Katalog

SAYFA CUMHURİYET 21 HAZİRAN 2013 CUMA 10 EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr Diyarbakır Belediye Başkanı Osman Baydemir, ‘Sadaka talebimiz yok. Gelen kazanır’ dedi Barışa yatırım çağrısı Yeni teşvik sisteminin 1. yılı nedeniyle düzenlenen toplantıda konuşan Baydemir, “Eğer birlikte yaşayacaksak ki bunu her fırsatta ifade ediyoruz o halde birlikte kalkınmak durumundayız. Olay budur” diyerek, bugün Diyarbakır’a gelecek olan bir firmanın 5 yıl sonra kendisi ile rekabet edilemeyecek bir noktaya geleceğini söyledi. DİYARBAKIR (Cumhuriyet) Tüm girişimcileri Diyarbakır’a ve bölgeye yatırım yapmaya çağıran Diyarbakır Büyükşehir Belediye Başkanı Osman Baydemir, “Sadaka talebimiz yok. Bugün Diyarbakır’a gelecek olan bir firma, 5 yıl sonra kendisi ile rekabet edilemeyecek noktada olacağı iddiasında bulunuyorum. Bunun için fırsatı kaçırmamak lazım” dedi. Sanayi ve Ticaret Bakanı Zafer Çağlayan, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı Mehdi Eker, TOBB Başkanı Rıfat Hisarcıklıoğlu, TÜSİAD Başkanı Muharrem Yılmaz, TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi, ekonomi kurmayları, bölgenin 15 ilinin ticaret ve sanayi örgütlerinin temsilcileri ile yerel yöneticilerinin katıldığı Teşvik Yasası’nın 6. Bölge tanıtım toplantısı Diyarbakır Greenpark Otel’de yapıldı. Toplantının açılışında konuşan Baydemir özetle şunları söyledi: * 9 yıllık belediye başkanlığım döneminde ilk defa bir bakan beni telefonla arayarak toplantıya davet etti, konuşmamı istedi. Bakan Çağlayan’a teşekkür ederim. En büyük yatırım barışa yapacağımız yatırımdır. Barışa yapılan yatırım hem istihdama, hem de ekonomik ve sosyal kalkınmaya yansır. Siyasi faturası ne olursa olsun bundan asla vazgeçmememiz gerekiyor. * Bölge dinamikleri kalkınma perspektifi içinde sadaka istemiyor. Olan şudur; Bölgemiz ülkemizin en zengin coğrafyasıdır. Türkiye’nin batı yakasında yaşayan kardeşlerimizin bölgenin bir yük, bir kambur olmadığının idrakinde olması gerekiyor. Esas sorun 70 yıllık yanlış politikalar, hatta yoksullaştırma politikalarıdır. Eğer birlikte yaşayacaksak ki bunu her fırsatta ifade ediyoruz o halde birlikte kalkınmak durumundayız. * Organize sanayi bölgelerindeki (OSB) tahsise rağmen yatırım yapmayanlar, kendisine tahsis edilen araziyi gazete ilanıyla satışa çıkaranlar var. Bu günahtır. Bunu kentimize yapmamamız lazım. Aynı zamanda OSB’de 45 yıldır arazi tahsisi olmasına rağmen çivi çakmayan girişimciler var. * Bölgede yatırım yapan ve bankalardan kredi kullanmak isteyenlerden ağır teminatlar isteniyor. Yerel yönetimler de kredi almakta ciddi sıkıntılar yaşıyor. 