Katalog

23 EKİM 2014 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA HABERLER 9 ANKARAABD PAZARLIĞI ‘Kırmızı hat’ planı BARKIN ŞIK Suriye sınırındaki 1. derece askeri yasak bölgeler genişletilerek ‘koridor’a zemin hazırlanıyor ANKARA Asker, Suriye sınırındaki 1. derece askeri yasak bölgelere, 2. derece askeri yasak bölgelerin de ilave edilmesi için düğmeye bastı. Suriye sınırı, hat boyunca 1. derece askeri yasak bölge konumunda bulunuyor. Bu yasak bölgenin ardı ise 2. derece askeri yasak bölge. 1. derece askeri yasak bölgenin güvenliği askerde bulunurken, 2. derece askeri yasak bölgenin güvenliğini polis veya jandarma sağlıyor. 1. derece askeri yasak bölge ile 2. derece askeri yasak bölgedeki silah kullanma rejimleri ve güvenlik tedbirleri büyük değişiklik arz ediyor. u TSK Suriye sınırındaki askeri bölgelerin statüsünü değiştirmek için harekete geçti. Güvenlik kontrolü daha yüksek ve silah kullanma rejimi daha serbest olan 1. derece askeri yasak bölgeler Suriye sınırında genişleyecek. Peşmergenin Kobani’ye geçişi için oluşturulacak koridor da genişleyecek bu bölge içinde kalıyor. bölgede, 200 metre aralıklarla 60x90 santimetre ebadında kırmızı zemin üzerine, siyah renkle asker portresi çizilmiş ve beyaz renkle “YASAK BÖLGE, FORBIDDEN ZONE, ZONE INTERDITE, VERBOTENE ZONE” yazılı levhalar konacak. Gerekli görülen yerler dikenli tellerle de çevrilebilecek. bölge içinde Peşmerge koridoru 2. derece yasak bölgelerin, 1. derece yasak bölge ilan edilmesiyle Kobani protestolarında yaşanan görüntülerin gerçekleşmesi güçleşecek. Bunun yanı sıra dikkat çeken bir gelişme ise IKYB’nin Kobani’ye desteği için açılacak koridorun bu yasak bölge içinde kalacak olması. Zoha üzerinden veya Kamışlı bölgesinden Türkiye’ye girecek olan peşmerge güçlerinin, ilan edilecek 1. derece askeri yasak bölge üzerinden Mürşitpınar’a ulaşması bekleniyor. Böyle bir durumda yerli veya yabancı basın kuruluşlarının peşmerge nin geçişini görüntülemesi güçleşecek. 1.derece askeri yasak bölgeler içinde kalan yollar için çok önemli bir kural bulunuyor. Buna göre, bu bölgelerin içinden geçen karayollarında zorunlu haller dışında durulamıyor ve yol dışına kesinlikle çıkılamıyor. Güvenli bölge içindeki yola girilirken ise “ne kadar mesafe içinde durulamayacağına ilişkin” Türkçe ve ve İngilizce ikaz levhaları konulacak. Masada üsler var silah yok u Washington ve Ankara arasında müzakereler devam ederken Türkiye, ABD’nin PYD’ye silah yardımını tekrarlamamasını istiyor. Devam eden müzakerelerde masada Türkiye’deki bütün üslerin olduğu öğrenildi. DUYGU GÜVENÇ ANKARA Ankara, ABD’nin Kobani’ye askeri yardımının tekrarlanmasını istemiyor. Ancak ABD, bu konuda söz vermedi. Washington ve Ankara arasında devam eden müzakerelerde, bütün üslerin masada olduğu öğrenilirken Türkiye eğitdonat işbirliğinde de kişileri bizzat seçmek istiyor. İki ülke arasında IŞİD’in “ortak tehdit” olarak tanımlanmasında varılan mutabakata karşın, kamuoyundan uzakta devam eden müzakerelerde çetin bir süreç yaşanıyor. Müzakerelerin aşama aşama ilerlediği ve sürecin koalisyonun alacağı kararlarla ilerleyeceği belirtildi. Türkiye, ABD’nin, PYD’ye yönelik silah yardımının tekrarını istemiyor. Ancak Washington bu konuda söz vermedi. Cumhuriyet’in edindiği bilgiye göre görüşmelerde Türkiye’nin öncelikleri şöyle: Üslerin operasyonel kullanımı: ABD, sadece İncirlik’i değil, Türkiye’deki bütün üsleri insani, yakıt ikmali ve operasyonel olarak kullanmak istiyor. Kaynaklar, “Bütün üsler bir paket olarak masada” dedi. Türkiye