Katalog

SAYFA CUMHURİYET 3 EYLÜL 2013 SALI 10 EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr Kumlu, görevi süresince hükümete yakın olduğu ve bu nedenle Türkİş’in etkili muhalefet yapamadığı eleştirileriyle karşılaşmıştı Türkİş’te Kumlu dönemi bitti Ekonomi Servisi Türkİş Genel Başkanı Mustafa Kumlu, göreve ikinci kez seçildiği 2011 yılındaki genel kuruldan bu yana yönetim kurulu ile yaşadığı anlaşmazlığın, geçen yıl sendikalar yasasının görüşmeleri sırasında daha da boyutlanmasının ardından istifa etti. Türkİş Başkanlığı’na iki dönem üst üste seçilen Kumlu, görevi süresince hükümete yakın olduğu ve bu nedenle Türkİş’in etkili muhalefet yapamadığı eleştirileriyle karşılaşmıştı. Kumlu, iki yıldır beklenen adımı dün atarak istifasını sundu. Kumlu’nun ardından yedek yönetim kurulu üyesi yönetime Doğan TV Digitürk’e teklif verdi Ekonomi Servisi Doğan TV Holding (DYH), Digitürk’ün yüzde 53’ü için 742 milyon dolarlık teklif verdi. Bu teklif şirketin yüzde 100 hissesi için 1.4 milyar dolarlık değere tekabül ediyor. DYH’den KAP’a yapılan açıklama da, Krea İçerik Hizmetleri’nin (Digiturk) Çukurova’ya ait yüzde 53 oranındaki paylarının satın alınması amacıyla, şirketin net nakit (borç) düzeyinin sıfır olduğu varsayımı ile Çukurova Holding’e bağlayıcı olmayan teklif verildiği ifade edildi. Futbolda Süper Lig yayın haklarını da elinde bulunduran Digiturk’te Çukurova Holding’in yüzde 53, Providence Equity Partners fonunun ise yüzde 47 hissesi bulunuyor. Çukurova Holding’in İnterbank protokolünden kaynaklanan borçlarını tahsil etmek amacıyla grubun medya aktiflerinin yönetimini devralan TMSF, Digiturk’ü daha yüksek bir fiyattan satabileceğini belirten Çukurova Holding’e satış için süre tanımıştı. TMSF’nin satışa çıkardığı Digitürk’e ilk teklifi 530 milyon dolarla Türk Telekom vermişti. Türkİş’te geçen yıl sendikalar yasasının görüşmeleri sırasında Türkİş Başkanı Mustafa Kumlu ve diğer yönetim kurulu üyeleri arasında başlayan gerginlik, Kumlu’nun istifası ile son buldu. Türkİş’in başına seçimlere kadar Genel Mali Sekreter Ergün Atalay’ın geçmesi bekleniyor. davet edilecek. Koopİş Sendikası Başkanı Eyüp Alemdar’ın yedek üye olarak yönetime girmesi beklenirken, yönetim kurulu da kendi arasında yeni başkanı seçecek. Türkİş çevreleri Genel Mali Sekreter Ergün Atalay’ın yeni başkan olarak seçilmesine kesin gözüyle bakarken, Türkİş’in 2015 Aralık ayında yapılması gereken olağan genel kurula kadar Atalay ile yola devam edeceği ifade ediliyor. Olağanüstü genel kurul kararı alınması içinse ya yönetimin karar alması gerekiyor ya da delegenin beşte birinin imzasıyla, geçerli bir gerekçeyle olağanüstü genel kurul toplanabiliyor. Mustafa Kumlu istifası ile ilgili yaptığı açıklamada şunlara yer verdi: “2011’de yapılan Türkİş Genel Kurulu’nun hemen ardından, Türkİş yönetiminde başlatılan huzursuzluk, zaman içinde giderilemeyecek bir noktaya getirilmiş ve Türkİş’e zarar verir hale gelmiştir. Türkİş topluluğu içinde şube yöneticiliğinden genel başkanlığa kadar her kademede otuz altı yıl emek vermiş bir sendikacı olarak Türkİş’in yüksek çıkarları benim için önemlidir. Verdiğim bu önem gereği, yönetim kurulu içinde yaşanan problemlerin aşılmasındaki en önemli görevin bana ait olduğu inancını taşıyor, bu