Katalog

7 OCAK 2012 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA kultur@cumhuriyet.com.tr KÜLTÜR 17 TAN ORAL SERGİSİ SCHNEİDERTEMPEL’DA Sakıp Sabancı Müzesi’nde “Bir Ülke Değişirken: Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Türk Resmi’ sergisi Kadın figürü üstünden değişim MELTEM YILMAZ Sabancı Üniversitesi Sakıp Sabancı Müzesi (SSM), Sakıp Sabancı’nın resim koleksiyonundaki 26 sanatçının 96 yapıtını, “Bir Ülke Değişirken Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Türk Resmi” başlığıyla ziyaretçilerle buluşturuyor. Bilimsel danışmanlığını Prof. Dr. Semra Germaner ile Doç. Dr. Ahu Antmen’in üstlendiği sergide; Osman Hamdi Bey, Fikret Muallâ, Şehzade Abdülmecid Efendi ve İzzet Ziya gibi önemli sanatçılar yer alırken, Osman Hamdi imzalı “Naile Hanım” portresi ile Halil Paşa’nın 1889’da Paris Fuarı’nda sergilenen ve bronz madalya ile ödüllendirilen “Madam X” adlı yapıtı Türkiye’de ilk kez sergileniyor. Prof. Germaner, Türk resim sanatına ilişkin sorularımızı yanıtladı. Sergi kapsamındaki yapıtları seçerken nasıl bir yol izlediniz? Sergi, 1970’lerden başlayarak 1930’lara kadar; bir başka deyişle Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Türk resim sanatının başyapıtlarını, kronolojik ve tematik bir çizgi oluşturabilecek şekilde gösteriyor. Türk ressamlarının çalıştıkları belli başlı konular olan manzaralar, natürmortlar ve portreleri, üç bölüm halinde yerleştirdik. Sergide, bir yandan saray çevresi ile yüksek sınıfın evlerinde sergilenen portreler var, öte yandan Osmanlı’da resim sanatının başlangıcını gösteren resimler. Os ‘Kıkırdaklar’ Kültür Servisi İstanbul Karaköy’deki Schneidertempel Sanat Merkezi’nde karikatür ustası Tan Oral’ın “Kıkırdaklar” adlı sergisi önceki gün açıldı. Erdoğan Bozok, Erdoğan Başol, Ercan Akyol, Ohannes Şaşkal, Turgay Karadağ, İzel Rozental, gazetemiz çizerleri Semih Poroy, Kamil Masaracı, Hakan Çelik’in de aralarında bulunduğu çok sayıda karikatüristi bir araya getiren açılışta Tan Oral; “Yıllardır günlük basında çizer dururum. Masamda ise başka çizimler birikip durur. Sorusu olmayan yanıtlar, izin verilen izler, başıboş disiplin ya da kurgulanmayan kurgular gibi nitelemelerle tanımlanabilen bu çizimler, ‘Kıkırdak’ adıyla ilk kez görücüye çıkıyor” sözleriyle serginin içeriğini özetledi. Sergide, 3540 yıl gibi çok uzun bir zaman aralığında ortaya çıkmış 40 kadar karikatürün yanı sıra diğer pek çok çizim de Serpil Şakır’ın katkısıyla düzenlenen iki büyük kolaj içinde sunuluyor. Yazısız karikatürün ustalarından ve Sedat Hakkı Eldem gibi büyük bir hocaya asistanlık etmiş olan Tan Oral’ın sergisi 30 Ocak’a kadar sürecek. Fotoğraf: UĞUR DEMİR ? Serginin bilimsel danışmanlarından Semra Germaner, Osmanlı’dan Cumhuriyet’e değişen yaşam biçimini “kadın figürü”nü öne çıkaran resimler üstünden göstermeye çalıştıklarını söylüyor. ve natürmort öncelikli manlı, resim sanagidiyordu, tabii portre tıyla her iki yönden de yapılıyordu. İç mekân de, nasıl tanıştı? ve dini yapıların dışı ya Osmanlı’da, askeda içi de, Avrupa’daki ri okul olan Mühenoryantalizm modasına dishane’de teknik reuygun olarak buradaki sim dersleri verilmesanatçıların yaptıkları işye başlamıştı. Avruler arasında yer alıyordu. pa asıllı ressamlar bu Biz bu sergide, Osmanderslerde topun, dolı’dan Cumhuriyet’e değada ve açık havada ğişen yaşam biçimini nereye yerleştirilebi“kadın figürü” üzerinleceğini anlatmak den göstermeye çalıştık. amacıyla fotoğraflar Kadının giyim tarzı, duile gravürlerden manruşu, bulunduğu ortamı zara resimleri öğretiön plana çıkaran resimyor, öğrenciler de bunları kopya edi Nazmi Ziya’nın ‘Şezlongda Pembeli Kadın’ı da sergide yer alıyor. ler