Katalog

SAYFA 14 EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr CUMHURİYET 2 TEMMUZ 2013 SALI Uluslararası sendikalar Türkiye’nin haziran ayı ihracatı yerinde saydı. TİM verilerine göre aylık artış yüzde 0.6’da kaldı ‘gaz’ı soruyor MUSTAFA ÇAKIR u Genelİş Sendikası’nın başkanlığına Kani Beko seçildi. Beko, uluslararası sendikaların Gezi eylemleri ile ilgili kendilerinden bilgi istediklerini ifade etti. ANKARA Genelİş Sendikası’nın olağanüstü genel kurulunda genel başkanlığa, DİSK Başkanı Kani Beko seçildi. Birinci görev olarak taşeronlaşmaya karşı mücadeleye devam edeceklerini belirten Beko, Taksim Dayanışma Platformu’nun haklı taleplerinin de yanında olduklarını söyledi. Uluslararası sendikaların Gezi eylemleri ile ilgili kendilerinden bilgi istediklerini ifade eden Beko, özellikle “gaz bombalarına” ilişkin sorularla karşılaştıklarını, en çok, “Kullanılan gaz bombalarının halk üzerindeki etkisi nedir?”, “Eylemlerde kaç kişi yaşamını yitirdi?”, “Ne kadar yaralı var?”, “Eylemler neden bu kadar büyüdü?” sorularını yönelttiklerini belirtti. Beko, “Gençlerimizin, halkımızın yanında olmak için, Taksim Gezi Parkı’nda kurulmuş olan platformun haklı talepleri yerine gelinceye kadar mücadelemizi devam ettireceğiz” dedi. Beko, Genelİş olarak belediyelerdeki taşeronlaşmaya karşı mücadelelerini devam ettireceklerini, Türkiye’deki en az 2 milyona yakın taşeron işçiyi sendikalı yapmayı da birinci görev olarak önlerine koyacaklarını söyledi. İş Yasası çıkarıldığı günden bu yana 11 binin üzerinde çalışanın iş kazalarında yaşamını yitirdiğini belirten Beko, iş cinayetlerini durdurabilmek için de mücadele edeceklerini söyledi. Beko, ülkede barışın sağlanmasını istediklerini ifade ederek “Kürt sorunu bu ülkede isyanla çözülmez ama inkârla da çözülmez. Biz AKP hükümetine güvenmediğimiz için AKP’nin tayin ettiği akil insanlar içerisinde yer almadık. Ancak kesinlikle bu ülkede barış tesis edilmeli” diye konuştu. Ekonomi Servisi İhracat 2013 Haziran ayında 2012’nin aynı ayına göre yüzde 0.6 oranında artışla 11 milyar 833 milyon dolar oldu. Yılın ilk 6 aylık döneminde ihracat yüzde 2.5 artışla 74 milyar 662 milyon dolar düzeyinde gerçekleşirken son 12 aylık ihracat yüzde 7.5 oranında artışla 152 milyar 828 milyon dolar düzeyine ulaştı. Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mehmet Büyükekşi, haziran ayı ihracat rakamlarını, Batman’da açıkladı. Verilere göre hazi İhracat durdu u Türkiye’nin içeride Gezi Parkı direnişi ve dış piyasalarda yaşanan çalkantılardan dolayı ihracatı duraklama dönemine girdi. Hükümet yetkilileri ihracatçılardan biraz daha gayret beklerken ihracatçılar da çift haneli büyümeye odaklanılmasını istedi. ci sırada, kimyevi maddeler ve mamuller ihracatı 1 milyar 336 milyon dolarla üçüncü sırada yer aldı. Haziranda tarım ihracatı geçen yılın aynı ayına göre yüzde 8.9 oranında artışla 1 milyar 655 milyon dolar oldu. Haziranda sanayi ihracatı yüzde 0.8 oranında azalışranda en fazla ihracatı 1 milyar 805 milyon dolarla otomotiv endüstrisi gerçekleştirdi. Otomotiv sektörü ihracatı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 12.5 oranında artışla, yüzde 15.3 paya ulaştı. Hazır giyim ve konfeksiyon ihracatı 1 milyar 449 milyon dolarla ikinla 9 milyar 745 milyon dolara indi. TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi, Türk Lirası’nda makul ölçülerde değer kaybının ihracatı destekleyebileceğini belirterek orta vadede kurlarda yaşanacak aşırı dalgalanmanınsa ihracatı olumsuz etkileyebileceğini vurgu ladı. İhracatın büyümeye verdiği katkının yılın ilk çeyreğinde oldukça sınırlı kaldığını belirten Büyükekşi, büyümenin sürdürülebilir olması için, büyüme modelinin tekrar ‘çift kanatlı’ olmasını ve ihracata odaklanması gerektiğini ifade etti. Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan da, ihracatçılardan biraz daha gayret beklediğini belirterek “Prese devam etsinler, pazar çeşitlendirmeye devam etsinler. Ekonomi Bakanlığı olarak açıkladığımız hedef ve öncelikli pazarlara yönelsinler” dedi. Güney Kıbrıs’a u Fitch ile S&P Güney Kıbrıs’ın uzun vadeli kredi notunu düşürdü. Her iki kuruluş da Güney Kıbrıs’ı temerrüt seviyesine çekti. çifte darbe Eknomi Servisi Kredi derecelendirme kuruluşları Fitch ile Standard and Poor’s (S&P) Güney Kıbrıs’ın uzun vadeli kredi notunu düşürdüğünü açıkladı. Fitch’ten yapılan açıklamaya göre, ülkenin yerel para cinsinden kredi notu CCC’den “Sınırlı Temerrüt”e (RD) düşürüldü. Karara gerekçe olarak Güney Kıbrıs’ın iç borç tahvillerini yenileme kararını gösteren Fitch, yeni tahvillerin yayımlanması ve takasının tamamlanmasının ardından notun yeniden yükseltileceğini ifade etti. Ülkenin yabancı para cinsinden notu ise B ve görünümü negatif olarak kaldı. S&P ise ülkenin yabancı ve yerel para cinsinden kredi notlarını CCC’den “Seçilmiş Temerrüt” seviyesi olan SD’ye çekti. Rum Maliye Bakanı Haris Georgiyadis yaptığı açıklamada, “not düşürülmesinin teknik bir uygulama olduğunu ve devletin iflas ettiği anlamını taşımadığını” söyledi. Georgiyadis, “uygulamanın rutin bir durum olduğunu ve birkaç gün içerisinde değişeceğini” sözlerine ekledi. Gelir testinde hedef tutmadı 11. nesil ilk Corolla hattan çıktı Ekonomi Servisi Toyota Otomotiv Sanayii Türkiye’nin (TMMT) Sakarya’daki fabrikasında 11. nesil Corolla’nın üretime başlamasını kutlamak için düzenlenen resmi törende konuşan Toyota Motor Company’nin TMC Yönetim Kurulu Başkanı Takeshi Uchiyamada, “Daha zarif ve lüks bir tasarımla yeniden doğan Corolla’nın Avrupa versiyonunun, memleketi Sakarya’ya dönüşünden dolayı çok gururluyum” dedi. Törene Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Nihat Ergün, TMC Yönetim Kurulu Başkanı Takeshi Uchiyamada, TME Başkan Yardımcısı Takeshi Numa ile çalışanlar ve davetliler katıldı. Törende verilen bilgilere göre bu yıl Toyota Türkiye’nin toplam üretiminin yüzde 85’i Avrupa, Kuzey Afrika, Ortadoğu ve Orta Asya ülkelerine ihraç edilecek. Corolla için yapılan 150 milyon Avro’luk yatırım ile birlikte, Toyota Türkiye’nin toplam yatırımı 1.4 milyar Avro’ya ulaştı. Corolla projesi için 900 yeni eleman işe alındı. 2014 yılında, Toyota Türkiye’nin toplam üretim adeti 150 bine ulaşacak. Toyota Türkiye, 1994 yılında, 7. nesil Corolla ile üretim faaliyetine başladı. 