Katalog

13 OCAK 2013 PAZAR CUMHURİYET SAYFA ekonomi@cumhuriyet.com.tr EKONOMİ 11 Makina Mühendisleri Odası Enerji Grubu, gaz ithalatının 20 milyar dolar daha artacağını hesapladı Enerjide kara tablo ? Makina Mühendisleri Odası’na göre, kurulu gücün yüzde 40’ı ithal kömür santralı. Doğalgaz santrallarının ek gaz ihtiyacı 70 milyar m3’ü aşıyor. Bu gazın hangi ülkeden, hangi boru hattı ile karşılanacağı belli değil. Ayrıca doğalgazın elektrik üretimindeki payını yüzde 30’un altına düşürmek mümkün görünmüyor. sı öngörülen yeni doğalgaz yakıtlı elektrik üretim santrallarının; gaz ihtiyaçlarının, ANKARA Türkiye’nin enerjide dışa bahangi ülkeden, hangi anlaşmalarla, hangi boğımlılığı her geçen yıl katlanıyor. Lisans alıp ru hatlarıyla ve hangi yatırımlarla karşılayatırımı sürenlerle birlikte bugünkü toplam nacağı ise belirsiz. kurulu gücün yüzde 90’ı düzeyinde ilave do Yeni ithal kömür ve doğalgaz santralğalgaz santralı kurulması planlanıyor. Dolarının yaratacağı 71 bin 919.15 MW kapğalgaz santrallarının gereksinim duyacağı asite ile mevcut toplam kurulu gücün yüzyıllık ek gaz ihtiyacı ise yaklaşık 70 milyar de 128.4’ü kadar, ithal doğalgaz ve kömür metrekübü aşıyor. Bu gazın hangi ülkeden, yakıtlı santral tesis edilmiş olacak. Bakanhangi boru hattı ve yatırımla karşılanacağı lık ve EPDK’nin sorumlu olduğu bu tablo, ise belirsiz. Türkiye’nin genel olarak dışa bağımlılığıMakina Mühendisleri Odası Enerji Çanı, özel olarak elektrik üretimindeki dışa balışma Grubu Başkanı Oğuz Türkyılmaz ile ğımlığı daha da perçinleyecek. İTHALAT 100 MİLYAR DOLARI AŞACAK grup üyesi Can Özgiresun’un hazırladık Bu bilgiler, bakanlığın strateji belgeları “Türkiye’de Enerji Nereye Gidilerinde yer alan, “elektrik üretiminde Yatırımı süren doğalgaz santrallarının kuruyor?” raporu güncellendi. Rapordaki dikdoğalgazın payını yüzde 30’un altına lu gücü, faal doğalgaz santrallarının kurulu gücü kat çeken tespitler şöyle: düşürme” hedefinin maalesef boş bir hamertebesinde. İthal edilen doğalgazın yarısının elektrik üretimi Devreye giren özel sektör elektrik üreyal olarak kalacağını ortaya koyuyor. için kullanıldığı göz önüne alındığında, süren doğalgaz santral yatırımtim santralları içinde 24 santral ve kuru 2011’de toplam 54 milyar dolara ulaları da devreye girdiğinde, yıllık doğalgaz ithalat faturası asgari 10 milyar lu güçte yüzde 44.1’lik payla doğalgaz şan enerji girdileri ithalatının (Petrol 30 mildolar artacak. Lisans sürecindeki doğalgaz projelerinin de devreye girmesi birinci sırada, 206 santral ve kurulu güçyar dolar, doğalgaz 20 milyar dolar, ithal halinde, doğalgaz ithalat faturası yılda 20 milyar dolar daha yükselecek. te yüzde 24.4’lük payla HES’ler ikintaşkömürü 4 milyar dolar), 2012’de 60 Siyasi iktidar bir yandan dış ticaret açığının en büyük sorumlusu olarak enerji girdici sırada, 8 proje ve kurulu güçte yüzmilyar doları aşması, 65 milyar dolara lerini gösterse de, izlediği politikalarla bu faturayı katlayacak adımlar atarak, enerji girdilede 15.2’lik payla ithal kömür üçünyaklaşması bekleniyor. ri ithalatının 100 milyar doları aşmasına neden olacak. MUSTAFA ÇAKIR Toplumu Duyarsızlaştırma İç ve dış odaklar, statükoyu, kurulu düzeni korumak, aydınlanmayı önlemek, tepkiyi engellemek için toplumu duyarsızlaştırmaya uğraşıyor. Bu bağlamda din, medya, müzik, baskı, korku, dışlama, hemen her araç kullanılıyor. Toplum aydınlandığında, düzenin kökten değişeceğini, günümüz tarzı politika yapılamayacağını, politikacı tipinin, davranışının farklı olacağını, Türkiye’nin bir çevre ülke konumundan kurtulacağını, kalkınma