ise bu aşamada operasyonel kullanım için onay vermedi. Ankara, Türkiye’den kalkan uçaklarla operasyon düzenlenmesine karşı olsa da “uçuşa yasak bölge” konusunda ilerleme sağlanması halinde bunun değerlendirilebileceği belirtildi. Ankara, böylece sürecin Esad’ı da hedef almasını istiyor. Hava sahası: Türkiye hava sahasını koalisyona tamamen açmadı. Keşif amaçlı uçuşlarda işbirliği yapılmasına karşın, toplu bir izin verilmedi. Bu aşamada uçuşlar ve talepler teker teker değerlendiriliyor. Eğitimde ‘seçim’ şartı: Koalisyonun eğitdonat ilkesine dair detayların kasım ayı başında netleşmesi bekleniyor. Bu çerçevede ABD’nin IŞİD Özel Temsilcisi John Allen’ın bölge turunu tamamlaması beklenirken Türkiye eğitilecek kişileri de bizzat seçmek istiyor. Türkiye’nin eğitimde öncelik verdikleri arasında Türkmenler yer alıyor. 1993’te Birleşmiş Milletler 6 yerleşim birimini “güvenli bölge” ilan etti, Srebrenica da bunlardan birisiydi. Amaç sınırları korunabilir hale getirerek barış için görüşülebilir bir zemin yaratmaktı. Ancak Sırpların bu bölgeleri bombalaması nedeniyle karar uygulanamadı. Şimdi Türkiye’nin isteği benzer bir kararı, BM olmasa da koalisyon güçleri olarak uygulatmak. Türkiye operasyonlarla, mülteci yükünün artmasını beklerken Türkiye’ye akını durduracak bir yöntemin de oluşturulması için çabalıyor. At pazarlığından kaçış: Görüşmeler sonunda bir mutabakat muhtırası çıkması beklenirken sürecin kamuoyunda dillendirilmemesi hükümetin önceliği. Kaynaklar, bu süreçte 1 Mart tezkeresinde yaşandığı gibi “at pazarlığı” sürecinin yaşanmayacağına, bunun iki taraf için de öncelik olduğuna işaret etti. Güvenli bölge için Bosna modeli: 0 kilometreye çıkacak Suriye sınırındaki 1. derece askeri yasak bölgenin güvenliği halen mayınlı sahalar, tel örgüler, kuleler ve elektronik gözetleme sistemleri ile sağlanıyor. Bu bölgenin derinliği 30 ile 600 metre arasında değişiyor. İkinci derece askeri yasak bölgelerin derinliği ise 5 ile 10 kilometre arasında bulunuyor. Askerin talebinin yerine gelmesiyle birlikte sınırın 10 kilometreye kadar olan derinliği 1. derece askeri yasak bölge olacak. Onun ardından tekrar 2. derece askeri yasak bölge başlayacak. Kanun birinci derece kara askeri yasak bölgelerde aşağıdaki esasların uygulanmasını öngörüyor: l Bölge içindeki taşınmaz mallar kamulaştırılabilir. l Bölgeye buradaki görevliler ile yetkili komutanlığın izin verdiği TC uyruğundaki diğer görevlilerden başkası giremez ve oturamaz. l Bölgenin fotoğraf ve filminin çekilmesi, harita, resim ve krokisinin yapılması, not alınması veya harita uygulanması gibi faaliyetlerde bulunmak ve bölgenin savunma ve güvenlik tedbirlerini aksatacak, bozacak ve açıklayacak cihazlar kullanmak yasaktır. 1 Erdoğan, peşmergenin Kobani’ye geçişi için adım atılmasını kendisinin teklif ettiğini savundu. ABD’den jet yanıt geldi: Takviyeyi Obama istedi Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, resmi temaslarda bulunmak üzre Letonya ve Estonya’ya gitti. (Fotoğraf: AA) ‘Obama’ya ben teklif ettim’ ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, peşmergelerin Kobani’ye geçişi konusunda adım atılmasını ABD Başkanı Barack Obama’ya kendisinin teklif ettiğini söyledi. Erdoğan, Letonya ve Estonya’ya gezisi öncesi Esenboğa Havaalanı’nda düzenlediği basın toplantısında gazetecilerin sorularını yanıtladı. Erdoğan, Kobani’ye geçişle ilgili tartışmaların anımsatılması ve Türkiye’nin bundan sonra izleyeceği yolla ilgili bir soru üzerine “Peşmergelerin Kobani’ye geçişi ile ilgili olarak