aracılığıyla değişimi göstermeyi amaçladık. yordu. Böylece Os Peki, Cumhuriyet döneminde manlı’da Batı tarzında perspektifli le ilgilenmesi ve resim sanatını desresme bu okullarda başlangıç yapıl teklemesi nedeniyle daha önce ya bir kırılma yaşanıyor mu? Düşünüldüğü gibi bir kırılma ya da dı. Eğitim amacıyla Avrupa’ya gön saklanmış olan bazı şeyler de yavaş kopukluk olmuyor. Üretilen sanat derilen öğrencilerin bir bölümü res yavaş ortadan kalktı. Çıplaklık gibi mi? eserleri modernleşme yönünde olusam olarak geri döndü. Aralarından Evet, çıplak kadın figürü gibi. yor, sanatçıların bakışları ve kuŞeker Ahmet Paşa, Osman Nuri Paşa gibi isimler saraya ressam ola Ancak çıplaklık daha çok 1914 Ku rumlar da öyle. Örneğin Atatürk’ün rak alındı. Diğer yandan, ilk kez re şağı ressamları tarafından konu edil kurduğu Resim Heykel Müzesi, sim satın alan kesim olan saray di. Kadını daha çok dış mekanda, ha Cumhuriyet’le birlikte bir kırılma olmensupları ile yüksek düzeydeki makta, evinin bahçesinde ya da Tak madığının en tipik kanıtıdır; müzeOsmanlı paşaları ve bürokratlarının sim Meydanı’nda gösteren bu res de Osmanlı’dan başlayan resim saevlerine manzara, natürmort ve port samlar çıplak kadın figürü ile de ken natının üzerine Cumhuriyet eserleri eklenmiştir. reler giriyor, özellikle kendilerinin ve dilerini gösterdiler. Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Osmanlı yok sayılmamıştır, tam yakınlarının portrelerini yaptırmayı çok seviyorlardı. Abdülaziz, Ab yaşanan değişim sürecini ne tür re tersine Tanzimat’ın getirdiği ortamın üzerine gelen Cumhuriyet’i, dülmecid, II. Abdülhamid, V. Mu simler üzerinden yansıttınız? Osmanlı ressamları için manzara kültür yaşamında ve özellikle resim rat gibi sultanların hepsinin resim sanatında açıkça görmekteyiz. Tam da bu nedenle Resim Heykel Müzesi’nin yeni düzenlemesinde bu bakış asla yok sayılmamalıdır. Tabii temada değişim oluyor, 1914 Kuşağı ressamları yeni temalarla ilgileniyorlar. Tabii ki manzara ve portre yapıyorlar, ancak bu sırada, özellikle Cumhuriyet’ten sonra değişen yaşam biçimleri ön plana çıkıyor. Yanı sıra değişen dünyayı ve daha önce sözünü ettiğim gibi kadını da anlatıyorlar. Rembrandt İstanbul’da Sabancı Müzesi, Hollanda ve Türkiye arasındaki diplomatik ilişkilerin başlangıcının 400. yıldönümü nedeniyle 21 Şubat10 Haziran tarihleri arasında ‘Rembrandt ve Hollanda Resminin Altın Çağı’ başlıklı sergiye ev sahipliği yapacak. Sergide, aralarında Rembrandt ve Vermeer’in de bulunduğu çok sayıda önemli ressamın yapıtları yer alacak. Rijksmuseum koleksiyonlarından ve dünyanın önde gelen özel koleksiyonlarından birinden seçilen sergide, büyük bir çoğunluğu Türkiye’de ilk kez sergilenecek olan toplam 59 sanatçıdan 73 tablo, 19 desen ve 18 obje sunulacak. Hrant Dink’in anısına ? Kültür Servisi 19 Ocak 2007’de vurularak hayatını kaybeden Agos Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni ve hak savunucusu Hrant Dink’in ölümünün 5. yılında müzisyen dostları Ghetto sahnesinde bir araya geliyor. Mor ve Ötesi, Café Aman İstanbul, REDD, Kardeş Türküler, Gripin, Şevval Sam, Aylin Aslım, Cahit Berkay, Jehan Barbur ve sürpriz isimlerle birçok dil ve kültürden şarkıların barış için söyleneceği “Hrant Dink’in Dostları Barış İçin Söyleyecek” gecesinin geliri Hrant Dink Vakfı’na bağışlanacak. ‘Birlikte söyleyelim’ ? Kültür Servisi Sumru Ağıryürüyen ile Balkan, Sefarad, Anadolu şarkıları atölyesi “Birlikte Söyleyelim” bugün ve 14 Ocak’ta Kadıköy Gitarcafe’de düzenleniyor. 11.30 13.00 saatleri arası gerçekleşecek atölye, şarkı söylemeyi seven ya da hayatında şarkı söylememiş olup söylemek isteyen her yaştan herkese açık. C MY B C MY B