Katalog

21 AĞUSTOS 2013 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr 11 İthal ettiği ürünün kanserli olduğunu anlayan şirket, malı geri çağırıp sorumluluktan kurtuluyor İlanı ver cezadan kurtul Ülkeye getirilen her ürün denetime tabi değil. Denetlenen ürün, sonuçları beklemeden OLCAY BÜYÜKTAŞ AKÇA Krizin Dinamikleri Günümüzde artık “büyük durgunluk” (great recession) kavramıyla betimlenen küresel kriz altıncı senesini tamamlamak üzere. Küresel kriz, 2007’de önce ABD konut piyasasında bir “finansal çalkantı” olarak gözlendi; hızla tüm yerküreye yayıldı, 2008 sonunda küresel ticaret ve sermaye akımlarının tahrip edilmesiyle birlikte şiddetlendi. 2010 ve sonrası ise küresel ekonominin farklı coğrafyalarında, farklı biçimlerde etkisini göstermeye başladı: AB ekonomilerinde kamu maliye ve borç krizi; Uzak Asya ve kalkınmakta olan piyasa ekonomilerinde yavaşlama, durgunluk ve artan işsizlik; ve Ortadoğu ve Kuzey Afrika’da artan şiddet ve toplumsal çatışma... Küresel krizin çıkış noktasının Amerikan konut piyasasındaki vasıfsız (yaygın medya deyimiyle toksik) kredi balonunun patlamasına dayandırılmasına karşın, krizin ana dinamiklerinin gelip geçici fiyatlama davranışlarında değil, sınıfsal bölüşüm dinamiklerinde aranması gerektiğini biliyoruz. Kapitalizmin uzun devreler boyunca geçirmekte olduğu sistemik kriz dalgalarının doğrudan yansıması olan sınıfsal bölüşüm çatışması, günümüz krizinin de daha 1970’lerde oluşmaya başlayan dinamiklerinin ana unsurlarını vermekte. Bu doğrultudaki en somut verileri küresel kapitalizmin hegemonik gücü Amerikan ekonomisinden uzun dönemli veriler yardımıyla vurgulamaya çalışacağız. Verileri Real World Economics Review (RWER) Blog tartışma ağından elde ediyorum. ABD ekonomisinde doğrudan bölüşüm ilişkilerini gösteren ilk veri setimiz şirket kârlılığına ilişkin. Vergilendirme sonrası net şirket kârlarının ABD milli gelirine oran olarak seyrini içeren RWER verileri aşağıda birinci şekilde sergileniyor. Şekilde, kâr oranlarının 1960’ların ortasından başlayarak tepe noktasını aştıktan sonra 1970’lerden başlayarak daha düşük bir patikaya gerilediğini, 2000’e kadar süren bu gerilemenin bu tarihten itibaren hızla tersine çevrildiğini gözlemekteyiz. 2008/09 krizinde örselenen şirket kârlılığının, 2010 sonrasında hızla yükselişe geçtiği ve 2012 itibarıyla şirket kârlılığının son elli yılın zirvesine ulaştığını belgeliyor. gümrükten çekilebiliyor. Zararlı olduğu anlaşılırsa o malları teslim etmesi gerekiyor ama satmışsa yerine getirmesi gereken tek müeyyide ilan vererek geri çağırmak. dikkat eksikliği gibi pek çok hastalığa neden oluyor. Oyuncak alırken mutlaka üretici firmasına güvenilen, üzerinde CE işareti bulunan oyuncaklar tercih edilmelidir. Çocuklara aldığımız oyuncak ve giysiler kanser, obezite, astım, hipertansiyon, Son günlerde Stefanel’in verdiği ilanların haber olmasıyla gündeme gelen kanserli ürünlerin satışı, dikkatleri yeniden bu konudaki denetimlere ve uygulamaya çekti. Konuyu araştırırken edindiğimiz bilgiler, konunun uzmanları ve yetkililerin görüşleri ortaya koydu ki bazı denetimler hızlı ve iyi yapılıyor olsa da tüketici ne yazık ki bir süre daha Allah’a emanet. Zira, ülkeye getirilen her ürün denetime tabi değil. Denetlenen ürün, sonuçları beklemeden gümrükten çekilebiliyor. Zararlı olduğu anlaşılırsa o malları teslim etmesi gerekiyor ama satmışsa yerine