Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
ekonomi@cumhuriyet.com.tr
SAYFA CUMHURİYET 31 MAYIS 2010 PAZARTESİ
12 EKONOMİ
CMYB
C M Y B
Önceki Son Yılbaşı Haftalık Yıllık
SEKTÖR ENDEKSLERİ Kapanış Kapanış Değeri Fark% Fark%
IMKBULUSAL-100 54,112 55,234 52,825 2.07 4.56
IMKBULUSAL100-30 65,810 66,577 60,090 1.16 10.79
IMKBULUSAL-TÜM 53,561 54,624 51,831 1.98 5.39
IMKBULUSALTÜM-100 55,435 56,000 48,782 1.02 14.80
IMKB10BANKA 120,346 127,490 120,346 5.94 5.94
IMKBULUSAL-30 67,698 69,250 66,992 2.29 3.37
IMKBULUSAL-50 53,473 54,599 52,536 2.11 3.93
IMKBULUSAL-SINAY 40,347 40,537 37,899 0.47 6.96
IMKBGIDA,YÇECEK 63,788 63,926 59,343 0.22 7.72
IMKBTEKSTYL,DERY 9,481 9,568 7,323 0.91 30.65
IMKBORMAN,KA?IT,BASIM 27,115 27,332 30,190 0.80 -9.47
IMKBKYMYA,PETROL,PLASTYK 30,548 30,164 28,538 -1.25 5.70
IMKBTA?,TOPRAK 55,575 55,714 48,954 0.25 13.81
IMKBMETALANA 47,295 48,250 49,186 2.02 -1.90
IMKBMETALE?YA,MAKYNA 38,335 39,429 33,860 2.85 16.45
IMKBULUSAL-HYZMETLER 33,142 34,150 36,134 3.04 -5.49
IMKBELEKTRYK 4,029 4,135 4,113 2.64 0.54
IMKBYLETY?YM 22,071 22,671 25,908 2.72 -12.49
IMKBULA?TIRMA 28,730 30,791 38,372 7.17 -19.76
IMKBTYCARET 67,097 69,986 56,998 4.31 22.79
IMKBTURYZM 8,601 8,657 7,422 0.66 16.65
IMKBULUSAL-MALY 84,176 86,162 79,763 2.36 8.02
IMKBBANKA 123,950 127,281 119,537 2.69 6.48
IMKBSYGORTA 106,047 107,187 111,089 1.08 -3.51
IMKBFYNANSALKYR.FAKTORYNG 17,905 18,257 12,384 1.97 47.43
IMKBGAYRYMENKULY.O. 30,242 30,102 28,240 -0.46 6.59
IMKBHOLDYNGVEYATIRIM 39,229 39,879 35,044 1.66 13.80
IMKBULUSAL-TEKNOLOJY 14,617 15,517 14,335 6.16 8.25
IMKBBYLY?YM 8,047 8,605 7,964 6.94 8.06
IMKBSPOR 61,364 61,077 60,890 -0.47 0.31
IMKBSAVUNMA 60,163 63,147 58,174 4.96 8.55
IMKB2.ULUSAL 30,337 30,636 25,764 0.98 18.91
IMKBMENKULKIYM.Y.O. 18,276 18,651 18,215 2.05 2.39
IMKBKURUMSALYÖNETYM 46,543 45,858 42,670 -1.47 7.47
IMKBYENYEKONOMY 50,642 53,329 25,796 5.31 106.74
IMKBADANA 52,895 51,528 54,636 -2.58 -5.69
IMKBANKARA 49,644 47,147 44,680 -5.03 5.52
IMKBANTALYA 80,903 79,407 55,290 -1.85 43.62
IMKBBURSA 59,879 61,249 57,518 2.29 6.49
IMKBISTANBUL 47,556 48,758 48,333 2.53 0.88
IMKBIZMIR 51,952 52,177 44,191 0.43 18.07
IMKBKAYSERI 72,274 74,325 60,427 2.84 23.00
IMKBKOCAELI 50,909 49,735 47,669 -2.31 4.33
IMKBTEKIRDA? 122,624 128,497 87,232 4.79 47.30
B O R S A A N A L İ Z
Hafta Kapanış Özvarlık Cari Fiyat Bilanço
Fiyatı Kârlılığı PD/DD F/K NA Likidi tesiSektör Bazında
PARA-META-PARA
MUSTAFA SÖNMEZ
Hedef: Özyönetimci Kamu
ile İstihdam ve Üretim
MERKEZ BANKASI KURLARI 31 MAYIS 2010
DÖVİZ EFEKTİF
CİNSİ ALIŞ SATIŞ ALIŞ SATIŞ
1 ABD DOLARI 1.5514 1.5589 1.5503 1.5612
1 AVUSTRALYA DOLARI 1.3199 1.3285 1.3138 1.3365
1 DANİMARKA KRONU 0.25821 0.25948 0.25803 0.26008
1 EURO 1.9216 1.9309 1.9203 1.9338
1 İNGİLİZ STERLİNİ 2.2584 2.2702 2.2568 2.2736
1 İSVİÇRE FRANGI 1.3449 1.3536 1.3429 1.3556
1 İSVEÇ KRONU 0.19770 0.19976 0.19756 0.20022
1 KANADA DOLARI 1.4815 1.4882 1.4760 1.4939
1 KUVEYT DİNARI 5.2874 5.3570 5.2081 5.4374
1 NORVEÇ KRONU 0.24126 0.24289 0.24109 0.24345
1 S. ARABİSTAN RİYALİ 0.41493 0.41568 0.41182 0.41880
1 JAPON YENİ 1.6977 1.7090 1.6914 1.7155
TÜRK TELEKOM’A ÖDÜL
Türk Telekom bilgi ve iletişim teknolojilerinde ve insan
kaynaklarõnõn eğitimi alanõnda çok sayõda ülkeyi ve böl-
geyi içerecek şekilde dünyanõn önde gelen mükemmellik
merkezlerinden biri oluyor. Bilgi ve iletişim teknolo-
jileri konularõnda hükümetlerarasõ Birleşmiş Milletler
kuruluşu olan ve 191 üye ülke ve 700’den fazla sektör
üyesi bulunan Uluslararasõ Telekomünikasyon Birliği
(ITU), Türk Telekom’u, insan kaynaklarõ eğitiminde dün-
yada en önemli iş ortaklarõndan biri olarak seçti.