temenniyle Türkİş Genel Başkanlığı’ndan istifa ediyorum.” Avrupa’da işsizlik direniyor 17 ülkeden oluşan Avro bölgesinde işsizlikte üst üste ikinci ayda da ufak bir azalma yaşandı. Ancak işsizlik oranı yüzde 12.1’de kaldı. Bu, Avro bölgesi için rekor düzeyde işsizlik anlamına geliyor. Ekonomi Servisi Geçen hafta sonunda yayımlanan Avrupa İş Pazarı Raporu’na göre haziran ve temmuz aylarında işsiz sayısında 50 bin kişilik bir düşüş yaşandı. Ancak bu, bölgede 19 milyon çalışanın hâlâ işsiz olduğu anlamına geliyor. Uzmanlar toplamda dünyanın en büyük müşterek ekonomisi olan Avro bölgesinin bir buçuk yıllık ekonomik durgunluktan sonra büyümeye geçtiği anlamına geldiğini söylüyor. Daha önce açıklanan bir raporda Avrupa ekonomisinin nisanhaziran ayları arasında binde 3 büyüdüğü bildirilmişti. ING Bank’den Carsten Brzerski ana sorunun büyüme motoru işlevi gören Alman ekonomisinin daha zayıf ve halen durgunluktaki Avrupa ekonomilerine yardım edip edemeyeceği olduğunu düşünüyor. Brzerski bugüne kadar izlenen senaryoda Alman ekonomisinin büyüdüğünü ve teknik olarak Avro bölgesindeki durgunluğu sonlandırdığını izlediğimizi söylüyor. Ancak Avrupa ülkelerine teker teker bakıldığında birçoğu hâlâ durgunlukla boğuşuyor. Brzerski’ye göre şimdi izlenmesi gereken, Alman ekonomisinin geri kalan ekonomileri durgunluktan çıkarıp çıkaramayacağı. Avrupa Merkez Bankası 2013 yılında Avro bölgesinde mütevazı bir büyüme yaşanmasını bekliyor. Alkolde yasak 9 Eylül’de başlıyor Gece 22.00 ile sabah 06.00 saatleri arasında alkollü içkilerin perakende satış yasağı 9 Eylül’de başlıyor. Yasak, market, büfe, bakkal ve bayileri kapsıyor. Türkiye’nin ölümlü iş kazalarında Avrupa’da birinci, dünyada üçüncü sırada yer aldığını açıklayan DİSK Genel Sekreteri Arzu Çerkezoğlu, çalışan sayılarının artmasına karşın sendikalı işçi sayılarında hızlı azalma olduğunu belirtti. Taşeronluk asıl çalışma biçimi oldu ulaştığına dikkat çeken Çekİstanbul Haber Servirezoğlu “Her yıl ortalama si Türkiye Devrimci İşçi DİSK Genel Sekreteri Arzu Çerkezoğlu Türkiye’nin 11 1072 işçi hayatını kaybetSendikaları Konfederasyonu yıllık AKP iktidarı döneminde bir taşeron cumhuriyetine miştir. 155 ve 161 sayılı ILO (DİSK) Genel Sekreteri Ardönüştürülerek istisnai bir çalışma biçimi olarak kabul sözleşmeleri 2004’te kabul zu Çerkezoğlu, Türkiye’nin edilen taşeron işçiliğinin, asıl çalışma biçimi edildiğinden bugüne iş kazasendikal hak ihlalleri konusı sayısı 75 bin civarında seyretsunda Uluslararası Çalışma haline getirilmek istendiğini belirtti. mektedir. Meslek hastalıkları sayısı Örgütü’nün (ILO) sürekli gündemini ise ortalama 500 civarında gerçekleşişgal eden bir ülke konumunda olduğumektedir. Oysa kabul edilmiş ulusnu anımsattı. Çerkezoğlu, yayımlanan lararası normlara göre, çalışan nüişkolu istatistiklerine göre, çalışan salaması 1776 saat olup, Türkiye’de de fusun binde 4’ü ile 12’si arasında bir yılarının artmasına karşın sendikalı işçi bir çalışanın işte geçirdiği süre ortaoranda meslek hastalığı vakası yasayılarında hızlı azalma olduğunu belir lama 1877 saattir” dedi. Türkiye’nin şanması gerekmektedir. Yani miniterek “Türkiye, yıllık çalışma süreleri ölümlü iş kazalarında Avrupa’da birinmum düzeyde tutulsa dahi, 60 ile 180 bakımından, OECD