sürecine gireceğini, kişisel, örgütsel çıkarların korunamayacağını görenler, engelleyici önlemler alıyorlar. Din hemen tüm toplumların yaşantılarında etkili bir yere sahip olmuştur. Siyasiler de her zaman bundan kendi çıkarları için kişisel egemenliklerini güçlendirmek, halkı yönlendirmek için yararlanmış; açıkçası dini istismar etmişlerdir. İslamın özünde, Tanrı’ya bağlılık, haksızlığa başkaldırı, barışçıl olma, esenlik, dayanışma, dürüst yaşam, maddi ve manevi temizlik vardır. İslamın sözcük anlamı da kapsamlı olarak bu özellikleri içerir. Eğer İslamın özünü bir yana bırakır, daha çok öğretiyi şekil üzerinde yoğunlaştırır, hurafeye ağırlık verir, dini dünyayla değil daha çok ahiret, ölümden sonrasıyla ilişkilendirir, cennette köşkler vaat eder, cehennem azabıyla korkutursanız, o zaman kişileri yaşananlara, haksızlıklara karşı duyarsızlaştırırsınız. İslamın önceleri yoksullar ve köleler arasında yayıldığını dikkate almak gerekir. Özünde haksızlığa başkaldırı, özgürlük olduğu için ilk aşamada daha çok yoksullar ve kölelerce benimsenmiştir. Din eğitimi önemlidir. Ancak yararı, kimlerin ne amaçla bunu üstleneceğine bağlıdır. Eğer amaç, öz bir yana itilip, dindar gençlik yetiştiriyoruz diye belli siyasal akımlara destek sağlanacaksa, dindarlık anlayışını sorgulamak gerekir. Günümüz medyasına bakınız. Genelde yayının halkı belli çevrelerin istekleri doğrultusunda yönlendirmeye, algılatmaya yönelik olduğu görülür. Programlar ağırlıklı olarak tek yanlı, uyuşturucu, belli bir görüşün, bir çıkar örgütü veya grubuna yandaşlığın yanındadır. Bazı çevreler bu tür yayınlardan dünyada maddi çıkar, sosyal statü, güç sağlıyor, ama halka yararı ne oluyor? Niçin refah dünyada belli kişilere, çevrelere ait oluyor da çoğunluk için ölümden sonrasına bir vaat olarak kalıyor? Bunu da sorgulamak gerekir. Müzik gerçekten yaşam kalitesini yükselten, yaşama değer katan bir nimet. Ama müziğin uyuşturucu değil, canlandırıcı, duyguları, hatta düşünceyi geliştirici bir yönü, etkisi olmalı. Türkiye’de müzik yayınının kalitesi de halk istiyor, halka iniyoruz, rating diye giderek düşürülüyor. Kişiler ille klasik Batı müziği dinlesin diye bir iddiam yok. Klasik Türk müziği, halk türkülerimiz, hatta bir ölçüde Türk sanat müziği olarak nitelendirilen popüler eserler, yayın gamında yer alabilir; ama arabeskin burada yeri yok. Son dönemlerde Türkiye’yi yurtdışında da en iyi temsil eden, çoğu çevrece dâhi olarak nitelendirilen, bir vatandaş olarak gurur kaynağı olan Fazıl Say, arabesk müziğe karşı çıktı diye çıkar çevreleri tarafından bir linç edilmediği kaldı. Müzik zorunlu ders olmalı; olanak ölçüsünde, bir ütopya ama herkes bir enstrümanı çalmayı öğrenmeli. Ama bu alanda da uyuşturucu yayınlardan uzak durmak gerekir. Duyarsızlaştırmanın diğer yolları korku salarak, dışlayarak toplumu yönlendirmek, istenen kalıba dökmektir. Gözaltına alma, uzun süreli tutuklama, orantısız şiddete başvurmayla korku salınarak halka, “bakın hizaya girmezseniz, başınıza böyle kötü şeyler gelir” imajı veriliyor. Kolluk güçleri, hatta yargı bu amaçla kullanılıyor. Göz korkutmaya karşı toplumu uyarmaya çalışanlar bir şekilde dışlanıyor. İstifaya zorlama, atanmama, geri planlara itelenme, hatta vergi sopası kullanılıyor. Düzmece demokratlar, düzmece eski solcular, sözde insan haklarından yana olanlar da medyada figür olarak kullanılıyor. Halktan yana olmanın bir maliyeti vardır. Bu maliyeti ödemeye hazır olanların olduğu bir gerçektir. Kök hücre yok edilemediği sürece tüm olumsuzluklara karşın, yarınlara umutla bakabiliriz. cü sırada yer alıyor. 