Katalog

Yüzyıl ötesinden gelen güzellik: Kargı bezi ünümüzde unutulmaya yüz tutmuş mahalli geleneksel sanatlarımızdan olan Kargı Bezi dokuması, yüzlerce yıllık bir geçmişe sahip. Kargı Bezi eski yıllarda tamamen yöre halkının temel giysi ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla her evde bulunan dokuma tezgahlarında dokunuyordu. Giysi ihtiyaçlarının yapımında kullanılırken ayrıca masa örtüsü, perde, yatak örtüsü gibi ev mefruşatlarında da kullanılıyordu. Ancak günümüzde Kargı Bezi dokuma işi yapan yok denecek kadar az... Yapılan araştırmalardan elde edilen bilgilere göre 1970 yıllara kadar Kargı merkez ve köylerinde Kargı Bezi dokumacılığı yapılmaktaydı. Bilim ve teknolojinin hızlı gelişmesi sonucunda makinelerin seri üretime geçmesi ve daha ucuz maliyet ile üretim yapması neticesinde Kargı Bezi dokumacılığı duraksama dönemine girmiş ve unutulmaya yüz tutmuştur. Dokumanın yoğun ve parlak olduğu yıllarda halk pamuk ve ipek böcekçiliği ile uğraşmış, dokumada kullanılan ip ve ipeği kendi imkanları ile üretmiş ve Kargı Bezi dokumacılığında kullanmıştır. G Ev kadınlığından dokuma ustalığına... nadolu Sigorta ve Kültür Bakanlığı ortaklığında yönetilen “Bir Usta Bin Usta” projesi kapsamında 20 bayan kursiyerin bulunduğu bilgisini veren Anadolu Sigorta Genel Müdür Yardımcısı Filiz Tiryakioğlu, kursiyerlerinin tamamının Kargı’dan seçildiğini dile getirdi. Tiryakioğlu’nun verdiği bilgiye göre, geleneksel Kargı Bezi dokuma kursunda, kursiyerlerin hepsi ev hanımı olup, büyük çoğunluğu 40 yaş üzeri kadınlardan oluşuyor. Bunun yanı sıra öğrenimine devam etmeyen genç kızlar da mevcut. ““Bir Usta Bin Usta” projesi kapsamında kursumuz 18 Nisan’da başlamış olup, 15 Temmuz’da sona erecek. Kargı Bezi dokuma atölyemizde; 15 adet dokuma tezgâhı, 1 adet yün otomatik çözgü sistemi, 1 adet otomatik sarma aleti, 2’şer A adet çıkrık ve gelebe bulunuyor. Kurs süresince kursiyerlerimize geleneksel Kargı Bezi dokumacılığıyla ilgili bütün teknik bilgiler verildi” diyen Tiryakioğlu, ilk haftalarda kullanılacak malzemelerin tanıtıldığını, dokuma tezgâhına ipliğin yerleştirilmesi gibi bazı teknik konular üzerinde durulduğuna dikkat Filiz Tiryakioğlu, tamamı ev kadını çekti. Teknik ya da eğitimlerine devam edemeyen genç detaylardan sonra dokuma üzerine kızlardan oluşan kursiyerlerin, edindikleri teknik alıştırmalar yapılıyor. bilgiye hünerlerini katmak üzere yola Eğitim süresinde 15 çıktığını anlattı. tezgâhta aynı anda çalışma oluyor. Tezgâhta 15 kursiyer eğitim görürken günlerde en seri şekilde dokuma diğer 5 kişi; ikisi çıkrık makinesini, ikisi yapabilme amacına yönelik çalışmalara otomatik çözgü sisteminde, biri ise sarma devam ediliyor. aletini kullanıyor. Kursiyerler tezgâhları ve Filiz Tiryakioğlu, Kargı’daki amacı, “3 aylık diğer işlemleri dönüşümlü olarak yapıyor. kurs süreci sonunda herbir kursiyerimizin 3 aylık kurs sürecinde sona yaklaşılan şu geleneksel Kargı Bezi dokumacılığının bütün aşamalarını gerçekleştirip, Kargı bezi üretebilir hale gelmesidir” sözleriyle özetliyor. YETENEKLER M Z KEŞFETT K SERCAN ÜNSAL Eğitim esnasında iplik çeşitlerini, hangi dokumada hangi ipliğin kullanıldığını öğrendim. Şu anda çıkrıkta iplik sarma işini kendi başıma yapabiliyorum. Bu proje sayesinde zamanımızı boşa geçirmek yerine bir meslek öğrenmiş olduk. Ayrıca Kargı’nın bir geleneğinin yaşatılmasına da büyük katkı sağladık. ZATA MÜNEVVER Ö SELVA ALBO YA Bu eğitime yeni geçirmemek ad şeyler öğrenmek ve evde za manımı boş para kazanmak ına katıldım. Ayrıca bir mes lek edinmek ve da istedim. Eği tim süresince do birçok şey öğre kum nd olarak yapabiliy im. Örneğin desenli dokumay a ile ilgili ı bireysel orum. Ayrıca ge le farklı alanlard a nasıl değerlen neksel dokumacılığın parçaların nele dirildiğini, te