Katalog

SAYFA CUMHUR YET 3 N SAN 2011 PAZAR kultur@cumhuriyet.com.tr 18 KÜLTÜR Türkiye’nin ilk Uluslararası Mizah Festivali, 1215 Mayıs tarihlerinde İstanbul’da gerçekleştirilecek Karnaval gibi bir festival Festival, üç boyutlu, dev Amca Bey, Abdülcanbaz, Avanak Avni ve Nasreddin Hoca maskotları, belediye bandosu ile kent orkestrası eşliğinde, bir tür karnavalla başlayacak. Standup gösterileri, bulvar ve kukla tiyatroları, kabareler, karikatür sergileri, hiciv geceleriyle sürecek. MELTEM YILMAZ ‘Perdenin Arkasından Sesler’ Kültür Servisi Şef Kerem Esemen yönetimindeki İstanbul Film Müzikleri Orkestrası, İTÜ Maslak Yerleşkesi’nde yer alan Süleyman Demirel Kültür Merkezi konferans salonunda yarın akşam sahne alacak. “Perdenin Arkasından Sesler” başlıklı konserde Karayip Korsanları, Yüzüklerin Efendisi, Cumhuriyet’in de aralarında olduğu çok sayıda filmden seçme müzikler, görüntüleri eşliğinde seslendirilecek. Saat 18.30’da başlayacak konser ücretsiz. “Uluslararası Mizah Festivali” diye başlayınca cümleye, festivalin bu yılki ayağında ne gibi etkinlikler olacağı sorusu gelebilir akla. Ama bu soru yanıltıcı, çünkü Nasreddin Hoca, Aziz Nesin, Turhan Selçuk, Oğuz Aral gibi değerlerin yetiştiği bu topraklarda, ironik bir biçimde, uluslararası anlamda bir mizah festivali daha önce hiç gerçekleştirilmedi. Şimdi müjdeli haberi verme zamanı.. Türkiye’de ilk kez düzenlenecek “Uluslararası Mizah Festivali” 1215 Mayıs tarihleri arasında İstanbul’da gerçekleştirilecek. Mizaha dair ne varsa o günlerde sokağa, Beyoğlu’na dökülecek. Bu müjdeli haberi öğrenmek bize önceki akşam Beyoğlu Hayal Kahvesi Bistro’da düzenlenen Oğuz Aral’ı anma gecesinde kısmet oldu. “Uluslararası Mizah Festivali”nin tanıtımının da yapıldığı etkinliğe Erol Günaydın, Seyit Ali Aral, Vedat Özdemiroğlu, Metin Üstündağ, Mehmet Çağçağ, Tayyar Özkan’ın da bulunduğu mizahçılar katıldı. Kültür ve Turizm Bakanlığı, İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve Beyoğlu Belediyesi’nin destekleriyle, Hayalgücü Organizasyon tarafından düzenlenecek festival, Amca Bey, Abdülcanbaz, Avanak Avni ve Nasreddin Hoca’nın da aralarında bulunduğu, üç boyutlu dev maskotları, belediye bandosu ile kent orkestrası eşliğinde, bir tür karnavalla başlayacak. Standup gösterileri, bulvar ve kukla tiyatroları, kabareler, karikatür sergileri, hiciv geceleriyle sürecek. Mizah sokakları olarak belirlenen Erol Dernek ve Tomtom Sokak’ta ise sürpriz etkinlikler gerçekleştirilecek. Festivalin yaratıcı kurulundan karikatürist Mehmet Çağçağ, bir mizah festivaline neden ihtiyaç duyulduğu şeklindeki sorumu, “Neden şimdiye kadar gerek duyulmadı?” diye düzelterek başlıyor: “İşte bu sorudan yola çıkarak, biz de yaygın ve bize özgü olan bu mizah kültürüne yönelik bir farkındalık yaratabiliriz düşüncesiyle, bir ekip işine giriştik.” Oğuz Aral ve sonrası... Çağçağ, festivalin “karnaval tadında” olacağının özellikle altını çiziyor, çünkü ona göre mizah sokağa taşmalı. “İçinde mizah olan, sanatın her dalına açık bir festival bu. Bir de, mizaha emek vermiş sanatçıları anmak istiyoruz. Çünkü bugün ne yazık ki Oğuz Aral’ı bilmeyen genç kuşak, onun yetiştirdiği karikatürcülerin hayranları da.” Çağçağ’ı böyle bir festivali hayata geçirmeye iten bir diğer neden de “dışarıdan bakış”: “Yurtdışında Türkiye’de mizahın olabileceğine dair büyük kuşkuları olan insanlarla tanıştım. Türkiye’de