Katalog

29 ARALIK 2012 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA ekonomi@cumhuriyet.com.tr EKONOMİ 13 Doğalgaza, elektriğe, ulaşıma zamda sınır tanımayan hükümet, işçiye gelince kemer sıktı Emekçi nasıl geçinsin? ? Isınmak için aylık ortalama 300, mutfak harcamalarına 500, elektrik, su ve ulaşım için aylık 250 ve kira için de ortalama 500 lira ödeyen bir işçiden 774 liralık asgari ücretle geçinmesi bekleniyor. MUSTAFA ÇAKIR Sıkıştırırsan Patlar Doğa yasaları hiç değişmez... Kaba çoğunluk, silahlı güçlerle, ağır bedeller ödeterek, korkutarak, yıldırarak bireyleri, örgütleri, toplumları hak aramada sindirebilir, teslim alabilirsiniz... Kullanabildiğiniz iktidar gücü ne kadar etkin olursa olsun, bir yere kadar ama... Ezdiklerinizin direnme, yaşam güçleri, hak arama bilinçleri, insanlık onurları ne kadar zayıflatılmış olursa olsun... Boyun eğmede bir kırılma noktası, toplumsal direnme refleksi anlamında da bir toparlanma, patlama noktaları vardır. Haksız, diktatöryal güç kullanabilenlerin yanılma, kırılma noktaları ise gücün sarhoşluğundan işte bu bireysel, toplumsal patlama noktalarını görememeleridir... Çok değil birkaç ay öncesinde bile içim burularak izliyordum... Ergenekon davasından, terör örgütü üyeliğinden tutuklu bilime, kurucusu olduğu üniversiteye, gerek bilimsel kariyer gerekse öğrenim süreçlerinde yetiştirdiği öğrencilerine çok şeyler vermiş, insan gibi insan Rektör Fatih Hilmioğlu, onurlu, bilim insanı duruşunu koruyarak nerede ise tek başına tutuklu sanıklar arasında dolaşıyordu. Yakından tanımayanların yüreğindeki buruk acıyı gözlemleyebilmeleri olanaksızdı... Erdoğan hükümetleri iktidarlarında bireysel suç kanıtları gösterilmeden de olsa, terördarbe örgütü üyeliği ile ilişkilendirilmiş bir tutukluluk, yargılama söz konusu iken, akrabalık ilişkileri olanların dışında Hilmioğlu’na sahip çıkabilecek aydın olmak yürek istiyordu.. ??? Hele de 12 Eylül’den miras kalmış YÖK düzeni üzerine AKP iktidarlarının kadrolaşması darbesini yemiş yeni YÖK düzeninde üniversiteler, bilim, sınırsız susturulmuş, teslim alınmışken... Kamuözel tüm üniversitelerde tam kadrolaşma, donanımlı yönetici yetkileriyle, özlük hakları, bilim özerkliğini ayaklar altına alan cezalandırmasindirme yöntemleri ile üniversiteler üniversal kurumlar olmaktan çıkarılmışlarken... Silivri’ye gelip Fatih Hilmioğlu’na insanca, dostça sahip çıkmaya kalkışmak, kara listelere girmek, işini kaybetmekle eşanlamlıyken... Bilim insanı olarak Hilmioğlu’nun yalnızlığı sanki kendisine yönelik insafsızlığı kolaylaştırıyordu. Bildiğiniz üzere çok ciddi sağlık sorunları da vardı. Tedavisi için kendisinin ve avukatlarının yaptıkları sayısız başvurulara bile kulaklar tıkalıydı... Sonra çok daha acı bir şey yaşandı. Bu saygın bilim insanı göremediği oğlunu bir trafik kazasında kaybetti. Cenazesinin kaldırılışında ailesinin yanında gecelemesine bile izin çıkmayınca, o sözünü ettiğim vicdanları sızlatan patlama noktasına gelinmiş oldu. Yandaşı, teslim alınmışı medya bu insanlık dışı tabloyu görmezden gelemedi. Bu değerli bilim insanını toplumsal yaşama döndürebilme yolunda çok gecikmiş olarak... Oğlundan sonra duruşmalara da gelmedi. Önce başına yorganı çekip, kimseyle