Katalog

Bütüffiîfap, Kuttu'nun. HL Oradan söz etmezse, ya: önyargısmı taşıyor çünkü. ile Antakya'yı "Doğu'nun geçsebil rında bir eksi A yla Kutlu'nun son romanı "Asi... Asi..."nin merkezinde Antakya ve Asi ırmağı var... Antakya ve Asi; Ayla Kutlu'nun romanında karakterlerin yaşadığı atmosfer, mekân, coğrafya olmakla yetinmiyor, kitabın kahramanı oluyor. Ege Üniversitesi ingiliz Dili ve Edebiyatı bölümü öğretim üyelerinden Prof. Dr. Dilek Direnç "içinden Nehir Akan Roman" başlıklı yazısında bu kitapla ilgili olarak "Antakya'yı ve burada her uygarlıgı ve güzelliği var eden dünyanın en eski, en ilham verici ırmağı Asi'ye adanmış bir güzellemedir" diyor. Ayla Kutlu, Antakya'yı "Doğu'nun Kraliçesi", "Muhteşem Antakya", "Tanrısal kent", "Eşsiz Kent" gibi sıfatlarla yüceltiyor. Yazar, dogdugu kenti bir romanla onurlandırırken, Asi nehri akıyor bu romanın ortasından... "Yıkarak, yıkayarak"... Ayla Kutlu ile Oran'daki, evinde sohbet ettik. Eyi bize tarif ederken, balkonuna sarı bir battaniye asacağını söyledi. Sarı battaniyenin izini sürüp evi bulduk. Ayla Kutlu'nun halk sanatlanna ilgisi eve damgasını vurmuş. iki bin parçadan oluşan, bazıları 100-150 yıllık oya koleksiyonu, duvarlarda cam altı resimler, 200 yıllık deve süsleri, boncuk ve oyalardan yapılmış perdelerle ev küçük bir halk sanatları, el sanatları müzesi gibi. Baş köşedeki koltukta da evin kedisi "İgde Zarif Hanım" uyukluyor. Ayla Kutlu'nun yaşadığı mekânda "roman-mekân" ilişkisi ve özellikle doğdugu kent Antakya'nın yazarlığına etkisi üzerine sohbet ettik. Röportaj: TÜREY KÖSE Fotoğraf: NECATİ SAVAŞ - Yazarlığınız için Antakya'yı bunca eşsiz kılan nedir? - Bu son kitabımdan önceki kitaplarımda bir yerlere kendiliğinden Antakya, iskenderun ve bütünüyle Hatay daima giriyordu. Başlarda bu gibi spontan eklemelerin kendi anılarımdan süzülüp kahramanlarıma mal ettiğim durumlardan geldiğini sanıyordum. Bu, her yazar için doğaldır. Bunların, yazdıklarıma ilişkin eleştiriler sırasında insanların çok etkilendiği yerleri oluşturduğunu giderek anlamaya başladım. insanları etkileyen yanı, aykırıymış gibi konup, anlatılan olay veya mekânı birden büyülü bir yapıya dönüştürmeleriydi. işte o zaman yazarlıgıma etkisi olan şeyin en başta mekân, bu mekânlar içinde de Hatay'a özgü olan birçok yaşanmışlık olduğunu anladım. Daha sonra, yazdığım yerlerin olağanüstü izlerini yakalamaya, saklamaya ve metinlerimde kullanmaya başladım. Peki, o büyülü atmosfer nasıl oluşuyordu, bu konuda düşünmeye başlamam da keşfimin sonucudur. Ben zaman üstünde, yetişilen yerin anlamı üstünde, ses, koku, görsellik ve duyumlar üstünde yazar olarak çok ve uzun uzun düşünen bir insanım. Geçmiş uygarlıkların insana bıraktıgı elletutulmaz bir mirasın sahiplerindenim ben. Bunun anlamını ve korumanın önemini biliyorum. - Kitaplanmz -özellikle Asi... Asi...- okuru Antakya'ya çagınyor... - Şehirler, bütün sevdiklerimiz gibi, insanın kafasında anlam kazanmaya başladığında ister istemez belirli bir atmosfere bürünür. Ben de zaten belirli bir atmosfer olmasa ne yazabiliyorum, ne de yazdıklarımı beğenebiliyorum. Antakya bana sürekli olarak bu ilhamı veren bir şehirdi, bu yüzden tarihindeki zenginliğin benim gönlümde yeniden bir yansımasını buluyorum. Bütün kitaplarımda başka yerlerde geçmek durumunda olan hikâyeleri bile alır mutlaka Hatay'a getiririm. Beş bin yıl öncesini anlatan Kadın Destanı'nda bile görünür bu tutkum. Gılgamış ve Enkidu sedir ağaçlarını kesmeye Heron dağına giderler. Heron dagı Lübnan dağlar silsilesindedir. Ben onları 200 kilometre kadaryukarı çıkarıp Amanos daglarına getirdim. - Antakya'nın "dişi şehir" olduğunu vurguluyorsunuz... Neden "dişl"? - Antakya tarih boyunca defalarca işgal görmüş, degerlerini yitirmiş, depremlerle mahvolmuş. Dogal afetler defalarca yok olmanın sınırına getirmiş. Hatta 850 bin nüfuslu bir şehirken nüfusunun 30 bine kadar düştügü dönemler olmuş. Depremler, kıtlıklar, işgaller. Başka yerler olsa şehir bırakılır giderdi. Antakya sürekli kendini bir Anka kuşu gibi yeniden yaratmış, küllerinden doğmuş, kültür ve sanat şehri haline gelmiş. Dogurgan, üretken özellikleri var. İnsan türünde de dişilik üreticilikle eşanlamlıdır. BEN FAZUV MUTLU