Katalog

5 HAZİRAN 2012 SALI CUMHURİYET SAYFA [email protected] EKONOMİ 11 Çift haneli rakamlara ulaşan yıllık fiyat artışı meyve sebzedeki mevsimsel düşüş ile geçen ay mola verdi Enflasyon yine yükselecek ? TÜİK, yıllık enflasyonun tek hanelere düştüğünü açıkladı. Uzmanlara göre bu durum geçici. Haziranda enflasyon yeniden yükselecek. Yılın son çeyreğine girmeden ciddi bir düşüş beklenmiyor. Ekonomi Servisi Çift haneli rakamlara ulaşan yıllık enflasyon mayıs ayında, meyve sebze fiyatlarındaki mevsimsel düşüşün de büyük katkısıyla yeniden tek hanelere indi. Ancak bu durumun geçici olduğu belirtiliyor. Uzmanlara göre enflasyon, haziran ayında yeniden yükselecek. Yılın son çeyreğine girmeden kalıcı bir düşüş göstermesi de beklenmiyor. Bu trende paralel açıklamalarda bulunan Merkez Bankası da haziranda yeni bir yük AKP’ye 12 Eylül Yasakları Yetmiyor Türkiye, 12 Eylül Anayasası ve sendika yasalarında getirilen sendikal yasaklar nedeniyle Uluslararası Çalışma Örgütü ILO’da kara listeye girdi. Sonraki sivil iktidarlar her yıl haziran ayında yapılan ILO genel kurulunda hesap verirlerken özetle, “Çok haklısınız; demorasinin olmazsa olmazları, ILO sözleşmelerinin olmazları, Türkiye’nin imzalamış olduğu sözleşmeler bağlantılı uymakla yükümlü olduğu en alt sendikal özgürlükler için, daha önce kazanılmış, hukuk sistemimizde yerini almış, 12 Eylül ile gelmiş yasakların yürürlükte olmasıdan hesap verirlerken. (Hesap sormada, eleştiride çok haklısınız, vallah billah düzelteceğiz, bize zaman verin, zaten yetersiz kalsa, makyaj sayılsa da kimi düzeltme çabalarımız oldu..” anlamına gelen savunmalarla zaman kazanmaya, o yılı en hafif kalacak bir kararla atlatmaya baktılar. Erdoğan iktidarlarına kadar, işçilerin çalışma, sendikal haklarını içeren anayasal, yasal, yasaklı düzenlemelerde çok yetersiz, kimi olumlu düzeltmeler bile oldu. Erdoğan iktidarlarından günümüze, kocaman bir on yıllık iktidar döneminde, hem de Meclis’te kazandığı çoğunluğu, tek başına canının istediği anayasa, yasa değişiklikleri için bol bol kullanırken.. İşçilere, haklarına dönük ne yasa çıktıysa geri alınması içerikli olması çok düşündürücü. Ne yazık ki, sendikal örgütlülüğü, sınıf bilinci dibe vurmuş işçi sınıfı bile bu durumu görebilmek, hesap sormak, caydırıcı güçle tepki vermeyi unutun, kaybettiklerinin algılamasının, bilincine varmanın uzağında kalıyor. AKP’ye 12 Eylül’ün çok ağır işçi hakları gaspları bile yetmedi. Erdoğan iktidarları, gücünün şımarıklığında işçileri kölelik düzeninde çalıştırmaya zorlarken akla ziyan işler yapıyor. THY çalışanları, grev haklarının gasp edilmesi üzerinden yaşananları, çalışanlarını ezmeyi hedef almış, gözü dönmüş vandalizmi, bildik sendikal haklar, hukuk devleti düzeni üzerinden savunmak zorunda kalmak, o kadar yetersiz boyutlarda kalıyor ki, ömrümü tükettiğim bu alanda söyleyecek sözlerin anlamsız kalması karşısında nutkum tutuluyor. 