2006 sonuna kadar Corolla üretimine devam etti. Küresel üretim stratejisi doğrultusunda, 2007’den sonra Corolla üretimine ara veren Toyota Türkiye, 11. nesil Corolla’yı geçen aydan itibaren yeniden üretmeye başladı. u GSS kapsamında 25 milyon kişinin gelir testi yaptırması beklenirken, testi yaptıranların sayısı 11 milyon 160 bin kişi oldu. Buna göre 18 yaşından büyük yaklaşık 13 milyon işsizin geliri asgari ücretin iki katı sayılacak ve prim borcu bu tutara göre yapılandırılacak. MAHMUT LICALI ANKARA Türkiye genelinde Genel Sağlık Sigortası (GSS) kapsamında 18 yaşını dolduran ve herhangi bir işte çalışmayan yaklaşık 25 milyon kişinin gelir testi yaptırması beklenirken, yasal sürenin sona ermesiyle tebligat gönderilen ve Kasım 2012 itibarıyla gelir testini yaptıranların sayısı 11 milyon 160 bin kişi oldu. MHP Kütahya Milletvekili Alim Işık’ın soru önergesini yanıtlayan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik, gelir testi yaptıranların verilerini açıkladı. Gelir tespi yaptırmadığı için GSS dışında hiç kimsenin tutulmadığını ifade eden Çelik, gelir testi yaptırması için tebligat gönderilen ve tebligattan itibaren bir ay içinde bu testi yaptırmayanların gelirinin asgari ücretin iki katı sayılarak işlemlerin bu tutara göre düzenlendiğini belirtti. Buna göre tebligattan sonra gelir testi yaptırmayanların geliri 1606 TL sayılarak GSS’ye göre alınacak prim bunun üzerinden hesaplanıyor. Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan’ın Mersin’de yaptığı konuşmayı iyice incelediğinizde şaşırıp kalmamanız mümkün değil. Bakan “Gezi eylemleri olmasa idi faizler yüzde 2.5’e kadar düşecekti” diyor. Başbakan’ın gerilimi artırmasının bu faizlerin artışında hiçbir payı yokmuş gibi konuşup, tüm faiz yükünün sorumlusunu ezici bir çoğunluğu iyi niyetli olan ve demokratik tepki gösteren gençliğe ve onların büyüklerine yıkıyor. Mesele 35 ağaç meselesi idiyse neden ekonomi bu denli etkilendi? Çok sağlam bir ekonomimiz varsa üç haftalık bir eylem neden bu sonuçları doğurmaya muktedir oldu? Bunların cevabının da verilmesi lazım. Bakan, faiz lobisini suçlarken bir itirafta da bulunuyor. “Yıllardır kanımızı emen faiz lobisi çatlasa da patlasa da geri adım atmayacağız” derken son 10 yılda da faiz lobisinin kan emdiğini de kabul etmiş oluyor. Son 10 yılda düşük kur yüksek faiz politikasını uzaylılar mı uyguladı, şaşırmamak elde değil. Bankaların ‘risk merkezi’ açıldı Ekonomi Servisi Risk Merkezi, Türkiye Bankalar Birliği (TBB) bünyesinde 28 Haziran 2013 tarihi itibarıyla faaliyetine başladı. TBB açıklamasına göre, Merkez Bankası (TCMB) bünyesinde bulunan risk merkezi faaliyetleri, 5411 sayılı Bankacılık Kanunu’na istinaden TBB Risk Merkezi tarafından yürütülmeye başlandı. TBB Risk Merkezi, banka ve finansal kuruluşların müşterilerine ait, kredi limit, kredi risk ve tasfiye olunacak alacaklar, protestolu senet, karşılıksız çek, ibrazında ödenen çek ve negatif nitelikli bireysel kredi bilgilerini toplayarak banka ve finansal kuruluşlarla paylaşıyor. Gerçek ve tüzelkişiler ise başvuru yapmaları halinde, risk bilgilerini Risk Merkezi Raporu olarak temin edebiliyor. Risk Merkezi Raporu, TBB Risk Merkezi adresine ve banka şube adreslerine şahsen, posta yoluyla ya da eposta yoluyla başvuru yaparak teslim alınabiliyor. Risk Merkezi Raporu başvurusu ve teslimine aracılık eden bankalar ile başvuru, teslim, rapor ücreti gibi detaylı bilgilere, TBB Risk Merkezi’nin www.riskmerkezi.org internet adresinde yer veriliyor. Finans devlerine AB’den ceza geldi Ekonomi Servisi AB regülatörleri, türev ürünleri piyasasında antitekel kurallarını ihlal ettiği