Kültür ve Turizm Bakanlõğõ ile Bilişim ve Yazõlõm Eser
Sahipleri Meslek Birliği (BİYESAM) ve öncülü-
ğünde yazõlõm sektörüne yön veren dernekler,
toplumu lisanssõz yazõlõma karşõ bilinçlen-
dirmek ve sektörün gelişimini desteklemek
amacõyla “Yazõlõm Hareketi” başlatõyor.
Yazõlõm Hareketi sektörde faaliyet gösteren
birçok sivil toplum kuruluşu tarafõndan da des-
teklenecek.
Promosyonla kadayıf yedi
ANKARA (ANKA) - Dõş Ticaret
Kontrolörü’nün, eski Dõş Ticaret Müs-
teşarõ Tuncer Kayalar hakkõnda ha-
zõrladõğõ inceleme raporunda banka
promosyonunun şahsi harcamalara kul-
lanõldõğõ ortaya çõktõ. Şahsi harcamalar
içinde kaymaklõ ekmek kadayõfõ, çiko-
lata, çiçek, dalõş elbisesi, bilgisayar, in-
şaat malzemeleri, doğalgaz ödemesi,
mobilya, halõ saha ücreti, trafik cezasõ
ve spor ayakkabõnõn yer aldõğõ görüldü.
Dõş Ticaret Kontrolörü’nün, Kaya-
lar’õn Kenya Büyükelçiliği’ne atandõğõ
sõrada hazõrladõğõ inceleme raporuna gö-
re, Dõş Ticaret Müsteşarlõğõ ile Vakõf-
bank arasõnda imzalanan anlaşma son-
rasõnda promosyonun Başbakanlõk Ge-
nelgesi’ne aykõrõ olarak harcandõğõ be-
lirlendi.
22 Ekim 2009 tarihli inceleme rapo-
runa göre, 15 Temmuz 2005-15 Tem-
muz 2008 için tahsis edilen 645 bin
TL’lik banka promosyonunun 644 bin
542 TL’sinin, 15 Haziran 2007-15
Temmuz 2011 için tahsis edilen 127 bin
TL’nin ise 126 bin 904 TL’sinin har-
candõğõ tespit edildi. Bankadan alõnan
promosyonlarla 42 bin 851 TL’lik ra-
mazan paketlerinin de alõndõğõ belirlendi.
Raporda, “Kayalar’ın aylıktan kesme
cezası ile cezalandırılması sonucu
ortaya çıkmaktadır” denildi.
1ABD Doları:
1.1734 Avustralya Doları
6.0078 Danimarka Kronu
1.1517 İsviçre Frangı
7.8039 İsveç Kronu
91.22 Japon Yeni
1.047 Kanada Doları
6.4181 Norveç Kronu
3.7502 SuudiArabistanRiyali
1 Avro: 1.2386 ABD Doları
1 İng. S: 1.4563 ABD Doları
1 Kuveyt D.: 3.4364 ABD Doları
Eski dõş Ticaret Müsteşarõ
Tuncer Kayalar’õn banka
promosyonunu şahsi
harcamalarõnda
kullandõğõ ortaya
çõktõ. Şahsi
harcamalarda
kaymaklõ ekmek
kadayõfõ, çiçek,
dalõş elbisesi
ödemeleri
de yer
aldõ.
Tarife çok, en
uygunu bilen yok
Türkiye’de cep telefonu abonelerinin
neredeyse yüzde 80’i kafa karıştıran
söylemler nedeniyle kendisine uygun
olmayan tarifeyi kullanıyor.
C
ep telefonu operatörleri gün geçmiyor ki
yeni bir tarifeyle yurttaşın karşısına çık-
masın. Operatörler ‘en ucuz, en uzun uza-
dıya konuşturan tarife bende’ söylemleri ile
abone kapma yarışında öne geçmeye çalışırken
bankalar da ‘en uzun vadeli en uygun faizli kre-
di bende’ diyerek müşteri avına çıkıyor. Yurttaşın
kafası ise neredeyse her gün değişen yüzlerce
cep telefonu tarifesinin hangisinin kendisine
uygun olduğunu, hangi bankanın kredisini kul-
lanacağını maalesef bilmiyor ve her geçen gün
kafası daha da karışıyor.
Türkiye’de cep telefonu abonelerinin neredeyse
yüzde 80’i kafa karıştıran söylemler nedeniyle
kendisine uygun olmayan tarifeyi kullanıyor. Şu
anda Turkcell’in 62, Vodafone’nun 56 ve Avea’nın
yaklaşık 50 tarifesi bulunuyor ve bunların ço-
ğunluğu sık sık değiştiriliyor.
Yurttaşlara hangi tarifelerin ve kredilerin uygun
olduğunu online ortamda karşılaştıran Enuy-
gun.com’un yaptığı analizlere göre cep telefo-
nu kullanıcıları genellikle telefonlarını ilk aldıkla-
rında ilgili şirketin kendilerine standart olarak sun-
duğu tarifeyi kullanıyorlar. Ancak bu standart ta-
rifeler, kullanıcıların kendilerine has alışkanlıkla-
rını dikkate almıyor. Bazı kişiler en çok aynı ope-
ratörden iki-üç kişiyi ararken bazıları farklı ope-
ratörlerle çok görüşüyor, bazıla-
rı az SMS atarken bazıları bunu
çok daha fazla kullanıyor.
Bütün bunları hatlarını satın al-
dıkları bayi bilemeyeceği için, kulla-
nıcılar yanlış tarife kullanımı nedeniyle as-
lında ödemeleri gerekenden çok
daha yüksek fatura tutarları ödü-
yorlar.
Enuygun.com’un Genel Müdürü
Çağlar Erol, banka kredileri, sigorta-
lar, internet servisleri ve GSM tarifeleri gi-
bi hizmetler arasında karşılaştırma yap-
tıklarını belirterek
“En uygun seçe-
nekleri toplu ola-
rak görmek, anlam-
lı verilerle doğru ve ko-
lay şekilde karşılaştırmak,
tüketiciler için hem zaman-
dan hem paradan ciddi tasar-
ruf olanağı sağlıyor. Bu nedenle toplu-
mun önemli bir kesimi artık satın alma ka-
rarı vermeden önce internet üzerinden kar-
şılaştırma yapmayı alışkanlık haline getirdi.
Özellikle banka kredilerinde çok ciddi bir
başvuru eğilimi görüyoruz” dedi.
Tüketici teknolojiye çalıştı
T
ürkiye tüketici teknolojisi pazarı bu yılın ilk
çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine gö-
re yüzde 30.6 oranında büyüyerek, 3.9 mil-
yar liraya çıktı.