12 Eylül’ün, rejimi demokrasi olan ülkelerde görülmeyen çok ağır grev yasaklarını getirirken, havayolu çalışanları için koyamadığı yasak, dalga geçercesine, bir torba yasa içinde gizlenmiş olarak Meclis’in komisyonlarından, tartışılmasından geçirilmeden iki günde yasa, daha doğrusu grev hakkına yasak olabiliyor.. ??? Grev hakkını kullanmada dünya ile kıyaslandığında çok sorumlu davranmış işçi, sendikal hareket ortada iken, THY çalışanlarının işverene maliyetleri, işletme devasa büyütülürken sürekli aşağı çekiliyorken.. Bu tablo havayolları çalışanlarının sadece düşük ücret değil, dünyaya göre çok daha ağır uzun süreli çalıştırılmaları, ezilmeleri, zorlanmaları, baskıyla sağlanıyorken 12 Eylül yasakçılarının bile akıl edemedikleri yasal yasak neden, niçin geliyor? Toplusözleşme düzeni içinde THY yönetimi, iktidardan gelen ağır baskının üzerine, yargı yolu ile çıkarılan zorluklarla, en kritik gerilimli bir dönemeçte, örneği olmayan yöntemle gelen yasal yasaktan hesap vermek zorunda olan iktidar, THY yönetimi pervasız. Yine dünyada örneği olmayan, akla gelemeyecek şiddette, yüzsüzlük içinde; grev yasağına karşın direnen işçilerin bu en çaresiz, doğal direnme, tepki haklarını kullanmalarını, cep telefonları ile iş akdi feshi tebligatları ile cezalandırıyor. Uluslararası sendikal örgütler, bu örneği olmayan, haksız, yasalsızlığın ötesinde, siyaseten de, sosyal pervasızlıkla işçilerin işten atılmaları örneği karşısında şaşkın, bir o kadar tepkili, öfkeli, yaşananları uluslararası tartışma gündemine taşıyorlar. Uluslararası sendikal hareketin de çeşitli direniş tepki eylemleri gündemde. Elbette konu haziran ayı ILO genel kurulu çalışmalarına da taşınmış bulunuyor. Erdoğan iktidarları hâlâ pervasız, besbelli siyaseten ABDAB siyasi iktidarları ile dış politikada üstlendikleri, bize göre ülke çıkarlarımıza da çok aykırı roller bağlantılı, idare edileceklerine güveniyorlar. Bu boyutlarda hakhukuk tanımamazlıkta, ABDAB siyasi iktidarlarının kendi ülkeleri için başka, Türkiye gibi kullandıkları ülkeler için çok başka demokrasi, insan hakları, sendikal haklar duyarsızlıklarına, çifte standartları ile sıyrılmayı hesaplıyorlar. İşin aslı, Erdoğan iktidarlarının hesapsız kitapsız, hırsla, yarını görmeden ataklarında yaşadıkları bir önemli sıkışıklık da THY’de yaşanıyor. Malum, iş dünyasına hizmet öncelikli THY’nin dünya çapında büyütülmesi, bir numaralı yıldız olmasında işler tersine dönmüş bulunuyor.. Öngörülemeyen zengin Kuzey dünyasının, piyasalar düzeninin büyük krizinde, uçuş hatları, mesafelerindeki patlama önce yükselişi simgelerken, şimdi tehdit, zarar anlamına geliyor.. Uçaklar eskisi gibi dolmuyor, THY her şeyi kiralık hizmetlerinde sıkıştıkça sıkışıyor. THY çalışanlarının dünya ortalamasının altında ucuz maliyetleri yetmiyor. Grev yasağı, direniş bahane becerilebilirse toplu işçi atılması ağız sulandırıyor. Hizmetler nasıl mı yürütülecek?.. Zaten gizli hesap sözleşmeli, kıdemli işçiden, yasal haklarından kurtulmakla... Fiyat artışları yoksulu vuruyor TÜİK’in açıkladığı enflasyon verilerinin tüm gelir ve harcama gruplarını kapsadığı için zorunlu olarak ortalama ve temsili bir hane halkının enflasyonunu yansıttığını vurgulayan Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM), 20032012 (Mayıs) arasında yoksulun enflasyonunun zenginin enflasyonuna göre daha yüksek olduğunu istatistiksel olarak ortaya koydu. Prof. Dr. Seyfettin Gürsel ve araştırma görevlisi Ayşenur Acar imzalı nota göre, zengin kesimden yoksul kesime gidildikçe enflasyonun etkisi belirgin biçimde artıyor. Aradaki fark, yoksul kesimin tüketim