Katalog

16 MART 2011 ÇARŞAMBA CUMHUR YET SAYFA [email protected] KÜLTÜR Barana Quintet stanbul’da Kültür Servisi Hollandalı caz grubu Barana Quintet yarın saat 22.00’da Ghetto sahnesinde olacak. Hollanda cazı ile Türk makamsal anlayışını birleştirme çabası içinde olan Barana, evrensellik ilkesi temelinde doğaçlamalarla beslenen bir müzik yapıyor. Vokal, geleneksel telliler ve vurmalılarda Behsat Üvez, alto klarnet ve soprano saksafonda Steven Kamperman, akordiyonda Bart Lelivelt, kontrbasta Meinrad Kneer ve davulda Sebastian Demydczuk’tan oluşan topluluğun Türkiye’de yayımlanan ilk albümü “Şarap” ise Ömer Hayyam’ın şiirlerindeki şarap kavramı temel alınarak oluşturulan bir çalışma. 17 Piyanistimizin gelişim tarihini izlemek için ‘İdil Biret Archives’ etiketiyle sunulan kayıtları dinlemek gerek İdil Biret ve arşivi İdil Biret’in özel bir yasa ile ailesi eşliğinde yedi yaşında Paris’e gittiğini biliriz. Paris yaşamında hemen derslerine başladığı gibi, annesiyle kentteki klasik konserleri izlemeye koyulması da eğitiminin büyük bir parçasıdır. Örneğin henüz yedi yaşında Wilhelm Kempff gibi çağın en büyük piyanistlerinden birini dinlemiş; onun Beethoven yorumculuğunu bilinçaltına yerleştirmiş. Müzik pedagogları için çok önemli bir inceleme konusudur: “Harika çocuk” yalnız mutlak bir müzik kulağına sahip olan çocuk değildir, dinlerken de çalışırken de konsantre olmayı başaran çocuktur. Çocuğun beynindeki öğrenme kapılarını açabilmesi için konsantre olabilmesi çok önemlidir. İdil Biret özel müzik yeteneğinin ve öğrenme konsantrasyonunun yanı sıra küçücük yaşta dünyanın ünlü müzikçilerini dinleyip onları da özümsemiş. Sonra da bu zenginliğine ek olarak çalışkan ve araştırmacı bir kişilik geliştirmiş. Onun gelişim tarihini izlemek açısından IBA (İdil Biret Archives) etiketiyle sunulan arşiv kayıtlarını dinlemek gerek. Dünya üstündeki dağıtımını ünlü NAXOS firması üstlenmiş. Dolayısıyla Kanada’dan Yeni Zelanda’ya kadar her yerde satılıyor. Türkiye’deki dağıtımını da A.K. Müzik yapıyor. İlk radyo kaydını 1949’da, sekiz yaşındayken yapmış: Paris Radyosu’nda Beethoven, Couperin, Bach ve Debussy çalmış. Yıllar içinde piyasaya çıkan kayıtlarının sayısı 100’e yaklaşıyor. IBA etiketiyle sunulan sekiz CD’yi dinlerken hayretler içinde kalıyorum: Onun ilk gençlik yıllarında yaptığı kayıtların ciddiyetine hayret ediyorum. Daha Türkiye’de o zamanlar adı bile bilinmeyen nice çağdaş besteciyi çalmış olmasına şaşıyorum. Ve bu kayıtları eski radyo arşivleri kadar, Finnadar Plak firmasının özgün belgelerinden derleyip gün yüzüne çıkaran eşi Şefik Yüksel’in çabalarını hayranlıkla karşılıyorum. Bu kayıtlar zamanında 10 ayrı firmanın etiketiyle, uzunçalar veya CD olarak piyasaya sürülmüş. Plak üstündeki en eski kayıt 1959 tarihini taşıyor, İdil Biret henüz 17 yaşında. Bu plağın bir başka özelliği de bir Türk sanatçısının ilk