getirmesi gereken tek müeyyide ilan vererek geri çağırmak. Verdiği ilanı tüketici görürse aldığı malı geri götürecek ya da en azından giyinmeyecek ama tabii ilanı görürse… Zararlı ürün satan verdiği ilanla malların 15 gün içinde geri getirilmesini istiyor ancak ürünün geri gelmemesi halinde onun ticari faaliyetlerini durduran herhangi bir uygulama yok. Çünkü o ilan vererek kendi durumunu kurtarmış oluyor. Hatta ilan verdikten sonra, üstüne düşeni yaptığı için analize takılan firmaların ilan edildiği www.ebirlik.org sitesinden adı bile siliniyor. Ekonomi Bakanlığı’nın Bazı Tekstil ve Konfeksiyon Ürünlerinin Denetimine İlişkin Tebliğde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliği Resmi Gazete’de dün yayımlandı. Buna göre bazı tekstil ve konfeksiyon Greenpeace 2011’den ürünlerinde imha edilemeyen Sağlık açısından büyük risk bu yana uluslararası, moda veya düzeltilemeyen eşyanın yaratan ürünlerin denetimiyle sektörüne öncülük eden birçok en son satışını yapan gerçek ilgili süreç 2009’da başlamıştı. moda devini kararlı kimyasallar ve tüzelkişiler tarafından ge2009 Mart ayında yürürlüğe kullandığı konusunda uyararak sağlıklı ri çağrılması için hazırlanan giren tebliğ ile Ekonomi maddeler kullanmalarına teşvik etti. ilanlar, ülke genelinde dağıtıBakanlığı, İTKİB ve Ekoteks mı yapılan ve Basın İlan KuGreenpeace’nin geçmişte zehirli ftalat tarafından yürütülen bir rumu verilerine göre bir önve bazı azoik boyaların kullandığını denetim sistemi söz konusu. ceki ayın en yüksek tirajlı on İthal edilen her ürün tesbit ettiği markalar arasında şunlar gazetesinden üçünde ve üldenetime alınmıyor. Sistemde yer alıyordu: Benetton, C&A, Esprit, ke genelinde yayın yapan iki 130’a yakın risk parametresi Gap, Zara, Victoria’s Secret, televizyon kanabulunuyor. Risk parametreleri CalvinKlein, Tommy Hilfiger, lında verilecek. de açıklanmıyor ancak fiyat İlanlar her Mango, Levi’s, Georgio Armani, ve geldiği ülke en belirgin birinde en Jack & Jones, Only ve Vero parametrelerden. Riskli görülen az iki gün üründen numune alınarak denetime Moda, H&M, Diesel, süreyle yagönderiliyor. Testler üç günde Vancl, Blazek, Diesel, yımlanacak. sonuçlandırılıyor. Metersbonwe. İtalya’dan ayakkabı İngiltere’den eldiven Analize takılan firmaların ilan edildiği www. ebirlik.org adlı internet sitesinde yüzlerce sağlığa zararlı olduğu tespit edilen ithal ürüne ilişkin duyuru bulunuyor. Zararlı ürünlerin geldiği ülkeler bakımından en ağırlıkta olanı tabii ki Çin Halk Cumhuriyeti. Hindistan, Bangladeş, Çek Cumhuriyeti azımsanamayacak ağırlıkta. Ancak İngiltere ve İtalya gibi ülkelerden gelen zararlı mallar da var. Örneğin İtalya’dan ayakkabı, İngiltere’den gelen zararlı eldiven söz konusu. Zararlı mallar arasında giyimden ayakkabıya, iç çamaşırından yatak örtüsüne, kumaştan eldivene, eşarptan duvağa yüzlerce ürün var. Greenpeace uyarıyor Adı açıklanmıyor Ürün zararlı çıkarsa bakanlık tarafından o ürünü getiren firmanın ithalatı otomatik olarak durduruluyor. Zararlı ürün ise hemen kontrol altına alınıp mühürleniyor. Ancak, numunesi alınan mal denetim sürecinde Dünya Ticaret Örgütü’nün kararı nedeniyle gümrükte alıkonulamıyor. Bu nedenle mal zararlı olduğu saptandığında çoktan satılmış bile olabilir. Hele bir sezonda birden çok kreasyonun sunulduğu yeni dönemde malların gümrükte tutulması daha da zor. Zararlı olduğu saptanan malın gösterilmesi