GFK Türkiye’nin araştırmasına göre , telekom, bil-
gi teknolojileri, tüketici elektroniği, görüntüleme, ofis
ekipmanları, küçük ev aletleri ve beyaz eşya sek-
törlerinden oluşan tüketici teknolojisi ürünleri pa-
zarı, 2010’un ilk çeyreğinde dikkat çekici bir büyüme
sergiledi. Önceki çeyrekte de olduğu gibi Telekom
sektörü kesintisiz yükseliş trendini sürdürdü ve yüz-
de 63.8 büyüdü. Bilgi Teknolojileri de yüzde 24.9
büyüme oranıyla 893 milyon lira ciro elde etti. Diz-
üstü bilgisayarlar, bu çeyrekte de sektörün loko-
motif ürünü oldu. 2010’un ilk çeyreğinde, bu ka-
tegoride cirosal anlamda net bir büyüme görüldü.
D
ünyanın en büyük bilgisayar üreticisi Hewlett-
Packard (HP) Türkiye’de yıllık 2 milyon ma-
saüstü bilgisayar üretim kapasiteli fabrika
kuruyor. HP’nin ürünlerinde artık ‘Made in Turkey’
yazacak.
HP ile üretim ortağı FoxConn, Türkiye’de bilgisa-
yar üretim tesisi kuruyor. Çorlu’da inşaatına başla-
nan fabrikada üretilen ürünlerin
yüzde 85’ten fazlası ihraç edilecek.
HP’nin uzun süren pazar araştırma
ve değerlendirme çalışmaları so-
nucunda Türkiye’de PC üretim
fabrikası kurma kararı aldığı
açıklandı.
Apple artık teknolojinin
en büyüğü oldu
A
pple’ın piyasa değeri 1989’dan bu yana bor-
sada ilk kez Microsoft’u geride bıraktı. Apple
artık dünyanın en büyük teknoloji firması.
Apple, 1997’de Microsoft’un firmaya yap-
tığı 150 milyon dolarlık yatırımla batmaktan
kurtuldu. O yıllarda Microsoft’un piyasa
değeri, Apple’ın beş katıydı. iMac masaüstü
bilgisayar (1998) ve iPod portatif dijital mü-
zikçalarla (2001) şeytanın bacağını
kıran Apple, hızla büyümeye baş-
ladı. Firmanın son başarısı, iPad
tablet bilgisayar oldu. iPad, bir
ayda 1 milyon adet satarak yeni
bir dönemi başlattı.
Hafta Kapanış Özvarlık Cari Fiyat Bilanço
Fiyatı Kârlılığı PD/DD F/K NA Likidi tesiSektör Bazında
MADENCİLİK
KozaAltõn 37.00 15.12 8.17 42.90 0.00 11.33
ParkElek.Madencilik 2.56 1.76 1.23 22.58 0.02 1.65
GIDA,İÇKİVETÜTÜN
Altõnyağ 0.86 -10.24 2.38 -3.77 -0.08 -3.55
ÜlkerBisküvi 3.46 3.96 0.73 11.72 0.58 2.06
Banvit 5.20 13.63 3.47 8.84 0.89 3.91
ErsuGõda 0.99 1.95 1.77 8.23 -0.01 1.76
FrigoPakGõda 1.23 4.03 1.90 7.54 -0.38 1.07
KentGõda 93.50 -4.54 7.94 -18.75 -0.41 -2.74
KerevitaşGõda 49.25 28.30 -19.35 6.15 4.50 2.17
KonfrutGõda 5.20 5.01 1.60 11.59 0.80 3.08
KristalKola 1.44 -1.42 0.94 -13.67 -0.02 -1.19
MerkoGõda 1.22 1.42 3.50 0.55 0.41 0.21
PõnarEtVeUn 5.80 3.38 0.90 11.39 0.97 2.68
PenguenGõda 1.07 1.56 1.47 3.41 0.06 0.58
PõnarSu 5.05 2.22 0.90 10.18 0.54 1.62
PõnarSüt 8.45 4.20 1.03 11.26 1.29 3.15
ŞekerPiliç 4.46 7.82 3.46 3.50 0.63 1.54
TatKonserve 3.02 3.09 2.36 2.76 0.29 0.95
T.Tuborg 2.76 -3.95 2.52 -10.90 -0.05 -2.24
Tukaş 0.74 -7.13 1.05 -30.68 -0.10 -3.25
DOKUMA,GİYİMEŞYASIVEDERİ
AkalTekstil 1.57 -0.75 0.67 -3.07 -0.06 -0.45
AkõnTekstil 2.84 2.08 0.70 5.16 0.01 1.37
Altõnyõldõz 7.75 3.19 1.31 9.87 1.24 1.17
ArsanTekstil 1.72 -7.56 1.15 -19.24 -0.26 -2.95
Bossa 2.40 -0.68 0.94 -2.55 -0.02 -0.48
Derimod 3.22 6.59 1.35 4.31 0.48 1.95
DesaDeri 0.75 -1.53 0.66 -3.24 -0.05 -0.80
İdaş 1.86 -14.23 0.95 -75.43 0.67 -3.81
KarsuTekstil 2.08 3.57 0.97 9.89 0.18 2.18
KordsaGlobal 3.30 1.46 0.85 3.65 0.29 0.85
LüksKadife 4.24 1.29 3.80 5.52 0.10 0.79
MenderesTekstil 0.61 1.72 0.48 9.67 0.14 1.10
Metemteks 0.96 -4.89 4.58 -23.39 -0.07 -1.95
Söktaş 5.15 -1.19 0.60 -5.21 0.19 -0.52
Yataş 2.42 -0.89 0.80 -1.43 0.27 -0.25
Yünsa 1.58 1.55 1.01 1.97 -0.09 0.55
ORMANÜRÜNLERİVEMOBİLYA
AlkimKağõt 1.48 2.67 0.80 10.65 0.18 1.84
DoğanGazetecilik 2.98 -0.46 1.40 -1.21 -0.02 -0.31
