutun ön baren 14 gün içinde satışı tamamlandı. Projede daire fiyatları 209 bin TL’den başlıyor. herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve cezai şart ödemeksizin sözleşmeden cayma hakkına sahip olacak. Cayma hakkının kullanıldığına dair bildirimin bu süre içinde satıcıya noterlikler aracılığıyla yöneltilecek. Sözleşmeye konu konutun yer aldığı projede değişiklik yapılması durumunda, değişikliğin tüketiciye yazılı veya kalıcı veri saklayıcısıyla bildirilecek. Tüketiciye, bağımsız bölüm planı, vaziyet planı, kat planı ve mahal listesi verilecek. Ön bilgilendirme yapıldığına ilişkin ispat, satıcıya ait olacak. Dap 700 milyon TL yatırım yapacak EVvel İstanbul 678 konutla geliyor Dap Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ziya Yılmaz, Dragos Royal Towers, Dap Royal Center, Dalga Kule, Burgu Kule, Tango Kule ve Vazo Kule’nin ardından İstMarina’nın Kartal’ın yeni merkezini oluşturacağını savundu. Bölgeye 30 milyon TL değerinde yatırım yaptıklarını kaydeden Yılmaz, “İstMarina projemizin ilk 950 adetlik satışı 45 gün gibi çok kısa bir süre içinde tamamlandı. 500 konutluk ikinci etap satışları devam ediyor. 2015’te yaklaşık 700 milyon TL’lik bir yatırım yapacağız, 3 yeni projeyi lanse edeceğiz: Taksim Petek, Adam Kule ve Kartal’da yeni bir proje” diye konuştu. Boyner’in yeni icadı Hopi Ekonomi Servisi Boyner Grup üç yıldır üzerinde çalıştığı ve her müşterinin ayrı ayrı kisişel tüketici alışkanlıklarına hitap edecek, harcarken kazandıracak ‘alışverişin yeni icadı’ olarak nitelendirdiği Hopi’yi kamuoyuna tanıttı. Mart 2015’te faaliyete geçecek Hopi akıllı telefonlara ücretsiz indirilen bir uygulama olacak. Firmaların sadakat kart programlarını tek çatı altında toplayan ve telefona entegre eden akıllı telefon uygulaması Hopi, yapılan alışveriş alışkanlıklarına ve tercihlere göre kişiye özel teklifler sunacak, fırsatlar ve harcadıkça indirim kazandıracak. Telefona ücretsiz olarak yükelenen Hopi, Mart 2015’te kullanıma sunulacak. Boyner Grup Üst Yöneticisi (CEO) ve Yönetim Kurulu Başkanı Cem Boy MemurSen’i topa tuttular MUSTAFA ÇAKIR Cem Boyner ner, ilk yıl 80 firma ile işbirliği yapılacak Hopi’nin her firma için açık olacağını söyledi. 60 yıllık deneyime sahip Boyner’in 15 milyon 74 bin 376 sadakat kart müşterisi bulunduğunu belirten Boyner, “Müşterimize SMS ile ulaşmayacağız. Telefondaki uygulamayı açarak kendisi için fırsatları, aradıkları için sunulan teklifleri aynı platformdan görecek” dedi. Boyner, “Kelebek gibi tutmak lazım müşteriyi. Onun yaşamını güzelleştirmek için, daha mutlu etmek için varız. Bu bizim üç yıllık rüyamız. Hopi ile müşteri hem zaman hem para kazanacak” diye konuştu. 2015 sonuna gelindiğinde yaklaşık 5 milyon kişiye ulaşmayı hedefleyen Hopi, kendini bir kez kullananın vazgeçemeyeceği “alışverişin app’i” olarak konumluyor. ANKARA Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik başkanlığında memur konfederasyonlarının başkanlarının katılımıyla yapılan Kamu Personeli Danışma Kurulu (KPDK) toplantısına ek zam talebi damgasını vurdu. KESK kamu çalışanlarının kayıplarının giderilmesi için bütçeye ek madde konulmasını istedi. Türkiye KamuSen de ek zam talebini gündeme getirdi. Bakan Çelik ile yetkili konfederasyon olarak hükümetle toplusözleşmeye imza atan MemurSen ise enflasyon farkı başta olmak üzere kayıpları görmezden gelerek sözleşmeyi savundu. Toplantıda Türkiye KamuSen Genel Başkanı İsmail Koncuk ile KESK Genel Başkanı Lami Özgen enflasyon farksız toplu sözleşmeye imza atan MemurSen’i topa tuttu. Türkiye KamuSen Genel Başkanı İsmail Koncuk, “Bu toplusözleşmeye imza atanların Toplantıda, enflasyon kayıplarının telafisine yönelik herhangi bir talep dile getirilmedi. bugün bir enflasyon farkı talep etmeleri gerekir. Biz yanlış yapmışız diyerek enflasyon farkı talebini öncelikli olarak yetkili konfederasyonun ifade etmesi gerekir. Artık yaptığınız hatayı telafi etme cesareti gösterin” dedi. Hâkim ve savcılara 1155 lira zam yapılırken, 2 milyon 600 bin kamu çalışanının geri plana atılamayacağına işaret eden Koncuk, “Ek zam talebi vardır ve bunu görmezden gelemezsiniz” diye konuştu. KESK Genel Başkanı Lami Özgen toplantıda toplusözleşme masasında görüşülmesi gereken konuların bilinçli olarak KPDK’ye taşınmasının kamu emekçilerinin haklarının gasp edilmesine yönelik bir tutum olduğunu vurguladı. Özgen, MemurSen üyelerinin yönetici yapıldıklarını belirtti. MERKEZ BANKASI CİNSİ 1 ABD DOLARI DÖVİZ ALIŞ 2.2149 SATIŞ 28 KASIM 2014 EFEKTİF ALIŞ SATIŞ 2.2222 1.9183 0.37366 2.7736 3.5088 2.3123 0.30099 1.9806 7.7807 0.32381 0.59574 1.9007 2.2189 2.2133 1.9069 1.8859 2.7694 2.7625 3.5035 3.4830 2.3088 2.2907 1.9731 1.9569 7.6657 7.4532 1 AVUSTRALYA DOLARI 1.8946 1 EURO 1 İNGİLİZ STERLİNİ 1 İSVİÇRE FRANGI 1 İSVEÇ KRONU 1 KANADA DOLARI 1 KUVEYT DİNARI 1 NORVEÇ KRONU 100 JAPON YENİ 2.7644 3.4854 2.2941 1.9642 7.5667 1 DANİMARKA KRONU 0.37098 0.37280 0.37072 ‘Sistem bakanlığa ama niyetim özel sektör’ izin veriyor Ekonomi Servisi Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, AKP’deki üç dönem kuralı nedeniyle 2015 genel seçimlerinde aday olamayacağını belirterek, seçimden sonraki konumunu o dönemdeki gelişmelerin belirleyeceğini ancak kendi isteğinin özel sektöre dönmek olduğunu söyledi. Nikkei Asian Review’da yer alan açıklamalarında Babacan, “Görevi bırakmam gerekiyor. Ancak sistemimiz, parlamento üyesi olmadan da bakanlık görevi üstlenilmesine izin veriyor. Düşünceme göre, konumumu gelişmeler belirleyecek. Nihayetinde kişilerin ne yapacaklarını gelişmeler belirliyor. Bu yüzden, kesin konuşmak istemiyorum” dedi. 0.29723 0.30030 0.29702 0.32091 0.32307 0.32069 1.8811 1.8935 1.8741 1 S. ARABİSTAN RİYALİ 0.59025 0.59131 0.58582