isteniyor. Eğer mallar şirketin kendi deposundaysa mühürleniyor ancak satılmışsa, bunların hemen toplatılması isteniyor. Oyuncaklara dikkat İstanbul Haber Merkezi Çoçuklara alınan oyuncak ve giysiler kanser, obezite, astım, hipertansiyon, dikkat eksikliği gibi pek çok hastalığa neden oluyor. Oyuncak alırken mutlaka üretici firmasına güvenilen, üzerinde güvenlik açıklamaları ve CE işareti bulunan oyuncaklar tercih edilmeli. İstanbul Sağlık Müdürlüğü’nün internet sitesinde anne ve babalara oyuncak alırken şu konulara dikkat etmeleri gerektiği öneriliyor: * Tüylü oyuncaklar alerji açısından birtakım problemler doğurabileceği için özellikle alerjik bünyeli çocuklardan bu tür oyuncaklar uzak tutulmalı. Olumsuz etkileri var Nöroloji Uzmanı Bülent Madi, çocuk kıyafetlerinin Dolayısıyla, yirminci yüzyılın son çeyreğinde oluşmaya başlayan küresel kriz, yeni uluslararası işbölümü içerisinde devletlerin de himayesinde kârlılığını sürdürebilecek yeni dönüşümleri ancak kriz ortamlarının baskıcı ve şiddet içeren koşullarında sağlayabildiğini bir kez daha doğruluyor. Bölüşüm savaşımının diğer yansıması ise, kuşkusuz, emek cephesine ilişkin. RWER veri setine dayanarak ABD’de emek gelirlerinin milli gelire oran olarak yansımalarını ikinci şekilde izliyoruz: * Kötü kokan yumuşak plasve oyuncaklardaki kimyasal maddelerin kısa ve uzun tikten yapılmış oyuncakları alvadeli olumsuz etkileri olabileceğini, bunların başında mayın. alerji, nefes darlığı ve kanserin geldiğini söyledi. * Oyuncakların zehirsiz Ailelerin çocuklarına oyuncak seçerken kanserojen boya malzemeleri ile boyanmadde içerip içermediklerine dikkat etmeleri gerektiğini mış olanları tercih edilmeli. vurgulayan Madi, “Çok ünlü markalarda bile bazen * Anne ve babaların oyunkanserojen boya maddelerinin de olabileceğini cakların kullanma talimatlaaklımızdan çıkarmamamız gerekli” dedi. Okul öncesi dönem çocuk ve ailelerine psikolojik rını okumaları çok önemlidanışmanlık yapan Psikolog Oya Şengezener de dir, bu yüzden kullanma ta“Ebeveynlerin oyuncak seçerken öncelikli dikkat limatı Türkçe olan oyuncaketmeleri gereken konular, çocuğun güvenliği, lar tercih edilmeli. oyuncağın yaşa ve sağlığa uygunluğu, şiddet içerip * Oyuncak mağazaları dıiçermediği, çocuğa ne kazanım sağlayacağıdır” dedi. şındaki yerlerden satın alınaOyuncakların çocuğun fiziksel ve psikolojik sağlığını cak oyuncaklarda çok dikkattehdit edebilecek ölçüde olabileceğini belirten li olunmalı, etiket bilgilerinde Şengezener, “Çocukların en yakın arkadaşı olan oyuncağın üreticisinin adının ya oyuncakları seçerken çocukta farklı yaralar açabilir” da markasının bulunup bulunmadiye konuştu. dığı kontrol edilmeli. T.C. İSTANBUL ANADOLU 18. İCRA DAİRESİ’NDEN TAŞINIRIN AÇIK ARTIRMA İLANI Aşağıda cins, miktar ve değerleri yazılı mallar satışa çıkarılmış olup: Birinci artırmanın aşağıda belirtilen gün, saat ve yerde yapılacağı ve o gün kıymetlerinin %50’sine istekli bulunmadığı taktirde, yine aşağıda belirtilen gün, saat ve aynı yerde 2. artırmanın yapılarak satılacağı; şu kadar ki, artırma bedelinin malın tahmin edilen değerinin %50’sini bulmasının ve satış isteyenin alacağına rüçhanı olan alacakların toplamından fazla olmasının ye bundan başka paraya çevirme ve payların paylaştırma giderlerini geçmesinin şart olduğu; birinci artırmadan on gün önce başlamak üzere artırma tarihinden önceki gün sonuna kadar