konuşmadığını, doğru dürüst yemek bile yemediğini öğrendik. Sonra tedavi edilemeyen ağır sağlık sorunlarının patladığını, hastaneye kaldırıldığını... ??? Ne zamanlama ama iktidarlarının YÖK düzeninde yıllardır askeri darbe dönemini mumla aratan bir düzende teslim alınmış, susturulmuş üniversiteler medyanın gündeminde... AKP’nin güdümünde tam kadrolaşmadan sonra ODTÜ’de koskoca bahçesinin uzakta bir yerinde başbakanı protesto etmek üzere toplanmış bütünü içinde bir avuç öğrencinin protestosu ile gelişen olaylar akıl alacak boyutlarda değil... Gerçi başbakan, yandaş medya, yorumcuları, gelecek atamalarını da garanti etmek isteyen yandaş rektörler güçlü bir koro halinde bu öğrencilerin çok tehlikeli, terör örgütü bağlantılı provokatörler olduklarını öne sürüp duruyorlar ancak akıl var mantık var... İktidara oy veren yarı yarıya seçmene bile yutturmak kolay değil... Çünkü 3600 çok donanımlı polis, jandarma gücü ile uydu açılışına gelen başbakanın olduğu yerden çok uzakta, uydu açılışı ile ilgisiz, Türkiye’yi Ortadoğu bataklığına çekebilecek dış politikalarını, iktidarı protesto etmeye çalışan birkaç yüz kişilik öğrenci topluluğunun durumları, eylemleri, görüntüler ile ortada... Orantısız güçle, vicdansız ölçülerde gaz ve su püskürtülmesi sonrası polise karşı duruşları, çatışmaları cılız ve zavallı ölçeklerde. Baştan saldırıya uğrayan, toplanan, ağır suçlanan, dayak yiyenler onlar... Kreşlere kadar uzanan gaz, polis şiddeti karşısında ODTÜ yönetimi öğrencilerine sahip çıkan açıklamayı yapınca bildiğiniz kıyamet koparıldı... Öyesine bir kırılma, patlama noktasına gelinmişti ki... 10 yıllık iktidarlarında en masum konular içinde olmak üzere her hak arayan öğrenci, net bilinmeyen sayılarla yüzlerce, belki de binlerce kez üniversitelerden disiplin cezaları almışlar, okullarından uzaklaştırılmışlardı. Hapislere girenler, bu yolla yaşamları karartılanların ise 700’ün üstünde olduklarını kimi Emniyet açıklamaları kayıtları ile biliyoruz. Daha fazla oldukları kesin... Teslim alınmış, aydın olarak kimliğini yitirmenin travmasını yaşayan bilim insanları için bile kaybedilecek bir şeylerin kalmadığı noktalardayız galiba. İktidara yalakalık yapan bilim insanlarına karşı sesler yükseliyor... En fazla 4/C’li çalışan Milli Eğitim Bakanlığı’nda bulunuyor 47 bin 4/C’liye nakil hakkı ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) 2012’de çalıştırılanlarla birlikte 2013’te 47 bin 4/C’li çalıştırılmasına ilişkin Bakanlar Kurulu kararı Resmi Gazete’de yayımlandı. Özlük hakları ve ücretlere esas gösterge bölümünde değişiklik yapılmazken 4/C’lilere başka illere nakil hakkı getirildi. Karara göre, gelecek yıl geçici mahiyetteki işleri yürütmek üzere kamu kurum ve kuruluşlarında azami 47 bin 4/C’li istihdam edilecek ve bunların istihdam süresi, 11 ay 28 günü geçmeyecek. Bu yıla ilişkin kararda sayı 45 bindi. Bakanlar Kurulu kararıyla, 4/C’lilere başka illere nakil hakkı da getirildi. Buna göre, “Geçici personel, talebi üzerine istihdam edildiği ilin dışında başka bir ilde, kurumun hizmet ihtiyaçları doğrultusunda ve yeni hizmet sözleşmesi yapılması kaydıyla istihdam edilebilecek.” İstihdam edilecek yükseköğrenim mezunu geçici personele 21 bin 250, lise ve dengi okul