Katalog

SAYFA CUMHURİYET 19 KASIM 2013 SALI 10 EKONOMİ [email protected] Sağlık sigortası için önce SEKTÖRDEN Tarsim’e ödül Tarım Sigortaları Havuzu’nun (TARSİM’in) kurumsal internet sitesi Türkiye Ziraatçiler Derneği (TZD) tarafından ödüle layık görüldü. Türkiye Ziraatçiler Derneği’nin ev sahipliğinde, 25 Ekim tarihinde Ankara’da düzenlenen 64. Kuruluş Yıldönümü etkinliği çerçevesinde, 2013 yılının Geleneksel Tarım Ödülleri de sahiplerini buldu. Rakiplerini geride bırakan TARSİM, Internet haberciliği kategorisinde ödül aldı. u Hazine’nin yayımladığı “özel sağlık sigortaları” yönetmeliğine göre, poliçeyi ömür boyu uzatma garantisinin, artık sağlık sigortası yaptırırken sigorta şirketinin checkup isteyebileceği şeklinde yorumlandı. Sağlık konusunda üst üste yaşanan gelişmeler sektörde de bazı değişikliklere yol açacağı benziyor. Bugüne kadar yapılan sağlık sigortalarında beyanı doğru kabul ederek poliçe satan şirketlerin artık checkup isteyebileceği belirtiliyor. Bir yandan tamamlayıcı sigorta bir yandan özel sağlık sigortaları yönetmeliği ile hareketli günlere adım atan sektörde yeni uygulamaların da gündeme geleceği ileri sürülüyor. Ray Sigorta Genel Müdürü Levent Şişmanoğlu, şimdiye kadar yalnız çalışanların ve ağırlıklı olarak yaşı 50’ye yaklaşan kişilerin sağlık sigortası yaptırdığına dikkat çekerek önceden yalnız beyana dayanan ya da belli hastalıklar için bir iki kontrol istenen sağlık sigortalarında artık genel bir kontrol (check up) istenebileceği hatta bunun zorunlu tutulabileceğini dile getirdi. Hazine’nin geçen günlerde yayımladığı “Özel sağlık sigortaları yönetmeliği”ne göre, artık sağlık sigortası yaptırırken sigorta şirke p u k c e h c ti, checkup isteyebilir. Checkup, sigorta şirketinin anlaşmalı olduğu hastanede indirimli yaptırılabilir, masraflar ise sigortalıya veya sigorta ettiren kuruma ait olacak. Eğer, şirket checkup yaptırmıyorsa, sigortalının geçmişteki tüm rahatsızlıklarını kabul etmiş sayılacak. Levent Şişmanoğlu, Ray Sigorta’nın prim üretiminin bu yılın ilk 9 ayında yüzde 21, hayat dışı sigorta sektörünün ise yüzde 24 büyüdüğünü söyledi. Ray Sigorta’nın bu yıl yüzde 14, sektörün ise yüzde 12 civarında büyümesinin öngörüldüğünü hatırlatan Şişmanoğlu, “Bu büyüme sürpriz oldu” dedi. Şişmanoğlu sektördeki sürpriz büyümeyle ilgili olarak şunları söyledi: “Trafik sigortası poliçelerinde prim üretimi yüzde 37 büyüdü. Ayrıca, DASK’ın da etkisiyle yangın branşında yüzde 28’lik artış oldu. Bunların etkisiyle sektör hızlı büyüdü. Öte yandan, kasko da sektörde yüzde 13 büyüdü. Eylül itibarıyla kaskoda primler yüzde 15 ucuzladı. Bu düşüş 2014’te de devam eder.” Bu arada, Ray Sigorta bu yılın 9 aylık dönemini 1.2 milyon TL vergi öncesi kârlı kapattı. Şirketin önümüzdeki yıllarda sermaye kârlılığını artırması planlanıyor. Şişmanoğlu, yüzde 8’ler oranında özsermaye kârlılığı hedeflediklerini