karikatür yasak, burası en kapalı 3. dünya ülkelerinden biri diye düşünüyorlar. Oysa ki Anadolu, mizah kültüründe en eski topraktır. Avrupa bizim çizgilerimizi bize ait olduğunu bilmeden kullanıyor. Festivalde biraz da bunu göstermeyi amaçlıyoruz.” Festivalin yaratıcı ekibinden mizah yazarı ve karikatürist Vedat Özde Taşçıyan Avrupa Film Akademisi’nde Kültür Servisi Sinema yazarı Alin Taşçıyan, Avrupa Film Akademisi’ne (EFA) Türkiye’den üye alınan ilk kurumsal temsilci oldu. İki yıldır EFA Keşif Ödülü için jüri üyeliği yapan Taşçıyan, Dünya Film Eleştirmenleri Federasyonu FIPRESCI Başkan Yardımcılığı görevini de sürdürüyor. EFA üyeleri arasında Nuri Bilge Ceylan, Yeşim Ustaoğlu, Semih Kaplanoğlu, Özcan Alper, Seyfi Teoman ve Hüseyin Karabey, yapımcı Zeynep Özbatur Atakan, oyuncu Ercan Kesal, görüntü yönetmenleri Barış Özbiçer ve Gökhan Tiryaki ve hem Almanya hem de Türkiye’den üye Fatih Akın da var. Festival ekibinde yer alan Vedat Özdemiroğlu, Oğuz Aral gecesinde... miroğlu ile devam ediyoruz: “Mizah aslında bir yaşam biçimi sunar. Birlikte gülerek eğlenmeyi ezmeye ve savaşmaya karşı tercih etme biçimidir mizah. Bizde mizah gelenekleri güçlü olmakla birlikte festival gelenekleri zayıf. İkisinin tanışması biraz zaman aldı ve demek ki zamanı şimdi geldi.” Festivalin zamanlaması, karikatür dergilerine açılan tazminat davalarının konuşulduğu şu dönemde gerçekten önemli. Özdemiroğlu, “Bu davalar elbette şu anki kibrin sonucu. Onlar işte Anadolu mizahını bilmeyenler” diyor. Tarihçi Manning Marable öldü Kültür Servisi Amerikalı tarihçi Prof. Manning Marable (60) önceki gün New York’ta yaşamını yitirdi. Columbia Üniversitesi’nde tarih dersleri de veren Marable’ın yarın, Malcolm X üzerine yaptığı biyografik çalışmanın yayımlanması bekleniyordu. Bilim adamlığının yanı sıra aktivist de olan Marable’ın, başta siyahlar olmak üzere etnik azınlıklar üzerine çalışmaları ve yaklaşık 20 kitabı bulunuyordu. STANBUL F LM FEST VAL ’NDE BUGÜN Bazıları ‘sinema’ sever Kültür Servisi Festivalin onur konuğu Macar yönetmen Bela Tarr bugün saat 16.00’da İKSV Salon’da sinema üzerine düşüncelerini paylaşmak üzere meraklılarına sinema dersi verecek. Günün filmleri arasında ise Polonyalı yönetmen Jerzy Skolimowski’nin bol ödüllü filmi “Ölümüne Kaçış” saat 19.00’da Atlas’ta ve Amerikalı bağımsız yönetmen John Sayles’ın Filipinler Amerika Savaşı sırasında geçen işgal ve direnişi anlattığı filmi “Amigo” 21.30’da Rexx’te izlenebilir. Festivalin aykırı bölümü Mayınlı Bölge’de ise Mexico City’de geçen şehir hayatına özgü yabancılaşma ve yalnızlığa dair bir film olan “Artık Yıl” 11.00’de Atlas’ta ve saat 11.00’de Beyoğlu’nda 2010 Era New Horizon Festival’de En İyi Yeni Polonya Filmi Ödülü alan “Polonya Yapımı” var. Çocuk Mönüsü’nde ise animasyon yapım “Sevimli Gemi: Denizdeki Hazine” 13.30’da Rexx’te görülebilir. Beyoğlu Sineması’nda saat 13.30’da göçle birlikte yaşanan uyum sorunu ve ataerkil sistemin kadına uyguladığı şiddeti anlatan 1986 yapımı ve uluslararası ödüllü Tevfik Başer’in “40 m2 Almanya” ve Marilyn Monroe, Tony Curtis ve Jack Lemmon’un oynadığı bir Amerikan klasiği 1959 yapımı “Bazıları Sıcak Sever” saat 16.00’da gösterilecek. Akgün’den ‘Hayallerin Güncesi’ Kültür Servisi Niş Art Galeri 6 Nisan’a kadar Serpil Akgün’ün “Hayallerin Güncesi” adlı 11. kişisel sergisine ev sahipliği yapıyor. Akgün sergide, düşlerinde