kalıbına giren mallarla zenginlerinki arasındaki farklılıktan kaynaklanıyor. Yoksulların sepetinde ağırlıklı olarak yer alan gıda, elektrik, gaz enerji gibi faktörlerdeki fiyat artışları, özellikle 2007’den itibaren ortalamanın çok üzerinde arttığından bu durum yoksulların aleyhine gelişiyor. Hesaplara göre yüzde 20’lik gelir gruplarına ait 2003 eşit 100 bazlı endekslerde, en zengin yüzde 20’lik diliminin enflasyon endeksi 207.8 iken, en yoksul yüzde 20’lik dilimde endeks 219’a kadar çıkıyor. selişin ve son çeyrekteki gerilemenin ardından yıl sonu enflasyonunun yüzde 6.5 olmasını bekliyor. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) mayıs ayında tüketici fiyatla rının yüzde 0.21 düştüğünü, dolayısıyla TÜFE’nin yıllık bazda yüzde 8.28’e gerilediğini açıkladı. Mayısta Üretici Fiyatları Endeksi’ndeki (ÜFE) artış oranı da bek lentilerin biraz üzerinde yüzde 0.53 oldu. Bu durumda ÜFE’deki yıllık artış da yüzde 8.06 oldu. TÜFE’deki düşüşte geçen ay ana harcama grupları itibarıyla ulaştırmada yüzde 1.36, gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 2.40, haberleşmede yüzde 0.20 ve ev eşyasında yüzde 0.48’lik düşüşler etkili oldu. ‘Davos’a yine gel’ “One Minute” krizinin ardından, İstanbul’da Davos düzeyinde uluslararası bölgesel zirve yapma kararı alan Dünya Ekonomik Forumu’nun Avrupa ve Orta Asya Bölgeleri Başkanı Stephan Kinnock’tan Başbakan Tayyip Erdoğan’a yeniden Davos’a katılması için açık davet geldi. Erdoğan, 2009’da Dünya Ekonomik Forumu’nun İsviçre Davos’taki toplantısını “Davos benim için bitmiştir” diyerek terk Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, 2. Ticaret Müşavirleri Konferansı’na etmişti. katılan, aralarında TÜSİAD Başkanı Ümit Boyner’in de yer aldığı sivil İstanbul’da bugün ve toplum örgütü temsilcilerine plaket verdi. (AA) yarın yapılacak Dünya u Forum mik Ekono Ortadoğu, Kuzey Afrika ve Avrasya Zirvesi, 1971 yılında İsviçre’nin Genova kentinde kurulan organizasyonun 42 yıllık tarihinde en geniş coğrafyayı kapsayan özel Bakan Çağlayan, 2. Ticaret Ekonomi Servisi Ekonomi zirve olması sebebiyle bir Müşavirleri Konferansı’nın açılışında, Bakanı Zafer Çağlayan , Libya’da ilk. Foruma 70 farklı Libya’nın Türk müteahhitlik sektörü Ulusal Geçiş Konseyi’nin geçen ülkede toplam 1100 açısından çok önemli olduğunu günlerde çıkardığı bir kanunla İki ı. yaptırd kayıt cı katılım söyledi. Başbakan başta olmak üzere aralarında Türk firmaların da gün boyunca sürecek hükümetin Libya ile çok sıkı bir ilişki bulunduğu birçok firmanın mal oturumlara dünyanın dört yürüttüklerini anlatan Çağlayan, varlığına el koyduğunu belirterek bir yanından 650 iş “Yaptığımız görüşmeler sonucunda sürdürülen yoğun çabalar sonucunda dünyası temsilcisi ve 80 genç küresel liderin hak edişler de bir takvime 9 firmanın kayyım listesinden katılımı olacak. bağlanıyor” dedi. çıkarıldığını açıkladı. SK CEO’su Chey Taewon (solda, ayakta) Doğuş Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Ferit Şahenk ile SK Başkanı Yu Jeongjoon (solda, önde) ve Doğuş Grubu CEO’su Hüsnü Akhan anlaşmayı imzaladı. Davos’ta başlayan ortaklık 500 milyon dolara ulaşacak Ekonomi Servisi Doğuş Grubu, Güney Koreli SK Group ile ocak ayında Davos’ta başlayan işbirliğini genişleterek, yarıiletkenlerin