kaydetti. Ray Sigorta’nın hissedarı Avusturyalı Vienna Insurance Group’un (VIG), Türkiye’deki faaliyetlerinden memnun olduğunu hatırlatan Şişmanoğlu, grubun bireysel emeklilik sektöründe de faaliyet göstermek istediğini belirtti. VIG, satın almalarla ilgileniyor. Bankalarda fetva dönemi u Diyanet İşleri, bankaların çıkardığı ürün ve hizmetlerle ilgili ‘caizdir’ ya da ‘caiz değildir’ şeklinde fetva verecek. BDDK ile ortak bir çalışmaya başlayacak olan kurum, bankalar için ‘fetva makamı’ olacak. Ekonomi Servisi Diyanet İşleri Başkanlığı, bankacılık sektörüne de el attı. Bugüne kadar bankacılık ve finans sektöründeki ürün ve hizmetlerle ilgili sorulara bağlayıcılığı olan fetvalar vermekten kaçınan kurum, yeni dönemde bankacılık sektörüyle doğrudan çalışarak daha etkin fetvalar vermeye hazırlanıyor. Diyanet İşleri Başkanlığı ilk etapta Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) ile bir araya gelecek. BDDK’nin aralık sonunda düzenleyeceği faizsiz finans sektörünün gelişimine yönelik çalıştaya katılacak olan Diyanet İşleri yetkilileri, bankacılık ve finans sektöründeki ürün ve hizmetlerle ilgili fetvalar vermeye başlayacak. Yeni Şafak’ın haberine göre Diyanet’in bankacılık sektörüyle ilgili fetvalar vermesi katılım bankalarının uzun süredir beklediği bir gelişmeydi. Yeni dönemde katılım bankaları açısından üst fetva makamı olması beklenen Diyanet’in, geleneksel bankaların çıkardığı finansal ürünlerle ilgili fetva vermesi de mümkün olabilecek. Uzmanlara göre “fetva dönemi” katılım bankalarının daha hızlı büyümesine katkı sağlayacak. BES’e de girebilir Sigorta liderleri toplanıyor Danışmanlık firması Deloitte, finans dünyası sigorta liderlerini bir araya getiriyor. Deloitte, bugün İstanbul’da “Finansal Hizmetleri Endüstirisi Sigorta Liderler Toplantısı” düzenliyor. Milli Reasürans’ta yapılan toplantının moderatörlüğünü Anadolu Sigorta Eski Genel Müdürü ve TSRSB Eski Başkanı Mustafa Su yapıyor. Levent Şişmanoğlu BES’te en büyük artış Doğu’da Bu yılın ilk 10 ayında bireysel emeklilik sistemine 813 bin yeni kişi üye oldu. Bu yıl hükümetin yüzde 25’lik devlet katkısı desteğini alan bireysel emeklilik sektöründe (BES) yılın ilk 10 ayında en hızlı büyüyen bölgeler yüzde 31 oranında Doğu Anadolu (geçen yıl yüzde 22) ve Güneydoğu Anadolu (geçen yıl yüzde 25) oldu. Marmara Bölgesi’nde ise katılımlar yüzde 20 (geçen yıl yüzde 17) arttı. Ergo 500 TL’ye kadar hasar dosyası açmıyor Fidye de sigorta kapsamında Geçmişte ev ve arabalara kaza, yangın gibi hasarlara karşı kasko yapan şirketler, kaçırılma, kimlik hırsızlığı gibi suçlar yaygınlaşınca yeni nesil sigortacılık anlayışıyla hizmet sunmaya başladı. Merkezi İzmir’de bulunan bir sigorta şirketinin sahibi Cenk Babadoğan, Yurt dışında bir süredir uygulanan “kaçırılma ve fidye” sigortacılığının artık Türkiye’de de yaygınlaşmaya başladığını aktardı. Babadoğan, “Son dönemde