Katalog

11 EKİM 2014 CUMARTESİ CUMHURİYET [email protected] EKONOMİ SAYFA 9 Sanayi üretimi ağustosta temmuza göre 1.4 azalırken yıllık artış beklentinin altında kaldı Çarklar yavaşladı Ekonomi Servisi Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi ağustosta bir önceki aya göre yüzde 1.4 azalırken takvim etkisinden arındırılmış endeks bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 5.2 artış gösterdi. Takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretim endeksinde yıllık bazda artışın yüzde 6 olması, mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış endekste ise aylık bazda yüzde 2.95 düşüş bekleniyordu. Arındırılmamış sanayi üretim endeksinde ise ağustos ayında çalışma günü sayısının geçen yılın aynı ayına göre iki gün daha fazla olmasının etkisiyle beklentilerin oldukça üzerinde, son 21 ayın en yükseği olan yüzde 12.55 artış kaydedildi. Finansbank Ekonomisti Gökçe Çelik, takvim etkilerinin yine manşet rakamda belirleyici olduğunu söyleyerek “Satın alma yöneticileri en u Sanayi üretimi mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış verilerde durağanlığı teyit ederken 20152017 dönemine ait Orta Vadeli Program’da hükümetin revize ettiği yüzde 3.3 büyüme hedefinin tutması da tehlikeye girdi. deksi PMI, kapasite kullanım ve reel sektör güven endeksi gibi diğer öncü göstergeler üçüncü çeyrekte ekonomik aktivitede toparlanma yerine durağan bir görünüm sergiliyor. Bu çerçevede büyümenin üçüncü çeyrekte yavaş kaldığını düşünerek yüzde 3 seviyesinde gerçekleşeceğini öngörüyoruz” dedi. Çelik, geçen yıl ağustosta olan Şeker Bayramı tatilinin bu yıl temmuz ayına kayması nedeniyle ağustos ayında çalışma günü sayısının geçen yıl aynı aya göre iki gün daha fazla olduğuna dikkat çekti. Buna göre geçen yıl ağustosta iki gün az çalışıldığı için arındırılmamış verilerde artış görünüyor. Hafta içinde açıklanan ve hükümetin makro ekonomik öngörülerini içeren son Orta Vadeli Program’da (OVP), 2014 ve 2015 için büyüme rakamları sırasıyla yüzde 4’ten yüzde 3.3’e ve yüzde 5’ten yüzde 4’e revize edilmişti. Odeabank Ekonomik Araştırmalar Müdürü İnanç Sözer, “Son çeyrekte ekonominin küresel koşullar ışığında yavaşlayacağını tahmin ederken 2014 yılı için yüzde 3.1’lik büyüme tahminimizi koruyoruz” dedi. malat sanayisi can çekişiyor Ağustos ayında bir önceki yılın aynı ayına göre de madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi yüzde 11.3 ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi yüzde 7.7 artarken imalat sanayii sektörü endeksindeki artış yalnızca yüzde 4.3 İ düzeyinde kaldı. Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış sanayi alt sektörlerinde ise ağustosta bir önceki aya göre madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi yüzde 3.5 artarken imalat sanayii sektörü endeksi yüzde 2 azal dı; elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve da ğıtımı sektö rü endeksi ise yüzde 0.3 arttı. Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış ana sanayi gruplarında en yüksek düşüş yüzde 4.7 ile dayanıklı tüketim malı imalatında gerçekleşti. iki ateş arasında Ekonomi Servisi Bir yandan küresel büyüme endişeleri ve Fed’in yarattığı baskı, diğer yandan da Kobani gerginliğiyle artan siyasi riskler piyasaları sarsmaya devam ediyor. Borsa İstanbul dün yüzde 2’nin üzerinde düşerken dolar/ TL de yeniden 2.28 seviyesinin üzerine çıktı. BIST100 Endeksi yüzde 2.28 düşüşle 73 bin 494 puandan kapanırken, bankacılık endeksi yüzde 3.03 düştü. Serbest piyasada dolar kapanışı 2.2860 TL oldu. Küresel piyasalarda ise ABD Merkez Bankası Fed’in faiz artırım sürecini elden geldiğince geri bırakacağını düşünen piyasa konsensüsü yerini yavaşlama endişelerine bıraktı. IMF ve Fed’den gelen küresel yavaşlama uyarılarından sonra Almanya’da büyüme tahminlerinin düşürüleceğinin açıklanması Avrupa borsalarını dibe çekti. Avrupa Merkez Bankası Başkanı Mario Draghi de ekonominin zayıf seyrettiği mesajlarını verdi. Almanya borsası yüzde 2’nin üzerinde düşüşle bir yılın en düşük seviyesini gördü. İngiltere yüzde 1, Fransa yüzde 1.50 civarı düştü. Avrupa’nın FTSEurofirst 300 endeksi de yüzde 1 geriledi. Almanya’da önceki gün açıklanan veriye göre, ağustosta ihracat yüzde 5.8 ile 2009’daki küresel finans krizinden bu yana en büyük düşüşü kaydederken Avrupa’nın en güçlü ekonomisiyle ilgili kaygılar artıyor. Gelişmelerle Asya borsaları da sert düştü. Bunda küresel büyüme endişelerinin yanı sıra St. Louis Fed Başkanı James Bullard’ın yatırımcıların bankanın yapacağı faiz artırımıyla ilgili gerçekçi olmayan beklentilerinin bulunduğunu söylemesi etkili oldu. Japonya’da Nikkei endeksi günü yüzde 1.2 gerilemeyle tamamlarken MSCI Dünya Endeksi, 18 Nisan’dan bu yana en düşük seviye olan 403.54 puana geriledi. Avro/dolar paritesi yüzde 1’e yakın düşüşle 1.26 civarına geriledi. Dolar gelişen ülke kurlarına göre değerlendi. Brent petrol 90 doların altına geriledi. Piyasalar Stiglitz: Alarm çanları çalıyor Nobel ödüllü ekonomist Joseph Stiglitz Avro bölgesinin resesyon riskinin çok yüksek olduğunu ve ABD’nin hâlâ vasat büyümeyle mücadele ettiğini belirterek küresel ekonomi üzerinde alarm çanları çalmaya başladığını söyledi. CNBC’ye konuşan Stiglitz, kemer sıkma politikalarının durgunluğun altında yatan temel neden olduğunu vurguladı. Columbia Üniversitesi Profesörü, “Avrupa’nın geçmişten ders almaması hayret verici. ABD ise enerji maliyetlerini düşürmesine ve yüksek teknolojiye rağmen IMF’ye göre ancak yüzde 2.2 büyüyebilecek. Dolar güçlendikçe ticarette rekabet avantajı azalıyor. Hem Avrupa hem de ABD’de mali canlandırmaya ihtiyaç var” dedi. Yoksulluk sınırı 2 bin liraya dayandı Ekonomi Servisi Türkiye KamuSen’in Asgari Geçim Endeksi Araştırması’na göre çalışan tek kişinin yoksulluk sınırı eylül ayında 1999 lira 14 kuruş, dört kişilik bir ailenin asgari geçim haddi ise 4 bin 65 lira 25 kuruşa çıktı. Dört kişilik bir ailenin asgari geçim haddi, bir önceki aya göre yüzde 0.06 oranında arttı. Araştırmada, çalışan tek kişinin açlık sınırı bir önceki aya göre yüzde 0.34 oranında artışla 1545 lira 54 kuruş olarak hesaplandı. Dört kişilik bir ailenin ortalama gıda ve barınma harcamaları toplamı ise eylülde bin 560 lira 33 kuruş olarak tahmin edildi. Ailenin aylık gıda harcaması toplamı ise 949 lira 89 kuruş ile memur maaşının yüzde 43.47’sini oluşturdu. Eylülde bir memur, maaşının yüzde 71.4’ünü gıda ve barınma harcamalarına ayırmak zorunda kaldı. Araştırma sonuçlarını değerlendiren Türkiye KamuSen Genel Başkanı İsmail Koncuk, araştırmanın “ekonomide yaşanan sıkıntıları ortaya koyduğunu” söyledi. Rakamlara göre vatandaşın cebine yansıyan enflasyonun yıllık yüzde 11 düzeyinde olduğunu ifade eden Koncuk, memur maaşlarının bir yılda 311 lira eridiğine dikkat çekti.