Gentaş 1.36 2.79 0.74 17.13 0.20 2.49
KelebekMobilya 1.14 -0.18 3.39 -0.52 0.05 -0.09
BakAmbalaj 9.65 3.81 1.29 8.33 1.27 2.33
DoğanBurda 2.43 0.08 1.16 0.19 0.16 0.06
DuranDoğanBasõm 2.47 -6.43 4.16 -4.81 0.05 -1.59
IpekMatbaacõlõk 3.26 44.35 1.27 133.53 1.36 15.05
Kaplamin 11.10 -0.62 1.77 -1.22 0.00 -0.40
Kartonsan 98.00 2.06 1.73 7.87 4.67 1.83
KozaMadencilik 3.98 49.21 1.29 266.90 1.80 31.74
Olmuksa 4.85 2.71 0.93 8.03 0.42 2.13
TireKutsan 1.64 1.04 2.14 2.12 -0.04 0.65
VikingKağõt 1.46 -6.67 2.06 -8.03 -0.01 -1.61
KİMYA,PETROL,KAUCUKVEPLASTİKÜRÜNLERİ
Aksa 2.48 1.75 0.63 4.33 0.24 0.95
AlkimKimya 7.30 3.00 1.29 10.22 0.82 1.99
Aygaz 5.80 2.84 0.99 4.71 1.19 1.99
Bagfaş 107.00 8.70 2.11 18.19 5.74 5.57
Brisa 87.00 3.02 1.60 6.23 9.32 1.74
DevaHolding 2.86 1.17 1.49 3.84 -0.08 0.70
Eczacõbaşõİlaç 2.35 0.90 0.59 9.21 0.55 0.79
EgeGübre 72.50 3.97 1.65 5.98 -3.33 1.43
Good-Year 15.40 2.17 0.69 3.18 0.85 1.38
GübreFabrik. 10.40 10.90 2.76 8.41 0.81 1.80
Hektaş 1.24 10.23 1.07 23.42 0.13 6.21
Marshall 20.80 -1.94 1.99 -6.08 0.85 -1.34
PetrolOfisi 6.50 1.49 1.23 1.39 0.63 0.65
Pimaş 3.48 1.07 0.93 3.71 0.35 0.46
AdvansaSasa 0.71 1.55 0.75 2.41 -0.04 0.76
SodaSanayii 1.77 2.63 0.76 8.82 0.22 1.59
SelçukEczaDeposu 2.82 4.64 1.39 4.07 0.43 1.56
DyoBoya 1.17 -7.52 1.82 -9.10 -0.18 -1.38
TAŞ,TOPRAĞADAYALISANAYİ
AdanaÇimento(A) 4.78 1.71 2.86 13.42 0.41 1.43
AdanaÇimento(B) 2.94 1.71 1.76 13.42 0.29 1.43
AdanaÇimento(C) 0.57 1.71 0.34 13.42 0.04 1.43
AfyonÇimento 167.00 -1.06 9.46 -8.00 0.08 -0.90
Akçansa 6.70 0.55 1.69 2.45 0.43 0.35
AnadoluCam 2.15 2.82 1.09 9.17 0.22 1.15
BatõsökeÇimento 1.44 2.12 0.59 25.06 0.13 1.90
BatõÇimento 7.35 -0.03 1.43 -0.15 0.10 -0.02
BoluÇimento 1.75 0.26 1.40 2.06 0.10 0.22
BursaÇimento 4.72 0.42 2.37 1.12 0.04 0.24
Çimbeton 25.00 -7.51 1.80 -9.30 -3.65 -3.71
Çimentaş 8.35 -1.79 1.26 -12.52 0.71 -1.14
Çimsa 7.55 2.03 1.18 13.35 1.02 1.52
DenizliCam 5.20 -0.67 1.31 -1.81 -0.10 -0.29
EczacõbaşõYapõ 2.43 5.95 2.76 4.52 0.10 1.13
EgeSeramik 1.26 2.29 0.74 8.25 0.20 1.51
GöltaşÇimento 58.00 0.29 1.63 1.46 0.15 0.21
HaznedarRefrakter 3.24 -0.44 2.69 -0.48 0.10 -0.19
İzocam 25.75 4.86 5.15 11.69 1.24 3.87
KonyaÇimento 109.00 0.16 1.58 1.46 4.46 0.14
KütahyaPorselen 2.21 0.53 0.78 1.90 0.33 0.43
MardinÇimento 7.60 6.99 4.50 25.68 0.67 4.35
NuhÇimento 10.50 0.92 2.13 5.02 0.55 0.68
TrakyaCam 2.28 2.58 0.98 15.32 0.16 1.80
UşakSeramik 1.73 2.00 0.60 4.89 0.44 0.64
ÜnyeÇimento 3.88 1.61 2.27 10.43 0.39 1.13
METALANASANAYİ
BorusanMannesmann 16.10 -0.16 0.92 -0.40 0.97 -0.08
Burçelik 53.00 -3.21 6.21 -2.13 -2.24 -0.74
BurçelikVana 2.72 0.07 2.75 0.23 -0.16 0.03
Çemtaş 0.92 0.24 0.69 0.87 0.02 0.20
ÇelikHalat 3.20 3.99 1.64 5.99 0.03 1.80
DemisaşDöküm 2.31 2.96 0.87 6.82 0.22 1.89
ComponentaDökümcülük 3.94 1.60 1.48 3.48 0.00 0.91
Erbosan 10.00 3.06 0.98 5.79 2.04 1.74
EreğliDemirÇelik 4.24 2.71 1.15 10.14 0.08 1.43
FenişAlüminyum 3.08 1.05 1.93 2.47 0.11 0.54
İzmirDemirÇelik 2.21 1.46 0.87 2.65 -0.13 0.97
Kardemir(A) 0.98 0.85 1.08 2.96 -0.05 0.50
Kardemir(B) 1.00 0.85 1.10 2.96 -0.05 0.50
Kardemir(D) 0.62 0.85 0.68 2.96 -0.05 0.50
Sarkuysan 3.08 0.88 0.59 0.69 0.11 0.39
METALEŞYAVEMAKİNAGEREÇYAPIM
AlarkoCarrier 15.00 -1.01 0.80 -4.33 0.43 -0.82
AnadoluIsuzu 6.50 -3.15 1.02 -6.99 -0.36 -1.88
BoschFrenSistemleri 139.00 18.80 50.34 3.88 -0.52 1.88
BSHEvAletleri 120.00 5.26 6.52 8.60 6.03 2.79
DitaşDoğan 2.78 -4.01 1.30 -11.08 -0.34 -2.44
EgeEndüstri 13.40 2.79 1.14 7.32 0.40 1.50
EmekElektrik 1.04 5.76 1.02 17.18 0.30 2.38