bildiğiniz gibi Sayın Obama ile yaptığımız telefon görüşmesinde kendilerine bu teklifi zaten ben yapmıştım” dedi. Buna karşın PYD ve PKK’li gruplara verilecek desteklerin Türkiye için kabul edilemez olduğunu da ilettiklerini belirten Erdoğan, şöyle devam etti: “Burada atılacak adım, bir Özgür Suriye Ordusu’yla burada işbirliği bizim açımızdan kabul.. İki, peşmergeyle böyle bir işbirliği kabul edilebilir... Ve kendilerinin de yaklaşım tarzı burada süreç itibarıyla bir daralma söz konusu. Özellikle Kobani’de artık 2 gün dayanabilcecek güçleri var...” ABD’nin havadan attığı silah yardımlarının bir kısmının IŞİD’in eline geçtiğini anımsatan Erdoğan, şunları kaydetti: “Sitelere düşen görüntüler ortada. Havadan atılan bütün bu silahlar yani PYD’ye atılıyor denilen silahların bir kısmının IŞİD’in eline geçtiğini şimdi kendileri de kabul ettiler. Böyle bir operasyon tanımlanamaz, anlatılamaz. Kaldı ki, Kobani kendileri için niye bu kadar staratejik onu anlamakta zorlanıyorum. Çünkü, artık sivil kalmadı. İki bin kadar savaşan insan var ve peşmergeye önce ‘evet’ demediler şimdi son anda kısmen ‘evet’ dediler. Bununla ilgili olarak biz de kendilerine yardımcı olacağımızı söyledik.” Suriye’deki sürecin aynı zamanda IŞİD’e de karşı olan ılımlı muhalefetle birlikte götürülmesi konusundaki görüşlerin de dile getirildiğini belirten Erdoğan, “Çünkü sizlerin PYD’ye vereceğiniz her destek, PKK’ye verilmiş destektir. Bunlarla Türkiye olarak mücadele etmek zorunda kalacağız bunu da bilmenizi isteriz dedik. Bunları da açık net olarak söyledik” dedi. ‘Obama Erdoğan’a takviye şart’ dedi WASHINGTON (AA) ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcü Yardımcısı Marie Harf, haftalık basın toplantısında Obama’nın Erdoğan ile telefon görüşmesinde, Kobani’de çaresiz durumdaki savaşçılara takviye yapmanın hayati ve acil önemde olduğunu açıkça belirttiğini aktardı. Harf, başka soru üzerine, IKBY peşmergelerinin Suriye’ye geçişinin ne zaman olabileceği konusunu Türkiye ile konuştuklarını ifade etti. Harf, “Türkiye stratejik müttefik ve IŞİD’i tamamen yenilgiye uğratmada aynı amacı paylaşıyoruz. Bir tür eşiği geçmek için listedeki her bir maddeyi yerine getirmeleri gerektiği gibi bir durum yok. Çok önemli olan değerli adımlar atıyorlar” dedi. Bakanlar Kurulu kararı Genelkurmay Başkanlığı’nın talebinin Bakanlar Kurulu kararı ile hayata geçmesi bekleniyor. Karar ile birlikte, 2. Derece askeri yasak bölgeninin denetimi polis ve jandarmadan Kara Kuvvetleri Komutanlığı’na geçecek. 1. derece askeri yasak DAVUTOĞLU: KORİDORA EVET, ASKER GÖNDERMEYE HAYIR ABD DIŞİŞLERİ BAKANLIĞI SÖZCÜSÜ MARIE HARF: ‘Bu iş uluslararası bir satranç’ EMİNE KAPLAN Türkiye kayda değer şeyler yapıyor Dış Haberler Servisi ABD Dışişleri Sözcüsü Marie Harf, günlük basın brifinginde, “Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın Kobani’nin ABD değil, Türkiye için stratejik önemde olduğu” sözlerine dair sorularla karşılaştı. Bu sözleri okumadığını ama Erdoğan dahil Türk yetkililerle ortak amaç ve paylaşılan strateji olan IŞİD’le savaş konusunu görüştüklerini anlatan Harf, “Elbette Türk hükümetine Kobani yakınına bu ikmalde bulunacağımızı söylememiz, oranın çok önemli bir yer olduğuna inandığımız içindi IŞİD’in giderek daha çok silah, savaşçı, para ve kaynak akıttığı bir yer olması yüzündendi. Dolayısıyla elbette Kobani’nin önemli olduğuna inanıyoruz, yoksa sahada savaşanlara silah atmazdık” dedi. “Ama Türk hükümeti sizinle aynı amaçları paylaşmadığını göstermek için elinden geleni