Katalog

14 HAZ RAN 2011 SALI CUMHUR YET SAYFA kultur@cumhuriyet.com.tr KÜLTÜR ‘FATMA AL VE D ĞERLER ’ 17 Nâzım’ın eseri ilk kez Türkçede Kültür Servisi Nâzım Hikmet’in Sovyetler’de “Türkiye’de” adıyla basılan ve defalarca sahnelenen “Fatma, Ali ve Diğerleri” adlı oyunu Yapı Kredi Yayınları’nca ilk kez Türkçede yayımlandı. Nâzım Hikmet’in 1952’de Moskova’dayken kaleme aldığı üç perdelik oyun, özel bir baskıyla yayına hazırlandı. Kitap, Nâzım’ın taslağının yanı sıra arşivlerdeki Ekber Babayev çevirileri ve Memet Fuat Arşivi’ndeki Asım Bezirci nüshası dikkate alınarak M. Melih Güneş tarafından yayına hazırlandı. “Fatma, Ali ve Diğerleri”nde Türkiye’nin Kore’ye asker gönderme kararına karşı çıkmak, “barış için savaş vermek”, halkı bu konuda bilinçlendirmek üzere kurulmuş Barışı Koruma Derneği’nin içinde ve çevresinde olup bitenler, kısacası savaş karşıtı Türk insanının direnci ve dramı konu ediliyor. Nâzım’ın diğer oyunlarındaki çok kişili doğal diyalog akışı, politik eleştiriden toplum sorunlarının kökenine inen dram anlayışı bu yapıtında da görülüyor. ‘Yaşayan işyerleri lazım’ Ağa Kan Mimarlık Ödülleri jürisi, Emre Arolat’ın 2010 Ağa Kan Mimarlık Ödülü’ne değer görülen pekyol Tekstik Fabrikası’nı görmek için Türkiye’deydi MELTEM YILMAZ Dünyanın en prestijli mimarlık ödüllerinden Ağa Kan Mimarlık Ödülleri’nin jürisi, Emre Arolat’ın 2010 Ağa Han Mimarlık Ödülleri’ne değer görülen İpekyol Tekstil Fabrikası’nı görmek üzere Türkiye’deydi. İpekyol Tekstil Fabrikası’nı gezdikten sonra jüriyle yaptığımız söyleşi, 2010 Ağa Kan Ödülleri’nden başlayıp İstanbul’un değişen mimarisine kadar uzandı. Jüri üyelerinden Hanif Kara, İpekyol Fabrikası’nın neden ödüle değer görüldüğünü açıklayarak başlıyor söze: “İnsanlar burada çalışmıyor, gerçekten yaşıyor. Bugünün işyerleri, çoğunlukla, raflarla dekore edilmiş yerler olarak tasarlanıyor. Ortada geniş bir makine, insanlar bu makinelerin etrafında çalışıyor. Karanlık, tozlu, gürültülü yerler... Dünyanın birçok yerindeki işyeri bu durumda. Bizler, Ağa Kan ekibi olarak, çalışanların içinde yaşayacağı işyerlerinin örnek alınmasını temenni ediyoruz.” Ağa Kan Ödülleri’nin bir amacının da İslam kültürü ile Batı arasındaki gerginliği azaltmak olduğu doğru mu, jüriden ortak yanıt: STANBUL MÜZ K FEST VAL ’NDE BUGÜN Bir klasik: Festival Buluşmaları Kültür Servisi İstanbul Müzik Festivali’nin klasiği haline gelen, daha önce aynı sahnede bir araya gelmemiş sanatçıları İstanbul’da buluşturan “Festival Buluşmaları” dizisinin ilkinde Leonard Elschenbroich viyolonseliyle, Nicola Benedetti kemanıyla, Alexei Grynyuk ise piyanosuyla, heyecan verici bir konsere imza atacak. Murat Aşkın’ın katkılarıyla gerçekleştirilecek “Festival Buluşmaları – I”, bu akşam saat 20.00’de Süreyya Operası’nda. Romantik dönemin mihenk taşı sayılacak Robert Schumann’ın “Sol minör Piyano Üçlüsü” ve SerLeonard Elschenbroich gei Rachmaninov’un “Elegiaque” başlıklı piyano üçlüsü eserlerini seslendirecek sanatçılardan Leonard Elschenbroich’i ünlü keman sanatçısı AnneSophie Mutter “olağanüstü ve benzersiz bir hediye” olarak tanımlıyor. 