EminişAmbalaj 5.30 -9.35 3.64 -14.49 0.21 -2.75
F-MİzmitPiston 13.10 2.81 9.86 10.12 0.15 2.65
FordOtosan 10.10 4.86 2.43 5.10 1.06 2.44
GersanElektrik 1.38 -7.65 1.02 -14.64 -0.06 -3.03
İhlasEvAletleri 1.03 2.28 0.99 16.32 0.04 1.56
KarsanOtomotiv 1.54 -6.23 2.65 -6.93 -0.20 -2.16
KarelElektronik 2.92 2.55 0.90 9.61 0.52 1.56
KlimasanKlima 7.80 6.67 3.20 7.73 0.87 1.89
MutluAkü 2.45 7.06 1.20 12.73 0.21 4.10
Parsan 1.38 -0.84 0.57 -7.90 -0.17 -0.62
T.DemirDöküm 7.60 -4.34 4.85 -4.61 0.04 -0.71
VestelBeyazEşya 3.52 2.68 1.10 5.81 0.64 1.70
DİĞERİMALATSANAYİİ
AdelKalemcilik 14.20 10.32 1.65 22.71 2.29 5.10
GoldaşKuyumculuk 1.10 0.58 0.50 0.16 0.17 0.16
ServeKõrtasiye 1.30 -12.75 1.61 -52.16 -0.23 -9.05
ELEKTRİK,GAZVESU
AkEnerji 3.28 -0.40 1.73 -4.07 0.03 -0.18
AksaEnerji 4.70 17.63 5.76 9.47 0.14 4.37
AksuEnerji 4.76 5.04 1.08 114.45 0.47 4.49
AyenEnerji 2.66 5.53 1.24 51.77 0.37 2.95
ZorluEnerji 2.76 -2.86 3.20 -6.04 0.80 -0.27
İNŞAATVEBAYINDIRLIK
BorovaYapõ 1.74 -67.75 3.98 -2,769.83 -0.58 -20.41
EdipGayrimenkul 3.74 12.59 1.64 117.57 0.75 2.49
Enkaİnşaat 5.25 3.11 1.96 11.29 0.41 1.66
TOPTANTİCARET
DoğuşOtomotiv 7.10 4.73 1.31 5.06 0.69 2.04
İntema 7.15 -6.20 2.06 -1.10 0.21 -0.68
SankoPazarlama 3.66 3.30 1.02 4.66 0.18 1.97
PERAKENDETİCARET
AFMFilm 9.60 39.64 7.03 18.60 0.57 10.95
BimMağazalar 42.50 14.54 14.21 4.19 1.47 5.08
BoynerMağazacõlõk 1.89 0.63 2.96 0.30 0.19 0.14
Carrefoursa(A) 19.50 -0.30 2.17 -0.50 -0.87 -0.18
Carrefoursa(B) 25.75 -0.30 2.87 -0.50 -0.87 -0.18
TescoKipa 8.60 -12.38 2.14 -3.58 -0.50 -3.60
MigrosTicaret 27.25 3.77 3.11 4.10 0.59 1.05
Milpa 1.05 -6.78 1.78 -689.70 -0.21 -1.52
VakkoTekstil 0.76 -0.76 1.17 -1.57 0.02 -0.41
TURİZM
FavoriDinlenmeYer. 2.60 -16.38 0.98 0.15 -2.25
MarmarisAltõnyunus 13.50 0.08 1.81 1.34 0.25 0.07
MartõOtel 1.27 6.19 1.17 13.41 0.04 2.50
NetTurizm 1.05 9.72 1.72 171.03 0.16 4.39
Tek-ArtTurizm 1.76 -0.68 1.55 -687.06 -0.01 -0.61
ULAŞTIRMA,HABERLEŞMEVEDEPOLAMA
Çelebi 14.20 -2.83 2.91 -5.40 1.67 -0.98
LatekLojistik 4.56 2.00 4.32 2.74 0.00 1.58
TürkHavaYollarõ 4.44 3.36 1.09 7.23 0.60 1.36
ReysaşLojistik 4.06 2.57 1.93 6.47 0.18 0.79
Usaş 2.74 -1.11 1.21 -41.69 -0.04 -1.07
HABERLEŞME
Turkcell 8.55 4.57 2.05 18.67 0.71 2.97
TIBBİVEDİĞERSAĞLIKHİZMETLERİ
AcõbademSağlõk 11.60 12.89 8.44 9.95 0.67 2.46
SPORHİZMETLERİ
BeşiktaşFutbolYat. 3.84 -64.42 -3.56 -25.24 -1.13 -11.36
FenerbahçeSportif 45.50 36.67 11.00 93.58 2.21 31.90
GalatasaraySportif 168.00 20.43 1.09 127.67 45.59 16.68
TrabzonsporSportif 7.80 16.82 1.63 79.63 1.57 10.61
BANKALARVEÖZELFİNANSKURUMLARI
Akbank 7.95 6.54 2.15 0.77 0.97
AlbarakaTürk 2.74 4.10 2.02 0.19 0.44
AlternatifBank 1.56 4.43 1.03 0.19 0.58
Denizbank 10.20 4.85 2.63 0.83 0.61
FortisBank 1.83 2.49 0.97 0.10 0.39
Finansbank 5.45 3.83 2.26 0.32 0.49
GarantiBankasõ 6.85 6.90 1.97 0.79 0.95
İşBankasõ(A) 35,000.00 6.58 11,345.02 77.79 0.78
İşBankasõ(B) 2,100.00 6.58 680.70 3.89 0.78
İşBankasõ(C) 4.88 6.58 1.58 0.60 0.78
T.KalkõnmaBank. 5.55 0.62 1.77 0.12 0.25
T.EkonomiBank. 2.14 2.86 1.39 0.16 0.32
Tekstilbank 1.12 1.03 0.99 0.03 0.25
VakõflarBankasõ 3.40 3.98 1.11 0.50 0.44
T.HalkBankasõ 10.50 8.19 2.09 1.43 0.81
SİGORTAŞİRKETLERİ
Aksigorta 1.83 -0.96 1.41 0.02 -0.37
AnadoluSigorta 1.17 0.67 0.65 0.08 0.28
AnadoluHayatEmek. 4.20 7.46 2.60 0.34 0.65
AvivaSigorta 8.55 -1.47 6.36 -0.08 -0.41
GüneşSigorta 1.85 -7.93 1.31 -0.24 -2.29
YapõKrediSigorta 9.65 8.87 2.44 0.03 3.45
RaySigorta 2.37 -13.87 6.58 -0.34 -1.81
FİNANSALKİRALAMAVEFACTORİNGŞİRKETLERİ
GarantiFaktoring 5.85 5.59 2.07 0.55 0.24