yapıyor” itirazının gelmesi üzerine, Harf, “Buna kesinlikle katılmıyorum. Türkiye’nin peşmergenin Kobani’ye geçişine izin vereceği açıklaması (‘Bunun gerçekleştiğini gözünüzle gördünüz mü’ diye sözü kesildi), oradaki güçleri desteklemeye yönelik koalisyon çabalarına önemli bir katkıdır. Atacaklarını söyledikleri bu adım çok önemli bir adımdır. Bu türden açıklamaları görmezden gelip sadece ne yapmadıklarına odaklanmaya dönük bir ikircim ya da eğilim var diyelim. Ama bence bazı kayda değer şeyler yapıyorlar” karşılığını verdi. Fakat ısrarla, Erdoğan’ın dört amaçları (uçuşa yasak bölge, güvenli bölge, rejimin devrilmesi ve Suriye güçlerinin hedef alınması) olduğunu ilan etmesi ve bunun ABD’nin acil hedefleriyle çatıştığı hatırlatıldı. “Türkiye’nin stratejik müttefiklik kapsamında peşmergenin geçişi açıklaması dahil bir dizi adım attığını” tekrarlayan Harf, “Bunun sahada nasıl gözükeceğiyle ilgili onlarla konuşmaya devam edeceğiz” dedi. Peşmergenin geçişiyle ilgili ayrıntılar, PKK’nin de geçip geçemeyeceğiyle ilgili soruların hepsine “Türklere sorun” yanıtını verdi. IKBY MECLİSİ’NDEN GEÇTİ ANKARA Başbakan Ahmet Davutoğlu, milletvekilleriyle yaptığı toplantıda, Kobani’ye koridor açılmasıyla ilgili olarak “Bu işler uluslararası bir satranç. Oranın düşmesini istemeyiz ama askerimizi de gönderip savaştırmayız” dedi. Henüz bir geçişin olmadığını anlatan Davutoğlu, koridor açılmasını “Kobani’yi kurtarmaya çalışan güçlere Türkiye’nin yardımı” olarak görülmesini istedi. Başbakan Davutoğlu, milletvekilleriyle bölgeler halinde yaptığı toplantıları İç Anadolu ve Ege Bölgesi milletvekilleriyle sürdürdü. Davutoğlu, bugün de Akdeniz Bölgesi milletvekilleriyle bir araya gelerek istişare toplantılarını tamamlayacak. Edinilen bilgiye göre, İç Anadolu Bölgesi milletvekilleriyle yaptığı toplantıda güncel gelişmeleri değerlendiren Davutoğlu, Kobani’ye koridor açılmasıyla ilgili tartışmalara değindi. Davutoğlu, “Bu işler uluslararası bir satranç. Kobani’nin düşmesini istemeyiz ama askerimizi de gönderip savaştırmayız. Oranın düşmesini engellemeye, Kobani’yi kurtarmaya çalışan güçlere Türkiye bu şe kilde destek veriyor” dedi. Davutoğlu, henüz koridordan bir geçiş olmadığını, PYD ve PKK’nin geçişinin ise söz konusu olmayacağını belirtti. Kobani’ye peşmerge göndermeye onay ERBİL (AA) Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) Parlamentosu, Suriye’nin Kobani ilçesine Peşmerge gönderilmesini oybirliğiyle kabul etti. Parlamento Başkanı Yusuf Muhammet Sadık, Peşmergenin Kobani’ye gönderilmesi teklifini, milletvekillerinin oylamasına sundu. Oturuma katılan milletvekilleri söz konusu teklife oybirliğiyle destek verdi. Parlamento Başkanı Sadık, peşmergenin, “terörizme karşı oluşan uluslararası koalisyonun bir parçası olarak” Kobani’ye gideceğini belirtti. IKBY Parlamentosu’ndaki 5 Türkmen milletvekili adına söz alan Irak Türkmen Cephesi Milletvekili Aydın Maruf, peşmergenin Kobani’ye geçişini kabul eden Türkiye’ye te şekkür etti. ekillerden ‘algı’ eleştirisi Toplantıda bazı milletvekilleri, çözüm süreciyle ilgili yaşanan gelişmeleri eleştirdi. Milletvekilleri, kamuoyunda bölgede alan hâkimiyetinin PKK ve HDP’ye bırakıldığı algısının olduğunu, bunun da bölgelerinde sıkıntı yarattığını belirterek valiler ve emniyet müdürlerinin olaylara müdahalede geciktiğini, daha etkin önlemler alması gerektiğini söyledi. Davutoğlu, eleştiriler üzerine bu konuda gerekli talimatların verildiğini belirterek “Bundan sonra bu tip olaylara karşı müsamaha gösterilmeyecek” diye konuştu. V