yaşayan hayat dolu çocukları, bir tür resim güncesi olarak tuvallerine aktarıyor. Akgün resimlerinde hayata neşeyle devam eden çocukların yanı sıra, canlı renklerde kuşlara ve rengârenk kır çiçeklerine de yer veriyor. Bazıları Sıcak Sever Kül Artık Güçler Dengede (Karalama Müzik Yapım) Kül, son dönemlerde albüm çıkaran rock toplulukları kervanına katılan ciddi toplulukların başında geliyor. İlk stüdyo albümleri “Artık Güçler Dengede”, her bir şarkısı büyük bir titizlikle ele alınmış, her satırı hesaplanmış kelimelerle yazılmış şarkılardan oluşmuş bir çalışma. Kayıtların güzelliği ve Tarkan Gözübüyük’ün prodüksiyonu da çabası. Beyoğlu’nun arka sokaklarındaki öğrenci işi konser mekânlarının müdavimleri hatırlar; Kül ilk defa bundan beş yıl önce, ilk albümüyle aynı adı taşıyan 5 şarkılık bir demo kaydı yayımlamıştı. Albüme giden patika onlar için hayli uzun sürmüş olsa da, onları iyi bilenler için de bu zamanın daha kısa olduğu söylenemez. Vokalleri üstlenen Arın Kuşaksızoğlu’nun adeta rock müzik için yaratılmış sesi, kadifemsi yumuşaklıktan isyankâr Seattle’lı çığlığına, romantik tonda ikna edicilikten brütale kadar uzanan geniş bir skala üzerinde geziniyor. Topluluğun diğer üyeleri de, çalgısının hakkını vermeyi bilen müzisyenler. İyi, temiz ve eğitimli bir Türkçesi var topluluğun, üstelik politik, felsefi ve psikolojik bir gözüpeklikle buluşmuş. Ekibin sahip olduğu birkaç iddiadan ilki propagandist rapten didaktik entelektüalizme uzanan sözler. Antiemperyalist “3 Maymun” ve muhalif ruhlu “Kral Çıplak”, sahip oldukları enerjiyi ve öfkeyi açığa çıkaran en iyi parçalardan. Şimdi temennimiz, Kül’ün bir başka kervana, rock tarihi ansiklopedimizde tek albümlük topluluklar bölümüne katılmaması; “Artık Güçler Dengede”nin ilk ve tek albüm olarak kalmaması. muratbeser@muratbeser.com Avishai Cohen Seven Seas (Blue Note Records) Caz müziğin en yetenekli basçılarından Avishai Cohen’in yeni çalışması “Seven Seas”, müzikte yaratıcılığın izini sürenlerin ihmal etmemesi gereken bir albüm. Cohen, iki yıl önce çıkan albümü “Aurora”dan farklı olarak bu defa sözlü besteleri tercih etmemiş; onun yerine bu albümde insan sesini de bir enstrüman gibi kullandığı mırıldanmalar, ses tekrarlarına dayanan sözsüz vokaller ağırlıkta. Sadece iki parçada Ladino dilinde vokal dikkat çekiyor. Avishai Cohen’in güçlü bir sesi yok ama kendi yarattığı müzikle son derece uyum içinde söylüyor. Kontrbas kadar piyanoyu da ustalıkla çalan, kendi bestelerini yazıp yorumlayan ve düzenlemeleri de kendisi yapan çok yönlü bir sanatçı Cohen. Aynı şekilde müziğinde de farklı türleri buluşturup kendine özgü bir sound yaratıyor. Ortadoğu esintilerini Sefarad kültürü ve Latin ezgileriyle; folk ve funk’ı caz normlarıyla; udu İngiliz kornasıyla çok melodik ve akıcı bir altyapıda bir araya getiriyor. Albüme Cohen’in uzun zamandır işbirliği yaptığı isimler katkıda bulunmuş. Bunların arasında piyanoda Shai Maestro ve perküsyonda Itamar Doari’nin adını anmak gerekir. Özellikle “Seven Seas” adlı parça, müzisyenler arasındaki etkileşimin albüme yaptığı olağanüstü katkıyı ortaya koyması bakımından çok önemli. Avishai Cohen’in sonbaharda turne kapsamında İstanbul’a da uğrayacağı şeklinde haberler var. Canlı performanstan önce bu yılın en iyi caz albümlerinden biri olan “Seven Seas”i dinleyip iyice sindirin derim. www.zulalkalkandelen.com C MY B C MY B