üretimini de kapsayan stratejik ortaklık anlaşması imzaladı. Buna göre, 50’şer milyon dolarlık sermaye taahhüdüyle oluşturulan girişim sermayesi fonunun, Doğuş Grubu ve SK Group’un yurtiçi ve yurtdışından sağlayacağı üçüncü taraf yatırımcılarla 500 milyon dolar büyüklüğe ulaşması bekleniyor. Doğuş Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Ferit Şahenk, “Fon ile çeşitli sektörlerdeki Türk şirketlerine sermaye ve yönetim desteği sağlanmasına imkân oluşturmayı hedefliyoruz” dedi. Sıfırdan yatırım yapılmasına yönelik yeni bir anlaşmanın da kapıda olduğuna işaret eden Şahenk, “Genelde yatırımlar satın alma ve ortaklık ile oldu. Bunu kısmen giderecek bir anlaşmaya da yakında imza atacağız. SK Group ile, ithal girdi ile yarıiletkenlerin üretiminin Türkiye’de gündeme gelmesini istiyoruz. Hem sanayi hem de cari açıktan dolayı bu ürün önemli olacak” diye konuştu. Libya’daki 9 Türk firması kayyım listesinden çıkarıldı Genç kızlara ne eğitim var ne de iş ? TİSK’in derlediği verilere göre 6 milyon genç kızdan eğitim görenler hariç, sadece 1 milyon 259 bini çalışıyor, 1 milyon 657 bini ise evde. Ekonomi Servisi Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK), Türkiye’de genç işsizliğinin 2011’de yüzde 18.4 olarak kaydedilirken, bu oranın kadınlarda yüzde 21 olarak gerçekleştiğini açıkladı. TİSK’e göre, TÜİK’in 19 Mayıs Atatürk’ü Anma Gençlik ve Spor Bayramı nedeniyle gençliğe armağan olarak yayımladığı “İstatistiklerle Gençlik 2011” raporu Türk gençliğinin profilini yansıtıyor. Saptamalardan bazıları şöyle: L Kurumsal olmayan nüfus kapsamındaki 5 milyon 893 bin genç kızdan 1 milyon 259 bini çalışıyor (istihdamda), 327 bini işsiz, 280 bini çalışmaya hazır ama iş aramıyor, 1 milyon 985 bini eğitimde, 1 milyon 657 bini “ev işleriyle meşgul.” L Genç işsizliği 2011’de yüzde 18.4. Bu oran kadınlarda yüzde 21. L Lise ve dengi meslek lisesi mezunu genç kadınlarda işsizlik daha yüksek. Bu okullardan mezun erkeklerde işsizlik oranı yüzde 18.6 iken, genç kadınlarda yüzde 27.3. L Yükseköğretim mezunlarında tablo daha da olumsuz. İşsizlik oranı genç erkeklerde yüzde 24, kadınlarda yüzde 35.6. L Çalışan gençlerde en büyük grubu yüzde 20.4 ile “nitelik gerektirmeyen işler” oluştururken, bunu yüzde 19.5 ile “hizmet ve satış elemanları” ve yüzde 17.1 ile zanaat işleri izliyor. Memurumuza soralım: Memur maaşlarında yapılan zamlarla ilgili 1 Vakıfbank 374 gün vadeli yapılan karşılaştırma ve görüşler gerçekten ilginç. Değme matematikçiler bu analizleri zor yüzde 0.84 faiz oranlı 105.05 milyon TL tahvil sattı. Bu tahvilden aldınız yapar. mı? Maliye Bakanı 2002’de aile yardımı dahil 2 Dolar, ABD verileri, risk ortalama en düşük memur maaşının 578 TL iştahında azalma ve yurtdışı iken 2011 yılının sonunda 1.769 TL, 2012’de piyasalarındaki olumsuz hava ise 1.967 TL., temmuzda ise 2.042 TL olacağını söyleyerek bu süre içinde maaşların nedeniyle 1.87 TL seviyesine çıktı. Doların bu tırmanışını umursuyor 3.5 kat arttığını ve bunun enflasyon oranları musunuz? Bir tarafta döviziniz var dikkate alındığında ne kadar önemli bir artış mı? Umarım dolarla olduğunu belirtiyor. Büyüme oranları ile övündüğümüz ülkemizde büyümenin getirdiği borçlanmadınız. 