r olduğunu ve ne işe yaradıkl zgâhtaki Bu proje yeni ar yetenekler edin memize olanak ını öğrendim. maddi destek ve sağl katkı da sağlıy or. Biz bayanl adı. Ayrıca maddi kazancım ar için ızı elde ediyor olmamız çok ön kendi emli. e dokuma Eğitim öncesind vardı. ile ilgili bilgim rimden ile urada da o bilg süreci, B . Eğitim yararlandım lamamı bildiklerimi uyguyesinde sa sağladı. Proje gı bezi birçok kişi Kar ndi ve dokumasını öğre niden a ye Kargı bezi adet şladı. Bu t bulmaya ba haya geçen nedenle emeği iyorum. şekkür ed herkese te yerlerde olağanüstü doğa manzaları ortaya çıkıyor. Kargı’da irili ufaklı 60 tane yayla bulunuyor. Kargı ayrıca yemekleri ile de meşhur bir ilçe. Güveç, soğan gallesi, çiçek bamyası, sırık kebabı, tarhana, yemek yarışmalarında aldığı birincilikle tescilli kuzugöbeği mantarı dolması, yine tescilli bir lezzet olan acı su ile yapılan çöreği, hem hafif hem leziz olan incir uyuşturması tatlısı gibi geniş bir yemek kültürü söz konusu. Kargı’nın bir diğer ve en önemli özelliği de Kargı bezi. Yakın bir zamana kadar tüm evlerde bulunan tezgah n ve iş mezun ola kursundan ro kredi in Usta” erlere mik Bir Usta B sosyal “ urmak isteyen kursiy in Usta” illeri k retine “Bir Usta B ılı ı kursu ziya lu Sigorta; kapsamında 2011 y sinde verilecek. 2011 tarihinde Karg i’nden Elif Anado projesi argı ilçe a Şubes Haziran sorumlulukyer alan Çorum’un K kursu açarak 24 iye İş Bankası Tosy kursiyerleri kredi zi rk arasında Bezi Dokumacılığı” natı yeniden Tü ıoğlu da katılarak gilendirdi. “Kargı be a ntıy argı a bil u sa Katırc “K şen topla ta olan b itime onusund kaybolmak n 2011 tarihinde eğ a 20 başvurusu k ı” kursunda gerçekle Kargı a d ığ ve a okumacıl ığı” kursun lga Ersöz ıyor. 18 Nis canlandırıl argı bezi dokumacıl ılığın tüm teknik d argı Kaymakamı To et Hamdi Akpınar d layan “K ursiyere dokumac alarında artık K diye Başkanı Ahm baş Bele diye on haft kadın k öz ve Bele i. Kursun s erin büyük ları öğretild okuyabilen kursiyerl erek hem katıldı. aymakamı Tolga Ersınar, kurs sonunda detay şvik di Akp Kargı K lek edin e bez d tmelerini te seri şekild u dokumacılığı mes hem de mesleği hmet Ham Başkanı A n mesleğe devam e ri ğ yı roje çoğunlu sine destek olma ri ürünle rsiyerleri igorta bu p aile bütçe defliyor. Anadolu S nı sıra, eğitim ku ceklerini ve ürettikle oluşturacaklarını m ya de he a yaşatmayı apsamında eğitimin etmek isteyen e atabilecekleri bir ort k ğe devam estek oluyor. s rttiler. mesle beli sonrasında kursiyerlere de d a sonucu ılan anlaşm yap Bankası ile Türkiye İş Kargı Bezi edi eleneksel Mikro Kr G acılığı’na Dokum KIZILIRMAK’IN HAYAT VERD Ğ VAHA: KARGI Çorum’un Kargı ilçesini; çeltik, bamya ve tulum peynirinin diyarı olarak tanımlamak mümkün. Kargı en fazla, on binlerce dönümlük çeltiği, toplanmasında ve kurutulmasında ağırlıklı olarak kadın emeğinin yer aldığı çiçek bamyası ve yılın sadece belli zamanlarında bulunabilinen tulum peyniri ile biliniyor. Tarihi oldukça eski olan Kargı ilçesi dağ eteğinde kurulu ve ovasını Kızılırmak’ın kızıl suları ile suluyor. Kızılırmak bir ırmaktan çok daha başka anlamlar ifade ediyor burada. Özellikle çeltik zamanında ayrı yeri ve önemi var. Ovayla Kızılırmak’ın kavuştuğu larda dokunan Kargı bezi, sanayi ve makineleşmenin getirdiği tek düzeliğin, köylerden büyük şehirlere olan göçün sonucunda yok olmak üzere... Kargı çok sıcak ama sakinleri bu konuda çaresiz değil. Kargı’nın altmışa yakın irili ufaklı yaylası var. Kargı Yaylası, Abdullah Yaylası, Mora Yaylası başlıcaları. Yaz sıcağında soğuk ayran, serin hava, geceleri yıldızları avucunuza düşecek gibi bir gökyüzü. Kışları bomboş yazları iğne atsan yere düşmez yaylaları ile tertemiz bir havanın dinlendiriciliği huzurunu vaat ediyor. C MY B Bu bir ilandır C MY B