6. bölge teşviklerinin 2014 sonuna kadar uzatılması gerekir. Ekonomik Yanıltmaca Özellikle ekonomik açıdan sıkıntılı dönemlerde, halkı kandırmak, başarısızlığa kılıf bulmak amacıyla, ekonomik yanıltmaca (safsata) olarak nitelendirilecek yorumlar, değerlendirmeler yapılmaya, söylentiler yayılmaya başlanır. Anımsanacaktır, 2001 yılı finansal krizinin kaynağı olarak dönemin Cumhurbaşkanı Sayın Ahmet Necdet Sezer’in, dönemin Başbakanı Bülent Ecevit’in önüne anayasa kitapçığını sürmesi (bazılarına göre fırlatması) gösterilmişti. Son günlerde de kurların artışı, Türkiye’den sermaye çıkışı, borsanın düşüşü, faizlerin yükselme eğilimine girişi, Taksim Gezi olaylarına, faiz lobisine, hatta dış güçlere bağlanıyor. “Türkiye tam ayağa kalkmış ilerliyor, IMF’ye borç veriyor, borç ödüyorken ayağına çelme takılıyor” türünden yorumlar yapılıyor. Faiz lobisi olarak da genelde bankalardan yakınılıyor. Faizler düşüyordu, bankalar daha az kâr edecekleri için, devlete daha düşük faizle borç verecekleri için, bu tür hareketleri el altından destekliyorlar izlenimi yaratılıyor. Bilinçsiz kitlelere düşman ya da düşmanlar gösteriliyor. Bilinçsiz yorum için ekonomi, finans eğitimi almaya gerek yok. Genelde düşük faiz bankaların lehinedir; olağan koşullarda bankaların piyasa değerini de artırır. Kısaca açıklamaya çalışayım. (1) Faizler düşerken, bankaların portföyündeki (cüzdanındaki) sabit faizli tahvillerin değeri artar. Değer artışı sağlarlar. Asıl faizler yükselirse bu tür kâğıtların değeri düşer, bankalar zarara uğrar. (2) Faizler düşerken bankalar faizde negatif dengesizlik yaratırlar. Daha açık bir deyişle kısa vadeli değişken faizle borçlanır, daha uzun süreli sabit faizle borç kredi verirler. Faiz düşüşünden yararlanarak kâr marjlarını genişletirler. Bu durumda faiz yükselişi, bankaların zararına olur. (3) Dövizde açık pozisyonda olan bankalar için yüksek faiz, döviz kuru artışı kâr değil zarar kaynağıdır. (4) Bankalarda toplam kaynaklar içinde özkaynağın payı düşük olduğundan ve özkaynaklar da genelde parasal getiri sağlamayan varlıkların finansmanında kullanıldığından, faizlerin yükselmesi bankanın değerini artırmaz; olağan koşullarda bankanın değerinde düşüşe yol açar. Faiz yükselmesi, finansal pazarlar için sistematik bir risk oluşturur. Kaldı ki bankalar finansal aracıdırlar. Mevduat ve mevduat benzeri kaynakları toplayarak, sağladıkları kaynakları kredi olarak verirler ve/ veya devlet borçlanma senetlerine yatırırlar. Faizler genelde yükselirse bankaların kaynak maliyeti de artar. Bu gerçekleri banka yöneticileri, TBMM yöneticileri de bilirler. Ancak ürkerek kamoyuna gereken açıklamayı yapmaktan kaçınmaktadırlar. Dövizde açık pozisyonda faizde negatif dengesizlikte olan bankalar, faizlerin artışı konusunda değil, olsa olsa faizlerin düşürülmesi konusunda lobi, baskı aracı oluştururlar. “Türkiye ekonomisi güçlüdür, dış baskılara dayanır” türünden yorum ve değerlendirmeler, yanıltmaca, safsatadır. Dış borcu 350 milyar USD’ye ulaşmış, yıllık 8090 milyar USD dış ticaret açığı, 50 milyar USD dolayında cari işlemler açığı veren, açıkların GSYH oranına yükseldiği açısından dünya genelinde