FinansFin.Kir. 3.36 2.66 1.08 0.35 0.66
TekstilFin.Kir. 1.10 2.47 0.60 0.48 2.07
CreditwestFaktoring 1.95 7.97 1.19 0.46 2.12
YapõKrediFin.Kir. 4.72 3.68 2.76 0.40 1.13
VakõfFin.Kir. 4.38 6.39 1.52 0.90 1.20
HOLDİNGLERVEYATIRIMŞİRKETLERİ
AkfenHolding 12.90 6.69 4.06 11.31 0.00 0.71
AlarkoHolding 3.50 0.98 0.99 3.02 0.10 0.44
BorusanYat.Paz. 7.35 4.15 0.85 0.71 4.06
EczacõbaşõYatõrõm 5.10 0.83 0.42 1.77 1.11 0.81
GSDHolding 1.20 1.65 0.61 0.11 0.37
İhlasHolding 0.67 -0.88 0.57 -3.25 0.13 -0.34
IşõklarYat.Holding 1.75 -0.10 0.92 -1.05 0.03 -0.03
İttifakHolding 29.50 0.37 0.80 0.77 0.00 0.20
KoçHolding 5.45 3.11 1.14 3.61 0.74 0.51
NetHolding 0.98 -2.44 1.97 -26.00 -0.02 -1.24
ŞişeCam 1.82 2.91 0.68 9.28 0.19 1.30
SabancõHolding 6.55 4.24 1.14 28.58 0.76 0.43
YazõcõlarHolding 9.40 2.66 0.91 17.20 1.62 0.77
GlobalYat.Holding 0.71 -1.71 0.56 -59.97 0.42 -0.59
TekfenHolding 4.76 4.32 1.14 11.10 0.35 2.32
MetroTic.veMaliYat. 1.61 1.04 1.26 2.41 0.00 0.83
BİLİŞİM
ArenaBilgisayar 2.76 5.27 1.39 2.06 0.57 2.25
AlcatelLucentTeletaş 2.92 3.99 2.02 3.32 0.33 1.36
EscortTeknoloji 1.88 1.65 1.12 17.98 0.01 1.23
AnelTelekom 1.74 -2.82 1.48 -9.87 -0.11 -0.63
IndeksBilgisayar 2.34 4.35 1.20 1.57 0.31 1.10
LinkBilgisayar 5.75 -1.61 5.64 -12.46 -0.13 -1.44
NetaşTelekom. 58.50 0.99 1.45 4.96 3.12 0.62
Plastikkart 2.54 1.50 2.22 3.13 0.07 1.19
SAVUNMA
Aselsan 12.70 7.95 2.83 22.84 1.92 1.57
GAYRİMENKULYAT.ORT.
AkmerkezG.M.Y.O. 46.50 6.03 4.97 58.51 2.37 5.18
AlarkoGMYO 15.90 0.18 0.88 14.36 -0.42 0.17
AtakuleG.M.Y.O. 1.18 1.67 0.52 119.85 0.22 1.64
DoğuşGEGMYO 1.15 0.87 0.65 61.57 0.08 0.86
İşGMYO 1.59 1.15 0.76 45.98 0.12 1.09
PeraGMYO 0.62 -0.36 0.64 0.01 -0.25
NurolGMYO 3.32 1.79 0.57 68.53 0.10 1.76
ÖzdericiGMYO 1.59 0.46 2.34 8.32 0.08 0.34
SağlamGMYO 0.81 -0.43 0.90 -10.25 0.09 -0.22
SinpaşG.M.Y.O. 2.26 -0.53 1.05 -16.16 -0.08 -0.33
TSKBG.M.Y.O. 0.89 1.35 0.80 61.19 0.00 0.75
VakõfGMYO 3.48 1.56 0.92 121.01 0.30 1.54
YapõKrediKorayGMYO 1.76 -1.47 0.89 -31.82 -0.31 -1.31
MENKULKIYMETLERYATIRIMORT.
AkYat.Ort. 1.45 3.17 0.57 4.67 0.85 2.70
AlternatifYat.Ort. 0.93 5.90 0.53 4.98 0.43 5.47
AtaYat.Ort. 1.07 3.47 0.83 0.78 0.39 3.10
AtlantisYat.Ort. 0.85 4.63 0.79 2.03 0.36 4.05
AtlasYat.Ort. 2.90 -2.71 2.40 -0.06 0.24 -2.53
AvrasyaYat.Ort. 1.63 -4.46 3.01 -0.10 0.06 -3.94
BaşkentYat.Ort. 1.00 -0.73 1.05 -0.24 0.08 -0.71
BumerangYat.Ort. 0.78 3.51 0.72 7.42 0.24 3.46
DenizYat.Ort. 1.30 2.89 0.58 24.73 0.53 2.89
EczacõbaşõYat.Ort. 1.32 5.34 0.50 2.46 1.04 5.32
GedikYat.Ort. 1.11 2.94 0.90 0.99 0.33 2.93
EuroYat.Ort. 0.77 0.41 0.58 0.04 0.21 0.41
EuroTrendYat.Ort. 0.80 -0.57 0.75 -0.04 0.03 -0.56
EVGYat.Ort. 1.55 3.05 1.26 0.09 0.40 3.03
EgeliYat.Ort. 0.61 2.85 0.76 2.08 0.28 2.80
FinansYat.Ort. 1.02 3.83 0.91 5.10 0.18 3.71
GarantiYat.Ort. 0.80 2.10 0.65 1.11 0.35 2.04
HedefYat.Ort. 1.94 -0.68 3.19 -0.14 -0.12 -0.50
İnfoYat.Ort. 0.75 1.52 0.89 0.05 0.19 1.13
İnfotrendYat.Ort. 0.77 0.64 0.69 0.01 0.06 0.54
İşYat.Ort. 1.15 4.92 0.68 7.45 0.46 4.51
M.YõlmazYat.Ort. 0.92 -4.06 1.53 -0.36 0.07 -3.44
MarbaşBTipiYat.Ort. 1.30 1.04 0.95 0.48 0.16 1.03
MetroYat.Ort. 1.22 -9.14 3.00 -0.21 -0.02 -8.17
MerkezBTipiYat.Ort. 3.68 -1.35 3.77 -0.04 0.04 -1.12
OyakYat.Ort. 0.75 3.47 0.70 1.28 0.22 3.39
TSKBYat.Ort. 0.76 2.64 0.56 5.12 0.46 2.45
TaçYat.Ort. 2.13 3.51 0.72 5.28 0.99 3.42
TaksimYat.Ort. 0.74 -7.04 2.22 -0.14 -0.03 -6.96
TacirlerYat.Ort. 0.83 4.28 0.76 4.84 0.32 4.28
VarlõkYat.Ort. 2.39 -0.89 1.94 -0.41 0.15 -0.88
YapõKrediYat.Ort. 1.20 1.48 0.51 0.76 0.61 1.32
ARACIKURUMLAR