gerekçesiyle 13 dev banka, ISDA ve Markit’e ortak hareket ederek rakiplerinin piyasaya girmelerine engel oldukları gerekçesiyle ceza kesecek. Ceza yolu görünen bankalar şöyle: BoA, Barclays, Bear Stearns, Goldman Sachs, Morgan Stanley, UBS, JP Morgan, BNP Paribas, Citigroup, Credit Suisse, Deutsch Bank, HSBC, RBS. ACI KAYBIMIZ Neden Herkes Sadece Kendi Doğrusuna İnanır? aiz oranlarının düşmesi sadece AKP’nin değil sıcak paranın başarısıdır Bakan “11 yıl öncesinden her borçlanılan 100 doların 86 doları faize gidiyordu” derken faizlerin aşağıya inmesinin kendi başarıları olduğunu iddialı biçimde koyuyor. Oysa 11 yıl önce ekonomimiz yerlerde sürünüyordu. O dönemin faizlerini karşılaştırma faizi olarak alamayız. Ekonomik krizlerin arkasından vatandaş Ahmet de ekonomiyi yönetse idi faizler mutlaka düşecekti. Küresel bir oyuncu isek bunu anlamamak mümkün değil. Öte yandan küresel para bolluğu, sıcak para, ülkemizde ne var ne yok satılması sonucunda faizlerin düşmesi eşyanın tabiatı gereği olup biraz ekonomi okuyanların bile bileceği bir ekonomik gerçekliktir. Ayrıca faizler düştü ama neyin karşılığı olduğunun hesabını yapmamız lazım. Gelecek gelirlerin rehin bedelini ve elden çıkartılan varlıkların değerini ödenen faiz olarak değerlendirmek hiç de yanlış olmaz. Adı faiz değildir; ancak ülke ekonomisinin katlanmak zorunda olduğu bir maliyettir. Biz ekonominin ödediği genel maliyete bakarız. Bu nedenle salt faiz oranı ile tüm kayıplarımızı ve kazançlarımızı açıklayamayız. AKP faiz oranlarının düşmesinde önemli bir rol oynamıştır. Buna başarı diyorsak başarılıdır. Ancak oynadığı rol küresel fon sahiplerinin ve dolar imparatorunun bize biçtiği roldür. Bu rolü AKP kusursuz oynamıştır. Bu nedenle kesinlikle başarılıdır. Ekonomiden çok anladığını iddia eden bir gazeteci “IMF’yi kovduk” derken insan hayrete düşüyor. IMF kovulacak bir kurum değildir. Türkiye’nin de üye olduğu ve dünyada önemli işlevi olan bir kuruluştur. Şimdi bu laflara IMF’nin patronu ABD kızsa ne olacak? Fed Başkanı’nın ileriye dönük bir öngörüsü piyasaları altüst etti ve buna biz dayanamadık. Neyimize güvenerek böyle laflar edebiliyoruz, anlamak mümkün değil. F IMF’yi ülkeden kovmuşuz! 1960’dan 1978’e kadar okulumuzda Başmüdür Yardımcılığı yapan Coğrafya Öğretmenimiz ADNAN ÖZÜNAL ’ı kaybetmenin üzüntüsü içindeyiz. Kültür Koleji Mezunlarına ve ailesine başsağlığı diliyoruz. Öğretmenimiz ışıklar içinde yatsın. Fahamettin Akıngüç Kültür Koleji Kurucusu artırdı? Dış borçları Gezi eylemcileri mi 2013 ilk çeyrek dış borç rakamları açıklandı. Brüt dış borcumuz 350 milyar dolar. Bunun yüzde 68.6 orana tekabül eden 240 milyar doları özel sektöre, yüzde 29.5 oranı ifade eden 103.3 milyar doları kamuya, 6.6 milyar doları merkez bankasına ait. Burada ekonomiyi yönetenlere sormak lazım; 2002’de 130 milyar dolar olan dış borcu 350 milyar dolara yıllardır kuzu sessizliğinde duran halkımız mı artırdı? Lice olaylarının temelinde uluslararası uyuşturucu ticareti vardır Faiz lobisine olmadık sertliği gösterenler yıllardır Kürt sorununun finansmanını sağlayan uluslararası uyuşturucu kartellerine de sert çıkmalıdırlar. Barış süreci romantikliğine aldanmayalım. Çünkü geride çok daha önemli ekonomik çıkarlar savaşı vardır. Ali Kaplanoğlu Kültür Koleji Mezunlar Derneği Başkanı