ilk sıralarda bulunan, ihracatı ithalatının ancak yüzde 65’ini karşılayan, enerji, sermaye malları dahil ithalatının büyük bölümünü stratejik ürünler oluşturan; bankalar, TCMB ve özel firmalar dahil net uluslararası rezerv açığı olan bir ülke nasıl olur da güçlü olabilir? Batılılar, çelme takmak istiyorlarsa, 1980 öncesi Ecevit’e yaptıklarını, Sayın RTE’ye yaparlar. Peşin ödeme yapılmadan akreditif açmazlar, kredileri keserler, Türkiye’ye vadeli mal satımını kısarlar. Bir de buna birkaç bankanın sendikasyon kredilerinin yenilenmemesi eklendiğinde, Türkiye ekonomisinin durumu 1980 öncesinden de, 1994 krizinden de daha feci duruma düşer. Yorum asgari bir bilgiyi, kişilikli olmayı, dürüstlüğü gerektirir. Politikacılar mazur görülebilir. Ama akademik unvan taşıyan kişilerden rakamlar, teori dahil asgari bir bilgi ve dürüstlük beklemek kamuoyunun hakkıdır. Bu tür safsataların, yanıltmacıların, aldatmacıların durması için halkımızın aydınlanmasını istiyoruz. Halkımız aydınlandığında bu tür oyunlar, yanıltmacalar da sona erecektir. 1 ABD Doları: 1.0860 Avustralya Doları 5.6442 Danimarka Kronu 0.9326 İsviçre Frangı 6.5179 İsveç Kronu 97.92 Japon Yeni THY’ye kötü haber Ekonomi Servisi Türk Havayolları (THY), Hava İş Sendikası’nın bir süre önce başlattığı grevi mahkemeye taşıdı. Karar dün çıktı. İstanbul İş Mahkemesi, THY’nin başvurusunu reddetti. Hava İş Sendikası Genel Sekreteri Mustafa Yağcı, mahkeme kararına ilişkin “Beklediğimiz bir karardı. Her yönü ile yasal olan bir hakkın kullanımı ‘yasal değil’ diye mahkemeye gidildi ve sonuçta mahkeme doğru bir karar verdi. Mahkeme gidilmesinin temel amacı da zaten grevin kırılmasıydı” dedi. Yağcı, grevin 39. güne girdiğini hatırlatarak, anılan mahkeme kararının THY’nin elini zayıflattığını, masaya gelmesini beklediklerini kaydetti. Yağcı’nın verdiği bilgiye göre, greve mevcut durumda 1.500 kadar Havaİş üyesi dönüşümlü olarak katılıyor. İHKİB Başkanı Tanrıverdi, fuara katılan Avva, Hatemoğlu, Kiğılı ve Ramsey’in yanı sıra Türkiye’nin önde gelen tasarımcılarından Elif Cığızoğlu, Zeynep Tosun, Aslı Filinta, Niyazi Erdoğan, Hatice Gökçe, Deniz Kaprol, Emre Erdemoğlu’nun büyük ilgi gördüğünü söyledi. Fuara, Tanrıverdi ve İHKİB Fuarlar Komitesi Başkanı Volkan Atik’in yanı sıra İHKİB Yönetim Kurulu üyeleri Kemalettin Güneş, Birol Sezer, Birleşmiş Markalar Derneği Başkanı Hüseyin Doğan ile Moda Tasarımcıları Derneği Başkanı Mehtap Elaidi gibi isimler katıldı. İtalyanlardan Türkiye’ye işbirliği daveti Ekonomi Servisi İstanbul Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği (İHKİB) Başkanı Hikmet Tanrıverdi, dünyanın en büyük erkek giyim fuarı olan ve İtalya’da düzenlenen Pitti Uomo’da, Türkiye’nin üretim kadar tasarım gücünü de ortaya koyduklarını söyledi. Tanrıverdi, “Bir dönem kapısından içeri adım atamadığımız Pitti Uomo’da misafir ülke olarak ağırlandık. Tüm dünyada moda ve