uluslararasıprofesyonel kaydı olması! İçinde Schumann “Fantazi Parçaları” ve Brahms “Op.117 Intermezzo”lar var. Gençlik tazeliği ama yine de kendine özgü olgunluğunun içinde bir yorum. CD’lerin içindeki yapıt gruplamasında çoğunlukla aynı dönemin bestecileri bir araya getirilmiş. Örneğin Polonya asıllı Miaskovsky, Macar DOĞUMUNUN 100. YILINDA Bedri Rahmi anısına şiir yarışması dil Biret Finnadar’da Boulez kaydı yaparken, 1971. Kar Beyaz’a Sofya’dan ödül Kültür Servisi Selim Güneş’in yönettiği “Kar Beyaz” filmi Avrupa’nın önde gelen sinema festivallerinden “Uluslararası Sofya Film Festivali’nde “Jüri Özel Ödülü”ne değer görüldü. Festivalin uluslararası yarışma dalında toplam 12 Avrupa filminin arasından seçilen “Kar Beyaz”, Sabahattin Ali’nin “Ayran” öyküsünden yola çıkılarak sinemaya uyarlandı. Mengü Ertel anılıyor Kültür Servisi Grafik sanatçısı Mengü Ertel, bugün saat 18.30’da İstiklal Caddesi’ndeki Anadolu Medeniyetleri Araştırma Merkezi’nde yapılacak bir etkinlikle anılacak. Doğumunun 80. yıldönümünde Yapı Kredi Kültür Merkezi’nde açılan “Bir Usta Bir Dünya: Mengü Ertel –“Tepe tepe kullanıyorum hülyalarımı” sergisi kapsamında düzenlenen anmaya sanatçının oğlu ve müzisyen Murat Ertel, Zeynep Oral, Erkal Yavi ve dostları da katılacak. n yüzüne çıkarmak Arşivleri saklamak ve gü kayıtlarının koruma çok önemli. dil Biret’in üzikçiler için değil, altına alınması yalnız m eri için örnek üyel bütün sanat dallarının nu. alınması gereken bir ko besteci Liszt ve Rus besteciler Rachmaninof ve Scriabin bir kayıtta demetlenmiş. Hepsi de 19. yüzyılın son diliminden. Bugün bile yorumcuların çekinerek yaklaştığı nice çağdaş besteci var bu kayıtların içinde: Belli ki bu yeni bestecilere önayak olan, o zamanlar New York’taki Atlantic Plak firmasının prodüktörü ve ona bağlı Finnadar’ı kuran bestecimiz İlhan Mimaroğlu (1926). İçinde İlhan Mimaroğlu’nun “Sessions” adlı yapıtının da bulunduğu bir CD’de bestecinin çağ PEN/Faulkner Ödülü Deborah Eisenberg’e Kültür Servisi Kısa öykü yazarı Deborah Eisenberg, bu yılın PEN/Faulkner ödülünü kazadı. PEN/Faulkner Vakfı yaptığı açıklamada, Eisenberg’in sıra dışı dili ve duygu ile düşünceler arasında incelikli bir çağrışım yarattığı için ödüle değer görüldüğünü belirtti. Dört finalisti geride bırakan Eisenberg, 15 bin dolar (yaklaşık 30 bin TL) para ödülünü almaya da hak kazandı. daşları Bulgar asıllı Bouccourechliev (19251977), Kübalı Leo Brouwer (1939) ve İtalyan Castiglioni yer alıyor. İdil Biret her birini ayrı bir özenle, çağdaş müziğin de bir bilgesi olarak seslendirmiş. Mimaroğlu’nun yapıtında elektroakustik ortamın yarattığı dramatik etkinlik çok ayrıcalıklı. Bir başka çağdaş müzik kaydı 20. yüzyılın öncülerinden Berg, Webern ve Boulez’i içeriyor. Çok ilginç bir kayıt da İdil Biret’in London String Quartet ile çaldığı Gustav Mahler Dörtlüsü ve Cesar Franck’ın piyanolu beşlisi. İdil Biret’in oda müziği yaptığı ender dinletilerden. Ayrıca Mahler gibi büyük çaplı senfonileriyle tanıdığımız postromantik bestecinin sonradan bulunmuş ve 1973’te yayımlanmış tek bölümlük bir gençlik çalışmasıyla Franck’ın birleşmesi çok uyumlu. 