esatis.uyap.gov.tr adresinden elektronik ortamda teklif verilebileceği, birinci artırmada istekli bulunmadığı takdirde elektronik ortamda birinci artırmadan sonraki beşinci günden başlamak üzere ikinci artırma gününden önceki gün sonuna kadar elektronik ortamda teklif verilebileceği, mahcuzun satış bedeli üzerinden aşağıda belirtilen oranda KDV’nin alıcıya ait olacağı ve satış şartnamesinin icra dosyasından görülebileceği; gideri verildiği takdirde şartnamenin bir örneğinin isteyene gönderilebileceği; fazla bilgi almak isteyenlerin yukarıda yazılı dosya numarasıyla dairemize başvurmaları ilan olunur. 05/08/2013 1. İhale Tarihi : 10/09/2013 günü, saat 11.30 11.35 arası. 2. İhaIe Tarihi : 25/09/2013 günü, saat 11.30 11.35 arası. İhale Yeri : ÇAKMAK MAH. 23 NİSAN CAD. KARACA SOKAK NO: 81 ÜMRANİYE İSTANBUL No: 1 Takdir Edilen Değeri TL.: 14.000,00 Adedi: 1 KDV: %1 Cinsi (Mahiyeti ve Önemli Nitelikleri): 16BZB54 Plakalı, 2007 Model, FIAT Marka , 16 BZB 54 plakalı 2007 model fıat marka araç muhtelif çizikleri var. (İİK. m.l 14/1,114/3) *: Bu örnek, bu Yönetmelikten önceki uygulamada kullanılan Örnek 63’e karşılık gelmektedir. VEFAT VE BAŞSAĞLIĞI Cemiyetimiz Üyesi, Sürekli Basın Kartı Sahibi, Değerli Arkadaşımız 2011/4608 TLMT. FENDİYE KARTAL 4343011042 Sicil No’lu İstanbul Limanı’na kayıtlı sınırlı Baş Makinist ehliyetimi kaybettim. Hükümsüzdür. İSMAİL TUNA 20 Ağustos 2013 Salı günü vefat etmiştir. Kaybı topluluğumuzda üzüntü yaratan Kartal’ın cenazesi 20 Ağustos 2013 Salı günü ikindi namazının ardından Ankara Karşıyaka Camii’nden alınarak Ankara Karşıyaka Mezarlığı’nda toprağa verilmiştir. Fendiye Kartal’ı sevgi ve saygıyla anarken, ailesine, basın topluluğuna başsağlığı dileriz. “Resmi ilanlar: www.ilan.gov.tr’de” (Basın: 50643) Ege Üniversitesi’nden aldığım, yüksek lisans diplomamı kaybettim. Hükümsüzdür. EVRİM DURDU KURTULUŞ TÜRKİYE GAZETECİLER CEMİYETİ 1960’lı yıllar, Bretton Woods sistemi diye de anılan kapitalist birikim modelinin sosyal refah devleti aygıtını da devreye sokarak emeğin ücret ve sosyal haklarındaki kazanımlara karşı göreceli olarak daha hoşgörülü bir dönem olduğunu dile getiriyor. ABD’nin teknoloji ve finans alanında mutlak üstünlüğüne dayalı bu dönemde emeğin milli gelirden payındaki yükselme sermaye grupları tarafından bir noktaya kadar tahammül edilebilmiş. Ancak 1970’lerden başlayarak Amerikan ekonomisinin teknoloji ve sermaye birikimindeki hükümran rolünün küresel anlamda sıkışması sonucu, artık emeğin kazanımlarına karşı sert bir mücadelenin başladığı görülüyor. Özellikle 1980 sonrasında tüm dünyada yenisağ, muhafazakâr siyasetin yükselişe geçmesiyle birlikte sermaye, yerel ve uluslararası yeni işbölümü çerçevesinde ve bir yandan da uluslararası düzeyde Büyük Ortadoğu Projesi benzeri yeni coğrafi düzenlemeleri de içererek kârlılığını yükseltecek düzenlemeleri gerçekleştirme çabasında. Bu çabalar bir yandan emeğin gelirleri üzerine doğrudan müdahaleleri, diğer yandan da küresel coğrafyanın yeniden şekillenmesine ilişkin toplumsal çatışmaları ve askeri müdahaleleri içeriyor. Türkiye’nin de içinde bulunduğu yakın coğrafyada son iki sene boyunca hızlanan toplumsal şiddetin ardında da kapitalizmin yeniden yapılandırılmasına ilişkin yeniemperyalist projenin dinamikleri yatıyor. (*) Real World Economics Review Blog: Off The Charts: Higher Profits, Lower Wages. www.rwer.wordpress.com