tasarımın efendisi olarak bilinen İtalyanlar’dan ‘stratejik işbirliği’ daveti aldık” dedi. Tanrıverdi 4 marka ve 8 tasarımcı ile ilk kez milli katılım sağlanan fuarda misafir ülke olarak lanse edilen Türkiye’nin büyük ilgi gördüğünü belirterek, “Çin ile Türkiye arasındaki yüzde 30’luk fiyat farkı, bu işbirliği ile çok daha yukarılara çıkacak. Tasarım odaklı ürünler sayesinde yüksek katma değer elde edip, Türkiye’nin zenginleşmesine katkı sağlayacağız” diye konuştu. İSO’dan Gezi çağrısı Ekonomi Servisi İstanbul Sanayi Odası (İSO) Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan, Gezi Parkı odaklı gelişmelere ilişkin olarak, yaşanmakta olan üzücü toplumsal çalkantı sürecinin, telafisi mümkün olmayan gelişmelere kapı aralamadan en kısa sürede sona ermesini arzu ettiklerini söyledi. İSO’dan yapılan yazılı açıklamada şunlara yer verildi: * İnsan haklarını ve temel özgürlükleri koruyan ve geliştiren, toplumumuzu refah ve huzur içinde yaşatmayı amaçlayan yaklaşım ve çabalara katkı sağlamanın azim ve kararlığını taşıyoruz. * Daha ileri bir demokrasinin yanı sıra toplumun tüm kesimlerinin refah ve huzuruna dayalı ortak bir payda etrafında kenetlenmemiz hepimiz için olumlu sonuçlar doğuracak. Bu amaçla; tüm kesimleri, duyarlı ve sağduyulu davranmaya davet ediyoruz. Ekonomi Basını Ödülleri sahiplerini buldu Ekonomi Servisi Turkcell’in ana sponsorluğu ve İTO’nun katkılarıyla düzenlenen Ekonomi Gazetecileri Derneği (EGD) geleneksel “Yaza Merhaba” gecesinde “Ekonomi Basını Başarı Ödülleri” sahiplerini buldu. Hacer Boyacıoğlu, Metin Can, Sinem Yördem ve Dinçer Gökçe Ekonomi Haberi; Zafer Özcan, Turhan Bozkurt ve Hande Berktan Söyleşi ve Röportaj; Berfu Güven, Tamer Arıcan, Zeynep Hasdemir Ekonomi Programı; Niyazi Demircan ve Kayhan Erkan Grafik Tasarım; Ebru Erdoğan, Meltem Kara ve Ahmet CoşkunaydınHüseyin Avni Yardımcı Yılın Sektör Haberi; Hasan Durna, Akın Bodur, Umut Ka rakoyun Yerel Basın; Özge Yavuz ve Kıvanç Özvardar Başarı Öyküsü ve Vahap Munyar Ekonomi Yazarı dallarında ödüle layık görüldü. Jüri Özel Ödülü Kaan Zenginli ile Sümer Demirciler’e, Nezih Demirkent Özel Ödülü Ersan Çıplak’a, Namık Ahıska Özel Ödülü Gökhan Kurtaran’a, Bülent Yardımcı Özel Ödülü Aram Duran’a, Esen Salihoğlu Özel Ödülü Uğur Küçük’e, Turkcell Özel Ödülü Çilem Kaya’ya verildi. Geceye Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Binali Yıldırım, MHP Grup Başkanvekili Oktay Vural ile birlikte çok sayıda davetli katıldı. SERBEST PİYASA ABD Doları Avro İngiliz Sterlini İsviçre Frangı 24 Ayar Altın Cum. Altını 1.9300 2.5450 2.9550 1.0530 80.70 538.00 18 bin memur alınacak ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik, 2013 yılı Haziran ayı KPSS sonuçlarına göre yapılacak merkezi yerleştirme işlemleri için 247 kamu kurum ve kuruluşunca toplam 18 bin 846 kadro ve pozisyon için yerleştirme talebinde bulunulduğunu bildirdi. Ba Resmi Gazete’de