yaşanan kaçırılma olayları nedeniyle özellikle yurt dışında riskli bölgelerde yatırım yapan inşaat, havayolu şirketlerine yönelik projelerimizi hayata geçirdik. Hasar gerçekleşmesi durumunda fidye, danışmanlık masrafları, yargılama, savunma masraflarını poliçe dahilinde karşılayabiliyoruz” dedi. Yeni başkan Kaya TOBB Sigorta Eksperleri İcra Komitesi Başkanlığı’na Yalçın Kaya seçildi. Türkiye’de faaliyet gösteren Sigorta Eksperleri’nin katılımıyla 5 Ekim’de yapılan seçim sonucunda TOBB Sigorta Eksperleri İcra Komitesine seçilen üyeler, ilk toplantılarını, TOBB Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Ender Yorgancılar’ın katımıyla TOBB Birlik Merkezi’nde gerçekleştirdi. Toplantıda, Sigorta Eksperleri İcra Komitesi Başkanlığına Yalçın Kaya, Başkan Yardımcılığına ise Çetinay Karaol oy birliğiyle seçilirken, komite üyeliklerine Metin Çitoğlu, Recep Yücel, Hasan Beşli, Hasan İleri ve Tayfun Ermetin getirildi. hizmet veriyoruz” diyen Türe, mevcut müşteriler tarafından gönderilen SMS’lerle teklif hazırlandığını ve internet aracılığıyla acentelere iletildiğini belirterek, “Mevcut müşterimiz olmayan kesime de en uygun acentemiz aracılığıyla poliçe düzenleyip yine ilgili acentemize iletiyoruz” diye konuştu. Türe, eylül ayında yeni bir sağlık poliçesi hazırladıklarını hatırlatarak, tamamlayıcı sağlık sigortası ürünü ile anlaşmalı özel sağlık kurumlarından alınacak hizmetler için SGK’nin karşılamadığı fark ücretini özel ve genel şartlar ile belirtilen şekilde karşıladıklarını da dile getirdi. Ergo Türkiye CEO’su Theo Kokkalas Türkiye’de sürdürülebilir kârlı büyüyen lider bir sigorta şirketi olmayı hedeflediklerini ifade ederek “MunichRe’nin mali gücü, Ergo Sigorta Grubu’nun engin deneyimi sayesinde müşterilerimize en iyi hizmeti vermeye devam ediyoruz. Ergo Türkiye olarak önceliğimiz güvenilir ve müşteri odaklı bir şirket olmak. Bu hedef doğrultusunda Türkiye çapındaki güçlü acente ağımızla birlikte yakın iletişim içerisinde çalışıyoruz” dedi. Rusya ihracatçıları zor durumda bıraktı İZMİR (Cumhuriyet Ege Bürosu) Rusya’nın uluslararası TIR sisteminden çıktığını duyurması, ihracatçıları zor durumda bıraktı. Ege İhracatçı Birlikleri Koordinatör Başkanı Mustafa Türkmenoğlu, “Rusya, kendi ülkesinde sigorta yaptırmayı zorunlu hale getiren bir kodlama sistemi getirdi. Sistem çok yeni olduğu için aksaklıklar yaşanacak. Gümrükte yaşanabilecek sıkıntılar gıda maddelerini, özellikle taze ürünleri olumsuz etkileyebilir” dedi. Rusya Federasyonu, Cenevre’de bulunan Uluslararası Karayolu Nakliyeciler Birliği’nin kefil kuruluş olduğu uluslararası TIR sisteminden çıktığını duyurdu. Rusya, ülkeye giriş yapan tüm yabancı TIR’lardan ek teminat ücreti almaya başlayınca da hem Avrupalı hem de Türk nakliyecilerden tepki gördü. Ek ücret TIR başına malın cinsine göre 130 dolar ile 1200 dolar arasında değişirken, bu durumdan Egeli 1600 