ülkeleri arasınci, dünyada üçüncü sırada yer aldığını, bin arasında bir rakama tekabül etda en fazla çalışılan ülkeler arasında 1946’dan 2011’e dek iş kazaları sonumektedir” açıklamasını yaptı. dır. 2011 verilerine göre, OECD orta cu ölen işçilerin sayısının 59 bin 300’e 67. Artık sürdürülmesi zor. Temmuz 2013 döneminde dış ticaret açığı 9.8 milyar, kümülatif 7 aylık açık 60.4 milyar dolar oldu. Geçen yıl bu rakamlar sırasıyla 8 milyar dolar ve 51.1 milyar dolardı. Dış ticaret açığında yüzde 18.3 artış var. İhracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 57.2 oldu. İthalat aldı başını gidiyor. Büyüme oranı yüzde 34. Dış ticaret açığında artış yüzde 18. Aradaki fark neyle kapanacak? Ekonomi Servisi Alkol satışı yasağı 9 Eylül itibarıyla başlıyor. Yeni yasaya göre alkollü içkiler işletme dışından görülecek şekilde vitrinlerde de yer alamayacak. Alkollü içkiler lokanta, restoran, gece kulübü, bar ve benzeri yerlerde ise saat sınırlaması olmadan açık olarak tüketilebilecek. Ancak tesis sınırları dışında tüketilmek üzere içki satışı yapılamayacak. Bu düzenlemenin park, bahçe, sahil ve kır düğünlerinde alkollü içki içilmesine ilişkin yasaklara dayanak oluşturacağı belirtiliyor. Alkollü içki satışı yapılan yerler ile eğitim kurumları ve dershaneler, öğrenci yurtları ve ibadethaneler arasında en az 100 metre mesafe bulunacak. Bu koşul turizm belgeli işletmeler için aranmayacak. Öğrenci yurtları, sağlık hizmeti verilen yerler, stadyum ve spor salonları, eğitim ve öğretim kurumları, pastane, kıraathane, bezik ve briç salonları ile akaryakıt istasyonlarının mağaza ve lokantalarında içki satılamayacak. 18 yaşın altındakilere de içki satışı yapılamayacak. Alkollü içkilerin reklam ve tanıtımını yasaklayan yasa, özendirici, teşvik edici kampanya, promosyon ve etkinliklere de yasak getiriyor. TV’lerde yayımlanan dizi, film ve kliplerde alkollü içkileri özendirici görüntülere yer verilemeyecek. Alkollü içkilerin ambalajı üzerine de zararlarını belirten Türkçe uyarılar konulacak. Trafik kontrolünde 1.00 promilin üzerinde alkollü olduğu saptananlara 2 yıla kadar hapis cezası verilecek. 1.00 promil, 2 kadeh rakı ya da 4 şişe biraya eşdeğer oluyor. Özel otomobillerde 0.50, diğer araçlarda 0.20 promilin üzerinde alkollü olan sürücülerin trafik kazasına neden olmaları halinde haklarında TCK hükümleri uygulanacak. Alkolmetreyi üflemeyene ise 2 bin TL para cezası verilip, sürücü belgelerine 2 yıl el konulacak. Sürücü koltuğunda da artık sigara içilemeyecek. Uyarılar konulacak Bu söz, piyasadaki dalgalanmalara uzun süre sessiz kalan Ali Babacan’a ait. Döviz kurunun ekonomi için önemli bir gösterge olmadığını, kur yükseldi diye her şeyin kötüye gittiğini, kur düşerse iyiye gideceğini öngörmenin doğru olmayacağını söylüyor ekonominin patronu. Ayrıca ekonomimizin sağlam olduğunu ve ehil ellerle yönetildiğini ve son 3 aydır dünyada yaşanan gelişmeler nedeniyle her şeyin yeniden fiyatlandırıldığını ve bu nedenle dalgalanmaların olmasının doğal olduğunu belirtiyor. Merkez Bankası Başkanı da hem ekonomiyi hem de bankayı tehlikeye atarak, faiz silahını kullanmayarak dövize müdahale ile doların belini kıracağını iddia ediyor. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Nihat Ergün “Panik yapmaya gerek yok, elimiz kolumuz bağlı değil; yurtdışına bir miktar para çıkabilir, bu da dövizin yükselmesine sebep olabilir ama bunu kontrol altına almayı biliriz” diyerek kötümser olmamayı tavsiye ediyor. Ekonomiyi yönetenler elbette ateşe körükle gitmeyecekler, sakin olmayı piyasaların istikrarı için söyleyecekler. Ancak bunu söylerken gerçekçi olmayı da bilmeleri gerekiyor. Sebepleri de şöyle: Ekonomide Dalgaları Aşarız! Genel kanı bu… 1 Satılabilir döviz rezervinin 40 milyar dolar olması, dövize müdahale silahı olarak yeterli olmaz. 2 Brezilya modelinin (Brezilya geçen hafta döviz piyasasındaki volatiliteyi azaltmak için 60 milyar dolarlık dövize müdahale programını uygulamaya başladı) uygulanması ve agresif satıcı olarak dolara müdahale edilmesinin doları düşürmesi mümkün görünmüyor .Çünkü swap ve opsiyon işlemleri geçici çözümlerdir. dövizdeki artış bizi endişelendirmiyor. (Zafer Kurtul) l Yüksek kur istemiyoruz. Kurda denge istiyoruz. (TİM Başkanı) l Dolar olması gereken seviyeye geldi. (NG Otel Grubu) l Dolar yerinde kalsın.1.90’a düşmesin. (Zorlu) l Kurun 2.002.50 olması önemli değil. Belli seviyede olması önemli. (Hamdi Akın) Piyasalarda Suriye rahatlığı Suriye’ye askeri müdahale konusunun aciliyetini kaybetmeye başlaması ve ABD’de Suriye ile ilgili oylamanın 9 Eylül’e kalması tüm dünya piyasalarını bir miktar rahatlattı. Borsalar yükseldi, altın ve petrol fiyatları geriledi. Borsa İstanbul, Suriye’ye müdahale ile ilgili endişelerin azalmasının ardından günü yüzde 3.24 yükselişle 68 bin 545.38 puandan tamamladı. İyimserlik, piyasaların geleceğine ilişkin yorumlara da yansıdı. Yapılan değerlendirmelere göre, gelişmekte olan piyasalara yönelik yabancı fon girişleri azalmakla birlikte devam edecek, borsalarda dünkü gibi tepki alımları bir süre kendini gösterecek, bu çerçevede BİST Endeksi 7.200 puanı zorlayacak. Bugün açıklanacak enflasyon verilerinin etkileri de dahil, yurt içi piyasalarının hafta ortasına kadar iyimserliği koruması bekleniyor. Petrol fiyatları ve arzda çanlar bizim için çalıyor Brent petrolün fiyatı 117 dolara çıktı. Bizde benzin 26.02.2013’te 4.92 lira iken 30.08.2013’te 5.16 lira oldu. Olası bir Suriye müdahalesinde petrol arzında ciddi düşüş bekleniyor. İran ve Suudi Arabistan karşı karşıya gelecek. Libya’da kapatılan boru hatları ve grevler nedeniyle günlük üretim 1.4 milyon varilden 200 bin varile düşmüş durumda Petrol fiyatları artarken liranın değeri düşüyor. Bu da çifte baskı yaratıyor. Bütün bunlara rağmen kaygılı olmamak mümkün mü? Hele Başbakan ve Dışişleri Bakanı’nın savaş amigoluğu yapması bizi daha da endişelendiriyor… Ülke borcu tehlikeli sınırda Ülkenin dış borcunun milli gelire oranı yüzde 50’yi geçmiş durumda. Buna karşı kamu borcunun milli gelire oranına bak, diyerek savunma yapılıyor. İç borç 396 milyar lira, dış borç 636 milyar liraya ulaştı. İş dünyası ihtiyatlı İş dünyası kötümser bir hava yaratmadan ihtiyatlı davranıyor. Ortak görüşler şöyle: l Kurdaki şiddet endişe verici. Kur 1.921.95 olmalı. (İSO Başkanı) l Kurun artışından ziyade enerji maliyetlerindeki artışlar bizi endişelendiriyor.(Başaran Ulusoy) l Mali disiplin sürmesi kaydıyla Merkez Bankası doların belini kıramaz Cari açık sürdürülemez hale geldi Cari açığın milli gelire oranı yüzde