2008 Aralık ayında yayımlanmaya başlayan IBA etiketli arşiv kayıtları biriki aya kadar çıkacak olan BerliozLiszt uyarlaması “Harold in Italy” (Ruşen Güneş ile) ve “Senfoni Fantastik” ile iki CD halinde son bulacak. Bunların ardından dev bir külliyat geliyor: 19 CD’lik bir kutu içinde Beethoven’in 32 piyano sonatı, 5 piyano konçertosu ve Liszt transkripsiyonuyla 9 senfonisi çıkacak. Arşivleri saklamak ve gün yüzüne çıkarmak çok önemli. İdil Biret’in kayıtlarının koruma altına alınması yalnız müzikçiler için değil, bütün sanat dallarının üyeleri için örnek alınması gereken bir konu. Kültür Servisi Şair, yazar ve ressam Bedri Rahmi Eyüboğlu, doğumunun 100. yılında adına düzenlenen bir şiir yarışmasıyla anılıyor. Çatalkara Kültür Sanatevi, İskilip Kaymakamlığı, İskilip Belediyesi ve Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları işbirliğiyle düzenlenen “Bedri Rahmi Eyüboğlu Şiir Yarışması 2011”e, tüm amatör ve profesyoneller, 1 Ocak 2010 tarihinden sonra yayımlanan kitap veya yayıma hazır dosyaları ile katılabilecek. Yarışmanın son başvuru süresi 31 Mart. Sonuçların 5 Haziran’da duyurulacağı yarışmanın ödül töreni ise 18 Haziran’da İskilip’te yapılacak. Doğan Hızlan, Eray Canberk, Erdal Alova’nın seçici kurul üyeliğini yapacağı yarışma jürisinde Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları temsilcisi de yer alacak. 1942 yılında Çorum’un İskilip ilçesini ziyaret eden Bedri Rahmi anısına 2009’da İskilip’te bir de müze açılmıştı. 13. SELAN K ULUSLARARASI BELGESEL F LM FEST VAL ‘Erkan Yücel Ödülü’ Meral Çetinkaya’ya Kültür Servisi Kuşadası Belediyesi’nce bu yıl ilk kez verilen Erkan Yücel Tiyatro Ödülü’ne oyuncu Meral Çetinkaya değer görüldü. Kuşadası’nda 1985 yılında geçirdiği trafik kazasında yaşamını yitiren Erkan Yücel adına verilen ödül için Kuşadası Belediyesi İbramaki Sanat Galerisi’nde tören düzenlendi. Çetinkaya, törendeki konuşmasında “Erkan Yücel” ismini taşıyan bir ödülü kazanmaktan duyduğu memnuniyeti dile getirerek “Yücel kaza geçirmese, Kuşadası’nda çekilecek ‘Sevda’ filminde birlikte rol alacaktık” dedi. Selanik’te iki Türk belgeseli ASLI SELÇUK Öteki Kasaba Saraçoğlu’na Eurimages desteği Kültür Servisi Avrupa Konseyi bünyesinde faaliyet gösteren, Avrupa Görselİşitsel Eserler Destek Fonu Eurimages, 810 Mart tarihleri arasında İstanbul’da gerçekleştirilen 122. toplantısında, ortak yapım aşamasında olan 16 filme destek vereceğini açıkladı. Toplamda 5 milyon 260 bin Avro’yu bulan yardımdan, Murat Saraçoğlu’nun “Alev Alev” (In Flames) isimli TürkAlman ortak yapımı filmi de faydalanacak. SELANİK 1930’larda Türkiye ve Yunanistan’da rebetika şarkılarıyla