TIR da etkilenmeye başladı. Yaşar Üniversitesi Uluslararası Lojistik Yönetimi Bölüm Başkanı Prof. Dr. Ömer Baybars Tek, “Rusya, Uluslararası Karayolu Nakliyeciler Birliği’nin 650 milyon dolarlık borcunu ödememesi nedeniyle restini çekti. Son 2 yılda Ege’den Rusya’ya 443 milyon 798 bin liralık ihracat gerçekleştiren 385 firma bu durumdan etkilenecek” diye konuştu. ‘Hedef kârlılık’ Theo Kokkalas Yıldırım Türe Ergo Türkiye, yeni bir kasko ürününü tanıttı. Ergo Türkiye Satış ve Pazarlamadan Sorumlu İcra Kurulu Üyesi Yıldırım Türe yeni ürünle ilgili olarak “Ergo Başka Kasko adını verdiğimiz bu ürünle ölçüsel limitler dahilinde yıllık toplam KDV dahil 500 TL’ye kadar küçük hasarlarda hasar dosyası açmıyoruz. Ölçüsel limit olmaksızın 2 parçaya kadar hasarsızlığınız bozulmadan hasar dosyası açılmadan onarım sağlıyoruz” dedi. “Sadece bir SMS’le özel kasko teklifi hazırlamakla kalmıyor, iki farklı alternatif ile Yerel seçimler yaklaşıyor. Belediye başkanları yaptıklarını savunuyor. Başkan olmak isteyenler de kendilerinin daha iyi yapacağını iddia ediyor. Ama kentlerde ve özellikle İstanbul’da kentsel toprağın ranta dönüşmesinde merkezi otoritenin ve belediyelerin büyük sorumluluğuna bakınca belediye başkanı olmak isteyenlere “Allah yardımcınız olsun” demek de şart oluyor. Sağlıksız Kentleşme ve Yaratılan Rant olanaklarını sağlamada yetersiz kalması, Yüksek vergi yükleri ve kayıt dışı ekonominin varlığı (Kayıt dışı ekonominin en yaygın olduğu sektör inşaat sektörüdür). bütünleşme gerekçesi ile rantın transferinde önemli bir kaynak olarak kullanılmıştır. Gecekondulaşma rantın ana kaynağıdır Türkiye uzun bir süre aşağıda örneklerini verdiğimiz nedenlerle büyük kentlerde gecekondulaşma sorununu yaşadı ve yaşıyor (Detaylı bilgileri Erdoğan Bayraktar tarafından yazılan Gecekondu ve Kentsel Yenileme kitabında bulabilirsiniz). Makro düzeyde nüfus politikalarının olmayışı, Bölgesel kalkınma farklılıkları ve nüfusun ülke genelinde dengesiz dağılımı, Türkiye kadastrosunun ve imar planlarının tamamlanamaması, Altyapılı arazi üretiminin, uzun yıllar boyunca ihmal edilmesi. Arsa spekülasyonuna engel olunamaması sebepleri ile gelişmiş ülkelerde toplam konut maliyeti içinde yüzde 2030 olan arsa maliyetinin yüzde 40’lardan fazla olması, Belediyelerin altyapı ve ulaşım Özal ile yeni rant düzeni yaratıldı Turgut Özal ile toplu konut ve kooperatifleşmenin desteklenmesi kent arazi ve arsalarının ranta dönüşmesinin önemli bir dönüm noktasını oluşturur. Kamu mülkiyetindeki arazi ve arsalar özel sektöre transfer edilerek rant da bu kesime aktarıldı. İmar ayrıcalıkları büyük bir rant yaratmaktadır Kamu alanlarının öncelikle plan değişiklikleri ile yatırım değeri artırılmış ve bilinen tanımı ile farklılık rantı yaratılmıştır. Daha sonra bu alanların ihalelerle veya devir yolu ile satışları gerçekleştirilerek mutlak rant özel sektöre transfer