3 Türkiye’de ING Bank’ın yaptığı iddia edilen refah artışından memurların ne bir araştırmaya göre, kentlerde kadar yararlandığı maalesef değerlendirme yaşayanların ancak yüzde 1012’si tasarruf dışında tutuluyor. yapıyor. Yani 10 kişiden bir kişi tasarruf Üstelik Maliye Bakanı maaşla alınan yapabiliyor. elektrik, doğalgaz ve 2002 2012 Memur mazot karşılaştırması arkadaşım sen yaparak bu konuda Ortalama memur maaşı alınan tarihe ilginç bir not elektrik kilovat saat 3.595 6.048 de tasarruf yapabiliyor düşüyor. Hesap şöyle: Ortalama memur maaşı ile Maaşlarla temel tüketim alınabilen doğalgaz (m3) 1.543 2.048 musun? Her ay bir yarım altın mallarından ne kadar Ortalama memur maaşı ile alabiliyor alındığı ile değil, doğalgaz, alınabilen altın (gr) musun? elektrik ve mazot (Bakan bu hesabı yapmıyor) 27 6 miktarları alım gücünü 4 ÖTV ölçmek memurlar için yeni Ortalama memur maaşı ile oranları alınabilen mazot (lt) 457 492 enflasyona bir matematik olsa gerek. Memurum Sen Çok Yaşa!.. endekslendi. Bu nedenle sigara ve içki fiyatları devamlı zamlanacak. Memur kardeşim sigara ve içki içiyorsa artık maaşındaki zammı korumak için sigara ve içkiye paydos demek zorunda kalacak. 5 Hazine haziran, temmuz ve ağustos aylarında 27.8 milyar TL borç ödeyecek. Bunun 22.5 milyar TL’si iç borç, 5.3 milyar TL’si dış borç. Bu borç ödemesinde senin de alacağın var mı? Hazine sana da borç ödeyecek mi? Öte yandan hazine bu borç ödeme için 14.5 milyar TL’si piyasadan, 3.1 milyar TL’sini kamudan borçlanarak, 1 milyar TL’sini Dünya Bankası’ndan program kredisi alarak, geri kalan 9.2 milyar TL’yi bütçe faiz dışı gelir, özelleştirme gelirleri ve diğer gelirle finanse edecek. Memur kardeşim iç borçlanmada sen de hazineye borç verecek misin? 6 Kredi kartı borcun ne kadar? Kullanmadığın kredi kartın var mı? Kullanmama parası ödemek zorunda kalacağın için devletin sana yaptığı zam bankaya gidebilir, buna dikkat etmelisin. 7 Konut kredisi ile ev aldın mı veya almayı düşünüyor musun? 500 TL aylık taksitle 84 ay vade ile ancak 26 bin TL konut kredisi alabileceğini hesaplaman gerekir. Maaşının yarısını kredi taksiti olarak verirsen 52 bin TL kredi alabilirsin ancak.10 yıl vade ile konut alayım ayda 500 TL ödeyeyim dersen yine bu taksitle ev alamazsın. Bu sorulara aslında olumlu cevap vermen lazım. Çünkü 2002’de 1.543 m3 doğalgaz alırken bu yıl bu zamlar sayesinde 2.048 m3 doğalgaz alabileceksin! Rant ekonomisi, spekülasyonlar, haksız kazançlar ortadan kalkmadıkça, dünyanın en büyük finansçıları kabul edebileceğimiz memur ve işçiler aldıkları zamlarla ancak doğalgaz alışlarını arttırabilirler! Ne diyelim; memurum sen çok yaşa… Hüseyin Aydın yeniden Bankalar Birliği Başkanı Ekonomi Servisi Türkiye Bankalar Birliği’nin Yönetim Kurulu Başkanlığı’na Hüseyin Aydın tekrar seçildi. Yapılan açıklamaya göre, TBB’nin 55. Genel Kurul Toplantısı’nda gerçekleşen seçim sonucunda oluşan Yeni Yönetim Kurulu ilk toplantısını dün gerçekleştirdi. Yönetim Kurulu Başkanı ve Başkanvekili seçimine ilişkin Birlik Statüsü’nün 15. ve 16. maddeleri gereğince, Birlik Yönetim Kurulu, Yönetim Kurulu Başkanlığı’na Ziraat Bankası Genel Müdürü Hüseyin Aydın’ın ve Başkanvekilliğine Türk Ekonomi Bankası Genel Müdürü Varol Civil’in seçilmesine oybirliği ile karar verdi. C MY B C MY B