16 bin 148.60 MW kapasitesindeki 26 adet ithal kömüre dayalı elektrik üretim santralı yatırımlarının lisans başvuruları, başvuru, incelemedeğerlendirme ve uygun bulma aşamasında. Bu santralların da lisans almasıyla, yatırımları sürenlerle birlikte, ithal kömüre dayalı santralların yaratacağı ilave kapasite 21 bin 497.70 MW’ye ulaşacak. Başka bir deyişle mevcut Türkiye kurulu gücünün yüzde 40’ına yakın güçte yeni ithal kömür santralı kurulması söz konusu. Doğalgazda durum daha da vahim. Lisans alıp yatırımları süren santralların kurulu gücü 17 bin 263.20 MW. Başvuru, incelemedeğerlendirme ve uygun bulma aşamasındaki santralların kurulu gücü ise 33 bin 158.25 MW. Bunların da lisans alması durumunda, lisans alıp yatırımı sürenlerle birlikte toplam 50 bin 421.45 MW kapasite ile, bugünkü toplam kurulu gücün yüzde 90’ı düzeyinde ilave doğalgaz santralı kurulacak. Bu santralların gereksineceği yıllık ek gaz ihtiyacı ise yaklaşık 70 milyar metrekübü aşıyor. Bu durumda kurulma Dostluk ‘İlk’leri başardı Ekonomi Servisi Bugün altyapı projeleri ve enerjide büyük oyuncular arasındaki 75 yıllık STFA’nın kurucuları Sezai Türkeş ve Feyzi Akkaya’nın yaşamını aktaran “İlk” kitabı, aynı zamanda Cumhuriyetin ilk yıllarında yokluk içinde imza atılan mühendislik ve müteahhitlik başarılarını da anlatıyor. Adını, Türkeş ve Akkaya ortaklığının ilk projesi olan bir betonarme köprünün kod adından alan “KM. 441 İlkler” sergisine paralel satışa sunulan “İlk” kitabı, 1930’lara uzanan mühendislik ve müteahhitlik tarihine yer veriyor. Kitapta, “KM. 441” kod adlı 1938 tarihli köprü inşaatının öyküsünde şu detaylar aktarılıyor: “... Köprünün inşasında 45 metrelik kemer altındaki çelik iskelenin çaprazlama elemanları yerlerine bağlanmadığından, betonlanan kemerde bir çarpılma meydana gelmiş ve iskelet büyük bir S çizmiştir. İş makinelerinin bulunmadığı, inşaatın kazma, kürek ve balyoz ile ilerlediği ve malzemelerin eşek üstünde taşındığı bu dönemde kemerin hizaya alınması neredeyse bir ay sürer. Feyzi Akkaya, bu sorunu çözmek için yaratıcı bir yöntem geliştirir... Akkaya’nın bu pratik çözümü, iki mühendisin öncülük edeceği pratik buluşların ve Türkiye’nin inşaattaki işleyişini değiştirecek icatların habercisidir.” STFA’nın 75. yılda satışa sunduğu “İlk” kitabının geliri, STFA Grubu vakfı olan İnanç Vakfı ve Feyvi Akkaya Temel Eğitim Vakfı’na aktarılarak eğitime destek olarak kullanılacak. Tunç Tayanç’ın araştırma yöneticisi ve yazarı olduğu kitabın kapak ve iç tasarımını ise Yeşim Demir yaptı. ürkeş ve Akkaya’nın ‘Ortaklığımızın amacı sadece hayat boyu beraber olmak isteğidir’ sözleriyle sunulan STFA’nın ‘İlk’ kitabı, Cumhuriyetin ilk yıllarında kazma, kürekle ve eşek sırtında yük taşıyarak inşa edilen eserlere de ışık tutuyor. T 2.2 milyar dolarlık ihale Polimeks’in ? Polimeks İnşaat, 2 milyar 253 milyon dolarlık Aşkabat Havaalanı’nın ihalesini kazandı. İhale Türk müteahhit şirketlerinin yurtdışında tek kalemde aldığı en büyük iş oldu. Projenin inşasında 20 bin kişiye iş sağlanacak. Ekonomi Servisi Türkiye’nin en büyük yurtdışı müteahhitlik şirketlerinden Polimeks İnşaat, Aşkabat Uluslararası Havaalanı inşaatı ihalesini kazandı. Yurtdışında iş yapan Türk müteahhitlik firmalarının tek kalemde aldığı en büyük iş olan Aşkabat Uluslararası Havaalanı inşaatının proje değeri ise 2 milyar 253 milyon dolar olacak. Türkmenistan’ın milli sembol ve değerlerinden esinlenerek tasarlanan yeni havaalanının inşasına bu ay başlanarak 2016’da tamamlanması hedefleniyor. Yeni havaalanı, yaklaşık 350 bin metrekare kapalı