edilmiştir. Bu rantı sağlayan kamu/devlet dağıtıcı bir rol üstlenmektedir. Bu rol aynı zamanda yolsuzluğun da kapısını açan bir zemin yaratmıştır. toplu konutlar buna en iyi örnektir. Devlet, kamuya ait olan kentsel toprağın özele aktarılmasının gerekçesini atıl ve boş olan bu toprakların ekonomiye kazandırılması olarak ortaya koymakta ve özele transferin kentsel toprağın ekonomik değerini arttırmakta olduğunu savunmaktadır. Oysa devlet sahipliğini devrederek mutlak rant yaratırken bununla da yetinmeyip planlama aracılığıyla arazilere, arsalara ve yapılara imtiyazlı imar hakları sağlayarak yeni bir rant(farklılık rantı) daha neden yarattığını açıklayamamaktadır. Özel sektör borca battı Ekonomi Servisi Özel sektörün yurtdışından sağladığı uzun vadeli kredi borcu, eylülde geçen yıla göre 8.6 milyar dolar artarak 147.8 milyar dolara çıktı. Merkez Bankası’nın Eylül 2013 verilerine göre; bir önceki yıl sonuna göre bankaların kredi borçlanmaları, 4.1 milyar dolar, tahvil ihracı borçlanmaları da 3.7 milyar dolar arttı. Özel sektörün yurtdışından sağladığı uzun vadeli kredi borcunun yüzde 57.7’si dolar, yüzde 35.2’si Avro ve yüzde 7.1’i ise diğer döviz cinslerinden oluştu. Toplam borcun yüzde 57.8’ini oluşturan finansal olmayan kuruluşların yurtdışından sağladığı 85.5 milyar dolarlık borcun, yüzde 62.9’u hizmetler sektörü, yüzde 36.6’sı sınai sektörler ve yüzde 0.5’i de tarım sektörü tarafından kullanıldı. Eylül sonu itibarıyla, özel sektörün yurtdışından sağladığı kısa vadeli kredi borcu (Ticari krediler hariç) ise 2012 sonuna göre 8.3 milyar dolar artarak 39.3 milyar dolar oldu. Bankaların kredi borçlanmaları 6.3 milyar dolar, finansal olmayan kuruluşların kredi borçlanmaları 1.1 milyar dolar arttı. Rant liberal ekonominin doğal sonucu kabul edilmektedir Konut açığını gidermek, kentlerin yenilenmesini sağlamak amacıyla bu rantın özele transfer edilmesi liberal ekonominin bir gereği sayılmakta ve küreselleşme ile bütünleşmenin sonucu olarak görülmektedir. Ancak kentsel toprak üretiminin devlet eliyle bu şekilde yapılması bir yandan da gayrimenkul alanında tekelleşme sonucunu doğurmaktadır. AKP dönemi rantın nitelik kazandığı dönemdir Kamu mülklerinin özelleştirilmesi ve planlamanın yarattığı ek yapılaşma hakları kentsel rantın doğmasına sebep olan başlıca etkenlerdir. Özelleştirmeler planlama kavramına yeni bir boyut getirmiş ve planlama ayrıcalıklı imar haklarını sağlayan bir sisteme dönüştürülmüştür. Kamu mülkleri, küreselleşmeyle Kentsel rant halkla paylaşılmamaktadır Kamu mülkiyetinde bulunan kentsel toprağın özele aktarılması ile yaratılan rant kentte yaşayanlarla paylaşılmamaktadır. Üstelik kentte yaşayanlar rant sahiplerine para vererek bu ranta ortak olabilmektedir. Yaygın Bu önlenebilir mi? Ülke topraklarının dağıtılmaya başlandığı bu tarihi döneme baktığımızda umutlu olamıyoruz. Yepyeni bir Türkiye lazım bize!