mezunlarına 19 bin 275, ilköğretim mezunlarına 17 bin 275 gösterge rakamının memur maaş katsayısıyla çarpımı sonucu bulunacak tutar kadar aylık brüt ücret ödenebilecek. . ANKARA Hükümet ve işverenlerin, işçinin muhalefetine karşın belirledikleri yeni asgari ücret, temel tüketim ürünlerine yapılan zamların çok gerisinde kaldı. Açlık sınırının bile altında olan asgari ücrete yapılan zam, çizilen “pembe tablolara” karşın bu yılki artışı bile yakalayamadı. Asgari ücretle en düşük memur maaşı arasındaki makas iyice açıldı. Yeni asgari ücretin ortaya çıkardığı sonuçlar şöyle: Toplam 64.91 lira: Gelecek yıl ilk 6 aylık dönem için net asgari ücret 739.79 TL’den 774 TL’ye, ikinci 6 ay içinse 804.70 TL’ye yükseltildi. İlk 6 ay 34.21 lira, ikinci 6 ay için de 30.70 lira olmak üzere toplam 64.91 liralık artış yapıldı. Bu yıldan az: Hükümet ekonomide pembe tablolar çizerken asgari ücrete yapılan zam bu yılki artışın altında kaldı. Bu yıl asgari ücret yılın ilk 6 ayı için yüzde 5.91, ikinci 6 ay için yüzde 6.09 artmıştı. 2012’de yıllık artış oranı da yüzde 12.37 olmuştu. Gelecek yılki artış da 4.1+4.4 olmak üzere toplam 8.61’de kaldı. Krizdekilerde bizden fazla: Türkiye’de saatlik asgari ücret 2000’de dolar bazlı hesaplamalarda Yunanistan ve İspanya’nın üzerindeydi. Bugün krizdeki Yunanistan’da asgari ücret düşürülmüş hali ile 1621 TL, İspanya’da da 1772 TL, Türkiye’de 774 lira. İşçiye gelince yok: Doğalgaza yüzde 29.3, elektriğe yüzde 20, mazota, benzine yüzde 13, kömüre yüzde 16, oduna yüzde 21, ulaşıma yüzde 16, trene yüzde 27, vapura yüzde 19, mutfak tüpüne ve okul masraflarına yüzde 10 zam geldi. Buna karşın asgari ücrete yapılan zam yıllık yüzde 8.61. Geçinmesi olanaksız: Bir işçi ailesi ısınma için aylık ortalama 300 lira harcıyor. Mutfak harcamaları 500 liraya yaklaşıyor. Elektrik, su ve ulaşım için aylık 250 lira ödüyor. Kiraya ortalama 500 lira veriyor. Açlık sınırının altında: Türkİş’in araştırmasına göre açlık sınırı 985 lira. Yoksulluk sını CHP ve MHP’den simitli protesto İstanbul Haber Servisi Açlık sınırının 1.030 lira ve asgari ücretin 739 lira olduğu Türkiye’de CHP, gününü simitle geçirmek zorunda kalan yurttaşlara dikkat çekmek için sabah 6.30’da Üsküdar Vapur İskelesi önüne gelerek simit dağıttı. CHP İstanbul Milletvekilleri Celal Dinçer, Kadir Gökmen Öğüt, Mahmut Tanal, CHP İstanbul İl Başkanı Oğuz Kaan Salıcı, il başkan yardımcıları 1.5 saat boyunca 3 bin simit dağıttı ve yeni yıllarını kutladı. Öte yandan, MHP Grup Başkanvekili Oktay Vural, asgari ücrete yapılan 35 TL tutarındaki zamla hükümetin milyonlarca asgari ücretle çalışana yeni yılda günde bir simit hediye ettiğini belirtti. Her 4 kişiden 1’i icralık ? Adalet Bakanı Sadullah Ergin’in, Büyükataman’ın soru önergesine verdiği yanıtlara göre, ülkede icralık olan yurttaş sayısı AKP’nin iktidarda olduğu 10 yılda ikiye katlandı. MAHMUT LICALI ANKARA Türkiye’de mahkeme kararıyla başlatılan icra takibi sayısı, AKP’nin iktidara geldiği 2002’de 611 bin 335 olarak hesaplanırken 10 yılda ikiye katlanarak 1 milyon 275 bin 810’a çıktı. Mahkeme kararı olmaksızın başlatılan icra takibi sayısı da 8 milyondan 17 milyona çıktı. Başka bir deyişle Türkiye’de ortalama her 4 kişiden 1’i icralık oldu. AKP iktidarı 10 yıldır ekonomide pembe tablo çizerek yurttaşların refah düzeyinin yükseldiğini iddia ederken, Adalet Bakanlığı’nın yıllar itibarıyla icra dosyalarına ilişkin verileri, hükümetin bu söylemini yalanlıyor. MHP Bursa Milletvekili İsmet Büyükataman’ın soru önergesini yanıtlayan Adalet Bakanı Sadullah Ergin, Türkiye genelinde açılan icra dosyalarının sayılarına ilişkin verileri açıkladı. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın teğet geçtiğini ifade ettiği rası her ay devlete 51.38 lira gelir vergisi ödeyecek. Oysa yasayla işverenin yüzde 19.5 SGK işveren primi oranı yüzde 14.5’e indirildi. Düzenlemeyle işveren asgari ücretli için 48.91 lira daha az prim ödeyecek. ekonomik krizin yaşandığı 2008’in ardından icra takibi sayıları da rekor oranda arttı. 2009’da mahkeme kararıyla yapılan icra takibi sayısı 999 bin 812’ye çıkarak 1 milyona dayanırken ilamsız icra takibi sayısı da 14 milyon 901 bin 174 oldu. 2010’da mahkeme kararıyla 1 milyon 158 bin 910 icra takibi yapılırken ilamsız olarak 17 milyon 137 bin 272 icra takibi yapıldı. 2011’de toplam icra takibi sayısı 18 milyon 633 bin 606 oldu. TÜİK’in rakamının da altında: Asgari ücrete muhalefet şerhi koyan Türkİş, komisyonuun geçim koşullarını hesaplaması için TÜİK’e görev verdiğini, TÜİK’in de bu tutarın net 1025.40 lira olarak açıkladığını söyledi. rı ise 3 bin 208,48 lira. Açlık sınırının bile altında olan asgari ücret 774 lira. Makas açıldı: Asgari ücret ile en düşük kamu çalışanı maaşı arasındaki makas da her geçen gün açılıyor. Enflasyon zammı hariç, 2013 Ocak ayında en düşük brüt memur maaşının 1836.72 lira olması bekleniyor. Devlete 51.38 lira vergi: 2013’ün ilk altı aylık döneminde asgari ücretli olarak çalışan bekâr her işçi asgari geçim indirimi son TÜRKONFED: Teşvike süre uzasın Ekonomi Sevrisi Türk Girişim ve İş Dünyası Konfederasyonu (TÜRKONFED) Başkanı Süleyman Onatça, 5084 sayılı Yasa’nın sağladığı desteklerin özellikle yoksulluk tuzağı riski taşıyan Doğu ve Güneydoğu Anadolu illeri için önemli olduğunu belirterek sürenin uzatılımasını istedi. Onatça, “27 kenti yoksulluk, 40 kenti orta gelir tuzağında yer alıyor. İller arasındaki bu farklılıklar değil ancak teşviklerle kalkıyor. Yoksul kentlerimizde yeni teşviklere ihtiyaç varken mevcut teşvikte sürenin sona erdirilmesi bazı Anadolu kentlerinin ekonomik ve sosyal yapısına zarar verir” dedi. Yerli otonun iki şartı var Şu anda otomobil sektöründe dış ticaret açığı verildiğini belirten Çağlayan şunları kaydetti: “Otomotivde, 2011 yılında 6 milyar dolar açık verdik. Otomotiv sektörü bizim ihracatımızın lideri. Fazla veren bir sektör son iki üç yıldır açık vermeye başladı. Türkiye’ye lisans vermiş otomobilciler motoru, aktarma organını vermiyor, sen git al sacı, kaportayı, vur düzelt, boya, getir şunu yerleştir. Biz bunu istemiyoruz. Otomobil sektörü yüzde 56 ithalat bağımlısı. Biz yüzde 44’ü içeride üretiyoruz. Ama yüzde 85’ini yapabilecek yetkinlikteyiz. Yerli oto yapıyorum ama motor dışarıdan diyene, elektrikli yaparım ama bataryam dışarıdan diyene kapalıyız. Olmazsa olmaz şartımız bu.” Sanayiciliği unutup başka sektörlere kaçanlar var ? Türkiye’nin cari açık vermeden ihracatını artırabilmesi için imalat