ünlenen Roza Eskenazi’nin portresini sunan “My Sweet Canary” filmiyle başlayan “13. Selanik Uluslararası Belgesel Film Festivali”nde iki Türk belgeseli gösterimde: Murat Erün’ün “Üç Mevsim Bir Ömür”ü “Habitat” bölümünde, Nefin Dinç’in “Öteki Kasaba”sı ise “Bellek Kayıtları” bölümünde izleyiciyle buluşuyorlar. Yönetmenliğinin yanı sıra görüntü yönetmenliğini ve kurgusunu da Erün’ün üstlendiği Üç Mevsim Bir Ömür’ün yapımcısı ise yönetmen Yeşim Ustaoğlu. Karadeniz bölgesinin yabanıl dağlarında yaşamlarını sürdürmeye çalışan yerel halkın öyküsünü betimleyen filmde, yüzyıllardır hayvanlarını sisli dağlarda otlatan insanların serüvenlerini izliyoruz. Onlar belki de bu ritüeli sürdüren son kuşağın temsilcileri. “Kadın Çalıştıkça”, “Halkın Gündemi”, “Yanan Mum: Ayla Dikmen’in Öyküsü”, “Şehrini Arayan Gemi”, “4 Numaralı Va pur” filmlerini de yöneten Murat Erün’ün belgeseli, Dinç’in Öteki Kasaba’sı gibi FIPRESCI jürisinin en iyi yabancı filmine aday. Öteki Kasaba’da Türkiye’de Birgi, Yunanistan’da Dimitsana kasabalarının birbirlerini nasıl gördüğü anlatılıyor. İki kasabanın halkı, tarihlerini, komşularıyla ilgili düşüncelerini, duygularını aktarıyorlar. Belgesel, komşu ülkeler neden çatışır, etnik gruplar arasın da kin ve önyargılar nasıl doğar sorularını soruyor. Bu kinin ve önyargının kaynaklarının neden ve nasıl üretildiğini yansıtan, her iki kasabayı bir yıl boyunca izleyen yönetmen, filmde, halklar arasındaki olumsuz duyguların köklerinin geçmişten gelen bir çatışmadan çok günümüzdeki ayrımcılık ve eğitim yoluyla körüklendiğini vurguluyor. Yönetmenliğini, görüntü yönetmenliğini, kurgusunu, yapımcılığını Nefin Dinç’in yaptığı belgeselin senaryosu Herkül Milas’a ait. Dinç’in “Cumhuriyet Treni”, “Rebetiko: İki Şehrin Şarkısı”, “İsmini Melek Koydum”, “Benim Objektifimden” adlı belgeselleri de var. En iyi ulusal ve uluslararası yapımları seçecek olan FIPRESCI (Uluslararası Sinema Eleştirmenleri) jürisi Paulo Portugal (Başkan/Portekiz), Artsvi Bakhchinyan (Ermenistan), Gabriele Barrera (İtalya), Steffen Moestrup (Danimarka), Dimosthenis Xifilinos’tan (Yunanistan) oluşuyor. Rıfat Ilgaz anılıyor Kültür Servisi Eyüboğlu Eğitim Kurumları’nın düzenlediği “20. Edebiyat ve Kitap Günleri” kapsamında bu yıl, Türk edebiyatının en üretken yazarlarından Rıfat Ilgaz anılacak. Eyüboğlu Eğitim Kurumları Merkez Kütüphanesi’nde bugün saat 19.00’da gerçekleştirilecek anma etkinliğine, Rıfat Ilgaz’ın oğlu Aydın Ilgaz’ın yanı sıra Akgün Akova, Mehmet Soydur ve Fatin Hazinedar’ın da aralarında bulunduğu edebiyatçılar ve Rıfat Ilgaz’ın dostları katılacak. Etkinlik kapsamında Rıfat Ilgaz’ın adı, kurumun merkez kütüphanesinde yaşayacak. 17 Mart’ta sona erecek “20. Edebiyat ve Kitap Günleri” boyunca öğrenciler, konuk yazarlarla tanışma, söyleşi yapma, kitaplarını imzalatma, yayınevlerinin stantlarını gezme fırsatı bulacak. C MY B C MY B