alanıyla yılda 14 milyon yolcuyu ağırlayacak. Polimeks İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Erol Tabanca, Aşkabat Uluslararası Havaalanı projesinin, tamamlandığında sadece Türkmenistan’ın değil dünyanın önemli havaalanları arasında yer alacağını vurgulayarak kendilerine inanç ve güvenlerinden dolayı Türkmenistan Devlet Fındıkta ihracat rekoru kırdılar Ekonomi Servisi 2012 yılında 106 ülkeye gerçekleştirilen 265 bin 744 tonluk iç fındık ihracatıyla tüm zamanların fındık ihracatı rekoru kırılırken, İstanbul Fındık ve Mamulleri İhracatçı Birliği, 2012’de en fazla ihracat yapan ilk 20 firmayı açıkladı. Buna göre, İstanbul’dan yapılan fındık ihracatında ilk sırayı, Stelliferi Fındık ve Gıda Sanayi aldı. Balsu Gıda ikinci, Progıda da üçüncü sırada yer aldı. Buna göre, Stelliferi geçen yıl 20 bin 886 ton iç fındık ihracatı karşılığında 141 milyon 710 bin dolar gelir elde etti. Balsu firması da 20 bin 625 ton fındık ihracatından 134 milyon 663 bin dolar gelir sağladı. Üçüncü sıraya yerleşen Progıda’nın ihracatı da 18 bin 390 ton oldu. Başkanı başta olmak üzere yetkililere teşekkür etti. Tabanca, “Havaalanının inşası sırasında yaklaşık 20 bin kişinin istihdam edilmesi hedefleniyor” dedi. Polimeks, 2012’de inşaat sektörünün en prestijli yayını olarak kabul edilen uluslararası Engineering News Record (ENR) dergisi tarafından yayımlanan “Dünyanın En Büyük 225 Uluslararası Müteahhidi” sıralamasında 56’ıncı; Türk firmaları arasında ise birinci sırada yer almıştı. Armani Türk mermerini tercih etti Lüks tüketimin dünyaca ünlü markası Armani, Maçka’da gerçekleştirdiği lüks konut projesi Maçka Residence by Armani/Casa’da kullanmak üzere Afyon’d üretim yapan Temmer Mermer’den alım yapıyor. Temmer’in tercih edilen taşlarından Affumicato siparişleriyle gündeme gelen Armani, Türk mermerini banyo, mutfak ve hollerde kullanıyor. Temmer Mermer Yönetim Kurulu Başkanı Rüstem Çetinkaya, Armani’nin ürünlerini özellikle iç dekorasyonda kullandığını belirtti. Çetinkaya, Türkiye’de 5 ocakları bulunduğunu ve 60 milyon liralık cironun yüzde 80’inin ihracattan geldiğini aktardı. rini arttırmak amacıyla Yunanistan’da, bütçe gelirle lamentoda onaylandı. par hazırlanan yeni vergi yasası edilen 31.5 milyar Avsis tah an nd afı tar F IM AB ve ön koşulu olarak parlaro’luk yeni kredi diliminin çoğunluğuyla kabul edilmentodan geçirilen tasarı, oy kabul edilen yeni düan di. Sert tartışmaların ardınd afiyetleri kaldırılıyor, mu gi ver tüm re, gö zenlemeye ksek vergiler getiriliyor. ücretlere ve emeklilere yü de gelir gösterenler yüzYıllık 42 bin Avro’nun üzerin a, 500 Avro’nun üzerıc de 42 vergi ödeyecek. Ay aracılığıyla yapılacak. ka ban ler riş şve rindeki tüm alı Komşuda yeni vergi yasası yürürlükte Santral önüne direniş çadırı ÖZCAN ÖZGÜR MUĞLA Muğla’nın Yatağan ilçesinde TESİş Sendikası’na bağlı işçiler, 14 Ocak’ta yapılacak olan Yatağan Termik Santralı’nın bazı birimlerinin özelleşmesi ile ilgili ihaleye tepki için santral önüne direniş çadırı kurdu. İşçiler, ‘Satılık İşyerimiz Yok!’ pankartı astılar. İşçiler özelleştirmeye karşı sonuç alınana kadar çadırın sökülmeyeceğini belirttiler. TESİş Sen dikası Yatağan Şubesi’nin başlattığı direnişe KamuSen’e bağlı EnerjiSen de destek veriyor. TESİş Sendikası Yatağan Şube Başkanı Fatih Erçelik, 2000’de özelleştirmecileri geri püskürttüklerini, bugün de aynı şekilde geri adım atılana kadar pes etmeyeceklerini belirtti. Erçelik, “90 yıllık birikimle kurulan santrallarımızın ve ocaklarımızın haraç mezat satılmasına, işlerimizin tasfiyesine sessiz kalmayacağız” dedi.