sanayiinin gayri safi yurtiçi hasıla içindeki payını yükseltmek gerektiğini belirten Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, “Bu pay şimdi yüzde 15’lerde ama sıkışmadan olmuyor” dedi. Ekonomi Servisi Ekonomi Gazetecileri Derneği’nin (EGD) geleneksel yılbaşı buluşmasında EGD Yüksek İstişare Kurulu üyeleri ile bir araya gelen Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, imalat sanayiinin gerek istihdam gerek GSYİH içindeki payının artırılması gerektiğini belirterek “Türkiye’de sanayicilikten gelen bazı şirketler süratle sanayiciliği unutup başta hizmetler olmak üzere diğer sektörlere giriyor. İmalat sanayisinin GSYİH içindeki payının minimum yüzde 2526’lar seviyesinde olması gerekir. Oysa şu anda bu rakam yüzde 15’ler seviyesinde” dedi. Çağlayan şunları söyledi: 2011’de Türkiye 250 milyon ton sanayi üretimi yaptı. Türkiye kilogramı ortala 10 bin ton saman ithal edilecek Ekonomi Servisi Türkiye Tarım Kredi Kooperatifleri, spekülatif hareketleri önleyerek fiyatları regüle etmek amacıyla 10 bin ton saman ithal etmek için harekete geçti. Bulgaristan ve Macaristan’dan ithal edilecek ilk parti saman ocak ayının ilk haftasında piyasaya sürülecek. Genel Müdür Abdullah Kutlu ilk etapta 10 bin ton saman ithal etmek için Bulgaristan ve Macaristan’daki firmalarla anlaşma sağlandığını, İtalya ve Ukrayna firmaları ile de görüşmelerin sürdüğünü belirtti. Yılın ödülleri Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, aralarında Nedim Şener’in de bulunduma 1 dolara üretim yaparak isğu meslekte 20 yılını dolduran tediği seviyeye gelemez. Bugazetecilere ekonomi gazetecilinu 22.5 dolara çıkarmalıyız. ğine katkılarından dolayı ödül Almanya 4 dolara, Kore, verdi. Ödül alan diğer gazeteciler Japonya 33.5 dolara yapıve kurumları şöyle: yor. Oğuz Demir (Para Dergisi), Ömer Türkdönmez (Dünya Gazetesi), Birinci önceliğimiz stratejik yatırımlar çerçe Cengiz Çambel (Retail Türkiye), Talat Yeşiloğlu (Ekonomist), İbrahim vesinde ülkemizde olmayan Ekinci (Dünya Gazetesi), Emine üretimi yapmaktır. Yavaş Munyar (CNN Türk), Nedim Şener yavaş oluyor ama yeterli (Posta Gazetesi), İsmail Yanmaz değil. (emekli gazeteci), Emin Çapa Problem bizim sanayi (CNN Türk), Kerem Alkin (Bloüretimimizde. 100 dolarlık üreomberg HT), Bülent Ekimci tim yapmak için 43 dolar itha(Para Dergisi), İsmail Altunlat yapma zorunluluğu olan sanayi soy (Zaman Gazetesi) DİSK’te Serdaroğlu görevinden çekildi İstanbul Haber Servisi DİSK Genel Sekreteri Adnan Serdaroğlu görevinden çekildi. Birleşik Metalİş Sendikası’ndan yapılan yazılı açıklamada şu ifadelere yer verildi: “1012 Şubat 2012 tarihlerinde yapılan DİSK Genel Kurulu’nda konfederasyonumuzun genel sekreterliğine seçilen sendikamız genel başkanı Adnan Serdaroğlu ve yine aynı genel kurulda çeşitli kurul üyeliklerine seçilen sendikamız yöneticileri, yaklaşık bir yıldır sürdürmüş oldukları tüm görevlerinden, DİSK yönetim kurulu içinde uzun bir süredir yaşanan sendikal anlayış farklılıklarının derinleşmesi ve gösterdiğimiz tüm çabalara rağmen bunların ortadan kaldırılması için gereken adımların atılmaması üzerine ve konfederasyonumuzun bu çatışma sürecinden zarar görmemesi için çekilme kararı almıştır.” üretim yapımız var.