KADIN GÖRMEDİM - Antakya, romandatarihsel-mitolojik arka planı işaret ediyorsa, Asi de "doğayı, doğanın kudretini" simgeliyor. Asi, atmosferin bir parçası olmaya razı gelmiyor, romanınızın "başkahramanı" oluyor. "Bölen-ayıran", "bereket saçan", ya da "yıkıp götüren ve her şeyden sonra sakin sakin akmaya devam eden" nehir, yazın için çok güçlü bir metafor değil mi? - Asi Antakya'nın kültüründe çok etkili. İçinden ırmak geçen şehirlerin hepsi o ırmağı birtanrı gibi kabul etmişlerdir. Asi ırmağını burada roman kahramanım yaparken bugünkü Asi olarak düşünmedim. Bugünkü Asi'ye baktıgımız zaman yüreğim eziliyor. Haksızlıga uğramış, mahvedilmiş bir ırmak, ırmak bile diyemiyorsunuz dere gibi bir şey. Ama ben onu öyle düşünmek istemiyorum. O çocukluğumdaki hayal gücüme karışan; güçlü ve aştığı mesafelerin yorgunu olan büyük bir akarsuydu. Romanların da kendi doğruları vardır. Roman kahramanlarınızı istediğiniz gibi hareket ettiremezsiniz de, istediginiz karakterde yaratabilirsiniz. Asi tercihime uydu,. „ bana isyan etmedi. Eğer ters bir karakter yerleştirmiş «ii olsaydım onun kimliğine, eminim 0 da bana isyan ederdM - Kitabın adı neden yinelemeli "Asi", Asi'nin "asi"liğirie bir vurgu mu? - ilk Asi, yatay bir Asi. Bereketi, insanlık degerlerini, geçtiği topraklara ait degerleri taşıyor. Asi, geçtiği bütün topraklardan getirdigi uygarlıgı da taşıyor. İkinci Asi ise dikey. Asi, ayağa kalkıştır, isyandır. Asi'nin dikleştiği zamanlar vardır, 0 zaman Asi taşar. isyan, öfke ve yıkım getirdigi zamanlar olur. Bu baş kaldırış birtakım sırların ortaya çakmasını sağlıyor. Roman bu sırlar üzerine kuruluyor. - Antakya son dönemde televizyon dizilerinin de gözdesi. Geçen dönem "Asi" adlı bir dizi de yayımlanmıştı. "Sen de Gitme Triandafilis" çok başanlı bir uyarlamaydı. Başka bir romanınız ya da öykünüzün sinemaya uyarianması için öneri geldi mi? - Eserlerimden yapılmış beş film var. Biri dışında mutsuz oldum. Film veya dizi yapılması için birilerine vermeyi düşünmüyorum. - Kitabın tek mutlu olabllmiş kadın karakterinin Bestami Ağa'nın zorla hayatına soktuğu Siren olması garip değil mi? Neden kadın karakterier bu kadar mutsuz? - Ben fazla mutlu kadın görmediğim için herhalde. Kitabın kahramanlarından Ganime de çok mutsuz kadın, artık trajik boyutlara varıyor mutsuzluğu ve sonra en acılaşan insan oluyor. Acı çeken kadınlardan biri de April Göksu, ama çok sessiz taşıyor acısını. • Bir tür pop sanatçısı gibi davranıyorlar - Ankara'da yaşıyorsunuz. Ankara'da yaşayan bir yazar edebiyat dünyasında daha az mı "görünür" oluyor? -10 yıldır Ankara ve Hatay'da yaşıyorum. Sanatçının piyasaya çıkmasının sanatına karşı biraz haksızlık olduğu gibi bir duygu taşıyorum. Edebiyatı bırakıp piyasaya çıkmaya başladılar, piyasa için olmayı yeglediler. Bir tür pop sanatçısı gibi davranıyorlar. Bu, popçuları hor gördüğüm anlamına gelmesin. O başka bir iş. Halkı eğlendirmeye, oyalamaya, hoşça vakit geçirmesine dönük bir işi yapmak sanatçılık değil. Edebiyat gibi insanı yüceltmeye yönelik bir uğraşı, vakit geçirilen bir araca dönüştürmeye evet demeyi sadece edebiyatçıya degil, hiçbir sanatçıya yakıştırmıyorum. • www.ronault.com.tr S YIL a 100 000 km Otomobiliniz ne kadar özelse, kendinizi o kadar özel hissedersiniz. Clio Extreme, kısa bir süre için 27.450 TL'den başlayan fîyatlarla* Renault Yetkili Satıcılarında sizi bekliyor. 15" Alüminyum alaşımlı jantlar | Deri direksiyon ve deri vites topuzu | Sis farlan | Siyah maskeli farlar Entegre navigasyon sistemi | Gövde rengi aynalar ve yan çıtalar | Krom kapı kolları | Koyu renk arka camlar DRIVE THE CHANGE RENAULT ' Bu Iiyat. Clio HB Ertnnne 1.2 75 bg veı siyonu için tavsiye edilon anahtaı teslim tiyalı olup, 2 Haziraıı 2010'a kadar ve ileri leslim kampanyası çcrçcvesinde geçcrlidir. Yeni Renault Clio Hatchback. 2 yıl sınıısız km gaıantisi ya da "3 yıl veya 100.000 km (hanıjisi öııce dolarsa)" ycni araç garantisl kapsamındadır. Kampanya stoklarla sınırlıdıı. llanda göslcıilen modcl üzertndcki aksesuarlar ilc satılan modcllcr üzerindeki akscsuaılar larklılık gösteıebillr. Ayrıntılı bilgi almak için inlemet silemize veya yetkili satıcılarımıza başvurabilirsiniz. Renault'nun tnclhl E 4-