İşY.Men.Değ. 3.20 5.26 1.08 0.16 0.65 0.72
GİRİŞİMSERMAYESİ
İşGirişim 4.06 4.35 0.76 255.58 0.47 4.23
RheaGirişim 7.20 -11.38 15.93 -41.72 -0.06 -3.40
İKİNCİULUSALPAZAR
AslanÇimento 227.00 -2.20 8.33 -12.14 -4.43 -1.60
AltõnyunusÇeşme 16.40 -2.71 3.76 -175.76 -0.21 -2.22
BisaşTekstil 1.35 -14.41 -2.27 -31.78 -0.75 -3.99
BirlikMensucat 0.98 -3.05 0.55 -19.17 0.32 -1.24
Dardanel 1.22 0.19 -0.21 2.11 3.32 0.51
Doğusan 1.46 -2.41 2.40 -114.80 -0.08 -1.94
EgeProfil 8.60 3.61 5.07 7.99 0.32 1.40
MensaMensucat 0.83 5.42 0.74 1,081.19 -0.14 3.10
BayõndõrMadencilik 0.76 -1.97 0.95 -0.02 -1.56
PetrokentTurizm 71.00 -14.14 5.92 -610.42 0.71 -4.67
SönmezPamuklu 2.30 1.07 2.25 13.56 0.11 1.04
SönmezFilament 3.38 -1.68 3.50 -2,509.31 0.09 -1.67
MetemturOtelcilik 2.94 -30.58 10.84 -100.23 0.03 -2.67
ŞekerFin.Kir. 1.14 1.50 1.62 0.24 0.25
MertGõda 1.20 1.07 4.79 2.40 -0.29 0.21
SilverlineEndüstri 1.02 5.11 1.12 6.86 -0.11 2.13
FonFin.Kir. 2.47 1.74 1.36 0.04 0.42
BirkoMensucat 0.73 2.26 0.93 5.51 -0.04 0.99
RanLojistik 3.44 2.39 1.54 8.35 0.00 1.53
GözdeFinansalHiz. 1.75 -0.93 1.24 0.00 -0.91
MangoGõda 4.02 7.90 5.80 1.79 0.05 2.47
YENİEKONOMİPAZARI
ArmadaBilgisayar 1.70 5.04 0.77 2.01 0.38 1.63
DatagateBilgisayar 5.75 3.80 2.59 1.02 0.43 1.32
KURUMSALYÖNETİM
Arçelik 6.75 4.06 1.69 7.37 0.80 1.81
AsyaKatõlõmBankasõ 3.42 3.41 1.77 0.34 0.50
AnadoluEfes 17.80 2.83 3.17 9.49 1.15 1.32
CocaColaİçecek 14.40 0.69 2.89 1.98 0.93 0.30
DoğanHolding 1.15 -0.30 0.86 -0.41 -0.05 -0.10
DoğanYayõnHol. 1.42 -5.99 1.71 -8.28 -0.23 -1.22
DentaşAmbalaj 1.07 6.27 1.20 9.51 0.27 1.88
LogoYazõlõm 2.19 -5.15 1.81 -42.66 -0.17 -4.37
HürriyetGzt. 1.43 -0.15 0.97 -0.71 0.02 -0.07
TofaşOto.Fab. 5.45 8.16 1.88 7.62 0.89 2.58
Tüpraş 28.75 2.63 1.87 1.99 3.79 0.80
TürkTraktör 11.50 7.73 1.96 10.10 1.20 3.23
Otokar 16.30 -4.38 2.67 -7.87 0.54 -1.14
Petkim 10.80 1.40 1.48 3.09 0.60 1.02
Şekerbank 2.22 2.39 0.87 0.28 0.33
T.S.K.B. 2.07 4.99 1.11 0.33 0.78
Vestel 2.25 1.55 0.78 1.29 0.59 0.39
YapõveKrediBank. 4.12 7.20 2.02 0.35 0.96
VakõfYat.Ort. 2.94 2.03 1.51 1.22 0.40 1.97
YveYGMYO 3.50 -2.26 2.24 -64.29 -0.17 -2.24
TAVHavalimanlarõ 5.55 -4.41 2.79 -11.15 0.38 -0.79
TürkTelekom 5.00 9.19 2.94 21.14 0.60 4.11
TürkPrysmianKablo 1.26 1.65 1.06 1.87 -0.04 0.87
TurcasPetrol 5.04 3.98 1.31 139.07 0.63 3.89
İşFin.Kir. 1.23 3.83 0.74 0.43 1.08
GÖZALTIPAZARI
BerdanTekstil 0.82 -4.45 -0.09 -2,022.41 -2.78 -5.54
ÇbsBoya 0.30 -2.64 -0.07 -45.72 -0.18 -8.14
CeylanGiyim 1.20 -0.29 6.65 -7.80 0.03 -0.02
EGSG.M.Y.O. 0.37 0.02 0.21 97.68 0.03 0.02
Egeplast 0.94 -11.13 -0.88 -12.83 0.61 -2.81
EsemSporGiyim 0.66 -8.06 -0.79 -38.01 -0.95 -2.60
Gedizİplik 1.31 -1.50 0.48 -91.77 -0.42 -0.97
MakinaTakõm 1.76 -4.99 -1.75 -40.22 -0.33 -2.99
MazharZorluHolding 0.96 -6.71 -0.36 -10.41 0.73 -2.23
ÇBSPrintaş 0.30 -4.63 0.50 -30.13 -0.16 -0.90
SelçukGõda 0.41 -1.75 1.19 -32.92 0.09 -0.93
TranstürkHold. 1.79 -8.09 -0.78 -44.23 -0.98 -2.95
Tümteks 0.35 -0.75 -0.39 -8.92 0.10 -4.36
HP Türkiye’de
fabrika kuracak
YAZILIM HAREKETİ BAŞLIYOR
mustafasnmz@cumhuriyet.com.tr
Özelleştirmeci, piyasacı, anti-kamucu AKP
iktidarının, işsizlik zıvanadan çıkıp 9 yılda
yüzde 6’lardan yüzde 14’lere, resmi sayı olarak
1.5 milyondan 3.5 milyona tırmanınca, paçası
tutuştu. Nüfusu yıllık yüzde 1.5’e yakın artan
bu ülkenin kamu eleman ihtiyacı azalmadığı
halde, kadro azaltan, güvenceli kamu
çalışanını sözleşmeli, 4/C’li yaparak
güvencesizleştiren AKP iktidarı, hazırlattığı
“Ulusal İstihdam Stratejisi” isimli taslakta kamu
istihdamını arttırmayı da öngörüyormuş.