grev kapıda MUSTAFA ÇAKIR 1.0339 Kanada Doları 5.8990 Norveç Kronu 3.7504 Suudi Arabistan Riyali 1 Avro: 1 İng. S.: 1.3215 ABD Doları 1.5455 ABD Doları ALIŞ SATIŞ 1.9330 2.5490 3.0100 1.0860 81.10 549.00 kan Çelik, yazılı açıklamasında, talep edilen toplam kadro ve pozisyonların yaklaşık yüzde 11’inin ortaöğretim düzeyinde yüzde 33’ünün önlisans, yüzde 56’sının da lisans düzeyinde olduğunu bildirdi. ANKARA Darphane ve Başbakanlık Basımevi’nde örgütlü bulunan Basınİş Sendikası’nın Genel Başkanı Yakup Akkaya yaşanan süreci anlattı. Akkaya, 100’e yakın çalışanın bulunduğu Resmi Gazete’nin basıldığı Başbakanlık Basımevi’nde grev kararı aldıklarını, anlaşma sağlanamaması halinde 2 Temmuz saat 13.30’da greve başlayacaklarını söyledi. Basımevinde ortalama 15 yıllık kıdemi bulunan işçilerin 1500 lira ücret aldıklarına dikkat çeken Akkaya, Yasa, yönetmelik, tebliğ, Bakanlar Kurulu kararı gibi düzenlemelerin yayımlandığı Resmi Gazete’de de grev kapıya dayandı. Basınİş Sendikası, Darphane’nin ardından Resmi Gazete’nin basıldığı Başbakanlık Basımevi’nde de grev kararı aldı. “Arkadaşlarımız gece gündüz çalışıyorlar. Gerektiğinde cumartesipazar günleri de çalışıyorlar. Ancak bu ücretle Ankara gibi bir büyükşehirde yaşamı sürdürmek kolay değil. İnsan onuruna yakışır ücret istiyoruz” dedi. Grev kararı alınan Cumhuriyet altınının yanı sıra pasaport, nüfus cüzdanı gibi kıymetli evrakların da basıldığı Darphane’deki çalışma koşulları hakkında da bilgi veren Akkaya, 260 işçinin çalıştığı işyerinde ücretlerin 1562 lira olduğuna dikkat çekti. Akkaya, işçilerin “insan onuruna yakışmayacak davranışlarla” karşılaştıklarına da işaret ederek, şöyle devam etti: “İnsanlara potansiyel hırsız muamelesi yapılıyor. İşçilerin oturup sohbet edebilecekleri yer bırakmadılar.” Öte yandan Milas Güllük’te 7 emekçinin metan gazı nedeniyle yaşamını yitirdiği tesisi inceleyen Akkaya, izlenimlerini rapor halinde CHP Lideri Kemal Kılıçdaroğlu’na sundu. Yaşananların AKP’nin özelleştirme uygulamalarının bir sonucu olduğunu söyleyen Akkaya, “Bugün Başbakan 30 bin polis alacağım diyor. Şu anda Türkiye genelinde iş güvenliği denetimi yapacak 700 tane eleman yok. Hangisine ihtiyaç var?” dedi. 1 Kuveyt D.: 3.5230 ABD Doları GECELİK FAİZLER 1 Günlük Repo 5.38 21 HAZİRAN 2013 EFEKTİF ALIŞ 1.9153 1.7525 0.33880 2.5309 2.9550 2.0473 0.29259 1.8445 6.6136 0.32387 0.50720 1.9454 SATIŞ 1.9229 1.7827 0.34148 2.5410 2.9770 2.0667 0.29650 1.8667 6.9041 0.32703 0.51579 1.9731 MERKEZ BANKASI DÖVİZ CİNSİ ALIŞ SATIŞ 1 ABD DOLARI 1.9166 1.9200 1 AVUSTRALYA DOLARI 1.7606 1.7721 1 DANİMARKA KRONU 0.33904 0.34070 1 EURO 2.5327 2.5372 1 İNGİLİZ STERLİNİ 2.9571 2.9725 1 İSVİÇRE FRANGI 2.0504 2.0636 1 İSVEÇ KRONU 0.29279 0.29582 1 KANADA DOLARI 1.8513 1.8596 1 KUVEYT DİNARI 6.7143 6.8021 1 NORVEÇ KRONU 0.32410 0.32628 1 S. ARABİSTAN RİYALİ 0.51103 0.51195 100 JAPON YENİ 1.9526 1.9656