16 yaşında BBC Yılın Genç Müzisyeni Yarışması’nı kazandıktan sonra yıldızı parlayan ve verdiği her konseri unutulmaz bir performansa dönüştüren 22 yaşındaki Nicola Benedetti, 2008 Classical BRIT ödülünün de sahibi. Öyleyse İstanbul’un son 10 yılda “çılgınca” değiştiğini düşünmek yanılgı mı? “Elbette. Kentin yalnızca son 10 yıldır değiştiğini düşünmek, şehrin değişim geleneğini görmezden gelmek anlamına gelir. Asıl soru şehrin ne yönde, nasıl değiştiği: Türkiye ise kontrol edilemeyen bir ekonomisinin büyüme hızı ile İstanbul’un bu büyümeyi kaldırma kapasitesi aynı şebüyümenin söz konusu kilde olmuyor. İstanbul’da kontrol edileolduğunu dile getiriyor. meyen bir büyüme söz konusu. Kentsel dönüşümün pek de beğendiğimiz bir yönde yapıldığını söyleyemem. Diğer yandan İstanbul’daki gökdelenler de rahatsız edici bana kalırsa, İstanbul’un yapısını bozuyor.” Farrokh Derakhshani devam ediyor: “Yeni olan kötüdür, eski olan iyidir gibi bir bakış açısı yanlış bana kalırsa. Ben şuna inanıyorum, Türkiye’deki mimar ve mühendisler, yurtdışında yaptıkları projeler kadar iyi işler çıkarmıyorlar burada.” Neden? “Çünkü bence Türkiye’de, mimarlar ile inşaatçılar arasındaki ilişki sağlıklı yapılanan (Soldan sağa) Farrokh Derakkshani, Mohammad al Asad, Yalçın Ayaydın, Emre Arolat, bir ilişki değil. Bu anlamda suçlu olan müAğa Kan Mimarlık Ödülü’ne değer görülen pekyol Tekstil Fabrikası’nı gezdi. hendisler.” “1977 yılından beri çağdaş tasarım, sosyal konut, toplumsal gelişim, restorasyon, yeniden kullanım ve bölgesel koruma projelerini kapsayan mimarlık ürünleri, Ağa Han Mimarlık Ödülleri ile ödüllendiriliyor. Sorunuza gelince, bize kalırsa iki taraf da, Doğu ve Batı, birbirini yeterince tanımıyor. Bu anlamda Ağa Han Ödülleri’ni vermekteki amacımız iyiyi ya da kötüyü işaret etmek değil, yalnızca gerçeği Ağa Kan Mimarlık göstermek. Çünkü Ödülleri’nin jürisi Batı da Doğu’dan ‘çalışanların içinde öğrenebilir. Diğer yandan, Ağa Han yaşadığı’ işyerlerinin Ödülleri, İslami hayata geçirilmesi kültürden çok, evgerektiğini söylüyor. rensel bir kültüre Onlara göre bugünün işaret ediyor.” Ağa Han Jürisi’nin işyerleri karanlık, tozlu, geçmiş dönemlerde gürültülü yerler... Bu yaptığı bir açıklamaanlamda pekyol yı anımsatıyorum, çarpıcı bir değerlenFabrikası’nın önemine dirme: “Zengin üldeğinen jüri, stanbul’da kelerde binalar yı kılmak için tasarlanıyor, yoksul ülkelerinse böyle bir şansı yok.” Peki Türkiye’de binalar, özellikle son dönemlerde yapılanlar, yıkılmak için mi tasarlanıyor? Yanıt Omar Abdulaziz Hallaj’dan geliyor: “İstanbul uzun geçmişi olan bir şehir. Kent, 19. ve 20. yüzyıllarda, ve ayrıca son 10 yılda çok büyük değişimlere uğradı. Son 10 yıla odaklanırsak, kentin yapısının değiştiğini söylemek yanlış olmaz. Bu, bir açıdan, kentte ticari anlayışın hızla yayıldığının da göstergesi. Biz İstanbul’u bugüne kadar hep tarihi bir kent olarak gördük, ama şunu göz önünde bulundurmadık: Kentin tarihi zaten her zaman değişime açıktı.” Kontrol edilemeyen büyüme Ricky Martin 18 Haziran’da konser verecek. KONSERLER 29 TEMMUZ’DA B T YOR Kuruçeşme’de yaz konserleri Kültür Servisi BKM organizasyonu ile Turkcell Kuruçeşme Arena’da yaz konserleri başladı. 17 bin kapasiteli Kuruçeşme Arena’daki konserler 29 Temmuz’a kadar devam edecek. Gösteri ve konserlerde öne çıkanlar arasında ilk kez 1998’de Türkiye’de konser veren Grammy Ödüllü Ricky Martin 18 Haziran’da sahnede olacak. İngiliz funk grubu Jamiroquai ise 26 Haziran’da uzun bir aradan sonra tekrar İstanbul’da sevenleriyle buluşacak. Teoman, 21 Haziran’da yeni albümü “Aşk&Gurur”dan yeni şarkılarını seslendirecek. Yeni albümleri “Çocuk (H)Aklı”yı geçen aylarda çıkaran Kardeş Türküler ise usta müzisyen Arto Tunçboyacıyan’la 1 Temmuz’da birlikte çalacaklar. 