Bakalım, ne kadar, nereye kamu çalışanı
istihdamına yer verecek.
Özünde, 72.5 milyonu aşan ve her yıl en az 1
milyon çoğalan nüfusumuza, 3 milyonun
altında tutulan kamu çalışan sayısı çok
yetersizdir. Türkiye’nin, eğitimde, sağlıkta,
adalette, sosyal hizmette daha çok kamu
çalışanı ile kamu hizmetine ihtiyacı varken
neoliberal AKP iktidarı, azgın bir biçimde IMF
destekli politikalarla kamu çalışanlarını mutlak
anlamda azalttı, kamu hizmet türlerinin iç
bileşimi ile oynadı, reel gelirleri düşürdü ve
çalışanları güvencesizleştirdi.
Neoliberal zihniyet, “küçültülmüş devlet”
ister. Ona göre, özel sektörün emekten
sömürdüğünden devlete vergi adı altında
giden, en aza indirilmeli. Çünkü inanır ki, özel
sektör o artığı daha iyi değerlendirir, devlet ise
çarçur eder. Devlet, eğitim, sağlık da dahil
olmak üzere bildik hizmetlerini azaltmalı, bu
alanları ticarileştirip özelleştirmelidir. Özel
okullar, özel-vakıf üniversiteleri ile bu alan
ticarileştirilmeli, sağlık, özel hastaneler eliyle
yerine getirilmeli, belediyeler küçültülmeli, kent
hizmetlerini belediyeler ve halk, piyasadan özel
firmalardan almalıdır vs..
Özal ile başlayan neoliberalizm uygulaması,
AKP’de arşa vardı. Son 3 yılda bile
özelleştirme kapsamındaki KİT’lerden
neredeyse 20 bin kişi, belediye şirketlerinden
10 bin, KİT’lerden yine 5 bin, il özel
idarelerinden de 5 bin kişi işinden olmuş.
Kentleşme hızlanıp belediye sayısı arttığı halde
belediye çalışan sayısı 3 bin azaltılmış.
KİT’leri ve belediye işletmelerini tasfiyeye
azimli AKP iktidarı, buralarda 4/C türü
güvencesizleştirmelerle, sözleşmeli
uygulamaları ile operasyonları devam ettirirken
ortaöğrenimde okullaşma eğilimlerinin
hızlanmasına karşın yeterli eğitim kadrosu
yaratmıyor. Genel hizmet kadrolarının yüzde
28’ini bulmayan eğitim-öğretim çalışanlarının
öğrenci nüfusa göre sayısı, maaşları,
donanımları yetersiz. İstanbul’da bile 60-70
kişilik sınıflarda eğitim yapılıyor. Askeri
personel ve bütçeleri puslu olduğu için yorum
da zor. Ama vergimizi, daha az silaha,
askere, daha çok eğitime harcamalıyız.
Eğitimin akçalı yanı bir tarafa, kalitesini ayrıca
tartışmak gerekir.
Yüzde 13-14 payı olan sağlık çalışanlarında,
özellikle yardımcı sağlık personelinde durum,
öğretmenlerden farklı değil. Buna karşılık polis
kadroları, toplamın yüzde 10’una yaklaşıyor ve
birim bütçeleri, eğitim ve sağlık kadrolarından
daha yukarıda. Diyanet kadroları bile,
toplamda yüzde 3.5 pay sahibi.
AKP iktidarının, işsizliğin alarm zillerini
çaldığı günümüzde kamuya seçim öncesi,
göstermelik bazı eleman alımları kimseyi
yanıltmasın. AKP, zihniyet olarak sosyal
devleti küçültme yanlısıdır. Devletin temel
işlevlerini piyasaya verme, özellikle kendi
yandaş İslamcı sermayedarlarına aktarmaya
odaklıdır.
Ne yapmalı? Kamunun toplumsal artıktan
daha çoğunu vergi olarak alması, vergiyi de
gücü olanlardan toplayarak daha fazla
kaynakla donatılması gerekir, bir. Bu artan
kamu kaynağının, daha çok kamu çalışanı
istihdamıyla, demokratik yönetimli, kaliteli mal
ve hizmet üretimine harcanması gerekir, iki.
Özelleştirmelere, ticarileşmelere,
piyasalaşmaya karşı çıkılmalı; katılımcı,
özyönetimci KİT’lerle, belediyelerle, istihdam
yaratıcı mal ve hizmet üretimi arttırılmalıdır, üç.
KAMU İSTİHDAMI: 2007-2009 (Çalışan Sayısı)
BÜTÇE TÜRÜ 01/12/09 01/12/08 01/12/07
GENEL BÜTÇE KAMU İD. 2.079.887 2.048.346 2.031.289
YÖK, ÜNİVERSİTELER 176.552 165.660 166.624
ÖZEL BÜTÇELİ DİĞER . 55.212 54.726 54.215
DÖNER SERMAYELER 53.696 48.566 43.523
SGK 27.672 25.554 27.269
DÜZENLEYİCİ KURUM. 5.582 5.391 4.964
DİĞER KAMU İDARELERİ 6.689 4.822 6.906
ARA TOPLAM 2.405.290 2.353.065 2.334.790
KİT’LER 147.045 145.355 151.662
ÖZELLEŞTİRME/KİT’LER 48.675 56.719 65.342
KAMU BANKALARI 37.010 35.425 34.119
DİĞER KAMU İD. 7.695 7.260 8.028
ARA TOPLAM 240.425 244.759 259.151
İL ÖZEL İDARELERİ 37.539 43.121 43.565
BELEDİYELER 263.961 263.646 266.709
B.İ.T.LER 11.636 13.195 21.091
ARA TOPLAM 313.136 319.962 331.365
GENEL TOPLAM 2.958.851 2.917.786 2.925.306
Türkiye Nüfusu 72.561.154 71.517.100 70.586.256
Kamu Çalışanı Başına Nüfus 2.452 2.451 2.413
Kaynak: Maliye Bakanlığı veri tabanı
Tuncer
Kayalar