5 Temmuz’da Yaşar, 6 Temmuz’da ise Tolga Çevik, canlandırdığı birbirinden renkli karakterlerle “Komedi Dükkânı”nda Kuruçeşme Arena sahnesinde izlenebilir. Yıllara meydan okuyan şarkılarıyla MazharFuatÖzkan 13 Temmuz’da, geçen yıl da Türkiye’de sahnelenen dans gösterisi Tango Feeling ise 19 Temmuz’da görülebilir. Pop müziğin usta kardeşlerinden Ozan Doğulu 20 Temmuz’da, Kenan Doğulu ise 29 Temmuz’da birer konser verecekler. 21 Temmuz’da ise Zülfü Livaneli Turkcell Kuruçeşme Arena sahnesinde konser verecek sanatçılar arasında. Kasım ayında Londra Ulusal Galeri’de açılacak Leonardo da Vinci sergisi olay yaratacak Leonardo canlı yayında Rönesans’ın büyük ustası Leonardo’nun bilinen 14 resminden 7’sini bir araya getiren serginin açılışı sinemalarda ve Sky Arts kanalından canlı yayımlanacak. Sergi, Leonardo’nun dehasının doruğa ulaştığı Milano dönemine odaklanıyor. Kültür Servisi Önümüzdeki kasım ayında Londra’daki Ulusal Galeri’de açılacak olan Leonardo da Vinci sergisi, daha şimdiden dünya basınının gündeminde. “Leonardo da Vinci: Milano Sarayı’ndaki Ressam” başlığını taşıyan sergi, sanatseverlere, dehasıyla Rönesans hümanizminin simgelerinden biri olmuş sanatçının sınırlı sayıdaki resimlerinden en azından yarısını bir arada görme olanağı sağlayacak. Serginin küratörü Luke Syson, Milano döneminde dehasının doruğuna ulaştığı bilinen Leonardo’nun 14 resminden birini sergiye ödünç almanın bile büyük bir başarı sayılması gerekirken, bu sergide sanatçının 7 resminin bulunmasının bir “mucize” olduğu kanısında. Bu arada, Ulusal Galeri yöneticileri, yapıtların sağlığı ve güvenliğini Öte yandan, Leonardo sergisinin 9 Kasım’daki açılışı, bazı sinema salonlarında ve İngiltere’nin tümüyle sanata ayrılan tek televizyon kanalı Sky Arts’tan canlı olarak yayımlanacak. Leonardo da Vinci’nin, 1482’de henüz 30 yaşındayken, Milano dükü Ludovico Sforza’nın hizmetine girdiği ve 1490’lara kadar süren dönemde gerçekleştirdiği yapıtlarına odaklanan serginin en önemli tablolarından biri, bugün Polonya’nın Krakov kentindeki Ulusal Müze’de bulunan “Erminli Kadın” olacak. Milano dükünün sevgililerinden birini betimleyen bu eşsiz portre, “Cecilia Gallerani” adıyla da biliniyor. Londra’daki sergide, Vatikan Müzeleri’nden gelecek “Aziz Hieronymus”, Milano’daki Ambrosius Resim Galerisi’nde bulunan “Müzisyen” gibi tablolar da yer alacak. Londra Ulusal Galeri koleksiyonundaki “Bilinmeyen Bir Kadının Portresi” diye de bilinen “La Belle Ferronière” de sergide yer alacak; ancak bu tablo Leonardo uzmanlarınca sanatçının yakın çevresindeki ressamlardan birine yakıştırılıyor. Londra sergisinin en önemli özelliklerinden biri de, Leonardo’nun, Milano’daki Maria dele Grazie Manastırı’nda bulunan anıtsal duvar resmi “Son Akşam Yemeği”nin gerçek boyutlardaki bir kopyasının sergilenecek olması. Kraliyet Akademisi’nden ödünç alınacak dev boyutlu kopyanın yanı sıra, Leonardo’nun hazırlık eskizleri de sergilenecek ve böylece ziyaretçilerin sanatçının başyapıtlarından birinin nasıl tasarlandığını ve gerçekleştirildiğini izleyebilmeleri sağlanacak. ‘Erminli Kadın’ sağlamak, ayrıca ziyaretçilerin tabloları daha iyi izlemelerine olanak tanımak amacıyla bugüne kadarki kurallarından birini değiştirmeye karar verdiler. Sergiye daha önce olduğu gibi yarım saatte bir 230 ziyaretçi değil, 180 ziyaretçi alınacak. C MY B C MY B